Przygotowanie zawodowe młodocianych i ich wynagradzanie.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 20 września 1974 r.
w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania.

Na podstawie art. 191 § 3 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141) po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne.

§  1.
1.
Przygotowanie zawodowe młodocianych pracowników, zwanych w dalszym ciągu "młodocianymi", może odbywać się w zakładach pracy jako:
1)
nauka zawodu,
2)
przyuczenie do wykonywania określonej pracy.
2.
Nauka zawodu ma na celu przygotowanie zawodowe młodocianego do pracy w charakterze wykwalifikowanego robotnika.
3.
Przyuczenie do wykonywania określonej pracy ma na celu przygotowanie młodocianego do pracy w charakterze robotnika przyuczonego i może dotyczyć prac, których rodzaj nie wymaga odbycia nauki zawodu.
§  2.
1.
Zakład pracy jest obowiązany zawrzeć z młodocianym umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, która powinna określać:
1)
rodzaj przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy),
2)
czas trwania przygotowania zawodowego,
3)
sposób dokształcania teoretycznego młodocianego,
4)
wysokość wynagrodzenia.
2.
Umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego młodocianego zawiera się na piśmie.

Rozdział  2

Nauka zawodu.

§  3. 1
(skreślony).
§  4.
Zakład pracy jest obowiązany:
1)
wydzielić dla młodocianych szkoleniowe stanowiska pracy,
2)
wyznaczyć pracowników wykwalifikowanych w danym zawodzie jako instruktorów nauki zawodu,
3)
kontrolować zgodność przebiegu pracy młodocianych z programem praktycznej nauki zawodu oraz wykonywanie przez nich obowiązku dokształcania się,
4)
wykonywać funkcję wychowawczą wobec młodocianego w celu kształtowania jego postawy społecznej i zawodowej.
§  5.
Młodociany zatrudniony w celu nauki zawodu jest obowiązany:
1)
dążyć do uzyskiwania jak najlepszych wyników w nauce zawodu,
2)
wypełniać systematycznie obowiązek dokształcania się,
3)
odnosić się z szacunkiem do przełożonych i przestrzegać zasad koleżeńskiej współpracy.
§  6.
1.
Jednostka nadrzędna może ustalić dla zakładu pracy:
1)
wskaźnik zatrudnienia młodocianych,
2)
obowiązek przyjmowania młodocianych w celu nauki zawodu w większej liczbie, niż to wynika z potrzeb zakładu pracy, ze wskazaniem trybu finansowania kosztów wynikających ze zwiększenia stanu zatrudnienia wraz z określeniem zakładów pracy, które zatrudnią młodocianych po ukończeniu nauki zawodu.
2.
W wypadkach określonych w ust. 1 pkt 2 zakład pracy zawiera z młodocianym umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego na czas określony oraz informuje młodocianego o możliwości zatrudnienia po ukończeniu nauki zawodu.
§  7.
Osoby, które przed ukończeniem nauki zawodu osiągnęły pełnoletność, kończą tę naukę na warunkach określonych dla młodocianych.
§  8.
W razie przerwania nauki zawodu i podjęcia jej w tym samym lub pokrewnym zawodzie w innym zakładzie pracy czas odbytej poprzednio nauki zawodu zalicza się młodocianemu po sprawdzeniu przez zakładową komisję kwalifikacyjną stopnia opanowania zawodu.
§  9.
1.
Minister Oświaty i Wychowania określi zasady wypełniania obowiązku dokształcania się młodocianych w szkołach zawodowych i ogólnokształcących.
2. 2
(skreślony).
§  10.
Osobom, które otrzymały świadectwo ukończenia nauki zawodu, przysługuje bez potrzeby zdawania egzaminu tytuł kwalifikowanego robotnika w określonym zawodzie, przyznawany w trybie przewidzianym odrębnymi przepisami.

Rozdział  3

Przyuczenie do wykonywania określonej pracy.

§  11.
1.
Przyuczenie do wykonywania określonej pracy, zwane dalej "przyuczeniem", może trwać od 3 miesięcy do 1 roku, a jeżeli jest to uwarunkowane szczególnym interesem młodocianego - do 1,5 roku.
2.
Czas trwania oraz programy przyuczenia są ustalane przez zakład pracy na podstawie wytycznych jednostki nadrzędnej.
§  12.
1.
Po ukończeniu przyuczenia przez młodocianego zakładowa komisja kwalifikacyjna, o której mowa w § 8, przeprowadza egzamin. Jeżeli wynik egzaminu jest pomyślny, zakład pracy wydaje zaświadczenie określające czas trwania przyuczenia, rodzaj pracy oraz ocenę komisji kwalifikacyjnej.
2.
W razie negatywnego wyniku egzaminu zakładowa komisja kwalifikacyjna ustala, na jaki okres należy przedłużyć przyuczenie, z tym jednak że okres ten nie może przekroczyć 6 miesięcy.

Rozdział  4

Zasady wynagradzania i szczególne uprawnienia młodocianych.

