Międzynarodowa konwencja w sprawie zajęcia (aresztu) statków morskich. Bruksela.1952.05.10.

MIĘDZYNARODOWA KONWENCJA

w sprawie zajęcia (aresztu) statków morskich,

podpisana w Brukseli dnia 10 maja 1952 r.

W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

RADA PAŃSTWA

POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 10 maja 1952 roku została podpisana w Brukseli Międzynarodowa konwencja w sprawie zajęcia (aresztu) statków morskich.

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 6 maja 1976 roku.

(Tekst konwencji jest zamieszczony w załączniku do niniejszego numeru).

ZAŁĄCZNIK

Międzynarodowa konwencja w sprawie zajęcia (aresztu) statków morskich, podpisana w Brukseli dnia 10 maja 1952 roku.

Wysokie Umawiające się Strony,

uznając pożyteczność ustanowienia jednolitych zasad dotyczących zajęcia (aresztu) statków morskich, postanowiły zawrzeć w tym celu konwencję i uzgodniły, co następuje:

Artykuł  1

Następujące określenia użyte w niniejszej konwencji mają wymienione niżej znaczenie:

1. "Wierzytelność morska" oznacza wierzytelność z jednego lub z kilku następujących tytułów:

a) szkoda wyrządzona przez jakikolwiek statek wskutek zderzenia lub w jakikolwiek inny sposób;

b) utrata życia lub uszkodzenie ciała spowodowane przez jakikolwiek statek lub w związku z eksploatacją jakiegokolwiek statku;

c) pomoc i ratownictwo;

d) umowa o używanie lub wynajęcie jakiegokolwiek statku zawarta w formie czarteru bądź w jakiejkolwiek innej formie;

e) umowa o przewóz ładunku na jakimkolwiek statku zawarta w formie czarteru lub w jakiejkolwiek innej formie;

f) utrata lub uszkodzenie ładunku i bagażu przewożonego na jakimkolwiek statku;

g) awaria wspólna;

h) pożyczka bodmeryjna;

i) holowanie;

j) pilotaż;

k) rzeczy lub materiały dostarczone na statek w związku z jego eksploatacją lub utrzymaniem;

l) budowa, remont lub wyposażenie jakiegokolwiek statku albo opłaty za korzystanie z doku;

m) wynagrodzenie za pracę kapitanów, oficerów lub członków załogi;

n) wydatki kapitana, włączając w to wydatki załadowców, czarterujących lub agentów, poniesione w imieniu statku lub jego właściciela;

o) spory co do własności jakiegokolwiek statku;

p) spory między współwłaścicielami jakiegokolwiek statku co do jego własności, posiadania, eksploatacji lub korzyści z tego statku;

q) zastaw hipoteczny typu "mortgage" lub hipoteka morska jakiegokolwiek statku.

2. "Zajęcie" (areszt) oznacza zajęcie statku w drodze postępowania sądowego w celu zabezpieczenia wierzytelności morskiej, ale nie obejmuje zajęcia statku w wykonaniu lub w zaspokojeniu wyroku.

3. "Osoba" oznacza osoby fizyczne i prawne, spółki i zrzeszenia, rządy, ich organy oraz władze publiczne.

4. "Wierzyciel" oznacza osobę, która twierdzi, że istnieje wierzytelność morska na jej korzyść.

Artykuł  2

Statek podnoszący banderę jednego z Umawiających się Państw może być zajęty w obrębie jurysdykcji jakiegokolwiek z Umawiających się Państw wyłącznie w związku z jakąkolwiek wierzytelnością morską; jednakże żadne z postanowień niniejszej konwencji nie oznacza rozszerzenia lub ograniczenia jakichkolwiek praw lub uprawnień rządów lub ich organów, władz publicznych, władz doków lub portów posiadanych przez nie na mocy obowiązujących ich ustaw lub przepisów dotyczących zajęcia, zatrzymania lub innego przeszkodzenia w żegludze statku w obrębie ich jurysdykcji.

Artykuł  3

1. Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 4 niniejszego artykułu oraz artykułu 10 wierzyciel może zająć bądź statek, wobec którego powstała wierzytelność morska, bądź jakikolwiek inny statek będący własnością osoby, która w chwili powstania wierzytelności morskiej była właścicielem statku, wobec którego wierzytelność morska wynikła nawet wówczas, gdy zajęty statek jest gotowy do podróży; jednakże w związku z wierzytelnościami morskimi wymienionymi w artykule 1 ustęp 1 punkty o), p) lub q) można zająć tylko ten statek, wobec którego wynikła jakakolwiek wierzytelność morska.

2. Uważa się, że statek jest własnością tego samego właściciela, jeżeli wszystkie udziały w nim są własnością tej samej osoby lub tych samych osób.

