Konwencja Międzynarodowa o przewozie towarów kolejami żelaznemi. Berno.1924.10.23.

Konwencja Międzynarodowa

o przewozie towarów kolejami żelaznemi, podpisana w Bernie 23 października 1924 r. ¹

Przekład.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ.

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia dwudziestego trzeciego października tysiąc dziewięćset dwudziestego czwartego roku podpisana została w Bernie Konwencja Międzynarodowa o przewozie towarów kolejami żelaznemi wraz z siedmioma załącznikami i protokółem, o następującym brzmieniu dosłownem:

KONWENCJA MIĘDZYNARODOWA

o przewozie towarów kolejami żelaznemi (K. M. T.) zawarta pomiędzy

Niemcami, Austrją, Belgją, Bułgarią, Danją, Wolnem Miastem Gdańskiem, Hiszpanją, Estonją, Finlandją, Francją, Grecją, Węgrami, Włochami, Łotwą, Litwą, Luksemburgiem, Norwegją, Holandją, Polską, Portugalją, Rumunją, Królestwem Serbów, Chorwatów i Słoweńców, Szwecją, Szwajcarją i Czechosłowacją.

Rządy Państw powyżej wyszczególnionych, uznając potrzebę wprowadzenia licznych zmian w Konwencji Międzynarodowej z 14 października 1890 r. o przewozie towarów kolejami żelaznemi, zmienionej 16 lipca 1895 r., 16 czerwca 1898 r. i 19 września 1906 r., a w której większość ich uczestniczy,

postanowiły zawrzeć nową Konwencję o przewozie towarów kolejami żelaznemi na podstawie projektu, opracowanego na ich zlecenie za wspólną zgodą i zawartego w Protokóle, podpisanym w Bernie w dniu 8 czerwca 1923 r. i mianowały jako swych Pełnomocników:

Niemcy:

P. Edwarda HOFFMANN, Chargé d'Affaires w Szwajcarji

Austrja:

Jego Ekscelencję P. Leo di PAULI, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Szwajcarji.

Belgja:

Jego Ekscelencję P. Fernand PELTZER, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Szwajcarji.

Bułgarja:

P. Dimitri MIKOFF, Chargé d'Affaires w Szwajcarji.

Danja:

Jego Ekscelencję P. Andreas de OLDENBURG, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Szwajcarji.

Wolne Miasto Gdańsk:

Jego Ekscelencję p. Jana MODZELEWSKIEGO, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego Polski w Szwajcarji.

Hiszpanja:

Jego Ekscelencję P. Emilio de PALACIOS Y FAU, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Szwajcarji.

Estonja:

P. Karl MENNING, Chargé d'Affaires w Niemczech i Szwajcarji.

Finlandja:

P. Urho TOIVOLA, Dyrektora Sekretarjatu Finlandzkiego przy Lidze Narodów.

Francja:

Jego Ekscelencję P. Henry ALLIZÉ, Ambasadora w Szwajcarji;

P. Maurice SIBILLE, Deputowanego;

P. Clément COLSON, Wiceprezesa Rady Stanu.

Grecja:

B. Vassili DENDRAMIS, Chargé d'Affaires w Szwajcarji.

Węgry:

P. Feliksa PARCHER de TERJÉKFALVA, Chargé d'Affaires w Szwajcarji.

Włochy:

Jego Ekscelencję P. Carlo GARBASSO, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Szwajcarii.

Łotwa:

Jego Ekscelencję P. Oskara VOIT, Posła. Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Niemczech i Szwajcarji.

Litwa:

Jego Ekscelencję P. Venceslas SIDZIKAUSKAS, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Niemczech, Chargé d'Affaires w Szwajcari.

Luksemburg:

P. Antoine LEFORT, Radcę Stanu, Pierwszego Komisarza Rządowego dla Kolei Żelaznych.

Norwegja:

Jego Ekscelencję P. Johannes IRGENS, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego we Włoszech i Szwajcarji.

Holandja:

Jego Ekscelencję P. Willem I. DOUDE VAN TROOSTWIJK, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Szwajcarji.

Polska:

Jego Ekscelencję P. Jana MODZELEWSKIEGO, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Szwajcarji.

Portugalja:

Jego Ekscelencję P. Antonio M. B. FERREIRA, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Szwajcarji.

Rumunja:

Jego Ekscelencję P. Nicolas PETRESCO - COMNÉNE, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Szwajcarji.

Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców:

Jego Ekscelencję P. Miloutine YOVANOVITCH, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Szwajcarji.

Szwecja:

Jego Ekscelencję P. Barona Jonas M. ALSTRÖMER, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego w Szwajcarji.

Szwajcarja:

Pana Giuseppe MOTTA, Radcą Związkowego, Szefa Departamentu Związkowego Politycznego.

Czechosłowacja:

Pana Otokar LANKAŚ, Szefa Departamentu Ministerjum Kolei Żelaznych,

KTÓRZY, w obecności i z udziałem Pana Jean MORIZE, Delegata Komisji Rządowej Terytorjum Zagłębia Sarry,

po okazaniu sobie pełnomocnictw swych, uznanych za dobre i należyte co do formy, zgodzili się na następujące artykuły:

TYTUŁ  I.

PRZEDMIOT I ZAKRES KONWENCJI.

Artykuł  1.

Koleje żelazne i przewozy, do których stosuje się Konwencję.

§ 1. Konwencję niniejszą stosuje się do wszystkich przesyłek towarowych, nadanych do przewozu za bezpośrednim listem przewozowym na obszarze co najmniej dwóch umawiających się Państw wyłącznie po linjach, zamieszczonych w liście, sporządzonej zgodnie z artykułem 58 Konwencji niniejszej.

§ 2. Konwencja niniejsza nie ma jednak zastosowania:

1. Do przesyłek, których stacje nadawcze i przybycia znajdują się na obszarze tego samego Państwa i które przechodzą przez obszar innego Państwa tylko tranzytem:

a) jeżeli linje tranzytowe eksploatuje kolej żelazna tego Państwa, skąd przesyłkę wysłano;

b) nawet wówczas, jeżeli linje tranzytowe nie są eksploatowane przez kolej żelazną tego Państwa, skąd przesyłkę wysłano, lecz interesowane koleje żelazne zawarły odrębne układy, na mocy których przewozów tych nie uważa się za międzynarodowe.

2. Do przesyłek między stacjami dwóch Państw sąsiednich, jeżeli przewozu na całej przestrzeni dokonywują koleje żelazne jednego z tych Państw, jednak pod warunkiem, że nadawca przez sam wybór formularza listu przewozowego zażąda stosowania regulaminu wewnętrznego, obowiązującego na tych kolejach żelaznych i żadne z tych Państw nie sprzeciwia się temu.

Artykuł  2.

Udział przedsiębiorstw innych niż koleje żelazne.

§ 1. Prócz kolei żelaznych, do listy wzmiankowanej w artykule 1 mogą być włączone także regularne linje komunikacji samochodowej lub wodnej, uzupełniające przewóz koleją żelazną, po których przewóz międzynarodowy odbywa się pod odpowiedzialnością jednego z umawiających się Państw, lub jednej z kolei żelaznych, włączonych do listy.

§ 2. Przedsiębiorstwa, eksploatujące te linje, mają wszystkie obowiązki i korzystają z wszystkich praw, jakie wynikają z niniejszej Konwencji dla kolei żelaznych, z zastrzeżeniem zmian, uzasadnionych odmiennym sposobem przewozu. Zmiany te nie mogą jednak zawierać uchyleń od postanowień o odpowiedzialności ustalonych niniejszą Konwencją.

§ 3. Każde Państwo, które zamierza włączyć do listy jedną z linij wymienionych w § 1, ma obowiązek czuwania aby zmiany, przewidziane w § 2 były ogłoszone w takim samym trybie jak taryfy.

Artykuł  3.

Przedmioty wyłączone od przewozu.

Wyłącza się od przewozu na zasadach Konwencji niniejszej, z zastrzeżeniem wyjątków, przewidzianych w § 2 artykułu 4:

 

1. przedmioty, których przewóz stanowi przywilej poczty na obszarze choćby jednego tylko z Państw, uczestniczących w przewozie;

 

2. przedmioty, które z powodu swej objętości, wagi lub innych właściwości, nie nadają się do przewozu jakiego żąda nadawca, ze względu na urządzenia lub środki przewozowe chociażby jednej tylko z uczestniczących w przewozie kolei żelaznych;

 

3. przedmioty, których przewóz jest wzbroniony na mocy przepisów ustawowych lub ze względu na porządek publiczny, choćby w jednem tylko z Państw na linji przewozu;

 

4. z wyjątkami, wskazanemu w Załączniku 1 do niniejszej Konwencji:

A. przedmioty zagrażające wybuchem, jako to:

a) materjały wybuchowe i strzelnicze;

b) amunicja;

c) materjały zapalające i ognie sztuczne;

d) gazy zgęszczone, skroplone lub rozpuszczone pod ciśnieniem;

e) materjały, wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne lub podtrzymujące palenie.

Materjały, których się nie używa do celów strzelniczych lub wybuchowych, nie stanowią przedmiotów wybuchowych w rozumieniu niniejszej Konwencji, jeżeli przy zetknięciu z ogniem nie wybuchają i nie są wrażliwsze na uderzenie lub tarcie od dwunitrobenzolu;

B. materjały samozapalne;

C. materjały budzące odrazę lub wydzielające woń przykrą.

Artykuł 4.

Przedmioty, przyjmowane do przewozu warunkowo.

§ 1. Następujące przedmioty przyjmuje się do przewozu za listem przewozowym międzynarodowym na niżej wymienionych warunkach: 

1. przedmioty, wyszczególnione w Załączniku I do Konwencji niniejszej, przyjmuje się na warunkach tam wskazanych;

 

2. zwłoki przyjmuje się na następujących warunkach:

a) zwłoki przewozi się jako przesyłki pośpieszne pod dozorem towarzyszącej im osoby, o ile przewóz ich, jako przesyłek zwyczajnych lub bez dozorcy, nie jest dopuszczony na wszystkich kolejach żelaznych uczestniczących w przewozie;

b) należności przewozowe powinny być uiszczone przy nadaniu;

c) na obszarze każdego Państwa przewóz podlega obowiązującym tam ustawom i przepisom policyjnym, o ile nie jest unormowany odrębnemi układami pomiędzy poszczególnemi Państwami; 

3. tabor kolejowy na własnych kołach przyjmuje się pod warunkiem, że zdatność jego do biegu będzie sprawdzona przez kolej żelazną i poświadczona napisem na oddzielnych jednostkach taboru lub w osobnem świadectwie; parowozom, tendrom oraz wagonem motorowym powinien nadto towarzyszyć wyznaczony przez nadawcę fachowy dozorca, który w szczególności ma obowiązek ich smarowania;

 

4. zwierzęta żywe przyjmuje się na warunkach następujących:

a) przesyłkom zwierząt żywych powinien towarzyszyć wyznaczony przez nadawcę dozorca, o ile nie chodzi o zwierzęta małe, nadane do przewozu w dobrze zamkniętych klatkach, skrzyniach, koszach i t. p.; nie wymaga się jednak dozorcy w wypadkach wyjątkowych, przewidzianych w międzynarodowych taryfach bezpośrednich lub układach, zawartych pomiędzy kolejami żelaznemi;

b) nadawca powinien się zastosować do przepisów policyjno-weterynaryjnych, obowiązujących w Państwach wysłania, przeznaczenia i przejścia tranzytem przesyłki. W tym celu winien on dostarczyć wszelkich niezbędnych dokumentów, mających towarzyszyć przesyłce; 

5. przedmioty, których załadowanie lub przewóz sprawiałby, zdaniem kolei wysyłającej, szczególne trudności ze względu na urządzenia lub środki przewozowe jednej lub kilku kolei żelaznych, przez które odbywa się przewóz, przyjmuje się tylko na warunkach specjalnych, ustalonych w każdym poszczególnym wypadku.

§ 2. Dwa lub więcej Państw, uczestniczących w Konwencji, mogą w drodze odrębnych umów zgodzić się, ażeby pewne przedmioty, wyłączone od przewozu według niniejszej Konwencji, były przyjmowane do przewozu międzynarodowego między temi Państwami pod pewnemi warunkami, albo też, aby przedmioty wyszczególnione w Załączniku I, były dopuszczane do przewozu na warunkach lżejszych.

Koleje żelazne mogą również w drodze odpowiednich postanowień, należycie w taryfach ogłoszonych, dopuszczać do przewozu pewne przedmioty z kategoryj wyłączonych od przewozu lub też określać lżejsze warunki dla przedmiotów przyjmowanych warunkowo.

Artykuł  5.

Obowiązek dokonywania przewozu przez kolej żelazną.

§ 1. Każda kolej żelazna, podlegająca niniejszej Konwencji obowiązana jest, stosownie do postanowień tejże, dokonywać przewozów wszystkich towarów, dopuszczonych w myśl tej Konwencji do przewozu:

a) o ile nadawca zastosuje się do postanowień Konwencji niniejszej;

b) o ile przewóz jest możliwy przy użyciu zwykłych środków przewozowych;

c) o ile przewozowi nie stoją na przeszkodzie okoliczności, których kolej żelazna nie mogła uniknąć i którym nie mogła zapobiec.

§ 2. Przedmioty, których załadowanie, przeładowanie i wyładowanie wymaga użycia specjalnych środków, kolej żelazna obowiązana jest przyjmować do przewozu tylko wówczas, jeżeli stacje, na których muszą być wykonane pomienione czynności, posiadają rzeczone środki.

§ 3. Kolej żelazna obowiązana jest przyjmować do przewozu tylko przesyłki, których przewóz może być uskuteczniony niezwłocznie; przepisy, obowiązujące na stacji nadawczej, określają wypadki, kiedy stacja ta jest obowiązana przesyłki, nie odpowiadające temu warunkowi, przyjąć do czasowego przechowania.

§ 4. Przesyłki powinny być wysyłane z zachowaniem kolejności, w jakiej przyjęto je do przewozu, z wyjątkiem wypadku, przewidzianego w paragrafie następnym.

§ 5. Jeżeli interes publiczny lub konieczności eksploatacyjne tego wymagają władza właściwa może zarządzić:

a) całkowite lub częściowe zawieszenie ruchu;

b) wyłączenie od przewozu, lub przyjmowanie tylko na określonych warunkach pewnych przesyłek;

c) pierwszeństwo w przewozie dla pewnych przesyłek.

Zarządzenia takie winny być podawane do wiadomości publicznej.

Każda kolej żelazna może odmówić przyjęcia przesyłek, których przewóz napotykałby na przeszkody wskutek ograniczeń takiego rodzaju.

§ 6. Wszelkie wykroczenie przeciwko postanowieniom artykułu niniejszego może służyć za podstawę do roszczenia o wynagrodzenie spowodowanej szkody.

TYTUŁ  II.

UMOWA O PRZEWÓZ.

Rozdział  I.

Forma i warunki umowy o przewóz.

Artykuł  6.

Treść i forma listu przewozowego.

§ 1. Na każdą przesyłkę międzynarodową, podlegającą niniejszej Konwencji, nadawca winien złożyć list przewozowy według wzoru, stanowiącego Załącznik II do tejże Konwencji.

Formularze listu przewozowego powinny być drukowane na białym, trwałym papierze do pisania; formularze dla przesyłek pośpiesznych posiadają na górnym i dolnym brzegu z obu stron czerwony szlak o szerokości co najmniej 1 centymetra.

