Ustalenie podstawy wymiaru i obliczanie zasiłków z ubezpieczenia społecznego.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY, PŁAC I SPRAW SOCJALNYCH
z dnia 6 lipca 1972 r.
w sprawie ustalania podstawy wymiaru i obliczania zasiłków z ubezpieczenia społecznego.

Na podstawie art. 6 ustawy z dnia 6 lipca 1972 r. o podwyższeniu zasiłków przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby pracownika (Dz. U. Nr 27, poz. 191) zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie określa szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru i obliczania zasiłków przysługujących pracownikom w razie choroby, sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem oraz w razie połogu - zwanych dalej "zasiłkami".
§  2.
1.
Podstawę wymiaru zasiłków stanowi przeciętny zarobek miesięczny, obliczony od zarobków osiągniętych z okresu zatrudnienia w ciągu ostatnich trzech miesięcy kalendarzowych przed miesiącem, w którym powstało prawo do zasiłku.
2.
Podstawę wymiaru zasiłku od zarobku z okresu zatrudnienia dłuższego niż trzy miesiące ustala się w wypadkach i na zasadach określonych w przepisach dotyczących obliczania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy.
3.
Jeżeli w okresie, z którego zarobki przyjmuje się za podstawę wymiaru zasiłku (ust. 1 i 2), nastąpiła zmiana zatrudnienia, podstawę wymiaru ustala się od zarobków z ostatniego zatrudnienia.
§  3.
1.
Jeżeli przed powstaniem prawa do zasiłku pracownik nie przepracował okresów, o których mowa w § 2, podstawę wymiaru zasiłku ustala się od zarobków osiągniętych za pełne miesiące faktycznego zatrudnienia.
2.
Jeżeli przed powstaniem prawa do zasiłku pracownik nie przepracował ani jednego pełnego miesiąca, podstawę wymiaru zasiłku ustala się od zarobku miesięcznego, który pracownik osiągnąłby, gdyby pracował przez pełny miesiąc.
3.
W razie gdy niezdolność do pracy powstała w pierwszych trzech dniach od podjęcia zatrudnienia, podstawę wymiaru zasiłku stanowi zarobek określony w umowie o pracę, a jeśli na podstawie umowy o pracę nie można tego ustalić, zarobek, jaki otrzymywali inni pracownicy zatrudnieni w tym samym lub podobnym charakterze i o podobnych kwalifikacjach.
§  4.
1.
Za zarobek pracownika uspołecznionego zakładu pracy uważa się - z zastrzeżeniem § 5 - zarobki w gotówce wypłacane z osobowego funduszu płac, z wyjątkiem:
1)
dodatku za rozłąkę,
2)
odpraw przewidzianych w obowiązujących przepisach z tytułu zwolnienia z pracy lub przeniesienia do innej pracy,
3)
ekwiwalentu za nie wykorzystany urlop wypoczynkowy,
4)
dodatku godzinowego wypłacanego na kolei pracownikom drużyn lokomotywowych i konduktorskich,
5)
premii, nagród, dodatków i dopłat do wynagrodzenia oraz ekwiwalentów pieniężnych za deputat i za inne świadczenia w naturze, zaliczone do osobowego funduszu płac, jeżeli według przepisów płacowych lub układu zbiorowego pracy albo stosowanego zwyczaju wypłaca się je w czasie niezdolności do pracy przez okres trwania stosunku pracy,
6)
dodatku do wynagrodzenia przysługującego na podstawie § 2 uchwały Rady Ministrów i Centralnej Rady Związków Zawodowych z dnia 30 grudnia 1970 r. w sprawie podwyżki najniższych płac, wprowadzenia dodatków do płac dla niektórych grup pracowników, podwyżki zasiłków rodzinnych oraz niektórych emerytur i rent (Monitor Polski Nr 44, poz. 352), który wypłaca się ze środków zakładu pracy przez cały okres pobierania zasiłków również i po rozwiązaniu stosunku pracy.
2.
Za zarobek uważa się również wypłacane pracownikom spoza osobowego funduszu płac dodatkowe wynagrodzenia:
1)
za zbiórkę i dostawę makulatury oraz innych surowców wtórnych, a także za odsprzedaż dostawcom towarów opakowań nadających się do ponownego użytku,
2)
za dodatkowo wykonywane czynności inkasa przez pracowników prezydiów rad narodowych,
3)
za pełnienie funkcji powiatowego pełnomocnika Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk przez pracowników prezydiów rad narodowych,
4)
pracowników zakładów społecznych służby zdrowia wypłacane ze środków Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
5)
za prace w komisjach lekarskich do spraw inwalidztwa i zatrudnienia wypłacane pracownikom Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
6)
za materiał dziennikarski opracowany przez dziennikarza dla macierzystej redakcji,
7)
za wykonanie zadań ponadplanowych przez stałych pracowników realizacji programów radiowych i telewizyjnych.
3.
Zarobki, o których mowa w ust. 1 i 2, przyjmuje się do obliczenia podstawy wymiaru zasiłku po pomniejszeniu o kwotę podatku od wynagrodzeń i składki na cele emerytalne.
4.
Podstawę wymiaru zasiłku przysługującego za okres po ustaniu stosunku pracy zwiększa się o:
1)
przeciętną miesięczną kwotę wynagrodzeń, o których mowa w ust. 1 pkt 5, wypłaconych przez zakład pracy za okres pobierania zasiłku w czasie trwania stosunku pracy,
2)
przeciętną miesięczną wartość deputatów i innych świadczeń wydawanych w naturze i zaliczanych do osobowego funduszu płac, pobranych w całości lub częściowo nieodpłatnie przez pracownika,

