Wykonanie niektórych przepisów Prawa lokalowego.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 26 czerwca 1974 r.
w sprawie wykonania niektórych przepisów Prawa lokalowego.

Na podstawie art. 3 ust. 5, art. 45 ust. 1 i art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. - Prawo lokalowe (Dz. U. Nr 14, poz. 84), zwanej dalej "ustawą", zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Wielkość domów jednorodzinnych, mieszkalno-pensjonatowych i domów letniskowych oraz lokali będących odrębnymi nieruchomościami.

§  1.
1.
Powierzchnia użytkowa domu jednorodzinnego może wynosić do 110 m2, a w razie konieczności przeznaczenia części mieszkania w takim domu na wykonywanie pracy zawodowej przez właściciela, jego dzieci lub rodziców - do 140 m2.
2.
Powierzchnia użytkowa domu jednorodzinnego, wybudowanego przed dniem wejścia w życie ustawy, może być większa od określonej w ust. 1, jeżeli dom obejmuje nie więcej niż 6 izb.
3.
Do powierzchni użytkowej domu jednorodzinnego nie przekraczającego 110 m2 nie wlicza się powierzchni lokalu użytkowego; dotyczy to również domów wymienionych w ust. 2.
4.
W razie przeniesienia prawa własności domu jednorodzinnego o powierzchni użytkowej większej niż 110 m2, lecz nie przekraczającej 140 m2, na osobę, której nie jest konieczne zajmowanie części mieszkania na wykonywanie zawodu - uprawnienia określone w art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy pozostają w mocy.
5.
Minister Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska może określić warunki, w których rady narodowe miast lub gmin (miast i gmin) mogą rozciągnąć stosowanie przepisów o domach jednorodzinnych na budynki o powierzchni większej od określonej w ust. 1, przeznaczone do zamieszkiwania przez jedną rodzinę.
§  2.
1.
Mały dom mieszkalny może obejmować 2 do 4 samodzielnych lokali mieszkalnych. Znajdujące się w takich domach lokale użytkowe, konieczne do wykonywania zawodu przez właściciela, jego dzieci lub rodziców, stanowią część składową lokalu mieszkalnego; do powierzchni lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość nie wlicza się powierzchni lokalu użytkowego.
2.
Wyodrębnienie własności lokali jako odrębnych nieruchomości w domu, o którym mowa w ust. 1, może nastąpić bez względu na dzień oddania takiego domu do użytku.
§  3.
1.
Powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość nie może przekraczać wielkości powierzchni określonej w § 1 ust. 1. W domach wybudowanych przed dniem wejścia w życie ustawy powierzchnia użytkowa lokali może być większa, jeżeli każdy z lokali obejmuje nie więcej niż 5 izb.
2.
Przebudowa lokalu w małym domu mieszkalnym, w której następstwie lokal przekracza wielkości określone w ust. 1, nie wpływa na uprawnienia właścicieli do dysponowania lokalami.
3.
Do lokali w małych domach mieszkalnych stosuje się odpowiednio przepisy § 1 ust. 4 i 5.
§  4.
Przepisy § 3 ust. 1 stosuje się również do lokali zajmowanych przez właścicieli domów wielomieszkaniowych sprawujących zarząd swym domem, o którym mowa w art. 27 ustawy, z tym że w razie konieczności przeznaczenia części mieszkania na wykonywanie pracy zawodowej - uprawnienie do zwiększonej powierzchni lokalu przysługuje jedynie właścicielowi domu.
§  5.
Powierzchnia użytkowa domu mieszkalno-pensjonatowego nie może przekraczać 220 m2, a domu letniskowego - 110 m2.
§  5a. 1
 
1.
Przepisów § 1 ust. 1-4 i § 5 w zakresie dotyczącym wielkości powierzchni użytkowej domu jednorodzinnego, domu mieszkalno-pensjonatowego i domu letniskowego nie stosuje się do domów wybudowanych na podstawie pozwoleń na budowę wydanych po dniu 1 września 1980 r. Dopuszczalną wielkość tych domów oraz małych domów mieszkalnych określa się w powierzchni całkowitej.
2.
Powierzchnia całkowita domów, o których mowa w ust. 1, nie może przekraczać:
1)
domu jednorodzinnego - 220 m2, a w razie konieczności przeznaczenia części mieszkania w takim domu na wykonywanie pracy zawodowej przez właściciela, jego dzieci lub rodziców - 270 m2,
2)
małego domu mieszkalnego obejmującego dwa lokale - 400 m2, trzy lokale - 550 m2, cztery lokale - 700 m2,
3)
domu mieszkalno-pensjonatowego - 400 m2,
4)
domu letniskowego - 110 m2.
3.
Do powierzchni całkowitej domu jednorodzinnego nie przekraczającej 220 m2 oraz do powierzchni całkowitej małego domu mieszkalnego nie wlicza się powierzchni lokali użytkowych.
4.
Powierzchnię całkowitą domów, o których mowa w ust. 1, stanowi powierzchnia wszystkich kondygnacji, w tym także kondygnacji podziemnych, mierzona po obrysie zewnętrznym ścian. Do powierzchni całkowitej zalicza się również:
1)
powierzchnię galerii i logii oraz
2)
powierzchnię poddaszy lub ich części, a także pomieszczeń na poddaszach o wysokości mierzonej w świetle konstrukcji dachu lub stropu równej i większej niż 1,90 m.

