Konwencja (Nr 48) w sprawie ustanowienia międzynarodowego systemu zachowania uprawnień w ubezpieczeniu na wypadek inwalidztwa, starości i śmierci. Genewa.1935.06.22.

KONWENCJA

w sprawie ustanowienia międzynarodowego systemu zachowania uprawnień w ubezpieczeniu na wypadek inwalidztwa, starości i śmierci, przyjęta w Genewie dnia 22 czerwca 1935 r.

(Ratyfikowana zgodnie z ustawą z dnia 8 stycznia 1938 r. - Dz. U. R. P. Nr 3, poz. 14).

Przekład.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wszem wobec i każdemu z osobna, komu o tym wiedzieć należy, wiadomym czynimy:

W dniu dwudziestym drugim czerwca tysiąc dziewięćset trzydziestego piątego roku przyjęty został w Genewie przez Ogólną Konferencję Międzynarodowej Organizacji Pracy, na jej dziewiętnastej sesji, projekt konwencji w sprawie ustanowienia międzynarodowego systemu zachowania uprawnień w ubezpieczeniu na wypadek inwalidztwa, starości i śmierci, o następującym brzmieniu dosłownym:

PROJEKT KONWENCJI

w sprawie ustanowienia międzynarodowego systemu zachowania uprawnień w ubezpieczeniu na wypadek inwalidztwa, starości i śmierci.

Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy,

zwołana w Genewie przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy zebrała się tam w dniu 4 czerwca 1935 r. na swej dziewiętnastej sesji i

postanowiwszy przyjąć pewne wnioski dotyczące zachowania ekspektatyw i praw nabytych w ubezpieczeniu na wypadek inwalidztwa, starości i śmierci pracowników, przenoszących swe miejsce zamieszkania z jednego kraju do drugiego, która to kwestia stanowi pierwszy punkt porządku obrad sesji,

postanowiwszy, że wnioski te mają być ujęte w formę projektu konwencji międzynarodowej,

przyjmuje w dniu dwudziestym drugim czerwca tysiąc dziewięćset trzydziestego piątego roku następujący projekt konwencji pod nazwą Konwencji o zachowaniu uprawnień rentowych migrantów z 1935 r.:

CZĘŚĆ  I.

Ustanowienie systemu międzynarodowego.

Artykuł  1.

1. Ustanawia się między Członkami Międzynarodowej Organizacji Pracy system zachowania ekspektatyw oraz praw nabytych w instytucjach ubezpieczenia obowiązkowego na wypadek inwalidztwa, starości i śmierci (nazywanych w dalszym ciągu instytucjami ubezpieczeniowymi).

2. W każdym wypadku, gdy w części II, III, IV i V niniejszej Konwencji jest mowa o Członkach, wyrażenie to oznacza tylko Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy, związanych niniejszą Konwencją.

CZĘŚĆ  II.

Zachowanie ekspektatyw.

Artykuł  2.

1. Osobom, bez względu na ich obywatelstwo, które należały do instytucyj ubezpieczeniowych dwóch lub większej liczby Członków, każda z zainteresowanych instytucyj łączy okresy ubezpieczenia w określony poniżej sposób.

2. Dla zachowania ekspektatyw łączy się:

a) okresy składkowe;

b) okresy, za które nie przypadały składki, ale które utrzymują uprawnienia zgodnie z ustawodawstwem, pod którym zostały przebyte;

c) okresy, podczas których udzielane jest świadczenie pieniężne przez ubezpieczenie na wypadek inwalidztwa i starości innego Członka;

d) okresy, podczas których udzielane jest świadczenie pieniężne przez inny dział ubezpieczenia społecznego innego Członka, jeżeli odpowiednie świadczenie utrzymywałoby ekspektatywy na mocy ustawodawstwa właściwego dla instytucji, która dokonywa łączenia.

3. Co się tyczy:

I) przebycia czasu wyczekiwania (minimalnego okresu podlegania ubezpieczeniu) lub wykazania liczby składek, wymaganej dla uzyskania prawa do szczególnych korzyści (zagwarantowane minima);

II) odżycia uprawnień;

III) prawa do ubezpieczenia dobrowolnego;

IV) prawa do leczenia i pomocy lekarskiej;

łączy się:

a) okresy składkowe;

b) okresy, za które nie przypadały składki, ale które zalicza się na przebycie czasu wyczekiwania zarówno w myśl ustawodawstwa, pod którym zostały przebyte, jak według własnego ustawodawstwa instytucji, która dokonywa łączenia.

