Bezpieczeństwo i higiena pracy w zakładach stosujących przy produkcji rtęć i jej związki.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRÓW PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ ORAZ ZDROWIA
z dnia 16 września 1953 r.
w sprawie higieny pracy w zakładach stosujących przy produkcji rtęć i jej związki.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) i c) oraz ust. 2 i 3 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 marca 1928 r. o bezpieczeństwie i higienie pracy (Dz. U. z 1928 r. Nr 35, poz. 325 i z 1950 r. Nr 36, poz. 330) oraz art. 2 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 sierpnia 1927 r. o zapobieganiu chorobom zawodowym i ich zwalczaniu (Dz. U. Nr 78, poz. 676) zarządza się, co następuje:
I. Przepisy wstępne.
§  1.
Rozporządzenie niniejsze dotyczy higieny pracy w zakładach stosujących przy produkcji rtęć i jej związki.

II. Pomieszczenia pracy.

§  2.
W pomieszczeniach, w których wykonane są prace z rtęcią lub jej związkami, zwanych dalej "pomieszczeniami pracy", powinno przypadać na jednego pracownika najliczniejszej zmiany, poza przestrzenią zajętą przez urządzenia i sprzęty, co najmniej 15m3 wolnej przestrzeni. Odległość między stanowiskami pracy powinna wynosić co najmniej 1,5 m.
§  3.
Podłoga w pomieszczeniach pracy powinna być gładka, szczelna bez szpar i pęknięć, z materiału nadającego się do zmywania wodą. Podłoga powinna mieć nachylenie w kierunku ścieku. Miejsca zetknięcia podłogi ze ścianami powinny być szczelne i zaokrąglone.
§  4.
Powierzchnie ścian i sufitu w pomieszczeniach pracy powinny być równe, gładkie i nadające się do zmywania. Miejsca zetknięcia się ścian między sobą i z sufitem powinny być szczelne i zaokrąglone.
§  5.
Ściany, sufity i podłogi pomieszczeń pracy powinny być myte co najmniej raz na dobę.
§  6.
1.
Pomieszczenia pracy powinny być szczelnie oddzielone od innych pomieszczeń zakładu.
2.
Zabronione jest przebywanie w pomieszczeniach pracy osób nie zainteresowanych bezpośrednio przy pracach z rtęcią.
§  7.
1.
Pomieszczenia pracy powinny być dobrze przewietrzane przy pomocy wentylacji nawiewającej z góry i zasysającej z dołu. Wentylacja powinna zapewnić co najmniej dziesięciokrotną wymianę powietrza na godzinę.
2.
Stężenie par rtęci metalicznej w pomieszczeniach pracy nie może przekraczać 0,00001 mg/l.
3.
Badania powietrza w pomieszczeniach pracy na zawartość par rtęci powinno odbywać się nie rzadziej niż raz na tydzień.
§  8.
Temperatura w pomieszczeniach pracy ogrzewanych w zimnej porze roku nie może przekraczać 18o C.
§  9.
Prace przy przelewaniu rtęci powinny być wykonywane w szafach wyciągowych (dygestoriach) z mechanicznym wyciągiem.
§  10.
1.
Stoły do prac z rtęcią metaliczną powinny mieć górną powierzchnię gładką, bez szpar i pęknięć, z materiału odpornego na działanie rtęci. Krawędzie stołu powinny być podwyższone, a miejsca styku między powierzchnią stołu i krawężnikiem zaokrąglone.
2.
Stół powinien być zaopatrzony w rynnę ściekową dla ściekania rozlanej rtęci do naczynia z wodą. Rynna ściekowa nie może być sporządzona z metalu dającego amalgamat z rtęcią.
§  11.
Rtęć rozlana powinna być natychmiast starannie zebrana, a nie dające się zebrać drobne pozostałości powinny być niezwłocznie posypane aktywowanym węglem jodowanym. Zapas takiego węgla powinien znajdować się w szczelnym opakowaniu z oznaczoną aktualną datą ważności. Węgiel ten powinien zawierać 5% wolnego jodu.
§  12.
1.
Rtęć należy przechowywać w szczelnie zamykanych naczyniach.
2.
Nad powierzchnią przechowywanej rtęci powinna znajdować się warstwa wody grubości co najmniej 3 cm.
§  13.
Przegląd i naprawa urządzeń zawierających rtęć (np. prostowników rtęciowych), nagrzewających się podczas ich pracy, może być wykonywana przy temperaturze tych urządzeń nie przekraczającej + 25o C.