§ 2. Taryf - międzynarodowe lub umowy między kolejami żelaznemi określają, w jakim języku powinny być drukowane formularze listów przewozowych. W braku postanowień takich w taryfach lub w braku umów, formularze powinny być drukowane w jednym z języków urzędowych Państwa wysłania; nadto powinny zawierać tekst francuski albo niemiecki, albo włoski, oraz mogą zawierać wszelkie uznane za pożyteczne tłumaczenia na inne języki.

Część wypełniana przez nadawcę powinna być zawsze sporządzona w jednym z języków urzędowych kraju wysłania przesyłki. Taryfy międzynarodowe lub specjalne układy między kolejami żelaznemi postanawiała, jakie tłumaczenia są nieodzowne. W braku takich postanowień, nadawca powinien, dołączyć tłumaczenie w języku francuskim albo niemieckim, albo włoskim.

§ 3. Części formularza, obwiedzione grubemi linjami, powinna wypełnić kolej żelazna, pozostałe nadawca. Nadawca powinien przekreślić rubryki, które pozostawia niewypełnione.

§ 4. Wybór formularza białego lub ze szlakami czerwonemi wskazuje, czy towar należy przewieźć jako przesyłkę zwyczajną, czy też jako pośpieszną. Żądanie, aby towar przewożono na pewnej części przebiciu jako przesyłkę pośpieszną, na innej zaś części jako przesyłkę zwyczajną, nie jest dopuszczalne, chyba że wszystkie interesowane koleje żelazne zawarły w tym względzie układ specjalny.

§ 5. Listów przewozowych z poprawkami lub podskrobaniami nie przyjmuje się. Przekreślenia dopuszczalne są tylko wtedy, jeżeli nadawca stwierdzi je swym podpisem, gdy zaś chodzi o ilość lub wagę sztuk, jeżeli ilości poprawione wpisze słowami.

§ 6. Dane, umieszczane w liście przewozowym powinny być wpisywane nie dającem się wytrzeć pismem lub drukowane.

Następujące dane powinny być wniesione obowiązkowo:

a) miejsce i data wystawienia listu przewozowego;

b) oznaczenie kolei żelaznej nadawczej;

c) wskazanie kolei żelaznej przeznaczenia oraz stacji przeznaczenia ze wszelkiemi szczegółami, niezbędnemi dla uniknięcia pomyłek z powodu istnienia różnych stacyj w jednej i tej samej miejscowości, bądź to miejscowości o tej samej lub podobnej nazwie;

d) nazwisko i miejsce zamieszkania odbiorcy. Jako odbiorca może być wymieniona jedna tylko osoba, firma, lub osoba prawna. Wymienienie jako odbiorcy stacji przeznaczenia lub jej zawiadowcy, dopuszczalne jest tylko wtedy, jeżeli zezwala na to wyraźnie taryfa, którą należy stosować. Adresy, nie zawierające nazwiska odbiorcy, jak np. "na zlecenie ......" albo "na okaziciela wtórnika listu przewozowego", są niedopuszczalne;

e) oznaczenie rodzaju towaru, jego wagi, lub zamiast tejże innych danych, odpowiednio do przepisów kolei nadawczej, nadto przy przesyłkach drobnych ilość sztuk, przy przesyłkach zaś, których załadowanie należy do nadawcy - rodzaj, numer i cechy własności wagonu. Towary należy oznaczać w sposób następujący: towary wymienione w Załączniku I, według oznaczonej tamże nazwy; towary wymienione w klasyfikacji towarów, lub w taryfie, według użytej tam nazwy; inne towary według nazwy przyjętej w handlu.

Jeżeli miejsce, wyznaczone w liście przewozowym dla określenia towarów, nie wystarcza, należy przedmioty wyszczególnić na arkuszach, starannie złączonych z listem przewozowym i podpisanych przez nadawcę;

f) dokładne wyszczególnienie dokumentów, wymaganych przez władze celne, akcyzowe, skarbowe, policyjne i inne władze administracyjne, z zaznaczeniem w liście przewozowym czy dołączone są do tegoż listu, czy też złożone zostały na pewnej oznaczonej stacji;

g) nazwisko lub firma nadawcy, stwierdzone jego podpisem i uzupełnione jego adresem telegraficznym lub telefonicznym, o ile nadawca uważa to za potrzebne. Podpis nadawcy może być wydrukowany, lub zastąpiony jego stemplem, jeżeli na to zezwalają ustawy i regulaminy obowiązujące na stacji wysłania. Jako nadawca może być wymieniona w liście przewozowym jedna tylko osoba, firma lub osoba prawna.

Nadto list przewozowy może zawierać następujące wskazania:

h) żądanie "zostawić na stacji" lub "dostawić do mieszkania", jeżeli ten ostatni sposób wydania towaru jest zaprowadzony na stacji przeznaczenia (artykuł 16 § 2). Materjały zagrażające wybuchem i samopalne (zobacz Załącznik I) nie mogą być przesyłane z żądaniem "zostawić na stacji";

i) żądanie zastosowania taryf, mianowicie taryf specjalnych lub wyjątkowych, przewidzianych w artykułach 11, § 10 i 34;

k) kwotę wyrażającą interes w dostawie, podany zgodnie z artykułem 35;

l) podanie kosztów, jakie nadawca bierze na swój rachunek, zgodnie z postanowieniami artykułu 17;

m) wysokość zaliczenia, którym obciąża się towar oraz zaliczek, udzielonych przez kolej żelazną zgodnie z artykułem 19;

n) żądaną drogę przewozu i wskazanie stacji, na których mają się odbywać formalności celne lub akcyzowe, jak również sprawdzania wymagane przez władze skarbowe, policyjne lub inne władze administracyjne;

o) wskazanie pełnomocnika w myśl artykułu 15.

§ 7. Nie dozwala się zamieszczać w liście przewozowym innych oświadczeń, aniżeli te, które są przepisane ustawami i regulaminami jednego z Państw i nie stoją w sprzeczności z Konwencją niniejszą.

Zabrania się zastępować list przewozowy innemi dokumentami, lub dołączać do niego inne załączniki, jak te, na które zezwala Konwencja niniejsza. Nadawca powinien jednak, jeżeli wymagają tego ustawy i regulaminy, obowiązujące na stacji nadania, sporządzić, oprócz listu przewozowego, dokument, przeznaczony do przechowania go na kolei żelaznej, aby służył jako dowód zawarcia umowy o przewóz.

§ 8. Do jednego listu przewozowego nie wolno wpisywać przedmiotów, które nie mogą być razem załadowane ze względu na ujemne następstwa lub ze względu na naruszenie przepisów celnych, akcyzowych, skarbowych, policyjnych lub przepisów innych władz administracyjnych.

§ 9. Na przesyłki, których załadowanie i wyładowanie stanowi obowiązek nadawcy, względnie odbiorcy, należy sporządzać oddzielne listy przewozowe, nie zawierające przedmiotów, których załadowanie i wyładowanie jest obowiązkiem kolei żelaznej.

Na przedmioty, wymienione w artykule 4, muszą być również sporządzane oddzielne listy przewozowe.

§ 10. Jeden list przewozowy może obejmować tylko jedną przesyłkę wagonową z wyjątkiem przedmiotów niepodzielnych, wymagających większej ilości wagonów. Przepisu tego jednak nie stosuje się, jeżeli postanowienia specjalne dla pewnej komunikacji lub taryfy, które mają być zastosowane, dopuszczają na całej przestrzeni nadanie kilku wagonów za jednym listem przewozowym.

§ 11. Nadawcy wolno zamieścić na dolnej części odwrotnej strony listu przewozowego następujące uwagi, służące wyłącznie dla informacji odbiorcy bez żadnego zobowiązania i odpowiedzialności kolei żelaznej:

"Przesyłka od N."

"Z polecenia N."

"Do rozporządzenia N."

"Do przeekspedjowania dla N."

"Ubezpieczono w N."

"Na statek N."

"Ze statku N."

"Do wywozu z przeznaczeniem do N."

Każda z tych uwag musi odnosić się do całej przesyłki.

Artykuł  7.

Odpowiedzialność za oświadczenia w liście przewozowym. Dopłaty. Zarządzenia w wypadku przeciążenia wagonu.

§ 1. Nadawca jest odpowiedzialny za ścisłość wskazań i oświadczeń, wpisanych przez niego do listu przewozowego; ponosi on wszelkie następstwa, wynikające ze wskazań lub oświadczeń niezgodnych z rzeczywistością, nieścisłych, niedostatecznych lub wpisanych na innem miejscu, nieprzeznaczonem do tego rodzaju oświadczeń.

§ 2. Kolej żelazna ma prawo sprawdzać w każdym czasie, czy przesyłka zgadza się z oświadczeniami w liście przewozowym. Nadawcę, względnie odbiorcę powinno się wezwać, aby był obecny przy sprawdzaniu, jeżeli odbywa się ono na stacji nadawczej, albo na stacji przeznaczenia. Jeżeli interesowany nie zjawi się, lub jeżeli sprawdzanie odbywa się w drodze, należy dokonać je w obecności dwóch świadków, nienależących do personelu kolei żelaznej, o ile w ustawach lub regulaminach obowiązujących w kraju, gdzie sprawdzanie się odbywa, nie przewidziano inaczej. Jeżeli przesyłka nie zgadza się z oświadczeniami listu przewozowego, koszty spowodowane sprawdzeniem, a niezapłacone zaraz na miejscu, obciążają towar.

§ 3. Ustawy i regulaminy każdego Państwa określają warunki, pod jakiemi kolej żelazna ma prawo lub obowiązek ustalania lub sprawdzania wagi przesyłki albo ilości sztuk, jak również wagi własnej wagonu.

§ 4. Jeżeli przesyłki wagonowe waży się na wadze wagonowej, wagę ustala się w ten sposób, że od ogólnej wagi wagonu naładowanego odejmuje się wagę własną wagonu na nim oznaczoną, chyba że osobne przeważenie próżnego wagonu wykaże inną wagę własną wagonu.

§ 5. Za umieszczenie wskazań lub oświadczeń niezgodnych z rzeczywistością, nieścisłych lub niedostatecznych, które mogą spowodować przyjęcie do przewozu przedmiotów wyłączonych od przewozu, stosownie do p. 4 artykułu 3, obliczenie za przesyłkę niższej opłaty przewozowej lub uniemożliwienie zastosowania taryf normalnych, za niezachowanie przepisanych w Załączniku I środków ostrożności, albo też w razie przeciążenia wagonu załadowanego przez nadawcę, należy uiścić dopłatę, niezależnie od dodatkowego uiszczenia różnicy w należności przewozowej i, w danym razie, od odpowiedzialności za wszelką ewentualnie wyrządzoną szkodę tudzież od odpowiedzialności karnej.

Dopłatę tę ustala się jak następuje:

a) w razie niezgodnego z rzeczywistością, nieścisłego lub niedostatecznego oznaczenia przedmiotów, wyłączonych od przewozu stosownie do p. 4 artykułu 3, lub wymienionych w Załączniku I, albo też w razie niezachowania środków ostrożności, przepisanych w tymże Załączniku, pobiera się dopłaty następujące:

Za przedmioty wyłączone od przewozu stosownie od p. 4 artykułu 3 - 15 franków

Za przedmioty	(Klasa I, grupa 1 a	15	franków
wymienione w	(Klasa I, grupy 1b, 1c i 1d ..................	10	"
załączniku I.	(Klasa I, grupy 1e i kl. II i III ............	5	"
	(Klasy IV, V i VI ............................	1	"

od kilograma wagi brutto całej sztuki.

Jeżeli przepisy obowiązujące w ruchu wewnętrznym tej kolei żelaznej, na której spostrzeżono przekroczenie, przewidują niższe dopłaty, pobiera się wówczas te ostatnie.

b) W razie niezgodnego z rzeczywistością, nieścisłego lub niedostatecznego oznaczenia przesyłki zawierającej towary inne, niż przewidziane pod literą a) niniejszego paragrafu, dopłata wynosi podwójną różnicę pomiędzy należnością przewozową, jaką należałoby pobrać za przesyłki oznaczone niezgodnie z rzeczywistością, nieściśle lub niedostatecznie, od stacji nadania do stacji przeznaczenia, a należnością przewozową, jaką należałoby pobrać, gdyby oznaczenie było zgodne z rzeczywistością" ścisłe i dostateczne.

Dopłata nie może być niższa niż 1 frank nawet wtedy, gdy niema różnicy należności przewozowej. Jeżeli przepisy obowiązujące dla ruchu wewnętrznego tej kolei żelaznej, na której spostrzeżono przekroczenie, przewidują niższą dopłatę minimalną, pobiera się wówczas tę ostatnią.

c) W razie podania wagi niższej niż rzeczywista, dopłata wynosi podwójną różnicę pomiędzy należnością przewozową od stacji nadawczej do stacji przeznaczenia za wagę podaną, a należnością za wagę stwierdzoną.

d) W razie przeciążenia wagonu, załadowanego przez nadawcę, dopłata wynosi sześciokrotną należność przewozową od stacji nadawczej do stacji przeznaczenia za nadwyżkę wagi, przekraczającą dopuszczalne obciążenie. Przeciążenie ma miejsce, jeżeli ciężar wagonu przekracza granicę obciążenia, określoną w następujący sposób:

Jeżeli wagon ma tylko jeden napis, określający dopuszczalne obciążeniem uważa się napis ten za wskazujący ładowność normalną; granica obciążenia odpowiada wówczas tej ładowności, powiększonej o 5%.

Jeżeli wagon ma dwa napisy, wówczas napis, wskazujący niższe obciążenie, oznacza ładowność normalną, wyższe, zaś - granicę obciążenia.

e) Jeżeli dla jednego i tego samego wagonu podano wagę niższą od rzeczywistej i jeżeli ma miejsce przeciążenie, dopłaty pobiera się łącznie za oba przekroczenia.

§ 6. Dopłaty, które pobrać należy w myśl § 5, obciążają przesyłkę bez względu na to, gdzie stwierdzono okoliczności, powodujące ich zarachowanie.

Jeżeli wartość towaru nie pokrywa dopłat, lub jeżeli, odbiorca odmówi przyjęcia przesyłki, nadawca powinien zapłacić nadwyżkę, wynikającą z zarachowania dopłat.

§ 7. Dopłaty nie pobiera się:

a) w razie niezgodnego z rzeczywistością podania wagi przesyłek, które kolej żelazna obowiązana jest zważyć stosownie do obowiązujących przepisów;

b) w razie niezgodnego z rzeczywistością podania wagi, lub w razie przeciążenia, jeżeli nadawca w liście przewozowym zażądał zważenia przez kolej żelazną;

c) w razie przeciążenia, które nastąpiło w czasie przewozu wskutek wpływów atmosferycznych, jeżeli nadawca udowodni, że przy załadowaniu wagonu zastosował się do przepisów, obowiązujących na stacji nadawczej;

d) w razie zwiększenia się wagi w czasie przewozu, które nie powoduje przeciążenia, jeżeli nadawca udowodni, że zwiększenie się wagi powstało wskutek wpływów atmosferycznych.

§ 8. Stacja nadawca lub pośrednia w razie stwierdzenia przeciążenia wagonu może odładować nadmiar ładunku z wagonu nawet wtedy, gdy dopłata się nie należy. Nadawcę należy w takim razie wezwać niezwłocznie za pośrednictwem stacji nadawczej aby rozporządził odładowaną częścią ładunku.

Przewoźne za odległość przebytą przez odładowaną część ładunku oblicza się według stawek tej samej taryfy, którą zastosowano do głównej przesyłki z ewentualnem doliczeniem dopłaty, przypadającej według zamieszczonego wyżej § 5; za odładowanie pobiera się należność według taryfy opłat dodatkowych tej kolei żelaznej, która czynność tę wykonała.

