Odległość i warunki lokalizacji szczegółowej inwestycji budowlanych w stosunku do dróg publicznych, linii kolejowych i lotnisk.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 27 października 1961 r.
w sprawie odległości i warunków lokalizacji szczegółowej inwestycji budowlanych w stosunku do dróg publicznych, linii kolejowych i lotnisk.

Na podstawie art. 34 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. o planowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 7, poz. 47) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1.

Przepisy ogólne.

§  1.
1.
Rozporządzenie określa minimalne odległości i warunki, jakie powinny być zachowane w stosunku do dróg publicznych, linii kolejowych i lotnisk przy wydawaniu decyzji o lokalizacji szczegółowej inwestycji budowlanych.
2.
Decyzje o lokalizacji szczegółowej inwestycji mogą ustalać inne odległości oraz warunki poza określonymi w rozporządzeniu, jeżeli wynika to z zatwierdzonych planów zagospodarowania przestrzennego lub innych przepisów.
§  2.
W razie zbiegu kilku przepisów rozporządzenia co do odległości i warunków stosuje się wszystkie wynikające z nich ograniczenia.
§  3. 1
Odstępstwa od wymagań określonych w rozporządzeniu mogą być stosowane tylko w wypadkach uzasadnionych interesem publicznym - za każdorazową zgodą właściwego wojewódzkiego organu do spraw miejscowego planowania przestrzennego wydaną w porozumieniu z właściwymi terenowymi organami nadzoru nad drogami publicznymi, liniami kolejowymi i lotniskami.
§  4.
1.
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do pomników, posągów, ogrodzeń, obiektów inżynierskich w zakresie budowli podziemnych, obiektów budownictwa specjalnego służących do utrzymania ruchu i transportu kolejowego, drogowego, miejskiego, lotniczego i wodnego oraz melioracji wodnych dla potrzeb rolnictwa i leśnictwa.
2.
Przepisy rozporządzenia nie dotyczą również obiektów inżynierskich służących celom łączności i energetyki z wyjątkiem przypadków wymienionych w § 16 i 17.
§  5.
Minimalne odległości obiektów budowlanych od osi ulic ustalają normatywy urbanistyczne.
§  6.
Inwestycje budowlane, dla których obowiązuje ustalenie stref ochronnych, nie mogą być usytuowane w odległości mniejszej niż szerokość strefy ochronnej, licząc od linii rozgraniczających teren drogi, teren obszaru kolejowego lub lotniska od terenów innego użytkowania.

Rozdział  2.

Inwestycje budowlane przy drogach publicznych.

§  7.
1.
Obiekty budowlane, wykonywane przy drogach publicznych, powinny być oddalone od osi drogi co najmniej:
Lp. Przebieg drogi Najmniejsza dopuszczalna odległość obiektu budowlanego od osi dróg poszczególnych klas w metrach
I II, III IV V
1 Wewnątrz wsi i osiedli o zabudowie skupionej 50 30 20 15
2 Na terenach poza jednostkami osadniczymi oraz odcinki dróg zbudowane w celu ominięcia jednostek osadniczych (tzw. drogi obwodowe), a także na terenach zabudowy rozproszonej 40 25 20
2.
Jeżeli istniejący stan obudowy, szczególnie po jednej stronie drogi, nie pozwala na ustalenie odległości obiektów budowlanych zgodnie z tabelą podaną w ust. 1, należy dążyć przy zmniejszonej odległości inwestycji budowlanej z jednej strony drogi do odpowiedniego zwiększenia odległości linii zabudowy od osi po drugiej jej stronie w taki sposób, aby suma tych odległości odpowiadała podwojonej odległości podanej w tabeli.
§  8.
Minimalna odległość obiektów budowlanych od osi dróg nieprzelotowych wewnątrz wiejskiej jednostki osadniczej nie może wynosić mniej niż 6 m.
§  9.
1.
Jeżeli obok drogi publicznej przebiega linia tramwajowa, odległość obiektów budowlanych określona w § 7 ulega zwiększeniu o szerokość torowiska, z tym że obiekty budowlane powinny być oddalone co najmniej o 10 m od osi toru.
2.
Jeżeli obok drogi publicznej przebiega linia kolejowa, odległość obiektów budowlanych od strony linii kolejowej ustala się według zasad podanych w § 11.
§  10.
1.
Stacja paliw dla samochodów oraz budynki transformatorów i podstacji elektrycznych mogą być wznoszone w zależności od potrzeby w odległości mniejszej niż określona w § 7, pod warunkiem, że nie wpłynie to na pogorszenie warunków bezpieczeństwa i transportu.
2.
Stacje paliw dla samochodów powinny być ponadto oddzielone od drogi wysepką wzniesioną ponad poziom drogi, o szerokości co najmniej 3 m i długości umożliwiającej postój co najmniej 4 samochodów.

Rozdział  3.

Inwestycje budowlane przy liniach kolejowych.