III. Sprzęt ochrony osobistej.

§  14.
Przy pracach narażających na działanie par rtęci pracownicy powinni używać odpowiedniej odzieży specjalnej oraz nakryć głowy. Odzież specjalna powinna być czyszczona, naprawiana i prana w zakładzie pracy co najmniej raz na tydzień.
§  15.
W razie potrzeby stosowania przy pracach określonych w § 14 sprzętu ochrony dróg oddechowych należy używać aparatów izolujących lub masek z pochłaniaczami par rtęci.
§  16.
Pracownicy narażeni na rtęcicę powinni codziennie otrzymywać do spożycia w czasie pracy 300 mg witaminy C.

IV. Przepisy higieniczno-sanitarne.

§  17.
Szatnie oddziałowe dla pracowników zatrudnionych przy pracach z rtęcią lub jej związkami powinny być oddzielne dla odzieży specjalnej i oddzielne dla odzieży domowej.
§  18.
Na każdych pięciu pracowników (§ 17) najliczniejszej zmiany powinna przypadać 1 umywalka z bieżącą wodą ciepłą i zimną, zaopatrzona w mydło i szczotki do mycia.
§  19.
1.
Ręczniki należy wydawać do osobistego użytku poszczególnego pracownika (§ 17) i zmieniać je co najmniej raz na tydzień. Ręczniki powinny być prane w zakładzie pracy.
2.
Pracownicy zatrudnieni przy pracach z rtęcią lub jej związkami powinni być zaopatrzeni przez zakład pracy w szczoteczki i kubki do mycia zębów i płukania ust.
§  20.
Nie wolno spożywać posiłków i palić tytoniu w pomieszczeniach pracy.
§  21.
Pracownicy zatrudnieni przy pracach z rtęcią i jej związkami powinni:
1)
przed każdym posiłkiem i po zakończeniu pracy starannie myć ręce, twarz i zęby oraz płukać jamę ustną;
2)
po zakończeniu pracy zmieniać odzież roboczą na domową.

V. Nadzór lekarski.

§  22.
Do prac z rtęcią i jej związkami mogą być dopuszczone jedynie osoby zakwalifikowane przez lekarza przemysłowgo.
§  23.
1.
Pracownicy zatrudnieni przy pracach z rtęcią i jej związkami powinni znajdować się pod stałą opieką tego lekarza i lekarza dentysty.
2.
Pracownicy określeni w ust. 1 powinni być co 3 miesiące poddawani okresowym badaniom lekarskim w ośrodku badań chorób zawodowych.

VI. Przepisy końcowe.

§  24.
1.
Kierownictwa zakładów pracy, w których wykonywane są prace z rtęcią i jej związkami, opracują na podstawie niniejszego rozporządzenia instrukcje szczegółowe dostosowane do warunków miejscowych oraz pouczą pracowników o konieczności stosowania zasad higieny pracy.
2.
Tekst niniejszego rozporządzenia oraz instrukcji, o których mowa w ust. 1, należy wywiesić w pomieszczeniach pracy w miejscu widocznym i utrzymywać stale w stanie czytelnym.
§  25.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z tym że przepisy §§ 3, 4 i 9 w stosunku do istniejących zakładów pracy wchodzą w życie po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia rozporządzenia.

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1953.46.228

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Bezpieczeństwo i higiena pracy w zakładach stosujących przy produkcji rtęć i jej związki.
Data aktu: 16/09/1953
Data ogłoszenia: 24/10/1953
Data wejścia w życie: 25/04/1955, 24/10/1953