Konwencje (nr 22 i 23) dotyczące umowy najmu i repatrjacji marynarzy. Genewa.1926.07.26.

KONWENCJE

dotyczące umowy najmu i repatrjacji marynarzy, przyjęte jako projekty konwencyj na dziewiątej sesji Ogólnej Konferencji Międzynarodowej Organizacji Pracy Ligi Narodów w Genewie dnia 23 i 24 czerwca 1926 r.

a podpisane w Genewie dnia 26 lipca 1926 r. ^*

Ratyfikowane zgodnie z ustawą z dnia 18 marca 1931 r. - Dz. U. R. P. Nr 37, poz. 287 i Dz. U. R. P. Nr. 39, poz. 307).

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia dwudziestego szóstego lipca tysiąc dziewięćset dwudziestego szóstego roku zostały podpisane w Genewie: projekt konwencji dotyczącej umowy najmu marynarzy i projekt konwencji dotyczącej repatrjacji marynarzy o następującem brzmieniu dosłownem:

Konwencja dotycząca umowy najmu marynarzy.

Artykuł  1.

Niniejsza konwencja stosuje się do wszystkich statków morskich, zarejestrowanych w kraju któregokolwiek z Członków, który ratyfikował niniejszą konwencję, oraz do armatorów, kapitanów i marynarzy tych statków.

Nie ma ona zastosowania do:

statków wojennych,

statków państwowych, nieprzeznaczonych do żeglugi handlowej,

statków przeznaczonych do przybrzeżnej żeglugi krajowej,

jachtów wycieczkowych,

statków,objętych nazwą "Indian country craft",

łodzi rybackich,

statków o pojemności poniżej 100 tonn lub 300 metrów sześciennych brutto, a co się tyczy statków przeznaczonych do "home trade", o pojemności poniżej normy, określonej specjalnie dla tego rodzaju statków przez ustawodawstwo krajowe, obowiązujące w chwili przyjęcia niniejszej konwencji.

Artykuł  2.

Przy stosowaniu niniejszej konwencji, następujące wyrazy mają znaczenie następujące:

a) wyraz "statek" oznacza wszelki statek lub łódź jakiegokolwiek bądź rodzaju, będący własnością publiczną lub prywatną, odbywający zwykle żeglugę morską;

b) wyraz "marynarz" oznacza wszelką osobę, zatrudnioną lub najętą w jakimkolwiek bądż charakterze na statek i wpisaną do listy załogi, z wyjątkiem kapitanów, pilotów, uczniów na statkach szkolnych, aspirantów oficerskich, o ile związani są specjalną umową o naukę, i z wyłączeniem załóg floty wojennej oraz innych osób, będących na stałej służbie państwowej;

c) wyraz "kapitan" oznacza wszelką osobę, sprawującą władzę na statku i odpowiedzialną za statek, z wyjątkiem pilotów;

d) wyrazy "statki przeznaczone do home trade" stosują się do statków, przeznaczonych do żeglugi handlowej między portami danego kraju a portami kraju sąsiedniego, w granicach geograficznych, określonych przez ustawodawstwo krajowe.

Artykuł  3.

Umowę najmu podpisuje armator lub jego zastępca i marynarz. Należy ułatwić marynarzowi i ewentualnie jego doradcy obznajmienie się z umową najmu przed jej podpisaniem.

Warunki, w jakich marynarz podpisuje umowę, powinny być ustalone przez ustawodawstwo krajowe w sposób, zapewniający kontrolę właściwej władzy publicznej.

Powyższe postanowienia, dotyczące podpisania umowy, uznane będą za wykonane, jeżeli właściwa władza zaświadczy, że warunki umowy były jej złożone na piśmie i że zostały one przyjęte zarówno przez armatora lub jego zastępcę jak przez marynarza.

Ustawodawstwo krajowe winno przewidzieć odpowiednie postanowienia celem zapewnienia, że marynarz rozumie znaczenie warunków umowy.

Umowa nie powinna zawierać żadnego postanowienia, któreby było sprzeczne z ustawodawstwem krajowem lub z niniejszą konwencją.

Ustawodawstwo krajowe winno przewidzieć wszelkie inne formalności i gwarancje, dotyczące zawarcia umowy, jakie uznane zostaną za potrzebne, celem ochrony interesów armatora i marynarza.

