Kartele.

USTAWA

z dnia 28 marca 1933 r.

o kartelach.

Na mocy art. 44 Konstytucji ogłaszam ustawę następującej treści:

Art.  1.

(1) Przepisom ustawy niniejszej podlegają umowy, uchwały i postanowienia, mające na celu drogą wzajemnych zobowiązań kontrolę lub regulowanie produkcji, zbytu, cen i warunków wymiany dóbr w dziedzinie górnictwa, przemysłu i handlu.

(2) Powyższe akty prawne powinny być sporządzane w formie pisemnej pod rygorem ich nieważności tak między stronami, jak i wobec osób trzecich.

Art.  2.

(1) Umowy, określone w art. 1, powinny być zgłaszane Ministrowi Przemysłu i Handlu w oryginale lub odpisie uwierzytelnionym przez organa, powołane do tego, lub przez organa Ministerstwa Przemysłu i Handlu w ciągu 14 dni od dnia ich zawarcia. Takiemu zgłoszeniu i w tym samym terminie podlega także wszelka zmiana oraz rozwiązanie umowy.

(2) Obowiązek zgłoszenia ciąży na wszystkich uczestnikach umowy, chyba, że umowa wskazuje osobę, do tego obowiązaną, a posiadającą zamieszkanie w kraju. Dokonanie zgłoszenia przez jednego z uczestników zwalnia od tegoż obowiązku uczestników pozostałych.

(3) Minister Przemysłu i Handlu w drodze rozporządzeń ustala, w jakich przypadkach i w jakim terminie zgłaszane być mają uchwały i postanowienia, określone w art. 1, oraz wskaże osoby, do zgłoszenia obowiązane.

Art.  3.

(1) Minister Przemysłu i Handlu prowadzi rejestr kartelowy.

(2) Przedmiot i rodzaj wpisów do rejestru kartelowego, dokonywanych na podstawie zgłoszeń, przewidzianych w art. 2, oraz sposób prowadzenia rejestru określa Minister Przemysłu i Handlu w drodze rozporządzeń. Wpisy nie mogą zawierać danych, naruszających tajemnicę handlową.

(3) Rejestr może każdy przeglądać. Nie podlegają przeglądaniu akta i dokumenty, na których podstawie wpis został dokonany. Wpis do rejestru kartelowego winien być ogłaszany w wyciągu w Monitorze Polskim.

Art.  4.

(1) Jeżeli umowy, uchwały lub postanowienia (art. 1), lub sposób ich wykonania zagrażają dobru publicznemu, a w szczególności jeżeli regulowanie produkcji, zbytu albo ograniczanie swobody wymiany dóbr powoduje skutki gospodarczo szkodliwe, bądź jeżeli ceny będą podwyższone do poziomu gospodarczo nieusprawiedliwionego lub też na tym poziomie utrzymywane, wówczas będzie orzeczone zosobna lub łącznie:

1) rozwiązanie umowy lub uchylenie poszczególnych postanowień umowy,

2) całkowite lub częściowe uchylenie uchwały lub postanowienia,

3) upoważnienie uczestników, bez ujemnych dla nich skutków prawnych, do przedterminowego wypowiedzenia umowy, do odstąpienia od umowy lub wystąpienia ze zrzeszenia,

4) zwolnienie uczestników, bez ujemnych dla nich skutków prawnych, od wykonywania uchwały lub postanowienia.

(2) W wypadku zastosowania pkt. 3 lub 4 każdy z pozostałych uczestników umowy może przedterminowo wypowiedzieć umowę, odstąpić od umowy lub wystąpić ze zrzeszenia, jak również nie wykonać uchwały lub postanowienia, bez ujemnych dla siebie skutków prawnych, chyba, że umowa w tym względzie stanowi inaczej.

Art.  5. ¹

(1) W sprawach, wymienionych w art. 4, orzeka Minister Przemysłu i Handlu.

(2) Orzeczenie to staje się prawomocne, jeżeli w ciągu 14 dni od jego doręczenia żaden z uczestników umowy, uchwały lub postanowienia, objętego orzeczeniem, nie wystąpi z wnioskiem do Sądu Kartelowego o uchylenie orzeczenia.