3. W obrębie jurysdykcji jednego lub więcej Umawiających się Państw zajęcie statku bądź złożenie kaucji lub innego zabezpieczenia w związku z tą samą wierzytelnością morską tego samego wierzyciela jest dopuszczalne tylko jeden raz; jeżeli statek został już zajęty lub złożono kaucję albo inne zabezpieczenie w obrębie takiej jurysdykcji w celu zwolnienia statku bądź w celu uniknięcia grożącego zajęcia, każdy następny wniosek o zajęcie tego statku lub innego statku tego samego właściciela przez tego samego wierzyciela w związku z tą samą wierzytelnością morską będzie odrzucony, a statek zostanie zwolniony przez sąd lub inną właściwą władzę sądową tego Państwa, chyba że wierzyciel udowodni sądowi lub innej właściwej władzy sądowej, że kaucja lub inne zabezpieczenie zostało zdjęte ostatecznie przed następnym zajęciem lub że istnieje inna wystarczająca przyczyna utrzymania zajęcia.

4. W razie umowy czarteru na czas, jeżeli czarterujący, a nie zarejestrowany właściciel statku odpowiada z tytułu wierzytelności morskiej dotyczącej tego statku, wierzyciel może zająć ten lub inny statek będący własnością czarterującego na czas; jednakże zajęcie jakiegokolwiek innego statku stanowiącego własność zarejestrowanego właściciela statku czarterowanego, w związku z daną wierzytelnością, jest niedopuszczalne stosownie do postanowień niniejszej konwencji.

Postanowienia niniejszego ustępu stosuje się do wszystkich spraw, w których osoba inna niż zarejestrowany właściciel statku odpowiada za wierzytelność morską dotyczącą tego statku.

Artykuł  4

Statek może być zajęty tylko na podstawie decyzji sądu lub innej właściwej władzy sądowej tego Umawiającego się Państwa, w którym zajęcie ma być dokonane.

Artykuł  5

Sąd lub inna władza sądowa właściwa dla miejsca, gdzie dokonano zajęcia statku, zezwoli na zwolnienie statku po złożeniu wystarczającej kaucji lub innego zabezpieczenia z wyłączeniem przypadków, w których został on zajęty w związku z którąkolwiek wierzytelnością morską wymienioną w artykule 1 ustęp 1 punkty o) i p). W takich przypadkach sąd lub inna właściwa władza sądowa może zezwolić osobie posiadającej statek na dalszą jego eksploatację, pod warunkiem złożenia przez tę osobę wystarczającej kaucji lub innego zabezpieczenia, albo też może w inny sposób uregulować sprawę eksploatacji statku w czasie trwania zajęcia.

W braku porozumienia między stronami co do wysokości kaucji lub innego zabezpieczenia sąd lub inna właściwa władza sądowa ustali ich rodzaj i wysokość.

Żądanie zwolnienia statku za takim zabezpieczeniem nie będzie uważane ani jako uznanie odpowiedzialności, ani też jako zrzeczenie się korzyści wynikających z prawa do ograniczenia odpowiedzialności właściciela statku.

Artykuł  6

Wszelkie sprawy sporne dotyczące odpowiedzialności wierzyciela za szkody powstałe w wyniku zajęcia statku lub wypłacenia kaucji albo innego zabezpieczenia w celu zwolnienia statku lub uniknięcia zajęcia będą rozstrzygane przez prawo tego Umawiającego się Państwa, na którego obszarze jurysdykcji dokonano lub zażądano zajęcia.

Postępowanie związane z zajęciem statku, uzyskaniem decyzji, o której mowa w artykule 4, jak również wszelkie sprawy proceduralne związane z zajęciem podlegają prawu tego Umawiającego się Państwa, w którym dokonano lub zażądano zajęcia.

Artykuł  7

1. Sądy Państwa, w którym dokonano zajęcia, będą właściwe do orzekania o istocie sprawy, jeżeli prawo wewnętrzne tego Państwa przyznaje tym sądom taką właściwość, bądź w którymkolwiek z następujących przypadków:

a) jeżeli wierzyciel ma swoje miejsce zamieszkania lub główną siedzibę przedsiębiorstwa w Państwie, w którym dokonano zajęcia statku,

b) jeżeli wierzytelność wynikła w Państwie, w którym dokonano zajęcia,

c) jeżeli wierzytelność wynikła z podróży statku, podczas której dokonano zajęcia,

d) jeżeli wierzytelność wynikła ze zdarzenia lub w okolicznościach przewidzianych w artykule 13 Międzynarodowej konwencji o ujednoliceniu niektórych zasad dotyczących zderzeń, podpisanej w Brukseli dnia 23 września 1910 roku,

e) jeżeli wierzytelność wynikła z niesienia pomocy lub ratownictwa,

f) jeżeli wierzytelność wynikła z zastawu hipotecznego typu "mortgage" lub z hipoteki morskiej zajętego statku.