Rozdział  2

Normy zaludnienia lokali mieszkalnych i uprawnienia do dodatkowej powierzchni mieszkalnej.

§  6.
1.
Powierzchnię mieszkalną lokalu stanowi łączna powierzchnia pokoi.
2. 2
(skreślony).
§  7.
1.
Norma powierzchni mieszkalnej, przysługującej jednej osobie, wynosi 7-10 m2.
2.
Lokale odpowiadające normatywom projektowania mieszkań zasiedla się według normatywów obowiązujących w dniu dokonania przydziału.
3.
Młodym bezdzietnym małżeństwom uwzględnia się normę zaludnienia należną ich przyszłemu dziecku.
4.
Powierzchnia mieszkalna lokalu przydzielonego osobie samotnej nie może być mniejsza niż 10 m2.
§  8.
W razie poprawy sytuacji mieszkaniowej w poszczególnych miejscowościach właściwe dla nich rady narodowe mogą ustalać korzystniejsze normy zaludnienia od norm określonych w § 7 ust. 1.
§  9.
1.
W wypadkach uzasadnionych potrzebą zajmowania lokalu o większej powierzchni od przysługującej na podstawie norm zaludnienia może być przyznana dodatkowa powierzchnia mieszkalna.
2.
Dodatkową powierzchnię mieszkalną przyznaje się w postaci jednej normy, z tym że należy dążyć, aby norma ta łącznie z przysługującą normą podstawową stanowiła osobny pokój.
§  10.
1.
Uprawnienie do dodatkowej powierzchni mieszkalnej może być przyznane osobom:
1)
szczególnie zasłużonym dla Polski Ludowej,
2)
prowadzącym twórczą działalność w dziedzinie kultury i sztuki lub działalność publicystyczną,
3)
zajmującym odpowiedzialne stanowiska w pracy zawodowej, politycznej i społecznej lub prowadzącym działalność naukową, wynalazczą bądź racjonalizatorską,
4)
których stan zdrowia tego wymaga.
2.
Uprawnienie przyznane osobom wymienionym w ust. 1 pkt 1 i 2 oraz osobom prowadzącym działalność naukową nie wygasa z przejściem tych osób na emeryturę lub rentę.
3.
Prezes Rady Ministrów określi szczegółowo, jakie stanowiska w pracy zawodowej, politycznej i społecznej uważa się za odpowiedzialne w rozumieniu ust. 1 pkt 3.
4.
Minister Zdrowia i Opieki Społecznej określi szczegółowo wypadki uzasadniające korzystanie z dodatkowej powierzchni mieszkalnej ze względu na stan zdrowia.
§  11.
1.
O przyznaniu uprawnień do korzystania z dodatkowej powierzchni mieszkalnej:
1)
na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 i 2 decyduje terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego,
2)
na podstawie § 10 ust. 1 pkt 3 decydują w stosunku do:
a)
pracowników naczelnych i centralnych organów państwowych oraz podległych im jednostek - kierownicy tych organów,
b)
pracowników urzędów terenowych organów administracji państwowej i podległych tym organom jednostek - terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego,
c)
pracowników organizacji politycznych lub społecznych i podległych im jednostek - osoby wyznaczone przez naczelne władze tych organizacji,
d)
pracowników organizacji spółdzielczych - Prezes Naczelnej Rady Spółdzielczej i zarządy właściwych centralnych związków spółdzielni,
3)
na podstawie § 10 ust. 1 pkt 4 - decyduje terenowy organ administracji państwowej stopnia powiatowego.
2.
Organy decydujące o przyznaniu uprawnień do korzystania z dodatkowej powierzchni mieszkalnej są obowiązane prowadzić rejestr wydanych decyzji.
§  12.
1.
W razie zbiegu uprawnień do dodatkowej powierzchni mieszkalnej wśród osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, uprawnienie takie może być zrealizowane tylko przez jedną z tych osób, chyba że wykonują prace odmiennego rodzaju, nie pozwalające na jednoczesne wykorzystanie tego samego pokoju, lub gdy przyznanie dodatkowej powierzchni mieszkalnej nastąpiło z różnych tytułów.
2.
W razie ustania przyczyny uzasadniającej przyznanie dodatkowej powierzchni mieszkalnej uprawnienie takie podlega cofnięciu z zastrzeżeniem przepisu § 10 ust. 2. O cofnięciu uprawnienia decyduje organ, który je przyznał lub organ wyższego stopnia.
§  13.
1.
Rzemieślnikom i osobom wykonującym pracę nakładczą w domu przysługuje prawo do zajmowania części lokalu mieszkalnego na warsztat pracy w granicach określonych w § 9 ust. 2.
2.
Podstawą do zajmowania przez osoby wymienione w ust. 1 części lokalu mieszkalnego na warsztat pracy jest faktyczne wykonywanie zawodu w zajmowanym lokalu zgodnie z posiadanymi uprawnieniami.
3.
Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje wymienionym w tym przepisie osobom posiadającym oddzielne lokale użytkowe.
§  14.
Na podstawie orzeczenia o przyznaniu uprawnienia do dodatkowej powierzchni mieszkalnej organ dysponujący lokalem mieszkalnym przydzieli najemcy w miarę możliwości dodatkową powierzchnię mieszkalną. Organ ten nie może odmówić przydziału w wypadku, gdy uprawniony faktycznie korzysta już z dodatkowej powierzchni mieszkalnej.
§  15.
Przepisów § 10-13 nie stosuje się do nauczycieli i nauczycieli akademickich, uprawnionych do korzystania z dodatkowej powierzchni mieszkalnej na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 1972 r. - Karta praw i obowiązków nauczyciela (Dz. U. z 1972 r. Nr 16, poz. 114, z 1973 r. Nr 12, poz. 89 i z 1974 r. Nr 22, poz. 131).
§  16.
Prezes Rady Ministrów sprawuje nadzór nad właściwym wykonywaniem przepisów o przyznawaniu uprawnień do dodatkowej powierzchni mieszkalnej.