3) Wniosek nie wstrzymuje wykonania orzeczenia.

Art.  6.

(1) Sąd Kartelowy ustanawia się przy Sądzie Najwyższym.

(2) Sąd orzeka w składzie 5 członków: 3 sędziów Sądu Najwyższego, z których jeden jest przewodniczącym, delegowanych przez kolegjum administracyjne, oraz 2 członków, wyznaczanych z dwu list osób, posiadających szczególną znajomość stosunków gospodarczych oraz inne kwalifikacje, wymagane od sędziów handlowych, po jednym z każdej listy.

(3) Listy te ustala Minister Sprawiedliwości: jedną po wysłuchaniu opinji Ministra Przemysłu i Handlu, Ministra Skarbu, Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych, Ministra Opieki Społecznej oraz Ministra Spraw Wewnętrznych, drugą - z pośród kandydatów, wskazanych w potrójnej liczbie przez izbę przemysłowo-handlową w Warszawie w porozumieniu z innemi izbami przemysłowo-handlowemi.

(4) Prawa i obowiązki członków wyznaczonych z listy, okres ich urzędowania, tryb ich powoływania i zwalniania oraz sposób wyznaczania do orzekania w poszczególnych sprawach określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu oraz z Ministrem Skarbu.

Art.  7.

(1) Sąd Kartelowy stosuje w swojem postępowaniu przepisy art. XVII p. 5 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 29 listopada 1930 r., obejmującego przepisy wprowadzające Kodeks Postępowania Cywilnego (Dz. U. R. P. Nr. 83, poz. 652) z tem, że:

1) Minister Przemysłu i Handlu w osobie swego delegata posiada prawa strony;

2) Sąd może dopuścić i przeprowadzić dowody nawet nie powołane przez strony i nie dopuszczone kodeksem postępowania cywilnego; w szczególności może, jeżeli spisano dokument umowny, dopuścić dowody na ustne przyrzeczenia, dane przy, przed lub po sporządzeniu dokumentu, choćby z nim nie były zgodne;

3) Sąd uchyli z urzędu jawność rozprawy lub jej części, jeżeli jawność zagraża interesowi publicznemu, a może ją uchylić na wniosek jednej ze stron, jeżeli podane przez nią przyczyny uzna za uzasadnione, a w szczególności jeżeli jawność naraża stronę na wyjawienie tajemnicy handlowej;

4) przymus adwokacki nie obowiązuje;

5) orzeczenie Sądu jest ostateczne.

(2) 2 (skreślony).

(3) Inne przepisy o trybie postępowania wyda w drodze rozporządzenia Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu.

Art.  8. ³

(1) Orzeczenie Sądu Kartelowego obowiązuje wszelkie władze, sądy powszechne i specjalne, polubowne i rozjemcze, oraz inne organa rozjemcze. Taką samą moc ma prawomocne orzeczenie Ministra Przemysłu i Handlu (art. 5)

(2) Postępowanie przed władzami i sądami, wymienionemi w ustępie poprzednim podleca zawieszeniu w tym przypadku, gdy Minister Przemysłu i Handlu wydał przewidziane w art. 5 orzeczenie, które może mieć wpływ, przesądzający orzeczenia wspomnianych władz i sądów.

Art.  9.

(1) Uczestnicy umów, określonych w art. 1, obowiązani są do okazywania Ministrowi Przemysłu i Handlu na jego pisemne wezwanie ksiąg handlowych i dokumentów, dotyczących wykonywania tych umów, oraz do udzielania wszelkich wyjaśnień.

(2) Powyższy przepis obowiązuje również zrzeszenia, które powzięły uchwały lub postanowienia, określone w art. 1.

(3) Dla celów, związanych z wykonywaniem ustawy niniejszej, może Minister Przemysłu i Handlu korzystać z materjałów władz i instytucyj państwowych i samorządowych.

(4) Dane, uzyskane na tej podstawie, nie mogą być użyte do innych celów, prócz przewidzianych ustawą niniejszą.

Art.  10.

(1) Kto naruszy przepisy o zgłoszeniach, podleca karze grzywny do 50.000 zł.