2. Jeżeli sąd właściwy dla miejsca dokonania zajęcia statku nie jest kompetentny do rozpatrzenia istoty sprawy, kaucja lub inne zabezpieczenie złożone zgodnie z artykułem 5 w celu zwolnienia statku powinna wyraźnie stwierdzać, że została złożona dla zaspokojenia wyroku, który może być wydany przez sąd właściwy dla tej sprawy, natomiast sąd lub inna właściwa władza sądowa Państwa, w którym dokonano zajęcia statku, określi termin, w którym wierzyciel powinien wytoczyć powództwo przed sądem właściwym dla danej sprawy.

3. Jeżeli strony zgodziły się przedstawić spór do rozstrzygnięcia określonemu sądowi innemu niż sąd właściwy dla miejsca dokonania zajęcia lub oddać spór do rozstrzygnięcia przez arbitraż, wówczas sąd lub inna władza sądowa właściwa dla miejsca dokonania zajęcia może określić termin, do którego wierzyciel powinien wszcząć postępowanie.

4. Jeżeli w którymkolwiek z przypadków wymienionych w dwóch poprzednich ustępach postępowanie nie zostanie wszczęte w ustalonym czasie, pozwany może wnieść o zwolnienie statku albo o zwrot kaucji lub innego zabezpieczenia.

5. Artykuł niniejszy nie ma zastosowania do spraw objętych postanowieniami zrewidowanej Konwencji o żegludze na Renie z dnia 17 października 1868 roku.

Artykuł  8

1. Postanowienia niniejszej Konwencji mają zastosowanie do wszystkich statków podnoszących banderę któregokolwiek z Umawiających się Państw w obrębie jurysdykcji tych Umawiających się Państw.

2. Statek podnoszący banderę Państwa nie będącego Stroną niniejszej konwencji może być zajęty w obrębie jurysdykcji każdego z Umawiających się Państw w związku z wierzytelnością morską wymienioną w artykule 1 bądź każdą inną wierzytelnością, w związku z którą prawo Umawiającego się Państwa zezwala na zajęcie statku.

3. Każde z Umawiających się Państw ma prawo wyłączyć w całości lub w części z korzyści wynikających z niniejszej konwencji każdy rząd Państwa nie będącego Stroną niniejszej konwencji lub każdą osobę, która w chwili dokonania zajęcia statku nie miała swego miejsca zamieszkania lub głównej siedziby przedsiębiorstwa w jednym z Umawiających się Państw.

4. Żadne z postanowień niniejszej konwencji nie zmienia ani nie narusza przepisów prawnych obowiązujących w Umawiającym się Państwie, dotyczących zajęcia jakiegokolwiek statku w obrębie jurysdykcji Państwa bandery statku przez osobę, która ma swoje miejsce zamieszkania lub główną siedzibę przedsiębiorstwa w tym Państwie.

5. Jeżeli wierzytelność morska została zgłoszona nie przez wierzyciela, lecz inną osobę z tytułu zastępstwa, cesji lub na innej podstawie, dla celów niniejszej konwencji osoba ta będzie traktowana tak, jakby miała to samo miejsce zamieszkania lub główną siedzibę przedsiębiorstwa co właściwy wierzyciel.

Artykuł  9

Żadne z postanowień niniejszej konwencji nie daje uprawnienia do wytoczenia powództwa, które niezależnie od postanowień niniejszej konwencji nie opierałoby się na prawie stosowanym przez sąd rozpoznający to powództwo, ani też nie stwarza żadnego przywileju morskiego, który nie istnieje na podstawie tego prawa lub Konwencji o przywilejach i hipotekach morskich, jeżeli ma ona zastosowanie.

Artykuł  10

Wysokie Umawiające się Strony mogą w chwili podpisania, składania dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia zastrzec sobie:

a) prawo niestosowania niniejszej konwencji do zajęcia statku w związku z jakąkolwiek wierzytelnością morską wymienioną w artykule 1 ustęp 1 punkty o) i p), lecz stosowania w sprawach tych wierzytelności swego prawa wewnętrznego,

b) prawo niestosowania artykułu 3 ustęp 1 w sprawach zajęcia statku w obrębie swej jurysdykcji w związku z wierzytelnościami wymienionymi w artykule 1 ustęp 1 punkt q).

Artykuł  11

Wysokie Umawiające się Strony zobowiązują się poddawać rozstrzygnięciu przez arbitraż wszelkie spory między Państwami wynikające z wykładni lub stosowania niniejszej konwencji. Nie narusza to jednak zobowiazań tych Wysokich Umawiających się Stron, które zgodziły się oddawać swe spory do rozstrzygnięcia przez Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości.