jeżeli pracownik nie otrzymuje ich po ustaniu stosunku pracy.

§  5.
Dla pracowników uspołecznionych zakładów pracy, dla których odrębne przepisy określają podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i świadczeń z ubezpieczeń społecznych w kwotach ryczałtowych, za zarobek uważa się te kwoty pomniejszone o kwotę podatku od wynagrodzeń i składki na cele emerytalne.
§  6.
1.
Za zarobek pracownika nie uspołecznionego zakładu pracy uważa się wynagrodzenie w gotówce zgłaszane w celu wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, pomniejszone o kwotę podatku od wynagrodzeń i składki na cele emerytalne.
2.
Podstawę wymiaru zasiłku przysługującego za okres po ustaniu stosunku pracy zwiększa się o przeciętną miesięczną wartość świadczeń w naturze zgłoszonych do wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.
§  7.
Zarobek wypłacony za okres dłuższy niż jeden miesiąc przelicza się odpowiednio na zarobki miesięczne.
§  8.
Jeżeli w okresie, z którego zarobki przyjmuje się do podstawy wymiaru zasiłku, pracownik:
1)
osiągnął zarobek nie za wszystkie dni pracy - podstawę wymiaru zasiłku ustala się według zasad określonych w § 3 ust. 2,
2)
pobierał wynagrodzenie zmniejszone w związku z odbywaniem służby wojskowej lub ćwiczeń wojskowych - zarobki te przyjmuje się do obliczenia podstawy wymiaru po podwyższeniu ich do 100%,
3)
wykonywał zatrudnienie za granicą - do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku wypłacanego w kraju przyjmuje się zarobki z okresu zatrudnienia (§ 2) przed miesiącem, w którym pracownik wyjechał za granicę, lub osiągnięte w kraju po powrocie z zagranicy, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
§  9.
W razie równoczesnego zatrudnienia w dwóch lub więcej zakładach pracy podstawę wymiaru zasiłku ustala się oddzielnie z każdego zatrudnienia.
§  10.
1.
W razie powtórnego powstania prawa do zasiłków podstawę wymiaru ustala się na nowo, jeżeli przerwa pomiędzy okresami pobierania zasiłków wynosiła co najmniej dwa miesiące.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się niezależnie od tego, czy zasiłek przysługuje z powodu choroby, sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, czy też połogu.
§  11.
Wyrażone w groszach końcówki podstawy wymiaru zasiłku i kwot przypadających do wypłaty zaokrągla się do pełnego złotego w górę, gdy końcówka wynosi co najmniej 50 groszy, i w dół, gdy końcówka jest mniejsza.
§  12.
W zakresie unormowanym niniejszym rozporządzeniem tracą moc:
1)
rozporządzenie Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac z dnia 19 sierpnia 1968 r. w sprawie obliczania podstawy wymiaru emerytury lub renty, zasiłków z ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa oraz składek na ubezpieczenia społeczne (Dz. U. Nr 35, poz. 246),
2)
rozporządzenie Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac z dnia 1 marca 1969 r. w sprawie podstawy wymiaru emerytury lub renty oraz zasiłków dla osób, które były zatrudnione za granicą (Dz. U. Nr 8, poz. 64),
§  13.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 lipca 1972 r.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1972.27.196

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Ustalenie podstawy wymiaru i obliczanie zasiłków z ubezpieczenia społecznego.
Data aktu: 06/07/1972
Data ogłoszenia: 10/07/1972
Data wejścia w życie: 10/07/1972, 01/07/1972