Jeżeli nadawca zażąda zwrotu lub dalszego wysłania nadmiaru ładunku, postępuje się z nim jak z samoistną przesyłką.

Artykuł  8.

Zawarcie umowy o przewóz. Wtórnik listu przewozowego.

§ 1. Umowę o przewóz uważa się za zawartą z chwilą kiedy stacja nadawcza przyjęła do przewozu towar wraz z listem przewozowym. Stacja nadawcza stwierdza przyjęcie, wyciskając na liście przewozowym stempel z datą przyjęcia.

§ 2. Ostemplowania należy dokonać natychmiast po całkowitem dostarczeniu przesyłki wyszczególnionej w liście przewozowym i po wniesieniu opłat, które przyjął na siebie nadawca. Jeżeli nadawca tego zażąda, ostemplowania należy dokonać w jego obecności.

§ 3. List przewozowy, opatrzony stemplem, stanowi dowód umowy o przewóz.

§ 4. W stosunku jednak do przesyłek, których załadowanie stanowi obowiązek nadawcy w myśl przepisów taryfowych lub umów z nim zawartych, o ile na stacji nadawczej umowy takie są dozwolone, to dane listu przewozowego, dotyczące wagi, bądź to ilości sztuk, stanowią dowód przeciw kolei żelaznej tylko wówczas, gdy kolej żelazna sprawdziła wagę i ilość sztuk, oraz poświadczyła to w liście przewozowym.

§ 5. Kolej żelazna jest obowiązana poświadczyć przyjęcie towaru i datę przyjęcia go do przewozu na wtórniku listu przewozowego, który nadawca winien przedstawić kolei jednocześnie z listem przewozowym.

Wtórnik ten nie ma znaczenia ani listu przewozowego towarzyszącego przesyłce, ani konosamentu.

Artykuł  9.

Zasady obliczania opłat przewozowych. Taryfy i drogi przewozu.

§ 1. Opłaty przewozowe i opłaty dodatkowe oblicza się według taryf prawnie obowiązujących i należycie ogłoszonych w każdem Państwie. Taryfy te muszą zawierać wszystkie dane, niezbędne do obliczenia opłat przewozowych i dodatkowych, oraz określać, w miarę potrzeby, warunki obowiązujące przy zamianie walut obcych.

§ 2. Taryfy powinny podawać wszystkie specjalne warunki dla różnych przewozów, w szczególności zaś, czy stosują się one do przesyłek pośpiesznych, czy zwyczajnych. Jeżeli którakolwiek z kolei żelaznych posiada taryfę tylko na przewóz przesyłek jednego rodzaju bądź to dla wszystkich, bądź tylko dla niektórych towarów, bądź też dla pewnych przebiegów, to taryfę tę można stosować do przewozów dokonywanych za listami przewozowemi tak dla przesyłek zwyczajnych jak i pośpiesznych, pod warunkiem stosowania terminów dostawy, przewidzianych w artykule 6, § 4 i artykule 11 dla przewozów tego rodzaju, jaki wskazuje list przewozowy.

Taryfy winny być stosowane jednakowo względem wszystkich. Warunki w nich zawarte obowiązują o tyle, o ile nie są sprzeczne z Konwencją niniejszą; w przeciwnym razie uważa się je za nieważne i nieistniejące.

§ 3. a) Jeżeli nadawca wskazał w liście przewozowym drogę przewozu, należności przewozowe oblicza się według tej drogi.

Oznaczenie stacyj, na których powinny być załatwione formalności celne, akcyzowe, skarbowe, policyjne oraz wymagane przez inne władze administracyjne, jest równoznaczne ze wskazaniem drogi przewozu.

b) Jeżeli nadawca wskazał w liście przewozowym tylko taryfy, których żąda zastosowania, kolej żelazna stosuje je o tyle, o ile wskazanie to jest dostateczne do ustalenia stacyj, między któremi żądane taryfy powinny być zastosowane. Z pomiędzy dróg przewozu, na których taryfy te obowiązują w dniu zawarcia umowy o przewóz, kolej żelazna wybiera drogę, którą uważa za najkorzystniejszą dla nadawcy.

c) Jeżeli nadawca oświadczył w liście przewozowym, że opłaci zgóry przewoźne do stacji pośredniej, w myśl przepisów artykułu 17, § 1, kolej żelazna wybiera z pomiędzy dróg przewozu, przechodzących przez rzeczoną stację pośrednią, tę drogę, którą uważa za najkorzystniejszą dla nadawcy. Opłaty za przewóz oblicza się za drogę obraną przez kolej żelazną.

d) Jeżeli w wypadkach przewidzianych wyżej pod literami a) i c) istnieje taryfa międzynarodowa pomiędzy stacją nadawczą a stacją przeznaczenia na drodze wskazanej według litery a), albo pomiędzy stacją nadawczą a stacją wymienioną pod literą c), wówczas stosuje się tę taryfę, o ile w chwili nadania stosowanie jej nie jest uzależnione od warunków, których nie dopełniono.

e) Jeżeli wskazania nadawcy nie są dostateczne do ustalenia w całości drogi przewozu lub taryf, albo jeżeli niektóre z tych wskazań są sprzeczne pomiędzy sobą, kolej żelazna wybiera tę drogę przewozu lub te taryfy, które uważa za najkorzystniejsze dla nadawcy. Kolej żelazna stosuje się zawsze do wskazań listu przewozowego dotyczących stacyj wymienionych pod literą a), ustęp 2, i, w miarę możności, do innych wskazań nadawcy.

Jeżeli jednak między stacją nadawczą i stacją przeznaczenia istnieje bezpośrednia taryfa międzynarodowa, taryfę tę stosuje się o tyle, o ile przewidziana w niej droga przewozu odpowiada, w danym wypadku, wskazaniom listu przewozowego, dotyczącym stacyj wymienionych pod literą a), ustęp 2, i o ile stosowanie tej taryfy nie jest uzależnione od innych warunków, których nie dopełniono.

f) We wszystkich wyżej wymienionych wypadkach terminy oblicza się według drogi żądanej przez nadawcę, lub obranej przez kolej żelazną.

g) Poza wypadkami, wymienionemi w artykule 5, § 5 i w artykule 23, § 1, kolej żelazna może dokonać przewozu drogą inną, niż wskazał nadawca pod warunkiem:

1. że należności przewozowe i terminy dostawy nie będą większe niż należności i terminy, obliczone przez drogę przewozu, wskazaną przez nadawcę;

2. że formalności celne, akcyzowe, skarbowe, policyjne i wymagane przez inne władze administracyjne będą załatwione zawsze na stacjach, wskazanych przez nadawcę.

O ile przewóz odbywa się inną drogą, niż wskazał nadawca, należy nadawcę o tem zawiadomić.

h) W wypadkach, wymienionych pod punktami b), c) i e) (ustęp 1) paragrafu niniejszego, kolej żelazna odpowiada za szkodę spowodowaną przez wybór drogi lub taryf tylko w wypadku złego zamiaru lub ciężkiego zaniedbania.

§ 4. Prócz należności przewozowych i wszelkich opłat dodatkowych, przewidzianych w taryfach, będą pobierane na rzecz kolei żelaznych jedynie poniesione wydatki, jako to cła wywozowe lub przywozowe, nieprzewidziane w taryfie koszty dostawy z jednego dworca na drugi, koszty poprawienia zewnętrznego lub wewnętrznego opakowania towarów, niezbędnego dla ich zabezpieczenia, oraz inne podobne wydatki. Wydatki te powinny być należycie stwierdzone i osobno obliczone na liście przewozowym, do którego należy dołączyć dowody. Jeżeli opłacenie tych wydatków należy do nadawcy, dowodów nie wydaje się wraz z listem przewozowym odbiorcy, lecz doręcza się je nadawcy przy rachunku, jak wskazano w artykule 17.

Artykuł  10.

Zakaz odrębnych umów.

Zakazana i nieważna jest każda umowa odrębna, przyznająca jednemu lub większej liczbie wysyłających zniżkę opłat taryfowych.

Natomiast dozwolone są zniżki opłat należycie ogłoszone i w równej mierze pod temi samemi warunkami wszystkim przysługujące, jako też zniżki bądź na potrzeby kolei żelaznej, bądź to na potrzeby administracji publicznej, albo ze względu na cele dobroczynne.

Artykuł 11.

Terminy dostawy.

§ 1. Terminy dostawy nie mogą przekraczać następujących norm maksymalnych:

a) dla przesyłek pośpiesznych:

1. termin odprawy1 doba;

2. termin przewozi za każde rozpoczęte 250 kilometrów odległości

taryfowej1 doba;

b) dla przesyłek zwyczajnych:

1. termin odprawy2 doby;

2. termin przewozu, za każde rozpoczęte 250 kilometrów odległości

 taryfowej 2 doby.

§ 2. Jeżeli przewóz odbywa się kilkoma kolejami połączonemi ze sobą szynami, termin przewozu oblicza się według taryfowej odległości od stacji nadania do stacji przeznaczenia; termin odprawy liczy się tylko raz jeden, bez względu na ilość kolei żelaznych, uczestniczących w przewozie.

§ 3. Ustawy i regulaminy każdego Państwa określają, w jakiej mierze koleje żelazne, podlegające władzy danego Państwa, mogą ustalać terminy dodatkowe w wypadkach następujących:

a) dla przewozów dokonywanych częściowo:

bądź morzem, bądź wewnętrznemi drogami wodnemi: promem lub statkiem,

bądź po drodze kołowej bez kolei żelaznej,

bądź po niektórych łącznicach pomiędzy dwiema linjami tej samej sieci lub różnych sieci,

bądź koleją żelazną podrzędnego znaczenia,

bądź po linji o odmiennej szerokości toru niż normalna;

b) w razie niezwykłych okoliczności powodujących:

bądź to nadmierny wzrost przewozów,

bądź to niezwykłe trudności ruchu.

Terminy dodatkowe muszą być w każdym wypadku ustalone w całych dobach.

§ 4. Terminy dodatkowe, uzasadnione okolicznościami wymienionemi pod literą a) powyższego § 3, winny być zamieszczone w taryfach.

Terminy dodatkowe, przewidziane pod literą b) § 3, muszą być ogłoszone i nie mogą obowiązywać przed ich ogłoszeniem.

§ 5. Termin dostawy rozpoczyna się o północy, następującej po przyjęciu przesyłki do przewozu w sposób, przewidziany w artykule 8, § 1.

§ 6. Termin dostawy jest zachowany, jeżeli przesyłkę wydano przed jego upływem lub o jej przybyciu doniesiono bądź to odbiorcy, bądź to osobie, uprawnionej do jej odbioru, stosownie do regulaminów kolei odbiorczej. Ustawy i regulaminy każdego Państwa określają, w jaki sposób stwierdza się doręczenie pisemnego zawiadomienia.

Dla przesyłek, których kolej żelazna nie dostarcza do mieszkania odbiorcy i co do których zawiadomienie o przybyciu nie jest wymagane, termin dostawy jest zachowany, jeżeli przed jego upływem przesyłka znajduje się na stacji przeznaczenia do dyspozycji odbiorcy.

§ 7. Bieg terminu dostawy wstrzymuje się na cały czas zatrzymania z powodu załatwiania formalności celnych, akcyzowych, skarbowych, policyjnych oraz innych władz administracyjnych, tudzież na czas każdej przerwy w przewozie, powodującej czasowe wstrzymanie wysłania lub dalszego przewozu przesyłki, o ile przerwa powstała nie z winy kolei żelaznej. Bieg terminu dostawy wstrzymuje się również na czas wykonywania czynności przewidzianych w §§ 2 i 3 artykułu 7, jako też na czas zatrzymania, spowodowanego zmianą umowy o przewóz, na skutek zarządzenia nadawcy z mocy artykułu 21.

Nadto, przy przewozie zwierząt żywych, bieg terminu dostawy wstrzymuje się na czas:

a) zatrzymania tych zwierząt na stacjach pojenia;

b) zatrzymania wskutek zarządzenia policyjnego;

c) badania weterynaryjnego.

§ 8. Dla przesyłek zwyczajnych bieg terminu dostawy wstrzymuje się w niedziele i ustawowe dni Świąteczne.

Dla przesyłek pośpiesznych, jeżeli dzień następujący po dniu przyjęcia przesyłki do przewozu przypada w niedzielę lub święto ustawowe, bieg terminu dostawy zaczyna się o dobę później. Również, kiedy ostatni dzień terminu dostawy przypada na niedzielę lub święto ustawowe, termin dostawy upływa dopiero dnia następnego. Postanowień tych nie stosuje się jednak do przesyłek pośpiesznych, dla których w kraju wysłania lub przeznaczenia stacje są otwarte w niedziele i święta.

§ 9. Jeżeli na mocy ustaw lub regulaminów pewnego Państwa przewóz przesyłek pośpiesznych w niedziele i pewne święta ustawowe jest wstrzymany całkowicie lub częściowo, w takim razie terminy dostawy odpowiednio się przedłużają.

§ 10. Jeżeli ustawy i regulaminy jednego z Państw pozwalają na ustanowienie taryf specjalnych, lub wyjątkowych, ze zniżonemi opłatami i przedłużonemi terminami dostawy, koleje żelazne tego Państwa mogą stosować te taryfy z terminami przedłużonemi również w komunikacji międzynarodowej.

Artykuł  12.

Stan przesyłki. Opakowanie.

§ 1. Kolej żelazna przyjmując do przewozu towar z widocznemi śladami uszkodzenia, może żądać, aby w liście przewozowym zamieszczono specjalne oświadczenie co do stanu przesyłki.

§ 2. Jeżeli właściwości towaru, wymagają opakowania, nadawca powinien opakować go w sposób zabezpieczający towar od całkowitego lub częściowego zaginięcia i uszkodzenia podczas przewozu, oraz zapobiegający obrażeniom osób, uszkodzeniom środków przewozowych lub innych przesyłek.

Pozatem, co do opakowania, obowiązują postanowienia taryf i regulaminów kolei nadawczej.

§ 3. Jeżeli nadawca nie zastosował się do przepisów paragrafu 2, kolej żelazna może odmówić przyjęcia przesyłki, albo żądać, aby nadawca uznał w liście przewozowym istnienie braku opakowania lub wadliwy stan tegoż, określając dokładnie wadę opakowania.

§ 4. Nadawca ponosi odpowiedzialność za następstwa braku lub wadliwości opakowania, uznane w sposób powyższy w liście przewozowym, jako też za niedostrzegalne zewnętrznie wadliwości opakowania. Wszystkie szkody stąd wynikające obciążają nadawcę, który w danym razie winien odszkodować kolej żelazną za poniesione straty.

Nadawca jest również odpowiedzialny za widoczne nazewnątrz wadliwości opakowania, nie przyznane w liście przewozowym, jeżeli kolej żelazna udowodni, że wadliwości te istniały.

§ 5. Nadawca, który wysyła zwykle z jednej i tej samej stacji towary jednakowego rodzaju, wymagające opakowania, nadając je bez opakowania, lub w jednakowo wadliwem opakowaniu, może uniknąć obowiązkowego przy każdej przesyłce stosowania się do przepisu paragrafu 3, składając na tej stacji ogólne oświadczenie według wzoru, stanowiącego Załącznik III do Konwencji niniejszej, W tym wypadku list przewozowy powinien zawierać wzmiankę o złożeniu na stacji nadawczej ogólnego oświadczenia.