4. Jednakże, jeżeli ustawodawstwo jednego z Członków uzależnia pewne korzyści od warunku, by okresy przebyte były w zawodzie podlegającym specjalnemu systemowi ubezpieczeń, łączy się dla celów wskazanych w §§ 2 i 3, tylko okresy przebyte w odpowiednim specjalnym systemie ubezpieczenia innych Członków. Jeżeli jeden z Członków nie posiada dla danego zawodu specjalnego systemu ubezpieczenia, łączy się okresy przebyte w danym zawodzie w systemie ubezpieczenia stosującym się do tego zawodu.

5. Okresy składkowe i okresy zastępcze przebyte jednocześnie w instytucjach dwóch lub większej liczby Członków liczą się przy łączeniu tylko jeden raz.

Artykuł  3.

1. Każda instytucja ubezpieczeniowa, w stosunku do której petent wypełnia z uwzględnieniem wszystkich okresów ubezpieczeniowych warunki wymagane dla udzielenia świadczeń, oblicza wysokość świadczenia według ustawodawstwa właściwego dla tej instytucji.

2. Świadczenia lub części składowe świadczeń, zmienne w stosunku do czasu przebytego w ubezpieczeniu i ustalane wyłącznie w zależności od okresów przebytych pod własnym ustawodawstwem instytucji, od której należą się świadczenia, nie podlegają zmniejszeniu.

3. Świadczenia lub części składowe świadczeń, ustalane niezależnie od czasu przebytego w ubezpieczeniu i stanowiące sumę stałą albo procent płacy ubezpieczonej lub wielokrotność składki przeciętnej, mogą być zmniejszane w stosunku, jaki zachodzi między okresami branymi w rachubę przy obliczaniu świadczeń według ustawodawstwa instytucji, od której należą się świadczenia, a całkowitą długością okresów branych w rachubę przy obliczaniu świadczeń według ustawodawstw wszystkich zainteresowanych instytucyj.

4. Postanowienia §§ 2 i 3 stosują się do dopłat dodatków lub części rent pokrywanych z funduszów publicznych.

5. Podział kosztów leczenia i pomocy lekarskiej nie jest uregulowany niniejszą konwencją.

Artykuł  4.

Gdy okresy ubezpieczenia przebyte w instytucjach ubezpieczeniowych jednego z Członków nie wynoszą ogółem dwudziestu sześciu tygodni składkowych, mogą one nie pociągać za sobą obowiązku udzielania świadczeń przez instytucję lub instytucje, w których zostały przebyte. Okresy, które nie pociągnęły za sobą obowiązku udzielenia świadczeń, nie uzasadniają zmniejszania w rozumieniu art. 3 § 3 przez jakąkolwiek z innych zainteresowanych instytucyj.

Artykuł  5.

1. Jeżeli osobie uprawnionej do świadczeń w stosunku do instytucyj ubezpieczeniowych co najmniej dwóch Członków, przysługuje w braku niniejszej konwencji, za same okresy przebyte tylko w jednej z tych instytucyj, prawo do świadczenia wyższego od łącznych świadczeń, wynikających z zastosowania art. 3, ma ona prawo do otrzymania od tej instytucji dodatku równającego się tej różnicy.

2. Gdy dodatek należy się od kilku instytucyj, osoba uprawniona do świadczeń ma prawo do najwyższego dodatku, przy czym jego koszty podzielone będą między instytucje w stosunku do dodatku, którego by każda z nich obowiązana była udzielić.

Artykuł  6.

Będzie można przewidzieć w drodze porozumienia między zainteresowanymi Członkami:

a) sposób obliczania świadczeń, różniący się od norm art. 3, ale dający rezultat co najmniej równoważny w całości rezultatowi, który by otrzymano przez zastosowanie powyższego artykułu, pod warunkiem że będzie zapewniona w każdym przypadku suma ogólna świadczeń równająca się najwyższemu świadczeniu, wynikającemu z samych tylko okresów przebytych w jednej z tych instytucyj ubezpieczeniowych,

b) możność dla instytucji ubezpieczeniowej jednego z Członków zwalniania się z zobowiązań wobec ubezpieczonego i pozostałych członków jego rodziny przez wpłacenie instytucji drugiego Członka, do której ubezpieczony odtąd należy, sumy kapitałowej, odpowiadającej ekspektatywie w chwili wyjazdu ubezpieczonego, jednakże pod warunkiem że wymieniona ostatnio instytucja wyraża na to zgodę i zobowiązuje się przeznaczyć sumę kapitałową na pokrycie uprawnień,

c) ograniczenie sumy ogólnej świadczeń przyznanych przez instytucje ubezpieczeniowe Członków do wysokości świadczenia, które by się należało na podstawie wszystkich wchodzących w rachubę okresów od instytucji, do której stosuje się najkorzystniejsze ustawodawstwo.