Artykuł  4.

Należy powziąć odpowiednie środki, zgodnie z ustawodawstwem krajowem, gwarantujące, że umowa najmu nie będzie zawierała żadnego postanowienia, na mocy którego strony godziłyby się zgóry na odstępowanie od zwykłych zasad właściwości sądów.

Postanowienie to nie powinno być interpretowane jako wyłączające odwołanie się do rozjemstwa.

Artykuł  5.

Każdy marynarz winien otrzymać dokument, zawierający wzmiankę o jego służbie na statku. Ustawodawstwo krajowe winno określić formę tego dokumentu, wzmianki, jakie mają być wnim zawarte, i warunki, w jakich ma być sporządzony.

Dokument ten nie powinien zawierać żadnej oceny jakości pracy marynarza ani podawać jego płacy.

Artykuł  6.

Umowa najmu może być zawarta bądź na czas określony, bądź na podróż, bądź, o ile na to pozwala ustawodawstwo krajowe, na czas nieokreślony.

Umowa najmu winna jasno ustalać prawa i obowiązki każdej ze stron.

Powinna zawierać obowiązkowo następujące wzmianki:

1) imię i nazwisko marynarza, datę urodzenia lub wiek oraz miejsce urodzenia;

2) miejsce i datę zawarcia umowy;

3) nazwę statku lub statków, na którym lub na których marynarz najmuje się do służby;

4) skład załogi statku, jeżeli ustawodawstwo krajowe przepisuje taką wzmiankę;

5) podróż lub podróże zamierzone, jeżeli można je określić w chwili dokonywania najmu;

6) rodzaj służby, do której marynarz ma być wyznaczony;

7) wedle możności, miejscę i datę, w których marynarz winien stawić się na statku, celem objęcia czynności;

8) żywność, którą ma otrzymywać marynarz, z wyjątkiem wypadków, gdy ustawodawstwo krajowe przewiduje inne unormowanie;

9) wysokość płacy;

10) termin umowy, a mianowicie:

a) jeżeli umowa została zawarta na czas określony - datę oznaczoną na wygaśnięcie umowy;

b) jeżeli umowa została zawarta na podróż - port przeznaczenia, w którym umowa się kończy oraz oznaczenie terminu, po wygaśnięciu którego marynarz będzie zwolniony po przybyciu do tego portu;

c) jeżeli umowa została zawarta na czas nieokreślony - warunki, w jakich każda ze stron będzie mogła wypowiedzieć umowę oraz termin wypowiedzenia, który nie może być krótszy dla armatora niż dla marynarza;

11) doroczny urlop płatny, udzielany marynarzowi po roku służby w tem samem towarzystwie żeglugowem, jeżeli ustawodawstwo krajowe przewiduje taki urlop;

12) wszelkie inne wzmianki, jakich może wymagać ustawodawstwo krajowe.

Artykuł  7.

Gdy ustawodawstwo krajowe przewiduje, że na statku ma być prowadzona lista załogi, winno ono zaznaczyć, że umowa najmu będzie wpisana do listy załogi lub do niej załączona.

Artykuł  8.

Aby dać marynarzowi możność upewnienia się co do charakteru i zakresu jego praw i obowiązków, ustawodawstwo krajowe winno przewidzieć odpowiednie zarządzenia, któreby pozwalały marynarzowi na statku zapoznać się dokładnie z warunkami zatrudnienia, a to bądź zapomocą wywieszania warunków umowy najmu w miejscu dostępnem dla załogi, bądź w jakikolwiek inny odpowiedni sposób.

Artykuł  9.

Umowa najmu na czas nieokreślony kończy się wypowiedzeniem umowy przez jedną lub drugą ze stron w porcie załadowania lub wyładowania statku pod warunkiem, że będzie przestrzegany umówiony termin wypowiedzenia, co najmniej dwudziestoczterogodzinny.

Wypowiedzenie ma być poczynione na pośmie; ustawodawstwo krajowe winno określić warunki, w jakich wypowiedzenie ma być uskutecznione w sposób usuwający wszelkie późniejsze spory między stronami.

Ustawodawstwo krajowe winno określić okoliczności wyjątkowe, w jakich wypowiedzenie, nawet gdy nastąpiło w terminie prawidłowym, nie będzie pociągało za sobą rozwiązania umowy.