§ 6. O ile w taryfie nie przewidziano wyraźnie wyjątków, nadawca obowiązany jest zaopatrzyć nazewnątrz pojedyncze sztuki przesyłek drobnych w wyraźne i nie dające się zatrzeć cechy, któreby uniemożliwiały zamianę i dokładnie zgadzały się z cechami, podanemi w liście przewozowym. Nadto jest on obowiązany zaopatrzyć każdą sztukę w kartkę z nazwą stacji przeznaczenia, sporządzoną pismem niezacierającem się. Jeżeli regulamin, kolei wysyłającej tego wymaga, należy również wypisać nazwisko i adres odbiorcy, bądź to nazewnątrz, bądź wewnątrz kartki złożonej, którą wolno otworzyć dopiero w razie zaginięcia listu przewozowego.

Poprzednie napisy lub kartki powinien nadawca przekreślić lub usunąć.

§ 7. Za wyjątkami wyraźnie przewidzianemi w taryfie, przedmioty kruche (jako to wyroby ze szkła, porcelana, wyroby garncarskie), przedmioty łatwo się rozsypujące w wagonach, (jako to orzechy, owoce, pasza, kamienie), tudzież towary, które mogą zanieczyścić lub uszkodzić inne przesyłki (jako to węgiel, wapno, popiół, ziemia zwykła i farbiarska) przewozi się nie inaczej jak w przesyłkach wagonowych, o ile towary te nie są opakowane lub powiązane w sposób uniemożliwiający ich stłuczenie lub zagubienie albo zanieczyszczenie lub uszkodzenie innych przesyłek.

Artykuł  13.

Dokumenty potrzebne do załatwiania formalności celnych, akcyzowych, skarbowych, policyjnych oraz wymagane przez inne władze administracyjne. Zamknięcie celne.

§ 1. Nadawca obowiązany jest dołączyć do listu przewozowego dokumenty, konieczne do załatwienia przed wydaniem przesyłki odbiorcy formalności celnych, akcyzowych, skarbowych lub policyjnych oraz wymagane przez inne władze administracyjne. Dokumenty te powinny dotyczyć wyłącznie towarów, objętych jednym i tym samym listem przewozowym, o ile przepisy administracyjne lub taryfowe nie zawierają innych postanowień.

W razie niemożności dołączenia tych dokumentów do listu przewozowego z powodu złożenia ich na stacji granicznej, list przewozowy winien zawierać dokładną wskazówkę gdzie mianowicie je złożona.

§ 2. Kolej żelazna nie jest obowiązana sprawdzać, czy dołączone dokumenty są prawidłowe i dostateczne.

Nadawca odpowiada wobec kolei żelaznej za wszelkie szkody, które mogą wyniknąć wskutek braku, niedostateczności lub nieprawidłowości tych dokumentów, o ile nie zachodzi wina ze strony kolei.

Kolej żelazna odpowiada według postanowień tytułu III za skutki zagubienia dokumentów w liście przewozowym wymienionych i do niego dołączonych, w myśl artykułu 6, § 6, litera f.

§ 3. Nadawca obowiązany jest przestrzegać przepisów celnych, dotyczących opakowania i przykrycia towarów oponami. Kolej żelazna może odmówić przyjęcia przesyłek z zamknięciem celnem uszkodzonem lub wadliwem.

Rozdział  II.

Wykonanie umowy o przewóz.

Artykuł  14.

Nadawanie do przewozu i załadowanie przesyłek.

§ 1. Nadawanie przesyłek do przewozu odbywa się według przepisów ustawowych i regulaminowych, obowiązujących na stacji nadawczej.

§ 2. Załadowanie przesyłek uskutecznia bądź kolej żelazna, bądź nadawca, stosownie do przepisów obowiązujących na stacji nadawczej, o ile Konwencja niniejsza nie zawiera innych postanowień, lub c ile w liście przewozowym niema powołania się na specjalną umowę, zawartą między nadawcą a koleją żelazną.

§ 3. Przesyłki należy przewozić w wagonach krytych lub niekrytych, bądź w wagonach specjalnie urządzonych, albo w wagonach niekrytych pod oponami stosownie do postanowień bezpośrednich taryf międzynarodowych, o ile Konwencja niniejsza nie zawiera w tym względzie innych postanowień. Jeżeli niema bezpośrednich taryf międzynarodowych, lub nie zawierają one postanowień w tym względzie, wówczas przepisy obowiązujące na stacji nadawczej stosuje się dla całego przebiegu przesyłki.

Artykuł  15.

Formalności celne, akcyzowe oraz wymagane przez władze skarbowe, policyjne i inne władze administracyjne.

§ 1. Dopóki przesyłka znajduje się w drodze, formalności celne, akcyzowe, skarbowe, policyjne oraz wymagane przez inne władze administracyjne załatwia kolej żelazna. Czynności te kolej żelazna może pod własną odpowiedzialnością zlecić komisantowi lub też załatwić je sama. W obu wypadkach kolej żelazna ma obowiązki komisanta.

Nadawca może jednak bądź sam, bądź też przez wskazanego w liście przewozowym pełnomocnika być obecnym przy czynnościach, przewidzianych w ustępie powyższym, dla udzielenia wszelkich potrzebnych wyjaśnień i czynienia uwag, co jednak nie uprawnia go do objęcia przesyłki w swe posiadanie ani też do załatwienia tych czynności.

Jeżeli nadawca dla załatwienia formalności celnych, akcyzowych, skarbowych, policyjnych oraz wymaganych przez inne władze administracyjne, przepisał niedopuszczalny sposób postępowania, kolej żelazna postępuje w sposób, który uzna za najkorzystniejszy dla interesów osoby uprawnionej i zawiadamia nadawcę o wydanych zarządzeniach.

§ 2. Jeżeli na stacji przeznaczenia znajduje się urząd celny, w liście zaś przewozowym przepisano oclenie po przybyciu na stację przeznaczenia, bądź też, jeżeli w razie braku takiego zlecenia przesyłka nadejdzie na stację przeznaczenia nieoclona, odbiorca ma prawo załatwić formalności celne na stacji przeznaczenia. Jeżeli odbiorca korzysta z tego prawa, musi wpierw opłacić koszty, obciążające przesyłkę oraz wykupić list przewozowy.

Jeżeli formalności celnych nie załatwi ani odbiorca, ani pełnomocnik nadawcy w terminie ustalonym przez regulaminy obowiązujące na stacji przeznaczenia, kolej żelazna może, o ile odbiorca nie wykupił listu przewozowego, postąpić zgodnie z postanowieniami § 1.

Artykuł  16.

Wydawanie.

§ 1. Kolej żelazna jest obowiązana wydać odbiorcy na stacji przeznaczenia, oznaczonej przez nadawcę, list przewozowy i przesyłkę za pokwitowaniem i za opłatą należności, wynikających z listu przewozowego.

Przez przyjęcie przesyłki i listu przewozowego odbiorca obowiązuje się do zapłacenia kolei żelaznej należności, wynikających z listu przewozowego.

§ 2. Sposób wydawania przesyłek, jak również ewentualny obowiązek kolei żelaznej dostarczenia przesyłki do mieszkania odbiorcy, bądź w miejscowości, w której jest położona stacja przeznaczenia, bądź w innej miejscowości, określają ustawy i regulaminy obowiązujące na kolei żelaznej, mającej dokonać wydania.

§ 3. Po przybyciu przesyłki na stację przeznaczenia odbiorca ma prawo żądać od kolei żelaznej wydania listu przewozowego i towaru. Jeżeli przesyłka nie przybyła po upływie terminu przewidzianego w artykule 30, § 1, odbiorca, bez względu na to, czy działa on w interesie własnym czy cudzym, może w imieniu własnem dochodzić wobec kolei żelaznej praw wynikających z umowy o przewóz pod warunkiem uprzedniego wykonania zobowiązań, wynikających z tej umowy.

Artykuł  17.

Opłacanie przewoźnego.

§ 1. Należności przewozowe i inne koszty, których nadawca według oświadczeń w liście przewozowym nie wziął na swój rachunek, uważa się jako przekazane na odbiorcę. Nadawca może, tytułem frankatury, opłacić albo pewne dokładnie określone należności, albo też należność przewozową do dowolnego punktu granicznego lub dowolnej stacji granicznej według stosowanych taryf; taryfy lub układy między kolejami żelaznemi mogą dopuszczać wyjątkowo frankowanie do pewnych innych stacyj, które nie są stacjami granicznemi.

Nadawca musi wyszczególnić w liście przewozowym, w rubryce na to przeznaczonej, należności, które bierze na swój rachunek, w formie następującej:

a) jeżeli nadawca bierze na swój rachunek należności przewozowe oraz wszelkie inne koszty, które stacja nadawcza, na podstawie regulaminów i taryfy, może wstawić do rachunku łącznie z opłatami dodatkowemi za ewentualną deklarację interesu w dostawie według artykułu 35 oraz opłatami za zaliczki w gotowiźnie i zaliczenia, oznacza to słowem "franko";

b) jeżeli nadawca bierze na swój rachunek inne koszty, niż wymienione wyżej pod literą a), oznacza to słowami "franko przewoźne i ......" (dokładne określenie opłaty lub opłat, które chce uiścić).

Wzmianka "franko cło" oznacza, że nadawca opłaca cło i koszty celne, pobierane przez urząd celny oraz należności, pobierane przez kolej żelazną za załatwienie formalności celnych;

c) jeżeli nadawca bierze na swój rachunek wszelkie należności, nawet te, któreby powstały po przyjęciu towaru do przewozu, oznacza to słowami "'franko wszelkie należności";

d) jeżeli nadawca bierze na swój rachunek tylko jedną lub kilka należności, wymienionych wyżej pod literą a), oznacza to słowami "franko ......" (dokładne określenie opłaty lub opłat, które chce uiścić);

e) jeżeli nadawca bierze na swój rachunek należności przewozowe do punktu granicznego lub stacji granicznej, albo wyjątkowo do pewnej innej stacji, która nie jest stacją graniczną, oznacza to słowami "franko do granicy X" lub "franko do X".

Do listu przewozowego wolno wpisać jednocześnie kilka wzajemnie uzupełniających się oświadczeń co do frankatury, naprzykład "franko przewoźne i franko cło" lub "franko do granicy X i franko cło".

§ 2. Kolej nadawcza może żądać zapłacenia zgóry należności przewozowej, o ile chodzi o przesyłki, które według jej oceny ulegają szybkiemu zepsuciu, lub które z powodu małej wartości albo swej właściwości, nie zabezpieczają dostatecznie należności przewozowych.

§ 3. Jeżeli nadawca bierze na swój rachunek należności całkowicie albo częściowo i jeżeli kwoty tej przy wysłaniu nie można dokładnie ustalić, kolej żelazna może żądać tytułem zabezpieczenia, za wydaniem pokwitowania, złożenia pewnej sumy, odpowiadającej w przybliżeniu tym należnościom. Stacje przejściowe kolejno wpisują należności te do rachunku przedpłaty, który towarzyszy przesyłce aż do stacji przeznaczenia i który musi być zwrócony stacji nadawczej w ciągu dwóch miesięcy po upływie terminu dostawy.

Po zwrocie rachunku przedpłaty dokonywa się obrachunku, nadawca zaś otrzymuje za zwrotem kwitu depozytowego rachunek należności, zestawiony na podstawie danych rachunku przedpłaty.

Rachunek przedpłaty sporządza się według wzoru, stanowiącego Załącznik IV do Konwencji niniejszej.

§ 4. Stacja nadawcza powinna wyszczególnić tak we wtórniku, jak i w liście przewozowym należności pobrane jako frankaturę.

Artykuł  18.

Niewłaściwe zastosowanie taryfy.

§ 1. Jeżeli taryfę zastosowano niewłaściwie, lub jeżeli zaszły błędy w obliczeniu należności przewozowych i różnych kosztów, nadwyżka lub niedobór powinny być zwrócone.

§ 2. O nadwyżkach, ustalonych przez kolej żelazną, przekraczających fr. 0,50 z jednego listu przewozowego, należy z urzędu zawiadomić interesowanego i zwrócić je możliwie najrychlej.

§ 3. Jeżeli listu przewozowego nie wykupiono, nadawca obowiązany jest pokryć niedobór kolei żelaznej. Jeżeli odbiorca wykupił list przewozowy, nadawca obowiązany jest do pokrycia niedoboru, tyczącego się tylko tych należności, które wziął na swój rachunek stosownie do oświadczenia o frankowaniu, umieszczonego przez niego w liście przewozowym; pozostałą różnicę obowiązany jest pokryć odbiorca.

§ 4. Sumy należne z mocy niniejszego artykułu, przekraczające dziesięć franków z jednego listu przewozowego, oprocentowywa się w wysokości sześciu od sta. Odsetki te liczą się od dnia reklamacji w drodze administracyjnej, przewidzianej w artykule 40, jeżeli zaś nie wniesiono reklamacji, od dnia wniesienia skargi sądowej.

Artykuł  19.

Zaliczenia i zaliczki.

§ 1. Nadawca może obciążyć przesyłkę zaliczeniem do wysokości wartości towaru. Kwota zaliczenia powinna być wyrażona w walucie kraju, z którego przesyłkę wysłano; w taryfach mogą być dopuszczane wyjątki.

§ 2. Kolej żelazna obowiązana jest wypłacić zaliczenie nadawcy dopiero wtedy, gdy odnośną kwotę wpłaci odbiorca. Kwotę tę należy oddać do rozporządzenia nadawcy w terminie trzech miesięcy, licząc od jej wpłacenia, w razie opóźnienia, należą się procenty w wysokości sześciu od sta, licząc od dnia upływu terminu.

§ 3. Jeżeli przesyłkę wydano odbiorcy bez uprzedniego pobrania zaliczenia, kolej żelazna obowiązana jest wypłacić nadawcy odszkodowanie aż do wysokości kwoty zaliczenia, z zastrzeżeniem regresu do odbiorcy.

§ 4. Za obciążenie przesyłki zaliczeniem pobiera się opłatę ustaloną w taryfach; opłata ta należy się nawet wówczas, gdy zaliczenie jest zniesione lub zmniejszone wskutek zmiany umowy o przewóz (artykuł 21, § 1).

§ 5. Zaliczki są dopuszczane tylko według przepisów, obowiązujących na stacji nadawczej.

Artykuł  20.

Obowiązki kolei przeznaczenia.

Kolej przeznaczenia obowiązana jest pobrać wszelkie należności, wynikające z umowy o przewóz, mianowicie należności przewozowe, opłaty dodatkowe, należności celne, zaliczenia i inne kwoty, obciążające przesyłkę. Kolej ta pobiera należności tak na rachunek własny, jak i na rachunek poprzednich kolei żelaznych, jako też pozostałych interesowanych.

Rozdział  III.

Zmiana umowy o przewóz.

Artykuł  21.

Prawo wprowadzania zmian w umowie o przewóz.

§ 1. Tylko nadawca ma prawo wprowadzać zmiany w umowie o przewóz, żądając bądź oddania przesyłki zpowrotem na stacji nadawczej, bądź zatrzymania przesyłki w drodze, bądź wstrzymania jej wydania, bądź wydania jej na stacji przeznaczenia, lub w każdem innem miejscu, położonem przed albo poza stacją przeznaczenia, odbiorcy wskazanemu w liście przewozowym, lub innej osobie, bądź wreszcie zwrotu przesyłki na stację nadawczą.