(2) Orzecznictwo należy do Ministra Przemysłu i Handlu, który w orzeczeniu swem wyznaczy dodatkowy termin do wykonania zgłoszenia.

(3) Jeżeli zgłoszenie nie nastąpi w dodatkowo wyznaczonym terminie, ponowna kara może być orzeczona do wysokości 100.000 złotych.

(4) Odwołanie od orzeczenia rozstrzyga Sąd Kartelowy. Przepisy kodeksu postępowania karnego o postępowaniu w sprawach administracyjnych będą tu odpowiednio stosowane.

(5) 4 Jeżeli mimo dwukrotnego prawomocnego ukarania zgłoszenie nie nastąpiło, Minister Przemysłu i Handlu może rozwiązać umowę bądź uchylić uchwałę lub postanowienie. Przepisy art. 5 ust. (2) i (3) stosuje się tu odpowiednio.

Art.  11.

(1) 5 Kto, będąc uczestnikiem umowy, uchwały lub postanowienia, określonych w art. 1, akty te wykonywa pomimo ich nieważności z powodu braku formy pisemnej lub pomimo ich rozwiązania orzeczeniem Ministra Przemysłu i Handlu, choćby jeszcze nieprawomocnem, podlega karze grzywny do 500.000 zł oraz karze aresztu do lat 2; jeżeli uczestnikiem jest osoba prawna, karze aresztu podlegają jej reprezentanci.

(2) Do orzekania powołane są sądy okręgowe w składzie 3 sędziów.

(3) Delegat Ministra Przemysłu i Handlu może popierać oskarżenie obok prokuratora i posiada wszystkie prawa strony.

(4) Postępowanie wszczyna się na wniosek Ministra Przemysłu i Handlu.

(5) Jeżeli sprawca czynem swym oddziaływa na obieg lub cenę przedmiotu obrotu giełdowego, lub przedmiotu pierwszej potrzeby, podlega karze, przewidzianej w art. 171 k. k.

Art.  12.

Kto złoży Ministrowi Przemysłu i Handlu lub Sądowi Kartelowemu świadomie nieprawdziwe zeznania, b idź przedstawi fałszywe dowody, lub dane, utrudni wykonywanie czynności świadka lub biegłego przed sądem, stosować będzie względem świadka, biegłego lub osoby, powołanej do występowania w charakterze przedstawiciela zrzeszenia, lub uczestników umowy, uchwały lub postanowienia, represje z powodu złożonych zeznań, jeżeli za czyn ten nie grozi kara surowsza w myśl innych przepisów karnych, - podlega karze więzienia do 1 roku lub grzywny cło 50.000 zł lub też obu tym karom łącznie.

Art.  13.

Kto osoby, delegowanej przez Ministra Przemysłu i Handlu, nie dopuści do przeglądania ksiąg i dokumentów oraz sporządzania z nich odpisów, lub nie wykona zarządzenia co do ich okazania lub złożenia, jeżeli za czyn ten nie grozi kara surowsza w myśl innych przepisów karnych, podlega karze aresztu do 6 miesięcy lub grzywny do 10.000 zł lub też obu tym karom łącznie.

Art.  14. ⁶

(1) Zgłoszenia do rejestru kartelowego oraz poświadczone przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu wyciągi z rejestru kartelowego, wydawane na prośbę interesowanych, podlegają opłatom stemplowym, które określi w drodze rozporządzenia Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu. Koszty ogłoszeń w Monitorze Polskim, przewidzianych w art. 3 ust. (3), ponoszą zgłaszający uczestnicy umów, uchwał i postanowień, podlegających zgłoszeniu do rejestru kartelowego.

(2) Sąd Kartelowy, oddalając wniosek o uchylenie orzeczenia Ministra Przemysłu i Handlu (art. 5 i 10 ust. 5), zasądzi od strony, która wystąpiła z wnioskiem, opłaty sądowe, w kwocie, nie przewyższającej 20.000 zł, oraz koszty postępowania. W sprawach karnych, Sąd Kartelowy zasądza koszty na zasadach ogólnych oraz opłaty, jak w sądzie I instancji.

Art.  15.