Artykuł  12

Niniejsza konwencja będzie otwarta do podpisu przez Państwa reprezentowane na Dziewiątej Konferencji Dyplomatycznej Prawa Morskiego. Protokół podpisania będzie sporządzony w drodze dobrych usług przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Belgii.

Artykuł  13

Niniejsza konwencja podlega ratyfikacji, a odpowiednie dokumenty zostaną złożone w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Belgii; Ministerstwo to zawiadomi wszystkie Państwa, które podpisały konwencję lub do niej przystąpiły, o złożeniu tych dokumentów.

Artykuł  14

a) Niniejsza konwencja wejdzie w życie między dwoma Państwami, które pierwsze złożą dokumenty ratyfikacyjne, po upływie sześciu miesięcy od daty złożenia drugiego dokumentu ratyfikacyjnego.

b) Niniejsza konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdego Państwa, które ją podpisało, a następnie ratyfikowało już po złożeniu drugiego dokumentu ratyfikacyjnego, po upływie sześciu miesięcy od daty złożenia przez to Państwo jego dokumentu ratyfikacyjnego.

Artykuł  15

Każde Państwo nie reprezentowane na Dziewiątej Konferencji Dyplomatycznej Prawa Morskiego może przystąpić do niniejszej konwencji.

Państwa notyfikują swoje przystąpienie Ministerstwu Spraw Zagranicznych Belgii; Ministerstwo to zawiadomi drogą dyplomatyczną o tych notyfikacjach wszystkie Państwa, które podpisały niniejszą konwencję lub do niej przystąpiły,

Konwencja wejdzie w życie w stosunku do Państw przystępujących po upływie sześciu miesięcy od daty otrzymania takiej notyfikacji, jednak nie przed wejściem w życie konwencji zgodnie z postanowieniami artykułu 14 punkt a).

Artykuł  16

Każda z Wysokich Umawiających się Stron po upływie trzech lat od chwili wejścia w życie niniejszej konwencji w stosunku do niej lub następnie w każdym czasie może złożyć wniosek o zwołanie konferencji w celu rozważenia poprawek do niniejszej konwencji. Każda z Wysokich Umawiających się Stron zamierzająca skorzystać z tego uprawnienia notyfikuje o tym Rządowi Belgii, który zwoła konferencję w ciągu sześciu miesięcy od daty otrzymania notyfikacji.

Artykuł  17

Każda z Wysokich Umawiających się Stron ma prawo wypowiedzieć niniejszą konwencję w każdym czasie po wejściu jej w życie w stosunku do tej Strony. Wypowiedzenie to nabierze mocy po upływie jednego roku od daty otrzymania przez Rząd Belgii notyfikacji o wypowiedzeniu, który zawiadomi drogą dyplomatyczną wszystkie pozostałe Wysokie Umawiające się Strony o takiej notyfikacji.

Artykuł  18

a) Każda z Wysokich Umawiających się Stron w czasie ratyfikacji niniejszej konwencji lub przystępowania do niej albo następnie w każdym czasie może notyfikować na piśmie Ministerstwu Spraw Zagranicznych Belgii, że niniejsza konwencja będzie obowiązywać również na terytoriach, za których stosunki międzynarodowe Strona ta jest odpowiedzialna. Niniejsza konwencja będzie obowiązywać na terytoriach wymienionych w tej notyfikacji po upływie sześciu miesięcy od daty jej otrzymania przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Belgii, jednak nie przed wejściem w życie konwencji w stosunku do tej Umawiającej się Strony.

b) Wysoka Umawiająca się Strona, która złożyła oświadczenie wymienione w punkcie a) niniejszego artykułu, rozciągające obowiązywanie konwencji na jakiekolwiek terytorium, za którego stosunki międzynarodowe Strona ta jest odpowiedzialna, może następnie w każdym czasie notyfikować Ministerstwu Spraw Zagranicznych Belgii, że konwencja przestaje obowiązywać na tych terytoriach. Oświadczenie to nabierze mocy po upływie jednego roku od daty otrzymania takiej notyfikacji przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Belgii.

c) Ministerstwo Spraw Zagranicznych Belgii zawiadomi drogą dyplomatyczną wszystkie Państwa, które podpisały niniejszą konwencję lub do niej przystąpiły, o wszelkich notyfikacjach otrzymanych zgodnie z niniejszym artykułem.

Sporządzono w Brukseli dnia 10 maja 1952 roku w językach francuskim i angielskim, przy czym oba teksty mają jednakową moc.

• Identyfikator: Dz.U.1976.39.229
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Międzynarodowa konwencja w sprawie zajęcia (aresztu) statków morskich. Bruksela.1952.05.10.
• Data aktu: 10/05/1952
• Data ogłoszenia: 23/12/1976
• Data wejścia w życie: 16/01/1977