Kolej żelazna może nadto, na życzenie nadawcy, zgodzić się na zmiany w umowie co do obciążenia przesyłek zaliczeniem, zwiększenia, zmniejszenia lub też zniesienia zaliczenia, jak również na zmiany co do opłacenia zgóry przesyłek; takie zmiany dopuszcza kolej żelazna bez żadnej odpowiedzialności za ich przeprowadzenie.

Zmiany inne, nie wymienione wyżej, nie są dopuszczalne w żadnym wypadku.

Zmiany w umowie o przewóz nie mogą nigdy powodować podziału przesyłki.

§ 2. Wymienione wyżej zmiany w umowie powinny być dokonane drogą podpisanego przez nadawcę pisemnego oświadczenia według wzoru, stanowiącego Załącznik V do Konwencji niniejszej.

Oświadczenie to powinno być powtórzone na wtórniku listu przewozowego, który jednocześnie powinien być złożony kolei żelaznej i przez nią zwrócony nadawcy. Kolej żelazna, która zastosuje się do zleceń nadawcy, nie żądając złożenia wtórnika, odpowiada za szkodę spowodowaną przez to odbiorcy, któremu nadawca wtórnik ów doręczył.

Nadawca, który żąda zwiększenia, zmniejszenia lub zniesienia zaliczenia, powinien okazać wydane mu zaświadczenie o zaliczeniu. W razie zwiększenia lub zmniejszenia zaliczenia, zaświadczenie to zwraca się po sprostowaniu nadawcy; w razie zniesienia zaliczenia, zaświadczenie to odbiera się od niego.

Wszelka zmiana w umowie, zarządzona przez nadawcę, w formie innej niż wyżej przepisana, jest nieważna.

§ 3. Kolej żelazna uwzględnia zarządzone przez nadawcę zmiany w umowie tylko wówczas, jeżeli uczyniono je za pośrednictwem stacji nadawczej.

Na żądanie nadawcy, stacja nadawcza zawiadamia na jego koszt stację przeznaczenia lub stację zatrzymania telegramem, który powinien być potwierdzony pisemnem oświadczeniem. W tym wypadku stacji przeznaczenia lub stacji zatrzymania nie wolno wydać odbiorcy ani listu przewozowego, ani przesyłki, ani też wysłać przesyłki dalej, aż do czasu otrzymania pisemnego oświadczenia.

§ 4. Prawo wprowadzania zmian w umowie o przewóz wygasa nawet jeżeli nadawca znajduje się w posiadaniu wtórnika listu przewozowego z chwilą, gdy list przewozowy wydano odbiorcy, lub gdy tenże, w myśl artykułu 16, § 3, skorzystał z prawa, wynikającego z umowy o przewóz. Poczynając od tej chwili, kolej żelazna musi stosować się do zleceń odbiorcy, pod rygorem odpowiedzialności wobec niego za następstwa niewykonania ich według warunków, ustalonych poniżej w tytule III-cim.

Artykuł  22.

Wykonanie zmian w umowie o przewóz.

§ 1. Kolej żelazna nie może ani odmówić wykonania zleceń, wymienionych w pierwszym ustępie § 1 artykułu 21, ani też powodować zwłokę lub wprowadzać zmiany w ich wykonaniu z wyjątkiem następujących wypadków:

a) jeżeli wykonanie nie jest już możliwe w chwili, gdy zlecenie doszło do kolei żelaznej;

b) jeżeli wykonanie mogłoby wywołać zamieszanie w prawidłowym biegu służby eksploatacyjnej;

c) jeżeli wykonaniu sprzeciwiają się, o ile chodzi o zmianę stacji przeznaczenia, ustawy i regulaminy, obowiązujące w Państwach uczestniczących w przewozie, w szczególności za przepisy celne, akcyzowe, władz skarbowych lub policyjnych i innych władz administracyjnych;

d) jeżeli wartość towarów w wypadkach, kiedy chodzi o zmianę, stacji przeznaczenia, nie pokrywa według wszelkiego prawdopodobieństwa wszystkich kosztów przewozu, które będą ciążyły na przesyłce po przybyciu do nowej stacji przeznaczenia, o ile koszty te nie będą doraźnie zapłacone lub zabezpieczone.

W wypadkach wyżej wymienionych należy nadawcę zawiadomić możliwie najrychlej o przeszkodach, niepozwalających na wykonanie jego zleceń.

Jeżeli kolej żelazna nie była w stanie zgóry przewidzieć tych przeszkód, nadawca ponosi wszelkie następstwa, wynikłe z przystąpienia do wykonywania danych przez niego zleceń.

§ 2. Jeżeli nadawca polecił wydać przesyłkę na stacji pośredniej, przewoźne pobiera się aż do tej stacji według taryf obowiązujących między stacją nadawczą a rzeczoną stacją pośrednią.

Jeżeli nadawca polecił zwrócić przesyłkę na stację nadawczą, przewoźne oblicza się: 1) do stacji, gdzie przesyłkę zatrzymano, według taryf obowiązujących między tą stacją, a stacją nadawczą; 2) od stacji zatrzymania do stacji nadawczej, według taryf obowiązujących na tej przestrzeni.

Jeżeli nadawca zlecił wysłanie przesyłki do innej stacji, przewoźne oblicza się: 1) do stacji, gdzie przesyłkę zatrzymano, według taryf obowiązujących między tą stacją, a stacją nadawczą; 2) od stacji zatrzymania do nowej stacji przeznaczenia, według taryf obowiązujących między temi dwiema ostatniemi stacjami.

§ 3. Kolej żelazna ma prawo żądać zwrotu kosztów, wynikłych z powodu wykonania zleceń wymienionych w § 1 artykułu 21, o ile koszty te nie były spowodowane jej własną winą.

Artykuł  23.

Przeszkody w przewozie.

§ 1. O ile przewóz natrafił na przeszkody lub został przerwany, do kolei żelaznej należy orzeczenie, czy należy w interesie nadawcy zażądać od niego dyspozycji, czy też korzystniej będzie przewieźć przesyłkę własnem zarządzeniem, zmieniając drogę przewozu. Kolej żelazna ma prawo żądać opłaty należności przewozowej za zmienioną drogę przewozu i korzysta z odpowiadających jej terminów dostawy, choćby one były dłuższe, niż na drodze pierwotnej, o ile niema winy ze strony kolei żelaznej.

§ 2. Jeżeli niema innej drogi przewozu, kolej żelazna żąda wskazówek od nadawcy; kolej żelazna nie ma jednak obowiązku żądania takich wskazówek w razie przeszkody przejściowej, wynikłej z okoliczności, przewidzianych w artykule 5, § 5.

§ 3. Nadawca, zawiadomiony o przeszkodzie w przewozie może rozwiązać umowę, musi jednak zapłacić kolei żelaznej, o ile nie ponosi ona winy, stosownie do okoliczności, albo należność przewozową za przestrzeń już przebytą, albo koszty przygotowania do przewozu, jako też wszystkie inne opłaty, przewidziane w taryfach.

§ 4. Jeżeli nadawca nie posiada wtórnika listu przewozowego, wówczas zlecenia, udzielane w wypadkach, przewidzianych w artykule niniejszym, nie mogą zmieniać ani osoby odbiorcy, ani też miejsca przeznaczenia.

§ 5. Nie uwzględnia się:

a) zleceń nadawcy, wydanych bez pośrednictwa stacji nadawczej;

b) żądań zwrotu towaru, którego wartość, według wszelkiego przypuszczenia, nie pokryje kosztów przewozu powrotnego, o ile koszty te nie zostaną doraźnie zapłacone lub zabezpieczone.

§ 6. Jeżeli nadawca, zawiadomiony o przeszkodzie w przewozie, nie da, w odpowiednim terminie, wskazówek możliwych do wykonania, wówczas postępuje się zgodnie z postanowieniami regulaminowemi, dotyczącemi przeszkód w wydaniu, obowiązującemi na tej kolei żelaznej, na której przesyłkę zatrzymano.

§ 7. Jeżeli przeszkoda w przewozie została usunięta przed nadejściem wskazówek nadawcy, przesyłkę należy skierować na stację jej przeznaczenia, nie czekając tych wskazówek, o czem nadawcę zawiadamia się w możliwie najkrótszym czasie.

Artykuł  24.

Przeszkody w wydaniu.

§ 1. W razie przeszkód w wydaniu przesyłki stacja przeznaczenia powinna niezwłocznie zawiadomić o tem nadawcę za pośrednctwem stacji nadawczej i zażądać jego wskazówek. Zawiadomienie to musi być wysłane natychmiast telegraficznie, jeżeli zażądano tego w liście przewozowym. Koszty takiego zawiadomienia obciążają przesyłkę.

Jeżeli odbiorca odmówi przyjęcia przesyłki, nadawcy służy prawo rozporządzenia nią nawet w razie niemożności okazania wtórnika listu przewozowego.

Jeżeli odbiorca, który odmówił przyjęcia przesyłki zgłosi się po jej odbiór, należy mu ją wydać, o ile stacja przeznaczenia nie otrzymała w tym czasie od nadawcy odmiennych wskazówek. O wydaniu należy wtedy nadawcę zawiadomić niezwłocznie listem poleconym, którego koszty obciążają przesyłkę.

W żadnym razie przesyłka nie może być zwrócona nadawcy bez jego wyraźnej zgody.

§ 2. We wszystkiem, czego nie przewiduje § 1 artykułu niniejszego, sposób postępowania w wypadkach przeszkód do wydania określają ustawy i regulaminy, obowiązujące na kolei żelaznej, wydającej przesyłkę, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 43.

Rozdział  IV.

Zabezpieczenie praw kolei żelaznej.

Artykuł  25.

Prawo zastawu przysługujące kolei żelaznej.

§ 1. Kolej żelazna ma prawo zastawu na towarze na pokrycie wszystkich należności, wskazanych w artykule 20. Prawo to trwa, dopóki przesyłka znajduje się w posiadaniu kolei żelaznej lub osoby trzeciej, która ją dzierży dla kolei żelaznej.

§ 2. Skutki prawa zastawu określają ustawy i regulaminy Państwa, w którem następuje wydanie.

TYTUŁ  III.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KOLEI ŻELAZNYCH.

SKARGI.

Rozdział  I.

Odpowiedzialność.

Artykuł  26.

Współodpowiedzialność kolei żelaznych.

§ 1. Kolej żelazna, która przyjęła do przewozu przesyłkę wraz z listem przewozowym, odpowiada za dokonanie przewozu na całym przebiegu aż do wydania.

§ 2. Każda następna kolej żelazna przez sam fakt przyjęcia przesyłki wraz z pierwotnym listem przewozowym uczestniczy w umowie o przewóz według brzmienia tego dokumentu i przejmuje obowiązki z niej wynikające, co nie narusza jednak postanowień artykułu 42, § 3, dotyczących kolei przeznaczenia.

§ 3. Odpowiedzialność kolei żelaznej, oparta na Konwencji niniejszej, ustaje na stacji przeznaczenia wskazanej w liście przewozowym, nawet wówczas, jeżeli nadawca wskazał inne miejsce przeznaczenia. Przy przewozie poza stację przeznaczenia stosuje się ustawy i regulaminy wewnętrzne.

Artykuł  27.

Rozmiar odpowiedzialności.

§ 1. Kolej żelazna odpowiada pod warunkami, określonemi w rozdziale niniejszym, za szkodę, powstałą wskutek całkowitego lub częściowego zaginięcia przesyłki, albo jej uszkodzenia od chwili przyjęcia do przewozu aż do wydania, bądź to wskutek opóźnienia dostawy.

§ 2. Kolej żelazna wolna jest od tej odpowiedzialności w wypadku całkowitego lub częściowego zaginięcia albo uszkodzenia jeżeli udowodni, że szkoda powstała z winy osoby uprawnionej, skutkiem zlecenia tejże osoby, nie wynikającego z winy kolei żelaznej, skutkiem przyrodzonej właściwości towaru (wewnętrzne zepsucie, ubytek, wyciek zwykły i t. d.) lub skutkiem siły wyższej.

§ 3. Kolej żelazna wolna jest od odpowiedzialności za szkodę wynikłą wskutek opóźnienia dostawy, jeżeli udowodni, że opóźnienie zostało spowodowane okolicznościami, których kolej żelazna nie mogła uniknąć i którym nie mogła zapobiec.

Artykuł  28.

Ograniczenia odpowiedzialności za szkody, mogące wyniknąć z pewnych przyczyn.

§ 1. Kolej żelazna nie odpowiada za szkody, które wynikły z jednej lub kilku przyczyn następujących:

a) z niebezpieczeństwa, połączonego z przewozem w wagonach niekrytych towarów, które przewozi się w ten sposób bądź to na zasadzie przepisów taryfowych, bądź to na zasadzie układu zawartego z nadawcą i wspomnianego w liście przewozowym;

b) z niebezpieczeństwa, wynikającego bądź z braku, bądź z wadliwości opakowania towarów, które wskutek przyrodzonych swych właściwości narażone są na ubytek lub uszkodzenie, w razie nieopakowania;

c) z niebezpieczeństwa, połączonego z czynnościami naładunkowemi lub wyładunkowemi, albo też wynikającego z wadliwego załadowania w stosunku do towarów ładowanych przez nadawcę lub wyładowywanych przez odbiorcę, stosownie do przepisów taryfowych, lub stosownie do układa, zawartego z nadawcą i wspomnianego w liście przewozowym, bądź to stosownie do układu, zawartego z odbiorcą;

d) ze szczególnego niebezpieczeństwa zaginięcia, całkowitego lub częściowego, lub też uszkodzenia, mianowicie przez połamanie, rdzę, powstające samoistnie zepsucie wewnętrzne, nadzwyczajny wyciek, wyschnięcie i rozsypanie, na jakie narażone są pewne towary z przyczyn zależnych od ich przyrodzonych właściwości;

e) z niebezpieczeństwa, wynikającego wskutek tego, że przedmioty, wyłączone od przewozu wysłano pomimo to pod nazwą niezgodną z rzeczywistością, nieścisłą lub niedostateczną, lub też przedmioty, przyjmowane do przewozu tylko warunkowo wysłano pod nazwą niezgodną z rzeczywistością, nieścisłą lub niedostateczną, albo bez zachowania przez nadawcę przepisanych środków ostrożności;

f) ze szczególnego niebezpieczeństwa, które pociąga za sobą przewóz dla żywych zwierząt;

g) z niebezpieczeństwa, któremu miał zapobiec dozorca żywych zwierząt lub towarów, jeżeli przewóz tych zwierząt lub tych towarów powinien odbywać się pod dozorem stosownie do postanowień bądź to niniejszej Konwencji, bądź taryf, bądź układu wartko z nadawcą i wymienionego w liście przewozowym.

§ 2. Jeżeli z okoliczności danego faktu wynika, że szkoda mogła nastąpić wskutek jednej lub kilku z tych przyczyn, to dopóki osoba uprawniona nie udowodni rzeczy przeciwnej, zachodzi domniemanie, że szkoda powstała wskutek tych przyczyn.

Artykuł  29.

Wysokość odszkodowania za całkowite lub częściowe zaginięcie przesyłki.

Jeżeli na mocy postanowień Konwencji niniejszej kolej żelazna ma zapłacić odszkodowanie za całkowite lub częściowe zaginięcie przesyłki, to oblicza się je według ceny giełdowej:

w braku ceny giełdowej, według bieżących cen targowych,

w braku jednych i drugich cen, według wartości zwyczajnej towarów tego samego rodzaju i gatunku w miejscu i w czasie, w którym przesyłkę przyjęto do przewozu. Wysokość odszkodowania, z zastrzeżeniem ograniczeń, przewidzianych w artykule 34, nie może jednak przekraczać 50 franków za każdy brakujący kilogram wagi brutto.