Artykuł  10.

Umowa najmu, bez względu na to, czy zawarta została na podróż, czy na czas określony lub nieokreślony, zostanie prawnie rozwiązana w wypadkach następujących:

a) wzajemna zgoda stron;

b) śmierć marynarza;

c) utrata lub absolutna niezdatność statku do żeglugi;

d) wszelka inna przyczyna, przewidziana przez ustawodawstwo krajowe lub niniejszą konwencję.

Artykuł  11.

Ustawodawstwo krajowe winno ustalić okoliczności, w jakich armator lub kapitan może zwolnić natychmiast marynarza.

Artykuł  12.

Ustawodawstwo krajowe winno również określić okoliczności w jakich marynarz może żądać swego natychmiastowego zwolnienia.

Artykuł  13.

Jeżeli marynarz udowodni armatorowi lub jego zastępcy, że ma możność otrzymania kierownictwa statku albo miejsca oficera lub oficera-machanika, czy jakiegokolwiek innego stanowiska wyższego, niż to, które zajmuje, albo że wskutek okoliczności zaszłych już po zaciągnięciu się jego na statek opuszczenie służby stanowi dlań sprawę wielkiej wagi, może żądać zwolnienia pod warunkiem, że bez spowodowania tem nowych kosztów dla armatora dostarczy na swe miejsce zastępcy wykwalifikowanego, na którego zgodzi się armator lub jego zastępca.

W takim wypadku marynarz ma prawo do płacy, odpowiadającej czasowi trwania jego służby.

Artykuł  14.

Bez względu na przyczynę wygaśnięcia lub rozwiązania umowy najmu, zwolnienie od wszelkiego zobowiązania winno być stwierdzone w dokumencie, wydanym marynarzowi stosownie do artykułu 5, oraz w spisie załogi specjalną wzmianką, która na żądanie jednej lub drugiej ze stron powinna być zaświadczona przez właściwą władzę publiczną.

Marynarzowi w każdym wypadku przysługuje prawo do otrzymania od kapitana osobnego świadectwa, zawierającego ocenę jego pracy lub stwierdzającego przynajmniej, czy całkowicie zadośćuczynił obowiązkom, wypływającym z umowy.

Artykuł  15.

Ustawodawstwo krajowe winno przewidzieć środki odpowiednie, aby zabezpieczyć wykonywanie postanowień niniejszej konwencji.

Artykuł  16.

Urzędowe ratyfikacje niniejszej konwencji, zgodnie z warunkami przewidzianemi w Części XIII Traktatu Wersalskiego i w odpowiednich Częściach innych Traktatów Pokoju, winny być przesłane Sekretarzowi Generalnemu Ligi Narodów, celem zarejestrowania.

Artykuł  17.

Niniejsza konwencja wejdzie w życie, gdy ratyfikcje dwóch Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy zostaną zarejestrowane przez Sekretarza Generalnego.

Obowiązywać ona będzie tylko tych Członków, których ratyfikacja została zarejestrowana w Sekretarjacie.

Następnie konwencja ta wejdzie w życie dla każdego Członka od daty zarejestrowania jego ratyfikacji w Sekretarjacie.

Artykuł  18.

Z chwilą, gdy ratyfikacje dwóch Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy zostaną zarejestrowane w Sekretarjacie, Sekretarz Generalny Ligi Narodów poda ten fakt do wiadomości wszystkich Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy. Zawiadomi on również Członków o zarejestrowaniu ratyfikacyj, przesłanych mu później przez innych Członków Organizacji.

Artykuł  19.

Każdy Członek, ratyfikujący niniejszą konwencję, zobowiązuje się, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 17, do stosowania postanowień artykułów 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 i 15 najpóźniej od dnia 1 stycznia 1928 r. i do powzięcia środków, potrzebnych celem zapewnienia im skuteczności.

Artykuł  20.

Każdy Członek Międzynarodowej Organizacji Pracy, ratyfikujący niniejszą konwencję, zobowiązuje się do stosowania jej w swoich kolonjach, posiadłościach i protektoratach, zgodnie z postanowieniami artykułu 421 Traktatu Wersalskiego i odpowiednich artykułów innych Traktatów Pokoju.

Artykuł  21.

Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję może, po upływie lat dziesięciu od daty pierwotnego wejścia jej w życie, wypowiedzieć ją aktem, który prześle do zarejestrowania Sekretarzowi Generalnemu Ligi Narodów. Wypowiedzenie to nabiera mocy dopiero po upływie roku od daty zarejestrowania go w Sekretarjacie.

Artykuł  22.

Co najmniej raz na lat dziesięć Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy winna złożyć Konferencji Ogólnej sprawozdanie o stosowaniu niniejszej konwencji i rozpatrzyć potrzebę umieszczenia na porządku obrad Konferencji kwestji rewizji lub zmiany rzeczonej konwencji.

Artykuł  23.

Za tekst autentyczny niniejszej konwencji uznaje się obydwa jej brzmienia: francuskie i angielskie.

Konwencja dotycząca repatrjacji marynarzy.

Artykuł  1.

Niniejsza konwencja stosuje się do wszystkich statków morskich, zarejestrowanych w kraju któregokolwiek z Członków, który ratyfikował niniejszą konwencję, oraz do armatorów, kapitanów i marynarzy tych statków.

Nie ma ona zastosowania do:

statków wojennych,

statków państwowych, nieprzeznaczonych do żeglugi handlowej,

statków przeznaczonych do przybrzeżnej żeglugi krajowej,

jachtów wycieczkowych,

statków, objętych nazwą " Indian country craft",

łodzi rybackich,

statków o pojemności poniżej 100 tonn lub 300 metrów sześciennych brutto, a co się tyczy statków przeznaczonych do "home trade", o pojemności poniżej normy, określonej specjalnie dla tego rodzaju statków przez ustawodawstwo krajowe, obowiązujące w chwili przyjęcia niniejszej konwencji.

Artykuł  2.

Przy stosowaniu niniejszej konwencji, następujące wyrazy mają znaczenie następujące:

a) wyraz "statek" oznacza wszelki statek lub łódź jakiegokolwiek bądź rodzaju, będący własnością publiczną lub prywatną, odbywający zwykle żeglugę morską;

b) wyraz "marynarz" oznacza wszelką osobę, zatrudnioną lub najętą w jakimkolwiek bądż charakterze na statek i wpisaną do listy załogi, z wyjątkiem kapitanów, pilotów, uczniów na statkach szkolnych, aspirantów oficerskich, o ile związani są specjalną umową o naukę, i z wyłączeniem załóg floty wojennej oraz innych osób, będących na stałej służbie państwowej;

c) wyraz "kapitan" oznacza wszelką osobę, sprawującą władzę na statku i odpowiedzialną za statek, z wyjątkiem pilotów;

d) wyrazy "statki przeznaczone do home trade" stosują się do statków, przeznaczonych do żeglugi handlowej między portami danego kraju a portami kraju sąsiedniego, w granicach geograficznych, określonych przez ustawodawstwo krajowe.

Artykuł  3

Każdy marynarz, który wylądował w czasie trwania umowy lub po jej ukończeniu, ma prawo do tego, by być odstawionym bądź do swego kraju, bądź do portu, w którym się najął, bądź do portu wyjazdu statku, stosownie do przepisów ustawodawstwa krajowego, które powinno przewidzieć odpowiednie postanowienia, ustalające w szczególności do kogo należy obowiązek repatrjacji marynarzy.

Repatrjację należy uważać za zapewnioną, jeżeli marynarzowi dostarczono odpowiedniego zajęcia na statku, udającym się do jednego z portów przeznaczenia, określonych w myśl paragrafu poprzedniego.

Za repatrjowanego uważać należy marynarza, który wylądował bądź we własnym kraju, bądź w porcie, w którym został najęty, lub w porcie sąsiednim, bądź wreszcie w porcie wyjazdu statku.

Ustawodawstwo krajowe, a w braku przepisów ustawowych, umowa najmu, określi warunki, w jakich ma prawo do repatrjacji marynarz cudzoziemiec, najęty na statek nie we własnym kraju. Postanowienia poprzednich paragrafów będą miały jednakże zastosowanie do marynarza, najętego na statek we własnym kraju.

Artykuł  4

Koszty repatrjacji nie mogą obciążać marynarza, jeżeli został pozostawiony z powodu:

a) wypadku zaszłego przy służbie na statku;

b) rozbicia się statku;

c) choroby nie z własnej woli lub winy;

d) zwolnienia z jakichkolwiek powodów, za które nie ponosi on winy.