Rozdział  3

Warunki przydziału, zajmowania i opróżniania mieszkań funkcyjnych.

§  17.
1.
Mieszkania funkcyjne są przydzielane pracownikom zajmującym stanowiska określone w art. 46 ust. 1 ustawy, zatrudnionym w uspołecznionych zakładach pracy, w których dyspozycji mieszkania te pozostają.
2.
Stanowiska zaliczone do pogotowia produkcyjnego i technicznego oraz stanowiska, których zajmowanie wymaga zamieszkiwania w określonym budynku lub zespole budynków, ustalą właściwi ministrowie (kierownicy urzędów centralnych, zarządy centralnych związków spółdzielni) w porozumieniu z Ministrem Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska oraz zarządami głównymi związków zawodowych.
§  18.
Do mieszkań funkcyjnych, przydzielanych pracownikom wchodzącym w skład pogotowia produkcyjnego i technicznego, stosuje się przepisy o normach zaludnienia lokali mieszkalnych.
§  19.
Zakład pracy nie może odmówić osobom bliskim pozostającym z pracownikiem we wspólnym gospodarstwie domowym prawa zamieszkania w przydzielonym pracownikowi mieszkaniu funkcyjnym.
§  20.
1.
W razie ustania stosunku pracy zakład pracy powinien cofnąć najemcy przydział mieszkania funkcyjnego i nakazać jego opróżnienie.
2.
Zakład pracy może cofnąć najemcy przydział mieszkania funkcyjnego, chociażby stosunek pracy trwał nadal, jeżeli ustały warunki uzasadniające dalsze zajmowanie takiego mieszkania.
§  21.
1.
Osobie zobowiązanej do opróżnienia mieszkania funkcyjnego przysługuje prawo do lokalu zamiennego w razie:
1)
zmiany charakteru pracy w danym zakładzie pracy na nie wymagającą zajmowania mieszkania funkcyjnego,
2)
rozwiązania stosunku pracy przez:
a)
zakład pracy bez wypowiedzenia z przyczyn nie zawinionych przez pracownika lub w drodze wypowiedzenia, z wyjątkiem dozorców i palaczy centralnego ogrzewania, jeżeli wypowiedzenie nastąpiło z powodu nienależytego wykonywania obowiązków wynikających z umowy o pracę,
b)
pracownika w drodze wypowiedzenia z powodu niezachowania przez zakład pracy podstawowych warunków wynikających z umowy o pracę (innego aktu, na podstawie którego został nawiązany stosunek pracy),
c)
pracownika ze względu na szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na jego zdrowie w wypadkach uzasadniających rozwiązanie przez niego umowy o pracę bez wypowiedzenia.
3)
przejścia na emeryturę lub rentę.
2.
Do stwierdzenia, że wypowiedzenie stosunku pracy z dozorcą lub palaczem centralnego ogrzewania nastąpiło z powodu nienależytego wykonywania obowiązków wynikających z umowy o pracę, jest powołany terenowy organ administracji państwowej właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości.
3.
Spory co do przyczyn rozwiązania stosunku pracy podlegają rozstrzyganiu w trybie właściwym do rozpatrywania spraw o roszczenia pracowników ze stosunku pracy, przy czym do czasu rozstrzygnięcia takiego sporu postępowanie o opróżnienie mieszkania funkcyjnego ulega zawieszeniu.
§  22.
1.
Osoby bliskie pracownika zmarłego w czasie trwania stosunku pracy lub zmarłego przed przydzieleniem lokalu zamiennego, które pozostawały z nim we wspólnym gospodarstwie domowym, mają prawo do lokalu zamiennego.
2.
Osoba rozwiedziona, mieszkająca w mieszkaniu funkcyjnym, na które przydział posiada były małżonek, zachowuje prawo do zamieszkiwania w tym mieszkaniu do czasu uzyskania innego lokalu.
§  23.
1.
Jeżeli osobie przekwaterowywanej z mieszkania funkcyjnego przysługuje prawo do lokalu zamiennego, obowiązek dostarczenia takiego lokalu obciąża zakład pracy, w którego dyspozycji pozostaje mieszkanie funkcyjne.
2.
Obowiązek dostarczenia lokalu zamiennego obciąża również zakład pracy zatrudniający osobę, o której mowa w ust. 1, lub terenowy organ administracji państwowej właściwy ze względu na miejsce zamieszkania bądź zatrudnienia takiej osoby, jeżeli zakład pracy, w którego dyspozycji pozostaje mieszkanie funkcyjne, nie posiada lokalu zamiennego.
§  24.
Osobie obowiązanej do opróżnienia mieszkania funkcyjnego, której nie przysługuje prawo do lokalu zamiennego, należy zapewnić pomieszczenie zastępcze, jeżeli nie ma ona możliwości uzyskania mieszkania we własnym zakresie.
§  25.
1.
Zakład pracy jest uprawniony do dokonania przeróbek mieszkania funkcyjnego lub jego przebudowy.
2.
Do mieszkań funkcyjnych stosuje się odpowiednio przepisy art. 21, 29-31, 33 ust. 2, 37 i 40 ustawy.