Nadto należy zwrócić należności przewozowe, cło i inne kwoty, wydatkowane na towar zaginiony, bez dalszego odszkodowania z zastrzeżeniem wyjątków, przewidzianych w artykułach 35 i 36.

Jeżeli kwoty, które służą za podstawę do obliczania odszkodowania nie są wyrażone w walucie Państwa, w którem zażądano zapłaty, przerachowania dokonywa się według kursu dnia i miejsca zapłaty.

Artykuł 30.

Domniemanie zaginięcia przesyłki.

Odnalezienie przesyłki.

§ 1. Osoba uprawniona może bez dostarczenia dalszych dowodów uważać przesyłkę za zaginioną, jeżeli jej nie wydano odbiorcy, lub nie pozostawiono mu jej do rozporządzenia w przeciągu dni trzydziestu po upływie terminów, obliczonych według artykułu 11.

Do tych trzydziestu dni dolicza się tyle razy po dziesięć dni, najwyżej jednak dni trzydzieści, ile Państw w przewozie uczestniczyło, nie licząc w to Państwa wysłania i przybycia.

§ 2. Osoba uprawniona, otrzymując odszkodowanie za przesyłkę zaginioną, może zażądać na pokwitowaniu, aby w razie odnalezienia przesyłki w ciągu czterech miesięcy od otrzymania odszkodowania, zawiadomiono ją o tem niezwłocznie.

O żądaniu takiem wydaje się jej poświadczenie pisemne.

§ 3. Osoba uprawniona może po otrzymaniu takiego zawiadomienia żądać w terminie trzydziestodniowym, aby towar dostarczono jej bezpłatnie, według jej wyboru, na stację nadawczą lub na stację przeznaczenia, wskazaną w liście przewozowym, za zwrotem otrzymanego odszkodowania i z zastrzeżeniem wszelkich praw do odszkodowania za opóźnienie, przewidzianego w artykule 33, w danym zaś razie, w artykule 35, § 3.

§ 4. Jeżeli na pokwitowaniu nie zamieszczono żądania, przewidzianego powyżej w § 2, lub przewidzianego w § 3 rozporządzenia nie udzielono w terminie dni trzydziestu, lub wreszcie, jeżeli przesyłkę odnaleziono po upływie czterech miesięcy od wypłacenia odszkodowania, kolej żelazna może rozporządzać nią zgodnie z ustawami i regulaminami Państwa, w którem się znajduje.

Artykuł  31.

Ograniczenie odpowiedzialności za ubytek wagi.

§ 1. W stosunku do towarów, które z powodu swych szczególnych właściwości przyrodzonych tracą zwykle na wadze, wskutek samego już przewozu, kolej żelazna ponosi odpowiedzialność za ubytki o tyle, o ile przekraczają dopuszczalne normy, ustalone poniżej:

a) dwa od sta wagi dla towarów płynnych lub nadanych w stanie wilgotnym, jak również przy następujących towarach, bez względu na dokonany przebieg:

chmiel,

drzewo farbiarskie tarte lub mielone,

futra w błamach,

jarzyny świeże,

kit świeży,

kory,

korzenie,

korzeń lukrecjowy,

kości całe lub mielone,

liście tytoniowe świeże,

mydła i oleje twarde,

odpadki skór,

owoce suszone i smażone,

owoce świeże,

rogi i kopyta,

ryby suszone,

skóry niewyprawiane,

skóry wyprawiane,

sól,

szczecina,

ścięgna zwierzęce,

tłuszcze,

tytoń krajany,

wełna,

włosie końskie;

b) jeden od sta dla wszystkich innych towarów suchych, które również tracą na wadze podczas przewozu.

§ 2. Ograniczenie odpowiedzialności, przewidziane w § 1 niniejszego artykułu nie stosuje się, jeżeli udowodniono, że ubytek, stosownie do okoliczności danego wypadku, nie wynika z przyczyn, uzasadniających stosowanie norm dopuszczalnego braku wagi.

§ 3. W razie przewozu kilku sztuk towaru za jednym listem przewozowym powyższe normy dopuszczalnego braku oblicza się dla każdej sztuki, o ile wagę jej przy nadaniu podano oddzielnie w liście przewozowym, lub może być ona ustalona w inny sposób.

§ 4. W razie całkowitego zaginięcia przesyłki, przy obliczeniu odszkodowania nie dokonywa się żadnych potrąceń z tytułu straty na wadze podczas przewodu

§ 5. Postanowienia niniejszego artykułu w niczem nie naruszają postanowień artykułu 28.

Artykuł  32.

Wysokość odszkodowania w razie uszkodzenia przesyłki.

W razie uszkodzenia kolej żelazna obowiązana jest, z wyjątkiem wypadków, przewidzianych w artykule 34 zapłacić kwotę, o którą obniżyła się wartość przesyłki bez dalszego odszkodowania, z zastrzeżeniem wyjątków, przewidzianych w artykułach 35 i 36.

Odszkodowanie nie może jednak przewyższać:

a) jeżeli cała przesyłka doznała obniżenia wartości przez uszkodzenie,

kwoty, którą należałoby zapłacić na wypadek zaginięcia całej przesyłki,

b) jeżeli tylko część przesyłki doznała obniżenia wartości przez uszkodzenie,

kwoty, którą należałoby zapłacić na wypadek zaginięcia części, która doznała obniżenia wartości.

Artykuł 33.

Wysokość odszkodowania za opóźnienie dostawy.

§ 1. W razie przekroczenia terminu dostawy, jeżeli osoba uprawniona nie udowodni, że skutkiem tego opóźnienia wynikła szkoda, kolej żelazna obowiązana jest zapłacić:

1/10 przewoźnego za opóźnienie, nie przekraczające 1/10 terminu dostawy;

2/10 przewoźnego za opóźnienie większe niż 1/10, a nie przekraczające 2/10 terminu dostawy;

3/10 przewoźnego za opóźnienie większe niż 2/10, a nie przekraczające 3/10 terminu dostawy;

4/10 przewoźnego za opóźnienie większe niż 3/10, a nie przekraczające 4/10 terminu dostawy;

5/10 przewoźnego za wszelkie opóźnienie większe niż 4/10 terminu dostawy.

§ 2. Jeżeli udowodniono, że wskutek opóźnienia wynikła szkoda, należy zapłacić za nią odszkodowanie, które nie może przekraczać sumy przewoźnego.

§ 3. Odszkodowań, przewidzianych w paragrafach 1 i 2 artykułu niniejszego, nie można żądać łącznie z odszkodowaniami, któreby się należały za całkowite zaginięcie przesyłki.

W razie częściowego zaginięcia, należy w odnośnym wypadku odszkodowanie wypłacić za niezaginioną część przesyłki.

W razie uszkodzenia, można, w odnośnym wypadku, żądać odszkodowań tych łącznie z odszkodowaniem przewidzianem w artykule 32.

Artykuł  34

Ograniczenie odszkodowania przy stosowaniu niektórych taryf.

Jeżeli kolej żelazna ustala szczególne warunki przewozu (taryfy specjalne lub wyjątkowe), przewidujące zniżkę pełnej opłaty, obliczonej na zwykłych warunkach (taryfy ogólnej), wówczas może ona ograniczyć wysokość odszkodowania, przypadającego osobie uprawnionej w razie uszkodzenia, zaginięcia lub opóźnienia do pewnej maksymalnej kwoty.

Jeżeli ustaloną w ten sposób maksymalną kwotę przewiduje taryfa, stosowana tylko na pewnej części przebiegu, wówczas ograniczenie odpowiedzialności do rzeczonej kwoty maksymalnej może być stosowane tylko o tyle, o ile powód do odszkodowania powstał na tej właśnie części przebiegu.

Artykuł  35.

Deklaracja interesu w dostawie.

§ 1. Przy każdej przesyłce można podać deklarację interesu w dostawie, wpisując ją do listu przewozowego, stosownie do brzmienia artykułu 6, § 6, litera k).

Kwota deklarowanego interesu powinna być podana w walucie Państwa wysłania we frankach złotych lub też w innej walucie, ustalonej w taryfach.

§ 2. Od deklarowanej kwoty pobiera się opłatę dodatkową w stosunku jednej czwartej od tysiąca za każde zaczęte 10 kilometrów.

Taryfy mogą zniżyć tę opłatę i określić minimum należności.

§ 3. Jeżeli deklarowano interes w dostawie, to w razie opóźnienia można żądać:

a) jeżeli nie udowodniono, że szkoda wynikła wskutek tego opóźnienia - aż do wysokości kwoty deklarowanego interesu:

2/10 przewoźnego za opóźnienie, nie przekraczające 1/10 terminu dostawy;

4/10 przewoźnego za opóźnienie większe niż 1/10, a nie przekraczające 2/10 terminu dostawy;

6/10 przewoźnego za opóźnienie większe niż 2/10, a nie przekraczające 3/10 terminu dostawy,

8/10 przewoźnego za opóźnienie większe niż 3/10, a nie przekraczające 4/10 terminu dostawy;

całego przewoźnego za każde opóźnienie większe niż 4/10 terminu dostawy;

b) w razie dostarczenia dowodu, że z opóźnienia wynikła szkoda, można żądać odszkodowania do wysokości kwoty deklarowanego interesu.

Jeżeli wysokość kwoty deklarowanego interesu jest niższa od odszkodowań, przewidzianych w artykule 33, to można ich żądać zamiast odszkodowań, przewidzianych pod literami a) i b).

§ 4. Jeżeli udowodniono, że szkoda wynikła wskutek całkowitego lub częściowego zaginięcia albo uszkodzenia towaru, przy którym podano deklarację interesu w dostawie, to można żądać prócz odszkodowań, przewidzianych - w artykułach 29 i 32 lub, w odnośnym wypadku, w artykule 34, dalszego odszkodowania do wysokości sumy deklarowanej.

Artykuł  36.

Wysokość odszkodowania w razie złego zamiaru lub ciężkiego zaniedbania ze strony kolei żelaznej.

We wszystkich wypadkach, w których całkowite lub częściowe zaginięcie, uszkodzenie albo opóźniona dostawa towaru, mają za przyczynę zły zamiar lub ciężkie zaniedbanie ze strony kolei żelaznej, osobie uprawnionej należy się pełne odszkodowanie za udowodnione straty do podwójnej wysokości kwot maksymalnych, przewidzianych, zależnie od wypadku, w artykułach 29, 32, 33, 34 i 35.

Artykuł 37.

Oprocentowanie odszkodowania.

Osoba uprawniona może żądać odsetek w stosunku sześciu od sta od sumy przyznanego jej odszkodowania z każdego listu przewozowego, o ile odszkodowanie to przekracza dziesięć franków.

Odsetki te liczą się od dnia wniesienia reklamacji w drodze administracyjnej, przewidzianej w artykule 40, lub jeżeli reklamacji nie zgłoszono, od dnia wniesienia powództwa sądowego.

Artykuł  38.

Zwrot odszkodowań.

Każde odszkodowanie niesłusznie otrzymane należy zwrócić.

W wypadku oszustwa, kolej żelazna, niezależnie od dochodzenia sądowo - karnego, ma nadto prawo ściągnięcia kwoty, równej sumie niesłusznie wypłaconej.

Artykuł 39.

Odpowiedzialność kolei żelaznej za swój personel.

Kolej żelazna odpowiada za swój personel oraz za inne osoby, któremi się posługuje przy wykonywaniu podejmowanego przewozu.

O ile jednak personel kolejowy, na żądanie interesanta, sporządza listy przewozowe, dokonywa tłumaczeń lub spełnia inne czynności, do których kolej żelazna nie jest obowiązana, uważa się go za działającego z ramienia osoby, której usługi te oddaje.

Rozdział  II.

Reklamacje w drodze administracyjnej. Skargi sądowe. Postępowanie i przedawnienie w sporach, wynikłych z umowy o przewóz.

Artykuł  40.

Reklamacje w drodze administracyjnej.

§ 1. Reklamacje oparte na umowie o przewóz, winny być wnoszone w drodze administracyjnej na piśmie do jednej z kolei żelaznych, wskazanych w artykule 42.

§ 2. Prawo do wnoszenia reklamacji służy osobom, które mają prawo wniesienia skargi sądowej przeciw kolei żelaznej w myśl artykułu 41.

§ 3. Wnosząc reklamację nadawca winien przedstawić wtórnik listu przewozowego, odbiorca zaś list przewozowy, o ile mu go wydano.

§ 4. List przewozowy, wtórnik i inne dokumenty, które osoba uprawniona uważa za potrzebne dołączyć do reklamacji, winny być przedstawione w oryginałach, albo w odpisach, które na żądanie kolei żelaznej winny być należycie uwierzytelnione.

Załatwiając reklamację kolej żelazna, może żądać przedstawienia oryginalnego listu przewozowego, wtórnika lub kwitu zaliczeniowego, celem stwierdzenia na nich załatwienia.

Artykuł  41.

Osoby uprawnione do wnoszenia skargi sądowej przeciw kolei żelaznej.

§ 1. Prawo do wniesienia skargi sądowej o zwrot kwoty zapłaconej z tytułu umowy o przewóz służy tylko osobie, która dokonała zapłaty.

§ 2. Prawo do wniesienia skargi sądowej z tytułu zaliczeń, przewidzianych w artykule 19, służy tylko nadawcy.

§ 3. Prawo do wniesienia przeciw kolei żelaznej innych skarg sądowych, wynikających z umowy o przewóz, służy:

nadawcy, dopóki posiada prawo zmiany umowy o przewóz według brzmienia artykułu 21, odbiorcy, od chwili gdy otrzymał list przewozowy lub skorzystał z prawa przysługującego mu na mocy artykułu 16, § 3.

Wnosząc skargę sądową, nadawca winien przedstawić wtórnik listu przewozowego. Nadawca nie posiadający wtórnika, może wnieść skargę przeciw kolei żelaznej jedynie z upoważnienia odbiorcy, lub jeżeli udowodni, że odbiorca odmówił przyjęcia towaru.

Artykuł  42.

Koleje żelazne przeciw którym można wnieść skargę sądową. Właściwość.

§ 1. Skarga sądowa o zwrot kwoty zapłaconej z tytułu umowy o przewóz może być wniesiona tylko przeciw kolei żelaznej, która kwotę tę pobrała.

§ 2. Skarga z tytułu zaliczeń, przewidzianych w artykule 19, może być wniesiona tylko przeciw kolei nadawczej.

§ 3. Inne skargi sądowe, wynikające z umowy o przewóz, mogą być wnoszone tylko przeciw kolei nadawczej, kolei przeznaczenia, lub przeciw tej kolei żelaznej, na której zaszedł fakt powodujący roszczenie.

Skarga sądowa może być wnoszona przeciw kolei przeznaczenia nawet wówczas, gdy ta nie otrzymała towaru.

Powód ma prawo wyboru między wymienionemi kolejami żelaznemi; po wniesieniu skargi prawo wyboru wygasa.

§ 4. Skarga sądowa może być wniesiona tylko do właściwego sądu tego Państwa, do którego należy kolej pozwana, o ile umowy między Państwami lub akta koncesyjne nie zawierają odmiennych postanowień.

Jeżeli jedno przedsiębiorstwo eksploatuje w różnych Państwach kilka samodzielnych; sieci kolejowych, każdą z tych sieci, w myśl niniejszego paragrafu, uważa się za oddzielną kolej żelazną.