(1) Uczestnictwo przedsiębiorców krajowych, nie związanych umowami, uchwałami lub postanowieniami, określonemi w art. 1, w umowach przedsiębiorców zagranicznych, których treść odpowiada art. 1, podlega zgłaszaniu i rejestracji w myśl przepisów art. 2, 3 i 17, przyczem stosuje się przepisy art. 10 z wyjątkiem ostatniego ustępu tegoż artykułu.

(2) Przepisy, określające warunki uczestnictwa przedsiębiorców krajowych, nie związanych umowami, uchwałami lub postanowieniami z art. 1, w umowach przedsiębiorców zagranicznych, których treść odpowiada art. 1 ustawy niniejszej, ustala w drodze rozporządzeń Rada Ministrów na wniosek Ministra Przemysłu i Handlu.

(3) Naruszenie tych przepisów podlegać będzie karze, przewidzianej w art. 11, przy zastosowaniu ust. 2 - 4 tegoż artykułu.

(4) Uczestnictwo zrzeszeń przedsiębiorców krajowych (art. 1) w umowach zagranicznych, których treść odpowiada art. 1, winno być zgłoszone do Ministerstwa Przemysłu i Handlu w oryginale lub odpisie, uwierzytelnionym przez organa, powołane do tego, lub przez organa Ministerstwa Przemysłu i Handlu w ciągu dni 14 od dnia przystąpienia do umowy.

Art.  16.

Przepisów ustawy niniejszej nie stosuje się do zrzeszeń przedsiębiorców, powstałych na podstawie przepisów specjalnych.

Art.  17.

Określone w art. 1 ustawy, uchwały i postanowienia, obowiązujące w dniu wejścia w życie ustawy niniejszej, powinny być zgłoszone w oryginale lub odpisie uwierzytelnionym przez organa, powołane do tego, lub przez organa Ministerstwa Przemysłu i Handlu w przeciągu 30 dni od dnia wejścia w życie rozporządzenia, przewidzianego w art. 2, przyczem stosuje się odpowiednio postanowienia art. 2, 3 i 10.

Art.  18.

Wykonanie ustawy niniejszej porucza się Ministrowi Przemysłu i Handlu oraz Ministrowi Sprawiedliwości, każdemu we właściwym zakresie działania.

Art.  19.

(1) Ustawa niniejsza wchodzi w życie na całym obszarze Państwa po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia.

(2) Równocześnie tracą moc obowiązującą przepisy prawne w sprawach, unormowanych ustawą niniejszą.

(3) Przepisy ustawy niniejszej nie naruszają postanowień rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 15 lutego 1928 r. o ustanowieniu Instytutu Badania Konjunktur Gospodarczych i Cen (Dz. U. R. P. Nr. 17, poz. 144).

1 Art. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 1 dekretu Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 27 listopada 1935 r. (Dz.U.35.86.529) zmieniającego nin. ustawę z dniem 28 listopada 1935 r.

2 Art. 7 ust. 2 skreślony przez art. 1 pkt 2 dekretu Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 27 listopada 1935 r. (Dz.U.35.86.529) zmieniającego nin. ustawę z dniem 28 listopada 1935 r.

3 Art. 8 zmieniony przez art. 1 pkt 3 dekretu Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 27 listopada 1935 r. (Dz.U.35.86.529) zmieniającego nin. ustawę z dniem 28 listopada 1935 r.

4 Art. 10 ust. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 4 dekretu Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 27 listopada 1935 r. (Dz.U.35.86.529) zmieniającego nin. ustawę z dniem 28 listopada 1935 r.

5 Art. 11 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 5 dekretu Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 27 listopada 1935 r. (Dz.U.35.86.529) zmieniającego nin. ustawę z dniem 28 listopada 1935 r.

6 Art. 14 zmieniony przez art. 1 pkt 6 dekretu Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 27 listopada 1935 r. (Dz.U.35.86.529) zmieniającego nin. ustawę z dniem 28 listopada 1935 r.

• Identyfikator: Dz.U.1933.31.270
• Rodzaj: Ustawa
• Tytuł: Kartele.
• Data aktu: 28/03/1933
• Data ogłoszenia: 04/05/1933
• Data wejścia w życie: 05/07/1933