Artykuł  7.

Wystarczać będzie, jeżeli występujący z roszczeniem zgłosi je w jednej tylko z instytucyj ubezpieczeniowych, do której należał. Instytucja ta winna się zwrócić do innych wskazanych w podaniu instytucyj.

Artykuł  8.

Celem przeliczenia sumy wyrażonej w walucie innego Członka, instytucja ubezpieczeniowa, do której zwrócono się z roszczeniem o świadczenia, przyjmuje stosunek wzajemny obu walut na głównej giełdzie tego Członka, w którego walucie wyrażona jest suma, według notowań na pierwszy dzień kwartału kalendarzowego, w którym zostało złożone podanie. Jednakże porozumienia pomiędzy zainteresowanymi Członkami mogą przewidzieć inną metodę przeliczenia.

Artykuł  9.

Każdy Członek może nie stosować postanowień tej części niniejszej konwencji w swych stosunkach z Członkiem, którego ustawodawstwo nie pokrywa ryzyka, z tytułu którego zgłoszono roszczenie o świadczenie.

CZĘŚĆ  III.

Zachowanie praw nabytych.

Artykuł  10.

1. Osoby, które należały do instytucji ubezpieczeniowej jednego z Członków, jako też pozostali po nich członkowie rodziny, korzystają z całości świadczeń nabytych na mocy swego ubezpieczenia:

a) jeżeli zamieszkują na terytorium jednego z Członków, bez względu na swe obywatelstwo;

b) jeżeli są obywatelami jednego z Członków, bez względu na swe miejsce zamieszkania.

2. Jednakże dopłaty, dodatki lub części rent, pokrywane z funduszów publicznych, mogą nie być płacone, gdy chodzi o osoby nie będące obywatelami jednego z Członków.

3. Poza tym w ciągu pięciu lat od pierwotnego wejścia w życie niniejszej konwencji, każdy Członek będzie mógł zastrzec wypłatę dopłat, dodatków lub części rent, pokrywanych z funduszów publicznych dla obywateli Członków, z którymi ułoży się co do tego w drodze dodatkowego porozumienia.

Artykuł  11.

1. Nie mogą być wykupywane za sumę niższą od swej wartości kapitałowej renty, z których korzystanie zachowane jest zgodnie z art. 10.

2. Jednakże instytucja ubezpieczeniowa, od której należą się świadczenia, może wykupić renty niewielkiej wysokości miesięcznej przez wypłacenie sumy określonej przez ustawodawstwo właściwe dla tej instytucji. Przy tym suma przypadająca do wypłaty nie może być obniżona z powodu zamieszkiwania za granicą.

Artykuł  12.

1. Klauzule o zmniejszaniu lub zawieszaniu świadczeń, przewidziane przez ustawodawstwo jednego z Członków, w wypadku zbiegu ich z innymi świadczeniami ubezpieczenia społecznego lub wskutek wykonywania zatrudnienia uzasadniającego obowiązek ubezpieczenia, można stosować wobec osób, którym przysługują korzyści na podstawie niniejszej konwencji nawet, jeżeli chodzi o świadczenia nabyte na podstawie systemu ubezpieczenia innego Członka lub o zatrudnienie wykonywane na terytorium innego Członka.

2. Jednakże klauzule o zmniejszeniu lub zawieszaniu świadczeń przewidziane na wypadek zbiegu świadczeń udzielanych z tytułu tego samego ryzyka, nie mogą być stosowne do świadczeń nabytych zgodnie z częścią drugą niniejszej konwencji.

Artykuł  13.

Instytucja ubezpieczeniowa, od której należą się w wykonaniu niniejszej konwencji świadczenia, może się wywiązać z zobowiązań wobec osób uprawnionych do świadczeń w walucie swego kraju.

CZĘŚĆ  IV.

Pomoc administracyjna.

Artykuł  14.

1. Władze oraz instytucje ubezpieczeniowe Członków udzielają sobie wzajemnie pomocy w takiej samej mierze, jak gdyby chodziło o stosowanie ich własnego ustawodawstwa o ubezpieczeniu społecznym. W szczególności przeprowadzają sprawdzenia i badania oraz ekspertyzy lekarskie, konieczne celem ustalenia, na żądanie instytucji któregokolwiek z Członków, czy osoby korzystające ze świadczeń obciążających tę instytucję spełniają warunki, od których zależy prawo do tych świadczeń.