§ 5. Skarga sądowa może być wniesiona przeciw innej kolei żelaznej aniżeli wskazana w §§ 1, 2 i 3, w drodze skargi wzajemnej, lub ekscepcji, jeżeli skarga ma za podstawę tę samą umowę o przewóz.

§ 6. Postanowień niniejszego artykułu nie stosuje się do regresów kolei żelaznych pomiędzy sobą, unormowanych w rozdziale III niniejszego tytułu.

Artykuł  43.

Stwierdzenie częściowego zaginięcia lub uszkodzenia przesyłki.

§ 1. Jeżeli kolej żelazna spostrzeże lub poweźmie przypuszczenie, że przesyłka uległa częściowemu zaginięciu lub uszkodzeniu, albo kiedy tak twierdzi osoba uprawniona, kolej żelazna jest obowiązana niezwłocznie, o ile możności w obecności tejże osoby uprawnionej, stwierdzić protokolarnie stan i wagę przesyłki, tudzież o ile to możliwe, wysokość, przyczynę oraz czas powstania szkody.

Odpis tego protokółu powinien być wydany na żądanie osobie uprawnionej.

§ 2. Osoba uprawniona o ile nie uznaje stanu rzeczy, stwierdzonego w protokóle, może żądać, aby stan i wagę przesyłki, jako też przyczyny oraz wysokość szkody ustalono sądownie, zgodnie z ustawami i regulaminami Państwa, gdzie się towar wydaje.

Artykuł  44.

Wygaśnięcie roszczeń przeciw kolei żelaznej z tytułu umowy o przewóz.

§ 1. Z chwilą odbioru przesyłki wygasa przeciw kolei żelaznej wszelkie roszczenie z tytułu umowy o przewóz.

§ 2. Roszczenie nie wygasa: 

1. jeżeli osoba uprawniona udowodni, że szkoda wynikła wskutek złego zamiaru lub ciężkiego zaniedbania ze strony kolei żelaznej;

 

2. w razie reklamacji z tytułu opróżnionej dostawy, jeżeli ją wniesiono do jednej z kolei żelaznych, wymienionych w artykule 42, § 3, w terminie nie przekraczającym 14 dni, nie wliczając dnia odbioru;

 

3. w razie reklamacji z powodu częściowego zaginięcia lub uszkodzenia:

a) jeżeli osoba uprawniona stwierdziła zaginięcie lub uszkodzenie zgodnie z artykułem 43, przed odbiorem przesyłki;

b) jeżeli stwierdzenia szkody, którego należało dokonać, stosownie do artykułu 43, zaniedbano jedynie z winy kolei żelaznej; 

4. w razie reklamacji za niedostrzegalne szkody, które stwierdzono po odbiorze pod warunkiem:

a) że kolej żelazna nie wyraziła wobec osoby uprawnionej gotowości sprawdzenia przesyłki na stacji przeznaczenia;

b) że z żądaniem stwierdzenia szkody, zgodnie z artykułem 43, wystąpiono bezpośrednio po wykryciu szkody, nie później niż w ciągu 7 dni po odbiorze przesyłki;

c) że osoba uprawniona udowodni, że szkoda powstała w czasie między przyjęciem do przewozu i wydaniem; 

5. jeżeli przedmiotem żądania jest zwrot zapłaconych kwot lub też zaliczeń, przewidzianych art. 19.

§ 3. Osoba uprawniona może odmówić przyjęcia przesyłki nawet po otrzymaniu listu przewozowego i zapłaceniu należności przewozowej; dopóki nie przystąpiono do żądanego sprawdzenia towaru celem ustalenia szkody, istniejącej według twierdzenia osoby uprawnionej.

Zastrzeżenia poczynione przy odbiorze przesyłki nie mają znaczenia, o ile kolej żelazna ich nie uznała.

§ 4. Jeżeli przy wydawaniu okaże się brak niektórych sztuk, wymienionych w liście przewozowym, osoba uprawniona może stwierdzić na pokwitowaniu, przewidzianem w § 1 artykułu 16, nieotrzymanie sztuk, które należy dokładnie wyszczególnić.

Artykuł  45.

Przedawnienie skarg z tytułu umowy o przewóz.

§ 1. Skargi z tytułu umowy o przewóz ulegają przedawnieniu po roku, o ile należnej kwoty nie ustalono wcześniej w drodze uznania, ugody, lub przez wyrok sądowy.

Przedawnienie następuje natomiast po trzech latach, o ile chodzi:

a) o skargę nadawcy w sprawie wypłaty zaliczenia, pobranego przez kolej żelazną od odbiorcy;

b) o skargę z tytułu szkody, spowodowanej złym zamiarem lub ciężkiem zaniedbaniem;

c) o skargę z tytułu oszustwa, przewidzianego w artykule 38.

§ 2. Przedawnienie liczy się:

a) dla roszczeń o odszkodowanie z powodu częściowego zaginięcia, uszkodzenia lub opóźnienia dostawy:

od dnia, w którym nastąpiło wydanie;

b) dla roszczeń o odszkodowanie z powodu całkowitego zaginięcia:

od dnia upłynięcia terminu dostawy;

c) dla roszczeń o zapłatę lub zwrot opłat przewozowych, należności dodatkowych lub dopłat, albo dla roszczeń o sprostowaniu obliczenia opłat przewozowych w razie nieprawidłowego zastosowania taryfy lub pomyłki w obliczaniu:

od dnia uiszczenia opłat przewozowych, należności dodatkowych lub dopłaty, w razie zaś nieuiszczenia, od dnia nadania przesyłki do przewozu;

d) dla roszczeń z tytułu zaliczeń przewidzianych w artykule 19:

od 90-go dnia po upływie terminu dostawy;

e) dla roszczeń o uiszczenie dopłaty żądanej przez władzę celną:

od dnia zażądania dopłaty przez władzę celną.

Dnia wskazanego jako początek terminu przedawnienia, nie wlicza się nigdy do tego terminu.

§ 3. Bieg przedawnienia wstrzymuje się w razie złożenia pisemnej reklamacji w drodze administracyjnej kolej żelaznej, zgodnie z artykułem 40. Przedawnienie zaczyna biec na nowo od dnia, w którym kolej żelazna udzieliła pisemnie odmownej odpowiedzi i zwróciła załączniki przedstawione przy reklamacji. Obowiązek dowodu na wniesienia reklamacji lub udzielenia odpowiedzi i zwrócenia załączników ciąży na tym, kto się na dany fakt powołuje.

Dalsze reklamacje nie wstrzymują biegu przedawnienia.

§ 4. Poza powyższemi postanowieniami, wstrzymanie i przerwę przedawnienia normują ustawy i regulaminy Państwa, w którem wniesiono skargę.

Artykuł  46.

Niedopuszczalność wznawiania roszczeń wygasłych lub przedawnionych.

Roszczeń wygasłych lub przedawnionych zgodnie z postanowieniami artykułów 44 i 45 nie można wznowić w drodze skargi wzajemnej ani w drodze ekscepcji.

Rozdział  III.

Regulowanie rachunków. Regres wzajemny pomiędzy kolejami żelaznemi.

Artykuł  47.

Regulowanie rachunków pomiędzy kolejami żelaznemi.

§ 1. Każda kolej żelazna, która bądź przy wysłaniu, bądź po przybyciu przesyłki pobrała należności przewozowe lub inne opłaty z tytułu umowy o przewóz, obowiązana jest zapłacić interesowanym kolejom żelaznym przypadający im udział w tych należnościach przewozowych i opłatach.

§ 2. Oddanie przesyłki przez jedną z kolei żelaznych kolei następnej daje pierwszej prawo niezwłocznego obciążenia tej ostatniej kwotą należności przewozowej i innych opłat obciążających przesyłkę, zgodnie z listem przewozowym, w chwili jej oddania, z zastrzeżeniem ostatecznego rozrachunku stosownie do § 1 artykułu niniejszego.

§ 3. Z zachowaniem prawa dochodzenia od nadawcy, kolej wysyłająca jest odpowiedzialna za należności przewozowe i inne opłaty, których odeń nie pobrała, jakkolwiek według listu przewozowego nadawca przyjął je na swój rachunek.

§ 4. Kolej przeznaczenia, jeżeli wyda przesyłkę bez pobrania przy wydaniu należności przewozowych i innych opłat, obciążających przesyłkę, jest odpowiedzialna za zapłatę łych należności i opłat, z zachowaniem prawa dochodzenia ich od odbiorcy.

Artykuł  48.

Regres w wypadkach odszkodowania za całkowite lub częściowe zaginięcie albo uszkodzenie.

§ 1. Kolej żelazna, która na mocy postanowień niniejszej Konwencji wypłaciła odszkodowanie za całkowite lub częściowe zaginięcie albo uszkodzenie, ma prawo regestru do kolei żelaznych, uczestniczących w przewozie, według następujących postanowień:

a) kolej żelazna, która spowodowała szkodę, ponosi za nią wyłączną odpowiedzialność;

b) jeżeli szkodę spowodowało kilka kolei żelaznych, każda z nich ponosi odpowiedzialność za szkodę przez nią spowodowaną. Jeżeli okoliczności uniemożliwiają określenie winnej kolei, odszkodowanie dzieli się podług zasad podanych pod literą c);

c) w razie niemożności udowodnienia, że szkodę spowodowały jedna lub kilka kolei żelaznych, należne odszkodowanie dzieli się pomiędzy wszystkiemi kolejami żelaznemi, które uczestniczyły w przewozie, z wyjątkiem tych, które udowodnią, że szkoda nie powstała na ich linjach. Podziału dokonywa się proporcjonalnie do kilometrycznych odległości taryfowych.

§ 2. W razie niewypłacalności jednej z kolei żelaznych, przypadający na nią, a niezapłacony udział dzieli się pomiędzy wszystkiemi kolejami żelaznemi, które uczestniczyły w przewozie, proporcjonalnie do kilometrycznych odległości taryfowych.

Artykuł  49.

Regres w wypadkach odszkodowania z powodu opóźnienia w dostawie.

§ 1. W wypadkach odszkodowania za opóźnienie stosuje się przepisy artykułu 48. Jeżeli opóźnienie spowodowały nieprawidłowości, stwierdzone na kilku kolejach żelaznych, odszkodowanie dzieli się pomiędzy koleje żelazne proporcjonalnie do opóźnień na ich sieci.

§ 2. Terminy dostawy, ustalone artykułem 11 niniejszej Konwencji, dzieli się pomiędzy koleje żelazne, uczestniczące w przewozie w sposób następujący: 

1. pomiędzy dwiema kolejami sąsiedniemi:

a) termin odprawy dzieli się na równe części;

b) termin przewozu dzieli się proporcjonalnie dom kilometrycznych odległości taryfowych każdej z kolei żelaznych; 

2. pomiędzy trzema lub więcej kolejami żelaznemi:

a) przedewszystkiem, z terminu odprawy wydziela się pierwszej i ostatniej kolei żelaznej po dwanaście godzin przy przesyłkach zwyczajnych, po sześć zaś godzin przy przesyłkach pośpiesznych;

b) resztę terminu odprawy i jedną trzecią terminu przewozu dzieli się w równych częściach pomiędzy wszystkie koleje żelazne, uczestniczące w przewozie;

c) pozostałe dwie trzecie terminu przewozu dzieli się proporcjonalnie do kilometrycznych odległości taryfowych każdej z tych kolei żelaznych.

§ 3. Terminy dodatkowe, do których ma prawo jedna z kolei żelaznych, dolicza się na rzecz tejże kolei żelaznej.

§ 4. Czas pomiędzy chwilą nadania przesyłki a chwilą, od której rozpoczyna się termin dostawy, zalicza się wyłącznie dla kolei nadawczej.

§ 5. Wyżej wskazany podział stosuje się tylko w razie niezachowania ogólnego terminu dostawy.

Artykuł  50.

Postępowanie przy regresach.

§ 1. Kolej żelazna, do której wystąpiono z regresem w myśl artykułów 48 lub 49, nie ma prawa kwestjonować prawidłowości zapłaty, dokonanej przez kolej żelazną następującą z regresem, jeśli odszkodowanie przyznano w drodze sądowej i jeśli przedtem zawiadomiono ją w należyty sposób o sporze i dano jej możność interweniowania w procesie. Sędzia w sporze głównym ustala, zależnie od okoliczności, terminy dla oznajmienia sporu i dla interwencji.

§ 2. Kolej żelazna, chcąc skorzystać z prawa regresu powinna pozwać jedną i tą samą skargą wszystkie interesowane koleje żelazne, z któremi nie zawarła ugody, pod rygorem utraty prawa regresu przeciw kolejom żelaznym niepozwanym.

§ 3. Sędzia powinien orzec jednym i tym samym wyrokiem o wszystkich zgłoszonych regresach.

§ 4. Pozwanym kolejom żelaznym nie służy prawo dalszego regresu.

§ 5. Łączenie postępowania regresowego z postępowaniem o odszkodowanie jest niedozwolone.

Artykuł  51.

Kompetencja do regresów.

§ 1. Sędzia dla siedziby kolei żelaznej, przeciw której zgłoszono regres, jest wyłącznie kompetentny dla wszystkich sporów regresowych.

§ 2. Jeżeli skarga ma być wniesiona przeciw kilku kolejom żelaznym, kolej żelazna pozywająca ma prawo wyboru pomiędzy sędziami właściwymi, w myśl paragrafu i niniejszego artykułu.

Artykuł  52.

Umowy odrębne co do regresu.

Kolejom żelaznym pozostawia się możność zawierania odrębnych umów co do regresu bądź to w przewidywaniu różnych wypadków regresu, bądź to dla danego specjalnego wypadku.

TYTUŁ  IV.

RÓŻNE PRZEPISY.

Artykuł  53.

Stosowanie prawa wewnętrznego.

W braku odpowiednich postanowień w Konwencji niniejszej stosuje się wewnętrzne ustawy i regulaminy, dotyczące przewozu w odnośnem Państwie.

Artykuł 54.

Ogólne przepisy o postępowaniu sądowem.

O ile Konwencja niniejsza nie postanawia inaczej, we wszystkich sprawach sądowych, wynikłych z przewozów, podlegających postanowieniom niniejszej Konwencji, stosuje się postępowanie według prawa, które obowiązuje kompetentnego sędziego.

Artykuł  55.

Wykonalność wyroków. Zajęcia i zabezpieczenia.

§ 1. Wyroki, wydane na zasadzie postanowień niniejszej Konwencji przez kompetentnego sędziego w postępowaniu spornem lub zaocznem, które uzyskały moc egzekucji na podstawie ustaw obowiązujących tego sędziego, uzyskują moc egzekucji na obszarze każdego innego umawiającego się Państwa, skoro tylko dopełniona formalności przepisanych w tem Państwie. Badanie ponowne sprawy pod względem rzeczowym nie jest dopuszczalne.

Postanowienie niniejsze nie stosuje się do wyroków o wykonalności tylko tymczasowej, jak również do orzeczeń wyroku, któremi powoda, wskutek oddalenia jego skargi, zasądzono na dalsze odszkodowanie poza kosztami sądowemi.

§ 2. Wynikające z międzynarodowego przewozu wierzytelności jednej kolei żelaznej w stosunku do kolei innego Państwa, mogą być obłożone aresztem lub zajęte jedynie na podstawie orzeczenia sądu tego Państwa, któremu podlega kolej żelazna, uprawniona do żądania tych wierzytelności.

§ 3. Tabor przewozowy kolei żelaznej łącznie z zawartemi w nim wszelkiemi przedmiotami ruchomemi, należącemi do tej kolei żelaznej, mogą być obłożone aresztem lub zajęte na innem terytorjum, aniżeli terytorjum Państwa, od którego zależy kolej właścicielka, jedynie na podstawie orzeczenia sądu tego Państwa.

