Odszkodowania za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez dziki, jelenie i daniele.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 26 stycznia 1960 r.
w sprawie odszkodowań za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez dziki, jelenie i daniele.

Na podstawie art. 45 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1959 r. o hodowli, ochronie zwierząt łownych i prawie łowieckim (Dz. U. Nr 36, poz. 226) zarządza się, co następuje:
§  1.
Za rolnika w rozumieniu rozporządzenia uważa się osobę fizyczną lub prawną, która jest właścicielem uszkodzonych upraw lub plonów rolnych.
§  2.
1.
Obowiązek odszkodowania obejmuje jedynie szkody wyrządzone w plonach i uprawach rolnych przez dziki, jelenie i daniele.
2.
Za szkody wyrządzone przez dziki, jelenie i daniele uważa się straty ilościowe i jakościowe w produkcie głównym uszkodzonych lub zniszczonych przez tę zwierzynę ziemiopłodów. Za produkt główny roślin włóknistych oraz żyta, pszenicy, owsa, jęczmienia, gryki, prosa, kukurydzy, koniczyny, roślin strączkowych, a także ich mieszanek, uważa się zarówno ziarno, jak i słomę. Wartość słomy ustala się w wysokości 20% wartości ziarna.
3.
Za szkody na łąkach uważa się zmniejszenie zbioru siana wskutek uszkodzenia pokrywy (darni) roślinnej łąki.
§  3.
Za uprawy w rozumieniu § 3 nie uważa się poletek karmowych dla zwierzyny, zakładanych przez dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich.
§  4.
1.
Odszkodowanie nie przysługuje:
1)
przedsiębiorstwom i instytucjom państwowym oraz osobom, którym przydzielono grunty stanowiące własność Państwa jako bezpłatne deputaty rolne;
2)
właścicielom lub użytkownikom gruntów, którym Państwo dostarczyło bezpłatnie środków służących do zapobiegania powstawaniu szkód w uprawach i plonach rolnych;
3)
za szkody nie przekraczające 10% wartości uszkodzonej uprawy lub plonu;
4)
za szkody powstałe w plonach rolnych nie sprzątniętych we właściwym czasie z winy rolnika;
5)
za szkody powstałe w plonach złożonych w sterty, stogi i kopce.
2.
Rada Ministrów określi tryb i zasady dostarczania materiału grodzeniowego przedsiębiorstwom i instytucjom państwowym przez przedsiębiorstwa lasów państwowych.
3. 1
Naczelnik gminy, a w mieście nie stanowiącym powiatu - właściwy do spraw leśnych organ prezydium miejskiej rady narodowej stwierdza, czy dostarczone przez Państwo materiały wystarczają do zapobiegania powstawaniu szkód w uprawach i plonach rolnych.
4.
Odszkodowania należy odmówić lub odpowiednio je zmniejszyć, gdy rolnik przez złą wolę albo niedbalstwo przyczynił się do powstania szkody lub jej zwiększenia.
5.
Przedsiębiorstwa lasów państwowych mogą zawierać z rolnikami umowy zespołowe, na podstawie których zobowiążą się oni do pilnowania swoich pól przed dzikami, jeleniami i danielami za opłatą nie przekraczającą kosztów pilnowania. W takich przypadkach nie należy się odszkodowanie za uszkodzone przez dziki, jelenie i daniele uprawy i plony rolne.
§  5.
1.
Rolnik obowiązany jest pod rygorem utraty roszczenia zgłosić szkodę do właściwego ze względu na położenie swego gruntu leśnictwa lub nadleśnictwa przedsiębiorstwa lasów państwowych w ciągu 4 dni od dnia powstania szkody lub powzięcia o niej wiadomości.
2.
Rolnik obowiązany jest udzielić potrzebnych wyjaśnień i dostarczyć w miarę możliwości dowodów niezbędnych do ustalenia rozmiarów szkody.
§  6.
1.
Wstępnych oględzin i ustalenia szkody w zniszczonych lub uszkodzonych uprawach rolnych dokonuje niezwłocznie pracownik wyznaczony przez przedsiębiorstwo lasów państwowym w obecności rolnika lub dorosłego członka jego rodziny.
2.
Końcowego ustalenia szkody i jej oszacowania dokonuje się przed sprzętem uszkodzonej uprawy po dokonaniu ponownych oględzin przez leśniczego w obecności rolnika i przedstawiciela dzierżawcy, a w obwodach nie wydzierżawionych - sołtysa. O terminie sprzętu rolnik obowiązany jest zawiadomić leśnictwo lub nadleśnictwo przedsiębiorstwa lasów państwowych, nie później niż na 2 dni przed zamierzonym sprzętem, pod rygorem utraty roszczenia.
3.
Nieobecność rolnika nie wstrzymuje oględzin oraz ustalenia i oszacowania szkody.
4.
Ze wstępnych oględzin oraz końcowego ustalenia i oszacowania szkody spisuje się protokoły.
5.
Orzeczenie o ustaleniu i oszacowaniu szkody lub odmowie odszkodowania wydaje właściwe nadleśnictwo przedsiębiorstwa lasów państwowych w terminie 14 dni od dnia oszacowania szkody.
§  7.
1.
Od orzeczenia, o którym mowa w § 6 ust. 5 przysługuje rolnikowi w terminie 3 dni od dnia doręczenia orzeczenia prawo odwołania się do komisji przy prezydium gromadzkiej lub miejskiej rady narodowej albo rady narodowej osiedla.
2.
Komisja składa się z przedstawiciela prezydium gromadzkiej lub miejskiej rady narodowej albo rady narodowej osiedla, przedsiębiorstwa lasów państwowych oraz powiatowej komisji łowieckiej. Przewodniczącego komisji wyznacza prezydium gromadzkiej lub miejskiej rady narodowej albo rady narodowej osiedla spośród wymienionych osób.
