Wykonanie ustawy z dnia 30 marca 1939 r. o zasiłkach dla rodzin osób, odbywających czynną służbę wojskową.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH

z dnia 29 kwietnia 1939 r.

wydane w porozumieniu z Ministrami Spraw Zagranicznych, Spraw Wojskowych, Skarbu i Opieki Społecznej w sprawie wykonania ustawy z dnia 30 marca 1939 r. o zasiłkach dla rodzin osób odbywających czynną służbę wojskową.

Na podstawie art. 20 ust. (2) i art. 23 ustawy z dnia 30 marca 1939 r. o zasiłkach dla rodzin osób odbywających czynną służbę wojskową (Dz. U. R. P. Nr 29, poz. 196) zarządzam co następuje:

§  1.

(1) Artykuły powołane w rozporządzeniu niniejszym bez bliższego określenia oznaczają artykuły ustawy z dnia 30 marca 1939 r. o zasiłkach dla rodzin osób odbywających czynną służbę wojskową (Dz. U. R. P. Nr 29, poz. 196).

(2) Paragrafy powołane w rozporządzeniu niniejszym bez bliższego określenia oznaczają paragrafy rozporządzenia niniejszego.

§ 2. Czynną służbą wojskową, uprawniającą rodzinę żołnierza do zasiłków, jest służba:

1) w rezerwie, polegająca na odbywaniu:

a) przeszkolenia wojskowego,

b) ćwiczeń wojskowych zwyczajnych,

c) ćwiczeń wojskowych doraźnych,

d) ćwiczeń wojskowych okresowych,

e) ćwiczeń wojskowych dodatkowych,

f) czynnej służby wojskowej w razie mobilizacji, w czasie wojny oraz w przypadkach, gdy tego wymaga interes obrony Państwa, stwierdzony uchwałą Rady Ministrów;

2) w pospolitym ruszeniu, polegająca na odbywaniu:

a) przeszkolenia wojskowego,

b) ćwiczeń wojskowych zwyczajnych,

c) ćwiczeń wojskowych doraźnych,

d) ćwiczeń wojskowych okresowych,

e) czynnej służby wojskowej w razie mobilizacji, w czasie wojny oraz w przypadkach, gdy tego wymaga interes obrony Państwa, stwierdzony uchwałą Rady Ministrów;

3) w pomocniczej służbie wojskowej, polegająca na odbywaniu:

a) przeszkolenia wojskowego w celu przysposobienia do pełnienia pomocniczej służby wojskowej,

b) czynnej służby wojskowej w razie mobilizacji, w czasie wojny oraz w przypadkach, gdy tego wymaga interes obrony Państwa, stwierdzony uchwałą Rady Ministrów;

4) w uzupełniającej służbie wojskowej na ćwiczeniach doskonalących;

5) zasadnicza, w czasie mobilizacji lub wojny, gdy żołnierz, będąc jedynym żywicielem rodziny, nie może uzyskać odroczenia służby wojskowej lub je utracił w myśl art. 62 ust. (3) ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U. R. P. Nr 25, poz. 220);

6) zasadnicza pełniona ochotniczo w czasie mobilizacji lub wojny albo w przypadku, gdy tego wymaga interes obrony Państwa, stwierdzony uchwałą Rady Ministrów.

§ 3. Na pojęcie "bytu", o którym mowa w art. 3 pkt 2), składa się nie tylko mieszkanie, pożywienie, odzienie i inne nieodzowne potrzeby życiowe, ale takie koszty leczenia i pielęgnacji, jeżeli zaś chodzi o dzieci, także koszty wychowania. Rozmiar potrzeb danej rodziny we wskazanym wyżej zakresie należy oceniać w zależności od gospodarczego i umysłowego poziomu tej rodziny i środowiska, w którym ona stale przebywa.

§  4.

(1) Zagrożenie bytu członków rodziny powołanego do służby wojskowej (art. 3 pkt 2) nie zachodzi, jeżeli:

a) poszczególni członkowie rodziny posiadają wystarczające środki utrzymania ze źródeł niezależnych od pracy lub zarobku powołanego,

b) powołany otrzymuje nadal od pracodawcy swoją płacę lub zarobek albo dotychczasowe zaopatrzenie,

c) powołany nie doznaje przez czas służby wojskowej istotnego uszczerbku w swych dochodach.

(2) Czasowa niemożność pracy lub zarobkowania ze strony powołanego, bezpośrednio przed jego odejściem do służby wojskowej, wywołana chorobą lub brakiem pracy, nie wyklucza prawa do zasiłku.