2. Jeżeli zainteresowani Członkowie nie ułożą się co do tego inaczej, koszty pomocy, jakie będą miały być zwrócone, będą ustalane według taryfy instytucji lub władzy, która udzieliła usług, w braku taryfy należy zwracać rzeczywiste wydatki.

Artykuł  15.

Zwolnienie od opłat, przewidziane przez ustawodawstwo jednego z Członków w stosunku do dokumentów, które mają być przedstawione władzom lub instytucjom ubezpieczeniowym, rozciąga się na odpowiednie dokumenty, które mają być przedstawione przy stosowaniu niniejszej konwencji władzom lub instytucjom ubezpieczeniowym każdego innego Członka.

Artykuł  16.

Za zgodą właściwych władz centralnych Członków zainteresowanych, instytucja ubezpieczeniowa, od której należą się świadczenia, może w razie zamieszkiwania rencisty na terytorium innego Członka, przekazać udzielanie świadczeń właściwej według miejsca zamieszkania rencisty instytucji ubezpieczeniowej na warunkach ustalonych w porozumieniu z tą instytucją.

CZĘŚĆ  V.

Działanie systemu międzynarodowego.

Artykuł  17.

Każdy Członek, który by w chwili ratyfikacji niniejszej Konwencji, nie wprowadził jeszcze jednego z poniżej wymienionych systemów, zobowiązuje się do wprowadzenia w ciągu dwunastu miesięcy następujących po ratyfikacji:

a) bądź ubezpieczenia obowiązkowego, obejmującego większą część pracowników najemnych zatrudnionych w przedsiębiorstwach przemysłowych i handlowych, uprawniającego do renty najpóźniej w 65 roku życia;

b) bądź ubezpieczenia obowiązkowego, obejmującego znaczną część pracowników najemnych zatrudnionych w przedsiębiorstwach przemysłowych i handlowych, pokrywającego ryzyka inwalidztwa, starości i śmierci.

Artykuł  18.

1. Każdy Członek traktować będzie obywateli każdego innego Członka na równi z własnymi obywatelami, zarówno co do poddania ich obowiązkowi ubezpieczenia, jak co do świadczeń ubezpieczeniowych wraz z dopłatami, dodatkami lub częściami rent, pokrywanymi z funduszów publicznych.

2. Jednakże każdy Członek może zastrzec dla swych obywateli korzystanie z dopłat, dodatków i części rent, pokrywanych z funduszów publicznych i udzielanych wyłącznie ubezpieczonym, którzy przekroczyli określony wiek w chwili wejścia w życie ustawodawstwa o ubezpieczeniu obowiązkowym.

Artykuł  19.

Członkowie mogą wprowadzać odchylenia od niniejszej Konwencji w drodze osobnej umowy, nie naruszając jednak praw i zobowiązań Członków, którzy nie uczestniczą w tej umowie i z zastrzeżeniem, że uregulują pozytywnie zachowanie ekspektatyw i praw nabytych w warunkach w całości co najmniej równie korzystnych, jak przewidziane w niniejszej konwencji.

Artykuł  20.

1. Dla udzielenia Członkom pomocy przy stosowaniu niniejszej konwencji tworzy się przy Międzynarodowym Biurze Pracy komisję, złożoną z delegatów, wyznaczonych po jednym przez każdego Członka oraz z trzech osób, z których po jednej wyznaczą przedstawiciele rządów, pracodawców i pracowników w Radzie Administracyjnej Biura. Komisja ustanawia swój regulamin.

2. Na żądanie jednego lub kilku zainteresowanych Członków Komisja zaleca warunki stosowania konwencji w duchu jej zasad i celów.

Artykuł  21.

1. Renty nieprzyznane lub zawieszone przed wejściem w życie niniejszej konwencji ze względu na zamieszkiwanie zainteresowanych za granicą powinny być przyznane lub też wypłata ich winna być wznowiona w zastosowaniu niniejszej konwencji, a to od wejścia jej w życie w stosunku do zainteresowanego Członka.

2. Przy stosowaniu niniejszej konwencji należy uwzględniać okresy ubezpieczenia poprzedzające jej wejście w życie, jeżeli byłyby one uwzględniane w wypadku, gdyby niniejsza konwencja obowiązywała w czasie, gdy przebywano te okresy.

3. Prawa przyznane przed wejściem w życie niniejszej konwencji powinny ulec rewizji na wniosek zainteresowanego, jeżeli nie zostały one już uregulowane w drodze wypłaty wartości kapitałowej. Rewizja nie uzasadnia obowiązku uiszczenia żadnych opłat lub zwrotu należności za okres poprzedzający wejście w życie niniejszej konwencji w stosunku do zainteresowanego Członka.