§  11.
O ile dalsze przepisy rozporządzenia nie stanowią inaczej, obiekty budowlane mogą być usytuowane w odległości co najmniej 10 m od granicy obszaru kolejowego, przy czym odległość ta nie może być mniejsza niż 20 m od osi najbliższego toru kolejowego.
§  12.
1.
Budynki o pokryciu palnym oraz składy materiałów łatwopalnych mogą być wznoszone w odległości co najmniej 30 m od granicy obszaru kolejowego i nie mniej niż 40 m od osi najbliższego toru kolejowego, o ile przepisy szczególne o budowie określonych rodzajów składów nie przewidują odległości większych.
2.
Jeżeli tory kolejowe położone są na nasypach, minimalna odległość obiektów, wymienionych w ust. 1, ulega zwiększeniu o 1,5-krotną różnicę poziomów krawędzi torowiska i terenu budowy.
§  13.
1.
Przepis § 11 nie dotyczy obiektów budowlanych przy stacjach kolejowych oraz przy bocznicach kolejowych w obrębie zamkniętych zakładów przemysłowych i górniczych.
2.
Do istniejących bocznic kolejowych o niewielkim ruchu mogą być stosowane odstępstwa od przepisu § 11 za zgodą właściwego wojewódzkiego organu planowania przestrzennego w porozumieniu z właściwą dyrekcją okręgową kolei państwowych.
§  14.
Niezależnie od zachowania odpowiedniej minimalnej odległości od drogi publicznej lub linii kolejowej - obiekty budowlane przy skrzyżowaniach na jednym poziomie dwóch dróg publicznych lub linii kolejowych albo drogi publicznej z linią kolejową mogą być usytuowane tylko poza liniami wyznaczającymi obszar widoczności, określonymi odrębnie dla każdego skrzyżowania zgodnie z odpowiednimi przepisami.

Rozdział  4.

Inwestycje budowlane w otoczeniu lotnisk.

§  15. 2
1.
W rejonach lotnisk obowiązuje zakaz zabudowy lub jej ograniczenie w takim zakresie, aby obiekty budowlane nie przekraczały wysokości określonych powierzchniami, których sposób wyznaczania ustalają dla poszczególnych klas technicznych lotnisk Polskie Normy.
2.
W razie przewidywanej rozbudowy istniejącego lub nowo zakładanego lotniska właściwy organ miejscowego planowania przestrzennego ustala na wniosek właściwego organu lotniczego powierzchnie ograniczające wysokość zabudowy w rejonie tego lotniska, jak dla lotniska klasy technicznej bezpośrednio wyższej.
3.
Przekroczenie dopuszczalnej wysokości zabudowy w rejonach lotnisk cywilnych może nastąpić po przedstawieniu przez inwestora zgody Ministra Komunikacji i Ministra Obrony Narodowej, a w rejonach lotnisk wojskowych - zgody Ministra Obrony Narodowej.
4.
Określenie rejonu lotniska oraz klasy technicznej lotniska ustalają przepisy wydane na podstawie art. 5 ust. 1 i art. 9 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 1961 r. Nr 7, poz. 46 i z 1965 r. Nr 13, poz. 91) i art. 31 ustawy z dnia 31 maja 1962 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. Nr 32, poz. 153).
§  16. 3
1.
W wypadkach uzasadnionych bezpieczeństwem ruchu lotniczego, niezależnie od ograniczeń określonych w § 15, mogą być wprowadzone ograniczenia dotyczące zakresu korzystania z obiektów budowlanych położonych w rejonach lotnisk.
2.
Decyzje o warunkach korzystania z poszczególnych obiektów budowlanych wydaje właściwy organ państwowego nadzoru budowlanego w uzgodnieniu z cywilnymi i wojskowymi organami nadzoru nad lotniskami.
§  17. 4
Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych w porozumieniu z Ministrami Komunikacji i Obrony Narodowej określi wypadki, w których właściwy organ miejscowego planowania przestrzennego może wydać decyzję o lokalizacji szczegółowej obiektów budowlanych, mogących stanowić przeszkody dla ruchu lotniczego, tylko wtedy, jeżeli wniosek lokalizacyjny uzgodniony jest z cywilnymi i wojskowymi organami nadzoru nad lotniskami.

Rozdział  5.

Przepisy końcowe.

§  18.
Stosownie do art. 43 ust. 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. o planowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 7, poz. 47) z dniem wejścia w życie rozporządzenia tracą moc:
1)
art. 1, 2, 3 i 4 ustawy z dnia 13 marca 1934 r. o oddaleniu budowli, składów, zadrzewienia i robót ziemnych od linii kolejowych oraz o pasach ochronnych przeciwpożarowych i zasłonach odśnieżnych (Dz. U. Nr 28, poz. 220);
2)
art. 15 ustawy z dnia 7 października 1921 r. o przepisach porządkowych na drogach publicznych (Dz. U. Nr 89, poz. 656 z późniejszymi zmianami).
§  19.
Wykonanie rozporządzenia porucza się Przewodniczącemu Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury oraz innym zainteresowanym ministrom.
§  20.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 3 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 12 stycznia 1973 r. (Dz.U.73.2.13) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 stycznia 1973 r.
2 § 15 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 4 stycznia 1966 r. (Dz.U.66.2.9) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1966 r.
3 § 16 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 4 stycznia 1966 r. (Dz.U.66.2.9) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1966 r.
4 § 17 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 4 stycznia 1966 r. (Dz.U.66.2.9) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1966 r.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1961.49.259

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Odległość i warunki lokalizacji szczegółowej inwestycji budowlanych w stosunku do dróg publicznych, linii kolejowych i lotnisk.
Data aktu: 27/10/1961
Data ogłoszenia: 16/11/1961
Data wejścia w życie: 16/11/1961