§ 5. Zgłoszenie prawa do zasiłku powinno być dokonane w formie pisemnej na formularzu załączonego wzoru (załącznik nr 1) lub też zgłoszone do protokołu w zarządzie gminy (w Urzędzie Konsularnym R. P., Komisariacie Generalnym R. P. w Gdańsku).

§ 6. Zarządy gmin (Urzędy Konsularne R. P., Komisarz Generalny R. P. w Gdańsku) powinny po otrzymaniu zgłoszenia niezwłocznie sprawdzić dane wyszczególnione w formularzu i przeprowadzić potrzebne dochodzenie celem stwierdzenia, czy:

1) nastąpiło powołanie do pełnienia któregokolwiek z rodzajów służby wymienionej w § 2,

2) czy byt rodziny powołanego był istotnie zależnym wyłącznie od jego pracy lub zarobku i został wskutek powołania zagrożony,

3) czy nie zachodzą warunki określone w art. 4 ust. (1), a mianowicie, czy który z członków rodziny powołanego, żyjący w czasie powołania we wspólnym gospodarstwie, nie korzysta z odroczenia służby wojskowej, jako jedyny żywiciel rodziny,

4) czy wszyscy zgłoszeni członkowie rodziny powołanego odpowiadają warunkom z art. 2.

§ 7. Po ukończeniu dochodzenia i w zależności od jego wyniku zarząd gminy (Urząd Konsularny R. P., Komisarz Generalny R. P. w Gdańsku), wydaje orzeczenie o przyznaniu lub odmowie zasiłku i doręcza je osobie zgłaszającej uprawnienie do zasiłku.

§ 8. Wymierzanie wysokości i przyznanych zasiłków następuje według norm określonych w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych, wydanym na podstawie art. 15 ust. (2).

§  9.

(1) Stronom służy prawo odwołania się w ciągu 14 dni od orzeczeń:

a) zarządów gminnych i zarządów miejskich, nie wyłączając zarządów miejskich miast wydzielonych z powiatowych związków samorządowych - do właściwych starostów powiatowych,

b) zarządów miejskich, posiadających uprawnienia powiatowej władzy administracji ogólnej - do starostów grodzkich,

c) Zarządu Miejskiego m.st. Warszawy - do Komisariatu Rządu na m.st. Warszawę.

(2) Orzeczenia urzędów konsularnych R. P. oraz Komisarza Generalnego R. P. w Gdańsku są ostateczne.

§  10.

(1) W orzeczeniu, przyznającym prawo do zasiłku, należy wyszczególnić, dla których członków rodziny zasiłek został przyznany, według jakiej normy obliczono jego wysokość i do czyich rąk zasiłek ma być wypłacony.

(2) Jeżeli w zgłoszeniu wskazano kilka osób, uprawnionych do odbioru zasiłku, należy w orzeczeniu wszystkie te osoby wymienić, określając zarazem, jaka część zasiłku będzie wypłacona poszczególnym odbiorcom.

(3) Jeżeli pomiędzy uprawnionymi do zasiłku członkami rodziny znajduje się żona sądownie rozłączona (separowana), wówczas przypadająca jej część zasiłku, nie przekraczająca wysokości orzeczonych wyrokiem sądowym alimentów, wypłacana jej będzie oddzielnie.

§ 11. Prawomocne orzeczenia o przyznaniu zasiłku zarządy gmin wpisują pod nazwiskiem żołnierza do listy wypłat zasiłków (załącznik nr 2), którą sporządza się w trzech egzemplarzach.

§  12.

(1) Wypłatę zasiłków dokonują zarządy gmin do rąk osoby wskazanej w zgłoszeniu bądź bezpośrednio, bądź też za pośrednictwem urzędu pocztowego na podstawie zaświadczeń (załącznik nr 3), wydawanych przez władze wojskowe zgodnie z przepisami art. 8-11 oraz 16.

(2) Władze wojskowe będą wydawały zaświadczenia zasadniczo co dwa tygodnie z dołu. Przy powoływaniu do służby czynnej periodycznie jednorazowo na bardzo krótkie okresy (np. na 1 dzień w tygodniu) zaświadczenia mogą być wydawane i rzadziej, a nawet co kwartał z dołu ze zsumowaniem dni odbytej służby czynnej.