Artykuł  5

Do kosztów repatrjacji zalicza się wszelkie wydatki, związane z przewozem, mieszkaniem i wyżywieniem marynarza podczas podróży. Zaliczają się również koszty utrzymania marynarza aż do ustalonej chwili jego wyjazdu.

Jeżeli marynarz jest repatrjowany jako członek załogi, ma on prawo do wynagrodzenia za pracę spełnianą podczas podróży.

Artykuł  6

Władza publiczna kraju, w którym statek jest zarejestrowany, winna czuwać nad repatrjacją wszystkich marynarzy, bez różnicy narodowości, w wypadkach, w których ma do nich zastosowanie niniejsza konwencja; w razie potrzeby, władza ta wyłoży na koszty repatrjacji.

Artykuł  7

Urzędowe ratyfikacje niniejszej konwencji, zgodnie z warunkami przewidzianemi w Części XIII Traktatu Wersalskiego i w odpowiednich Częściach innych Traktatów Pokoju, winny być przesłane Sekretarzowi Generalnemu Ligi Narodów, celem zarejestrowania.

Artykuł  8

Niniejsza konwencja wejdzie w życie, gdy ratyfikacje dwóch Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy zostaną zarejestrowane przez Sekretarza Generalnego.

Obowiązywać ona będzie tylko tych Członków, których ratyfikacja została zarejestrowana w Sekretarjacie.

Następnie konwencja ta wejdzie w życie dla każdego Członka od daty zarejestrowania jego ratyfikacji w Sekretarjacie.

Artykuł  9

Z chwilą, gdy ratyfikacje dwóch Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy zostaną zarejestrowane w Sekretarjacie, Sekretarz Generalny Ligi Narodów poda ten fakt do wiadomości wszystkich Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy. Zawiadomi on również Członków o zarejestrowaniu ratyfikacyj, przesłanych mu później przez innych Członków Organizacji.

Artykuł  10

Każdy Członek, ratyfikujący niniejszą konwencję, zobowiązuje się, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 8, do stosowania postanowień artykułów 1, 2, 3, 4, 5 i 6 najpóźniej od dnia 1 stycznia 1928 r. i do powzięcia środków, potrzebnych celem zapewnienia im skuteczności.

Artykuł  11

Każdy Członek Międzynarodowej Organizacji Pracy, ratyfikujący niniejszą konwencję, zobowiązuje się do stosowania jej w swoich kolonjach, posiadłościach i protektoratach, zgodnie z postanowieniami artykułu 421 Traktatu Wersalskiego i odpowiednich artykułów innych Traktatów Pokoju.

Artykuł  12

Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję może, po upływie lat dziesięciu od daty pierwotnego wejścia jej w życie, wypowiedzieć ją aktem, który prześle do zarejestrowania Sekretarzowi Generalnemu Ligi Narodów. Wypowiedzenie to nabiera mocy dopiero po upływie roku od daty zarejestrowania go w Sekretarjacie.

Artykuł  13

Co najmniej raz na lat dziesięć Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy winna złożyć Konferencji Ogólnej sprawozdanie o stosowaniu niniejszej konwencji i rozpatrzyć potrzebę umieszczenia na porządku obrad Konferencji kwestji rewizji lub zmiany rzeczonej konwencji.

Artykuł  14

Za tekst autentyczny niniejszej konwencji uznaje się obydwa jej brzmienia: francuskie i angielskie.

Zaznajomiwszy się z powyższemi projektami konwencyj, uznaliśmy je i uznajemy za słuszne za równo w całości, jak i każde z zawartych w nich postanowień; oświadczamy, że są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone i przyrzekamy, że będą niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydaliśmy akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 21 maja 1931 r.

* Z dniem 20 sierpnia 2013 r. nin. konwencja zostaje rewidowana przez Konwencję o pracy na morzu (Dz.U.13.845), zgodnie z art. 10 powołanej konwencji.

• Identyfikator: Dz.U.1931.106.821
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Konwencje (nr 22 i 23) dotyczące umowy najmu i repatrjacji marynarzy. Genewa.1926.07.26.
• Data aktu: 26/07/1926
• Data ogłoszenia: 12/12/1931
• Data wejścia w życie: 08/08/1931