Rozdział  4

Przepisy końcowe

§  26.
1.
Koszty przeprowadzki do lokalu zamiennego ponosi jednostka lub osoba, na której wniosek następuje przekwaterowanie, a do pomieszczenia zastępczego - osoba podlegająca przekwaterowaniu.
2.
Przez koszty przeprowadzki rozumie się koszty transportu oraz koszty przeniesienia urządzeń zainstalowanych przez najemcę w dotychczas zajmowanym lokalu.
§  27.
Ostateczne decyzje o opróżnieniu mieszkań nie odpowiadających warunkom przewidzianym w art. 46 ust. 1 ustawy dla mieszkań funkcyjnych, wydane na podstawie dotychczasowych przepisów, a nie wykonane do dnia wejścia w życie ustawy - stają się niewykonalne.
§  28.
Tracą moc:
1)
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 marca 1959 r. w sprawie warunków przydziału i opróżniania mieszkań służbowych, właściwości organów w tych sprawach i trybu postępowania (Dz. U. Nr 24, poz. 152),
2)
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 grudnia 1959 r. w sprawie przydzielania mieszkań służbowych w zakładowych domach mieszkalnych organizacji spółdzielczych (Dz. U. Nr 70, poz. 440),
3)
przepisy § 2-6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 maja 1964 r. w sprawie opróżniania lokali oraz ustalenia wysokości czynszu najmu za niektóre lokale w budynkach położonych na terenie państwowych gospodarstw rolnych i leśnych oraz przedsiębiorstw mechanizacji rolnictwa (Dz. U. Nr 19, poz. 114),
4)
uchwała nr 583 Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1952 r. w sprawie dodatkowej powierzchni mieszkalnej (Monitor Polski z 1952 r. Nr A-83, poz. 1326 i Nr A-100, poz. 1529),
5)
zarządzenie Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 18 stycznia 1972 r. w sprawie zasad ustalania norm zaludnienia lokali mieszkalnych (Monitor Polski Nr 8, poz. 54).
§  29.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 sierpnia 1974 r.
1 § 5a dodany przez § 1 rozporządzenia z dnia 13 czerwca 1980 r. (Dz.U.80.15.52) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 8 lipca 1980 r.
2 § 6 ust. 2 skreślony przez § 15 rozporządzenia z dnia 27 czerwca 1983 r. (Dz.U.83.38.174) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 października 1983 r.

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1974.26.152

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Wykonanie niektórych przepisów Prawa lokalowego.
Data aktu: 26/06/1974
Data ogłoszenia: 17/07/1974
Data wejścia w życie: 01/08/1974