(3) 1 Po ogłoszeniu mobilizacji i w czasie wojny władze wojskowe będą wydawały zaświadczenia dopiero po zwolnieniu żołnierza z czynnej służby wojskowej lub po upływie terminów, przewidzianych w art. 9, 10 ust. (1) oraz z chwilą wygaśnięcia prawa do zasiłku w innych przypadkach przewidzianych w art. 11.

Wypłatę zasiłków w tym okresie dokonują zarządy gmin na podstawie stwierdzenia faktu odejścia żołnierza do czynnej służby wojskowej.

§ 13. Dowody doręczania kwot przechowuje się w aktach zasiłkowych.

§  14.

(1) W czasie trwania uprawnienia danych osób do zasiłków, zarządy gmin obowiązane są sprawdzać, czy warunki, które posłużyły do przyznania zasiłków w ustalonym wymiarze, nie uległy zmianom.

(2) W przypadku stwierdzenia zmian warunków, które wpływają na zmianę wymiaru zasiłków, należy wydać nowe orzeczenie i doręczyć je zainteresowanym.

§ 15. Przed każdą wypłatą zasiłków należy zażądać od stron złożenia pod odpowiedzialnością, wynikającą z art. 12, 19 i 21, oświadczenia co do istnienia uprawnienia do zasiłków i warunków do pobrania zasiłków w ustalonym wymiarze.

§ 16. Zapotrzebowanie sum na wypłatę zasiłków zarządy gminne i zarządy miejskie, nie wyłączając zarządów miejskich miast wydzielonych z powiatowych związków samorządowych, kierują do właściwych powiatowych władz administracji ogólnej, Zarząd Miejski m.st. Warszawy - do Komisariatu Rządu na m. st. Warszawę, a zarządy miejskie, posiadające uprawnienia powiatowych władz administracji ogólnej - do właściwych urzędów wojewódzkich. Przy zapotrzebowaniu należy przesłać dwa egzemplarze listy wypłat zasiłków.

§  17.

(1) Potrzebne sumy asygnują zarządom gminnym i zarządom miejskim, nie wyłączając zarządów miejskich miast wydzielonych z powiatowych związków samorządowych, powiatowe władze administracji ogólnej, Zarządowi Miejskiemu m.st. Warszawy - Komisariat Rządu na m.st. Warszawę, a zarządom miejskim, posiadającym uprawnienia powiatowych władz administracji ogólnej - właściwe urzędy wojewódzkie.

(2) Asygnowane kwoty podejmują przełożeni gmin lub upoważnione przez nich osoby.

§ 18. Przepisy rozporządzenia niniejszego mają również zastosowanie do osób zamieszkałych za granicą i na obszarze W. M. Gdańska. Uprawnienia, zastrzeżone w kraju dla zarządów gmin, a za granicą dla urzędów konsularnych, w stosunku do obszaru W. M. Gdańska przekazuje się Komisarzowi Generalnemu R. P. w Gdańsku.

§  19.

(1) Zapotrzebowania na pieniądze potrzebne do wypłaty zasiłków rodzinom żołnierzy obywateli polskich, zamieszkującym za granicą, urzędy konsularne R. P. kierują do Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

(2) Komisarz Generalny R. P. w Gdańsku kieruje zapotrzebowania na pieniądze do Komisariatu Rządu w Gdyni.

§  20.

(1) Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

(2) Z dniem tym traci moc rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 19 września 1927 r. w sprawie zasiłków dla rodzin osób powołanych na ćwiczenia wojskowe (Dz. U. R. P. Nr 109, poz. 926), uzupełnione rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 18 lipca 1930 r. (Dz. U. R. P. Nr 54, poz. 456).

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

do § 5.

Miejscowość ..........

Gmina ................

Powiat ...............

ZGŁOSZENIE PRAWA DO ZASIŁKU

Na podstawie § 5 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 kwietnia 1939 r. o zasiłkach dla rodzin osób odbywających czynną służbę wojskową (Dz. U. R. P. Nr 41, poz. 275) zgłaszam pod odpowiedzialnością, wynikającą z art. 12, 19 i 21 ustawy z dnia 30 marca 1939 r. o zasiłkach dla rodzin osób odbywających czynną służbę wojskową (Dz. U. R. P. Nr 29, poz. 196), co następuje:

1)	Nazwisko i imię żołnierza, którego rodzina jest uprawniona do zasiłku	..............................................
2)	K. R.U., do której żołnierz ewidencyjnie należy	.......................
3)	Dała zgłoszenia się żołnierza do służby	.......................
4)	Miejsce zamieszkania żołnierza w chwili jego powołania (miejscowość, gmina, powiat)	..............................................
5)	Zawód cywilny żołnierza i jego stanowisko w tym zawodzie	..............................................
6)	Wysokość zarobków żołnierza z pracy najemnej lub wysokość uposażenia-wynagrodzenia ze stosunku służbowego (dzienny, tygodniowy, miesięczny) przed powołaniem do służby wojskowej	............................................................................................
7)	Wysokość dochodów żołnierza z innych źródeł (stałe - uboczne zarobki, dochód z przedsiębiorstw handlowych lub przemysłowych, dochód z gruntu itp.)	.....................................................................
8)	Czy żołnierz pobiera przez czas służby wojskowej zarobek lub płacę od pracodawcy i w jakiej wysokości	..............................................
9)	Czy żołnierz prócz płacy pobierał sam lub dla swej rodziny jakie świadczenia w naturze (mieszkanie, opał, światło, ordynarie, ubranie) i w jakim rozmiarze	............................................................................................
10)	Czy w czasie pełnienia przez żołnierza służby wojskowej rodzina jego korzysta ze świadczeń, wymienionych w pkt 9), i w jakim rozmiarze	.....................................................................
11)	Czy żołnierz lub jego rodzina posiada majątek nieruchomy, gdzie, jaki i jakiej wartości	..............................................
12)	Czy żołnierz pobiera stałe zaopatrzenie emerytalne, inwalidzkie itp., skąd i w jakiej wysokości	..............................................
13)	Czy spośród rodziny żołnierza powołano do służby wojskowej inne osoby żyjące we wspólnym gospodarstwie i które (nazwisko i imię powołanych)	.....................................................................
14)	Czy który z członków rodziny żołnierza, żyjący we wspólnym gospodarstwie, korzysta z odroczenia służby wojskowej jako jedyny żywiciel rodziny	.....................................................................
15)	Do czyich rąk ma być zasiłek wypłacony	.......................
16)	Wykaz członków rodziny ubiegających się o zasiłek:	.......................

Nr kol.	Nazwisko i imię	Stosunek pokrewieństwa	Wiek	Miejsce zamieszkania	Źródła utrzymania w chwili powołania żołnierza	Zawód i wysokość zarobku	Zaopatrzenia, renty i ich wysokość	Czy zgłaszano już prawo do zasiłku i gdzie	Uwagi:
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

Podpis osoby zgłaszającej prawo

do zasiłku i jej adres ........

Dnia .......... roku

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

do § 11 i § 16.

Gmina ..........

Lista wypłat zasiłków

Nr kol.	Nazwisko i imię powołanego	Liczba osób uprawnionych do zasiłku	Miejsce zamieszkania rodziny	Data i Nr orzeczenia przyznającego zasiłek	Dzienna norma zasiłku	Od którego dnia zasiłek przyznano	Za ile dni zasiłek ma być wypłacony	Kwota zasiłku do wypłaty	Pokwitowanie odbioru zasiłku na podstawie zaświadczenia władzy wojskowej*)

(Pieczęć gminy)

Podpis przełożonego gminy

*) UWAGA: Pokwitowanie należy brać na jednym egzemplarzu listy w chwili wypłacenia zasiłku

ZAŁĄCZNIK  Nr 3

do § 12.

........................................

Stampila jednostki organizacyjnej wojska

........ dnia ......... 19.. r.

ZAŚWIADCZENIE

Zaświadczam, że ...........................................

(imię i nazwisko żołnierza)

syn .............................................. powołany na

(imiona rodziców)

dzień .............. do odbycia ................. na podstawie

art ........... ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym

obowiązku wojskowym (Dz. U. R. P. Nr 25, poz. 220), zgłosił

się w jednostce w dniu ............... i pełni służbę - został

zwolniony w dniu ..........

(Podpis dowódcy)

(Pieczęć okrągła)

UWAGA: Niepotrzebne wyrazy w ostatnich dwóch wierszach należy skreślić.

1 § 12 ust. 3 dodany przez § 1 rozporządzenia z dnia 2 września 1939 r. (Dz.U.39.89.576) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 września 1939 r.

• Identyfikator: Dz.U.1939.41.275
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Wykonanie ustawy z dnia 30 marca 1939 r. o zasiłkach dla rodzin osób, odbywających czynną służbę wojskową.
• Data aktu: 29/04/1939
• Data ogłoszenia: 06/05/1939
• Data wejścia w życie: 06/05/1939