Artykuł  22.

1. Wypowiedzenie przez Członka niniejszej konwencji nie narusza zobowiązań instytucyj ubezpieczeniowych, należących do tego Członka, jeżeli zobowiązanie to wynika z ryzyka, które zaszło zanim wypowiedzenie nabrało mocy.

2. Ekspektatywy, utrzymane na mocy niniejszej konwencji, nie wygasają na skutek jej wypowiedzenia; co do dalszego ich utrzymywania w okresie czasu po terminie, w którym niniejsza konwencja przestaje obowiązywać, właściwe jest ustawodawstwo obowiązujące w stosunku do zainteresowanej instytucji.

CZĘŚĆ  VI.

Postanowienia końcowe.

Artykuł  23.

Dokumenty ratyfikacyjne niniejszej konwencji będą przesyłane Sekretarzowi Generalnemu Ligi Narodów i przez niego rejestrowane.

Artykuł  24.

1. Niniejsza konwencja obowiązywać będzie tylko Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy, których dokumenty ratyfikacyjne zostały zarejestrowane przez Sekretarza Generalnego.

2. Wejdzie ona w życie w dwanaście miesięcy po zarejestrowaniu dokumentów ratyfikacyjnych dwóch Członków przez Sekretarza Generalnego.

3. Następnie dla każdego Członka konwencja ta wejdzie w życie w dwanaście miesięcy od daty zarejestrowania jego dokumentu ratyfikacyjnego.

Artykuł  25.

Z chwilą, gdy dokumenty ratyfikacyjne dwóch Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy zastaną zarejestrowane, Sekretarz Generalny Ligi Narodów poda ten fakt do wiadomości wszystkich Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy. Zawiadomi on również Członków o zarejestrowaniu dokumentów ratyfikacyjnych przesłanych mu później przez innych Członków Organizacji.

Artykuł  26.

1. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, może po upływie lat pięciu od daty pierwotnego wejścia jej w życie wypowiedzieć ją aktem, który prześle do zarejestrowania Sekretarzowi Generalnemu Ligi Narodów. Wypowiedzenie to nabiera mocy dopiero po upływie roku od daty zarejestrowania.

2. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, a który w terminie rocznym po upływie okresu pięcioletniego wymienionego w paragrafie poprzednim nie zrobi użytku z możności wypowiedzenia, przewidzianej w niniejszym artykule, będzie związany na nowy okres pięcioletni, a następnie będzie mógł wypowiedzieć niniejszą konwencję z upływem każdego okresu pięcioletniego w warunkach przewidzianych w niniejszym artykule.

Artykuł  27.

Po upływie każdego okresu pięcioletniego, począwszy od wejścia w życie niniejszej konwencji, Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy winna złożyć Konferencji Ogólnej sprawozdanie o stosowaniu niniejszej konwencji i postanowić, czy należy umieścić na porządku obrad Konferencji sprawę całkowitej lub częściowej rewizji konwencji.

Artykuł  28.

1. W razie, gdyby Konferencja przyjęła nową konwencję, zmieniającą całkowicie lub częściowo niniejszą konwencję i o ile nowa konwencja nie postanowi inaczej:

a) ratyfikacja przez Członka nowej, zmienionej konwencji pociągnęłaby ipso iure, niezależnie od postanowień powyższego art. 26, natychmiastowe wypowiedzenie niniejszej konwencji z zastrzeżeniem, że nowa, zmieniona konwencja weszła w życie;

b) począwszy od daty wejścia w życie nowej, zmienionej konwencji, niniejsza konwencja przestała by być otwarta do ratyfikacji Członków.

2. Niniejsza konwencja pozostałaby jednakże w mocy, zarówno co do formy, jak treści, w stosunku do Członków, którzy ją ratyfikowali, a którzy by nie ratyfikowali nowej, zmienionej konwencji.

Artykuł  29.

Obydwa teksty, francuski i angielski niniejszej konwencji, są miarodajne.

Zaznajomiwszy się z powyższym projektem konwencji, uznaliśmy go i uznajemy za słuszny zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych; oświadczamy, że jest on przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony i przyrzekamy, że będzie niezmiennie zachowywany.

Na dowód czego, wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 22 lutego 1938 r.

• Identyfikator: Dz.U.1939.21.134
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Konwencja (Nr 48) w sprawie ustanowienia międzynarodowego systemu zachowania uprawnień w ubezpieczeniu na wypadek inwalidztwa, starości i śmierci. Genewa.1935.06.22.
• Data aktu: 22/06/1935
• Data ogłoszenia: 21/03/1939
• Data wejścia w życie: 21/03/1939