§  13.
1. 3
Młodocianym w okresie nauki zawodu przysługuje wynagrodzenie miesięczne w wysokości:
1)
5.300 zł do 5.500 zł w pierwszym roku nauki,
2)
5.650 zł do 5.950 zł w drugim roku nauki,
3)
6.450 zł do 6.750 zł w trzecim roku nauki.
2. 4
(skreślony).
3.
Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w porozumieniu z Ministrem Oświaty i Wychowania na wniosek właściwego ministra (kierownika urzędu centralnego) może ustalić dla młodocianych szkolonych w zawodach szczególnie ważnych dla gospodarki narodowej wynagrodzenie do 25% wyższe od ustalonego według zasad określonych w ust. 1 i 2.
4.
Młodociani, którzy w ostatnim roku nauki zawodu odbywają praktyczną naukę zawodu w zakresie działalności produkcyjnej lub usługowej zakładu pracy, mogą być wynagradzani według stawki płac ustalonej dla I kategorii zaszeregowania robotników danej działalności produkcyjnej lub usługowej.
5. 5
Młodociani zatrudnieni w zakładach pracy, w których na podstawie odrębnych przepisów został wprowadzony dodatek z tytułu wzrostu cen podstawowych artykułów żywnościowych, i wynagradzani w trzecim roku nauki według stawki płac robotników działalności produkcyjnej lub usługowej zakładu, do czasu włączenia tego dodatku do stawek płac zasadniczych robotników, otrzymują go w wysokości i na zasadach określonych w tych odrębnych przepisach
§  14.
1. 6
Młodocianym, którzy właściwie wykonują obowiązki określone w zakładowym regulaminie pracy oraz regulaminie szkoły, a przede wszystkim osiągają pozytywne wyniki w praktycznej i teoretycznej nauce zawodu, mogą być przyznane kwartalne nagrody w wysokości do 20% wynagrodzenia kwartalnego, określonego na zasadach ustalonych w § 13.
2.
Minister Oświaty i Wychowania w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustali zasady przyznawania nagród określonych w ust. 1.
§  15.
Utrzymuje się dotychczasowe zasady wynagradzania młodocianych zatrudnianych w celu odbycia nauki zawodu w zakładach pracy, jeżeli są one korzystniejsze od przewidzianych w § 13.
§  16. 7
Młodocianym odbywającym w zakładzie pracy przyuczenie do wykonywania określonej pracy przysługuje wynagrodzenie w wysokości 5.950 zł miesięcznie.
§  17.
Młodocianym zatrudnionym w celu przygotowania zawodowego i będącym uczniami szkół zawodowych lub szkół ogólnokształcących przysługują uprawnienia do korzystania z ulg taryfowych przy przejazdach kolejami na zasadach stosowanych wobec uczniów szkół dla młodzieży nie pracującej.
§  18.
Młodociani wynagradzani według zasad określonych w § 13, 15 i 16, zatrudnieni na stanowiskach, na których przysługują posiłki regeneracyjno-wzmacniające, uprawnieni są do bezpłatnego korzystania z tych posiłków.

Rozdział  5

Przepisy końcowe.

§  19.
Rozporządzenie niniejsze nie narusza przepisów uchwały nr 185 Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 1972 r. w sprawie ochotniczych hufców pracy przy Związku Młodzieży Socjalistycznej i Związku Młodzieży Wiejskiej (Monitor Polski Nr 36, poz. 199).
§  20.
Tracą moc:
1)
uchwała nr 364 Rady Ministrów z dnia 26 września 1958 r. w sprawie zatrudniania młodocianych przez zakłady pracy w celu nauki zawodu, przyuczania do określonej pracy i odbycia wstępnego stażu pracy (Monitor Polski Nr 78, poz. 453),
2)
uchwała nr 191 Rady Ministrów z dnia 9 czerwca 1960 r. w sprawie rozwoju szkolenia zawodowego w zakładach pracy (Monitor Polski Nr 52, poz. 247),
3)
uchwała nr 28 Rady Ministrów z dnia 4 lutego 1964 r. w sprawie zasad gospodarowania funduszem płac uczniów (Monitor Polski Nr 13, poz. 58).
§  21.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1975 r.
1 § 3 skreślony przez § 27 rozporządzenia z dnia 16 września 1985 r. w sprawie zasad organizowania i finansowania praktycznej nauki zawodu (Dz.U.85.52.268) z dniem 1 stycznia 1986 r.
2 § 9 ust. 2 skreślony przez § 27 rozporządzenia z dnia 16 września 1985 r. w sprawie zasad organizowania i finansowania praktycznej nauki zawodu (Dz.U.85.52.268) z dniem 1 stycznia 1986 r.
3 § 13 ust. 1:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia z dnia 16 stycznia 1984 r. (Dz.U.84.3.16) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1984 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 23 kwietnia 1985 r. (Dz.U.85.18.81) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 maja 1985 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia z dnia 1 lutego 1988 r. (Dz.U.88.3.19) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1988 r.

4 § 13 ust. 2 skreślony przez § 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia z dnia 16 stycznia 1984 r. (Dz.U.84.3.16) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1984 r.
5 § 13 ust. 5:

- dodany przez § 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia z dnia 1 lutego 1988 r. (Dz.U.88.3.19) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1988 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 29 lipca 1989 r. (Dz.U.89.47.255) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 sierpnia 1989 r.

6 § 14 ust. 1 zmieniony przez obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 maja 1975 r. o sprostowaniu błędu (Dz.U.75.14.85).
7 § 16:

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 16 stycznia 1984 r. (Dz.U.84.3.16) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1984 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 23 kwietnia 1985 r. (Dz.U.85.18.81) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 maja 1985 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 1 lutego 1988 r. (Dz.U.88.3.19) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1988 r.

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1974.37.219

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Przygotowanie zawodowe młodocianych i ich wynagradzanie.
Data aktu: 20/09/1974
Data ogłoszenia: 19/10/1974
Data wejścia w życie: 01/01/1975