3.
Orzeczenie komisji powinno być podjęte jednomyślnie w obecności wszystkich członków komisji.
4.
Jeżeli komisja nie wyda orzeczenia w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia odwołania albo jeżeli rolnik jest niezadowolony z wydanego orzeczenia - służy mu w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia orzeczenia komisji albo od bezskutecznego upływu terminu do wydania orzeczenia prawo skierowania sprawy na drogę sądową przeciwko właściwemu przedsiębiorstwu lasów państwowych.
§  8.
1.
Przy szacowaniu szkód wyrządzonych w uprawach rolnych ilość zniszczonych ziemiopłodów oblicza się uwzględniając obszar zniszczonej lub uszkodzonej uprawy, wydajność z 1 ha ustaloną w trybie § 6 ust. 2 oraz procent szkody.
2.
Przy szacowaniu szkód zbliżonych do pełnej wartości spodziewanych plonów, wyrządzonych w uprawach rolnych w takim okresie, że:
1)
po zaoraniu uszkodzonej uprawy zastosowano uprawę tej samej rośliny - przyjmuje się jako procent szkody w okopowych uprawianych na korzenie 25%, we wszystkich innych uprawach - 50% wartości spodziewanych plonów;
2)
po zaoraniu uszkodzonej uprawy zastosowano uprawę zastępczą - przyjmuje się jako procent szkody w okopowych uprawianych na korzenie 40%, a we wszystkich innych uprawach - 60% wartości spodziewanych plonów;
3)
po zaoraniu uszkodzonej uprawy nie było celowe zastosowanie ponownej uprawy - przyjmuje się rzeczywistą wysokość szkody, najwyżej jednak 80% wartości spodziewanych plonów.
3.
Od kwoty odszkodowania ustalonego zgodnie z przepisami ust. 1 potrąca się 20% tytułem zaoszczędzonych kosztów sprzętu.
§  9.
Odszkodowanie wypłaca się w wysokości 90% ostatecznie ustalonej wartości szkody stosownie do przepisu § 8.
§  10.
1.
Zaoranie uszkodzonej uprawy rolnej przez rolnika może nastąpić na podstawie zezwolenia właściwego organu prezydium gromadzkiej lub miejskiej rady narodowej albo rady narodowej osiedla, wydanego niezwłocznie po dokonaniu wstępnych oględzin (§ 6), stwierdzającego na podstawie ustaleń leśniczego przyczynę szkody, rodzaj i obszar, uwzględniając przy tym rzeczywistą wydajność z 1 ha uprawy, która powinna być zaorana.
2.
W razie zaorania uszkodzonej uprawy dla dokonania uprawy ponownej, rolnikowi na jego wniosek należy w ciągu 2 tygodni od wydania zezwolenia na zaoranie wypłacić zaliczkę w wysokości 2/3 przyznanego odszkodowania za zaoraną uprawę.
§  11.
1.
Odszkodowanie ustala się:
1)
za ziemiopłody objęte w danym roku dostawami obowiązkowymi:
a)
w odniesieniu do tej części przewidywanych zbiorów, która podlega obowiązkowi dostawy - według cen płaconych stosownie do przepisów o dostawach obowiązkowych: jeżeli jednak szkody w tej części zbiorów wynoszą mniej niż 10% zbiorów podlegających obowiązkowi dostaw, odszkodowanie wypłaca się według cen określonych w lit. b),
b)
w odniesieniu do pozostałej części przewidywanego zbioru według cen płaconych przez Państwo w okresie po zbiorach w skupie rynkowym;
2)
za ziemiopłody zakontraktowane - według cen płaconych przez uspołeczniony aparat skupu za dostawy tych ziemiopłodów;
3)
za pozostałe ziemiopłody - według cen płaconych w danej miejscowości przez uspołeczniony aparat skupu w okresie po zbiorach.
2.
Odszkodowanie ustalone zgodnie z ust. 1 pkt 1 lit. a) ulega na wniosek poszkodowanego przeliczeniu według cen płaconych przez Państwo w skupie rynkowym, jeżeli poszkodowany przedstawi dowód, że w danym roku nie podlega obowiązkowi dostawy lub nie uzyska zwolnienia od obowiązkowej dostawy w związku z poniesioną szkodą albo też uzyskał takie zwolnienie w mniejszym rozmiarze niż ustalony w trybie § 6-8.
§  12.
1.
Odszkodowania pokrywane będą ze środków budżetu centralnego.
2.
Wypłaty odszkodowań dokonują właściwe ze względu na położenie gruntu rolnika nadleśnictwa przedsiębiorstw lasów państwowych.
§  13.
1.
Odszkodowanie wypłaca się po sprzęcie danej uprawy, najpóźniej do dnia 31 stycznia następnego roku.
2.
Odszkodowania należne za ziemiopłody, które zostały zakontraktowane, płatne są w terminach skupu.
§  14.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 1957 r. w sprawie odszkodowań za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez dziki, jelenie i daniele (Dz. U. Nr 42, poz. 194).
§  15.
Wykonanie rozporządzenia porucza się Ministrom Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego oraz Finansów.
§  16.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 4 ust. 3 zmieniony przez § 9 rozporządzenia z dnia 30 listopada 1972 r. w sprawie przekazania niektórych spraw do właściwości naczelników gmin oraz prezydiów rad narodowych miast nie stanowiących powiatów i ich organów (Dz.U.72.49.317) z dniem 1 stycznia 1973 r.

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1960.5.32

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Odszkodowania za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez dziki, jelenie i daniele.
Data aktu: 26/01/1960
Data ogłoszenia: 01/02/1960
Data wejścia w życie: 01/02/1960