§ 4. Zabezpieczenie kosztów sądowych nie może być wymacane w sprawach sądowych, wszczętych na podstawie międzynarodowej umowy o przewóz.

Artykuł  56.

Jednostka monetarna. Kursy przerachowania i kursy przyjmowania obcych walut.

§ 1. Sumy we frankach, wskazane w niniejszej Konwencji lub w Załącznikach do niej, uważa się za wyrażone we frankach złotych o wartości 1/5,18 złotego dolara Amerykańskich Stanów Zjednoczonych.

§ 2. Kolej żelazna jest obowiązana podawać do ogólnej wiadomości, zapomocą ogłoszeń, wywieszanych przy okienkach kasowych lub w inny odpowiedni sposób, kursy, po jakich przerachowuje należności przewozowe, zaliczenia, opłaty dodatkowe i inne opłaty, wyrażone w obcych walutach, a uiszczane w walucie krajowej (kursy przerachowania).

§ 3. Kolej żelazna obowiązana jest również ogłaszać kursy, po jakim przyjmuje zapłatę w obcej walucie (kursy przyjmowania).

Artykuł  57.

Urząd Centralny przewozów międzynarodowych kolejami żelaznemi.

§ 1. Dla ułatwienia i zapewnienia wykonania niniejszej Konwencji tworzy się Urząd Centralny przewozów międzynarodowych kolejami żelaznemi, którego zadaniem jest:

a) przyjmowanie zawiadomień każdego umawiającego się Państwa i każdej interesowanej kolei żelaznej oraz podawanie tych zawiadomień do wiadomości innym Państwom i kolejom żelaznym;

b) zbieranie, układanie i ogłaszanie wiadomości wszelkiego rodzaju, posiadających znaczenie dla przewozów międzynarodowych;

c) wydawanie na żądanie stron orzeczeń w sporach, wynikających pomiędzy kolejami żelaznemi;

d) ułatwianie stosunków finansowych pomiędzy różnemi kolejami żelaznemi, wynikłych z przewozów międzynarodowych i ściąganie zaległych wierzytelności oraz ustalenie, pod tym względem, pewności we wzajemnych stosunkach pomiędzy kolejami żelaznemi;

e) urzędowe traktowanie wniosków o zmianę niniejszej Konwencji, w razie zaś potrzeby, występowanie z wnioskami co do zwołania konferencyj, przewidzianych w artykule 60,

§ 2. Specjalny regulamin, stanowiący Załącznik VI do niniejszej Konwencji określa siedzibę, skład i organizację tego Urzędu oraz środki dla jego działalności. Regulamin ten i zmiany w nim poczynione za zgodą wszystkich umawiających się Państw, mają tę samą moc obowiązującą i ten sam czas trwania co i sama Konwencja.

Artykuł  58.

Lista linij kolejowych podległych Konwencji.

§ 1. Urząd Centralny, przewidziany w artykule 57, obowiązany jest ułożyć i prowadzić zgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy listę linij kolejowych, podlegających niniejszej Konwencji. Otrzymuje on w tym celu od umawiających się Państw zawiadomienia o wpisaniu do listy, lub skreśleniu z niej, linji danej kolei żelaznej lub przedsiębiorstwa z pośród wymienionych w artykule 2.

§ 2. Przystąpienie nowej linji do komunikacji międzynarodowej następuje po upływie miesiąca od daty zawiadomienia o jej wpisaniu, wystosowanego przez Urząd Centralny do innych Państw.

§ 3. Urząd Centralny skreśla linję, skoro umawiające się Państwo, na którego żądanie linję tę wpisano na listę, zawiadomi go, że linja ta utraciła możność czynienia zadość zobowiązaniom, nałożonym przez Konwencję.

§ 4. Otrzymanie zawiadomienia z. Urzędu Centralnego uprawnia każdą z kolei do przerwania niezwłocznie z linją skreśloną wszelkich stosunków, wynikających z komunikacji międzynarodowej; przewozy w toku wykonania należy jednak wykonać do końca.

Artykuł  59.

Przyjmowanie nowych Państw.

§ 1. Każde Państwo, nie podpisujące niniejszej Konwencji, a pragnące do niej przystąpić, przesyła swoje żądanie do Rządu szwajcarskiego, który uwiadamia o niem wszystkie Państwa, uczestniczące w Konwencji, dołączając notę Urzędu Centralnego o stanie, z punktu widzenia przewozu międzynarodowego, kolei żelaznych Państwa, występującego z żądaniem.

§ 2. Jeżeli w przeciągu sześciu miesięcy od czasu wysłania zawiadomienia co najmniej dwa Państwa nie zgłoszą do Rządu szwajcarskiego sprzeciwu, żądanie uważa się za prawomocnie przyjęte i Rząd szwajcarski komunikuje o tem Państwu, które wystąpiło z żądaniem oraz wszystkim Państwom, uczestniczącym w Konwencji.

W przeciwnym razie Rząd szwajcarski zawiadamia wszystkie Państwa i Państwo, które wystąpiło z żądaniem, że rozpatrzenie żądania jest odroczone.

§ 3. Każde przystąpienie uzyskuje moc obowiązującą po upływie miesiąca, licząc od dnia wysłania zawiadomienia przez Rząd szwajcarski.

Artykuł  60.

Rewizja Konwencji.

§ 1. Delegaci umawiających się Państw zbierają się w celu rewizji Konwencji, na zaproszenie Rządu szwajcarskiego, najpóźniej w pięć lat po wejściu w życie zmian postanowionych na ostatniej konferencji.

Przed upływem tego okresu czasu, konferencję zwołuje się na wniosek co najmniej trzeciej części umawiających się Państw.

§ 2. Celem prowadzenia Załącznika I zgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy, ustanawia się Komisję rzeczoznawców, której organizację i działalność określa regulamin, stanowiący Załącznik VII do niniejszej Konwencji. Orzeczenia tej Komisji podaje się niezwłocznie do wiadomości Rządów Państw, należących do Konwencji, za pośrednictwem Urzędu Centralnego. Orzeczenia te uważa się za przyjęte, jeżeli w terminie dwóch miesięcy, licząc od dnia zawiadomienia, przynajmniej dwa Rządy nie podniosą przeciw nim zarzutów. Orzeczenia uzyskują moc obowiązującą od pierwszego dnia trzeciego miesiąca następującego po miesiącu, w którym Urząd Centralny podał przyjęcie ich do wiadomości Rządów Państw umawiających się. Dzień ten oznacza Urząd Centralny w zawiadomieniu o orzeczeniach.

Artykuł  61.

Postanowienia dodatkowe.

§ 1. Postanowienia dodatkowe, ogłoszone celem wykonania Konwencji przez poszczególne Państwa umawiające się lub też koleje żelazne, należy podać do wiadomości Urzędu Centralnego.

§ 2. Porozumienia w sprawie przyjęcia tych postanowień mogą być wprowadzone w życie na kolejach żelaznych, które do nich przystąpiły, trybem określonym przez ustawy i regulaminy odnośnego państwa; postanowienia te nie mogą jednak zmieniać Konwencji międzynarodowej.

O wejściu ich w życie zawiadamia się Urząd Centralny.

Artykuł  62.

Czas trwania zobowiązań wynikających Konwencji.

§ 1. Czasu trwania niniejszej Konwencji nie ogranicza się. Jednokawoż, każde Państwo należące do Konwencji, może z niej wystąpić pod następującemi warunkami:

Konwencja obowiązuje każde umawiające się Państwo do 31 grudnia piątego roku po jej wejściu w życie. Państwo, które chce z niej wystąpić z upływem tego okresu, powinno co najmniej na rok przedtem zawiadomić o swym zamiarze Rząd szwajcarski, który zawiadamia o tem wszystkie Państwa, uczestniczące w Konwencji.

W razie niezawiadomienia o wypowiedzeniu w oznaczonym terminie, zobowiązanie przedłuża się samo przez się, z mocy samego prawa, na okres trzyletni, i dalej co trzy lata na dalsze trzy lata, o ile nie nastąpi wypowiedzenie co najmniej na rok przed 31 grudnia ostatniego roku jednego z trzechletnich okresów.

§ 2. Nowe Państwa, które będą przyjęte do Konwencji w ciągu pięcioletniego lub jednego z trzechletnich okresów, Konwencja obowiązuje do końca tego okresu i następnie do końca każdego następującego okresu, o ile Państwa te nie wypowiedzą jej co najmniej na rok przed upływem jednego z tych okresów.

Artykuł  63.

Teksty Konwencji i znaczenie każdego tekstu.

Konwencję niniejszą zawarto i podpisano, stosownie do zwyczaju dyplomatycznego, w języku francuskim.

Do tekstu francuskiego dołączono teksty niemiecki i włoski, które posiadają znaczenie tłumaczeń urzędowych. W wypadkach rozbieżności, rozstrzyga tekst francuski.

NA DOWÓD CZEGO, wyżej wymienieni Pełnomocnicy oraz Delegat Komisji Rządowej Terytorjum Zagłębia Sarry, podpisali niniejszą Konwencję.

Sporządzono w Bernie, dwudziestego trzeciego października tysiąc dziewięćset dwudziestego czwartego roku w jednym egzemplarzu, który pozostanie złożony w archiwach Związku Szwajcarskiego i którego odpis autentyczny będzie doręczony każdemu z Mocarstw podpisujących.

ZA NIEMCY:

Edward Hoffman

ZA AUSTRJĘ:

Dr. Leo di Pauli

ZA BELGJĘ:

Fernand Peltzer

ZA BUŁGARJĘ:

D. Mikoff

ZA DANJĘ:

A. Oldenburg

ZA WOLNE MIASTO GDAŃSK:

J. Modzelewski

ZA HISZPANJĘ:

Emilio de Palacios

ZA ESTONJĘ:

K. Menning

ZA FINLANDJĘ:

Urho Toivola

ZA FRANCJĘ:

H. Allizé

Maurycy Sibille

C. Colson

ZA GRECJĘ:

Vassili Dendramis

ZA WĘGRY:

F. Parcher de Terjékfalva

ZA WŁOCHY:

Garbasso

ZA ŁOTWĘ:

Dr. O. Voit

ZA LITWĘ:

V. Sidzikauskas

ZA LUKSEMBURG:

Lefort

ZA NORWEGJĘ:

J. Irgens

ZA HOLANDJĘ:

W. Doude van Troostwijk

ZA POLSKĘ:

J. Modzelewski

ZA PORTUGALJĘ:

A. M. Bartolomeu Ferreira

ZA RUMUNJĘ:

N. P. Comnéne

ZA KOMISJĘ RZĄDOWĄ TERYTORJUM ZAGŁĘBIA SARRY:

J. Morize

ZA KRÓLESTWO SERBÓW, CHORWATÓW I SŁOWEŃCÓW:

M. Jovanovitch

ZA SZWECJĘ:

Alströmer

ZA SZWAJCARJĘ:

Motta

ZA CZECHOSŁOWACJĘ:

Dr. Lankaš

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  I. ²

(Artykuł 4).

PRZEPISY, DOTYCZĄCE PRZEDMIOTÓW, PRZYJMOWANYCH DO PRZEWOZU WARUNKOWO.

Uwaga wstępna.

1 Materjały, wymienione w załączniku I, należy oznaczać w liście przewozowym nazwami, przyjętemi w tymże załączniku. Nazwy te należy podkreślać czerwono.

2 Materjały, objęte ogólnem określeniem materjałów klasy I, II i VI, lecz pośród nich nie wymienione, wyłącza się od przewozu. Przedmioty, objęte ogólnem określeniem materjałów klasy III, IV i V, lecz pośród nich nie wymienione, przyjmuje się do przewozu bez krępowania określonemi warunkami.

3 Materjały wyszczególnione. w załączniku I wolno pakować:

a) razem z przedmiotami, które nie są wymienione w załączniku I, pod warunkiem, że pozwala na to rozdział B przepisów o przewozie materjałów odpowiedniej klasy;

b) razem z innemi materjałami, wyszczególnionemi w załączniku 1, jeżeli dla każdego z tych razem pakowanych materjałów takie wspólne opakowanie jest wyraźnie dozwolone przez rozdział B przepisów o przewozie materjałów danej klasy.

4 Materjały, wyszczególnione w załączniku I, wolno ładować razem ze sobą albo razem z innemi przedmiotami do tego samego wagonu, jeżeli niema co do tego zakazu w rozdziale F przepisów o przewozie materjałów danej klasy załącznika I.

5 Przyjmowanie do przewozu przedmiotów, wyszczególnionych w załączniku I, jako przesyłek pośpiesznych, jak również możność ich wysyłania z poleceniem "zostawić na stacji"*), nie podlegają żadnym ograniczeniom, jeżeli w rozdziale C przepisów o przewozie materjałów danej klasy niema sprzeciwiających się temu postanowień.

6 Jeżeli dalsze przepisy przewidują używanie nalepek według wzorów załącznika I (p. na końcu załącznika), nadawca powinien wedle możności nalepiać je lub umocowywać w inny odpowiedni sposób na wysyłanych sztukach towaru; na kartonach lub tabliczkach, przywiązanych mocno do sztuk towaru, mogą one być naklejane tylko wtedy, jeżeli zewnętrzne właściwości tych sztuk nie pozwalają na bezpośrednie umieszczenie na nich nalepek. Zamiast nalepek nadawcy mogą umieszczać na sztukach znaki, nie dające się zatrzeć, odpowiadające ściśle przepisanym wzorom.

7 Jeżeli załącznik I przewiduje umieszczanie na opakowaniu napisów, należy je sporządzać w jednym z urzędowych języków kraju nadania. Nadawca powinien dołączyć nadto tłumaczenie napisu na język francuski, niemiecki lub włoski, jeśli tylko taryfy międzynarodowe lub umowy specjalne, zawarte pomiędzy zarządami kolejowemi, nie zawierają odmiennych postanowień.

______

^*) Do czasu wejścia w życie nowej K. M. T. z dn. 23 listopada 1933 r. żadnego z materjałów klasy Ia, Ib, Ic, Id. Ie nie wolno wysyłać z poleceniem "zostawić na stacji" (patrz art. 6 § 6 h. K. M T. z dn. 23 października 1924 r.).

KLASA  I.

MATERJAŁY ZAGRAŻAJĄCE WYBUCHEM.

Ia. Materjały wybuchowe (Materjały wybuchowe kruszące, miotające i inne tym podobne).¹)

Do przewozu dopuszcza się tylko materjały następujące:

A.

Materjały wybuchowe kruszące.2)

Grupa 1.

Materjały wybuchowe kruszące, które mogą być przewożone jako przesyłki drobne.

8 1. Nitroceluloza (bawełna strzelnicza, bawełna kolodjonowa), mianowicie:

a) w postaci kłaczków oraz nieprasowana, zawierająca według wagi najwyżej 75 części ciał stałych i najmniej 25 części

wody

lub alkoholu (etylowego, propylowego, butylowego, amylowego lub ich mieszanin), albo wody i alkoholu albo alkoholu i kamfory albo ksylolu; co się tyczy mieszanin ksylolu to zawartość azotu w nitrocelulozie nie może przenosić 12%;

b) prasowana, zawierająca według wagi najwyżej 85 części ciał stałych i najmniej 15 części wody.

Nitroceluloza musi odpowiadać następującym warunkom stałości:

Nitroceluloza, nagrzewana przez dwie godziny do temperatury 132° C, nie powinna wydzielać więcej niż 3 centymetry sześcienne tlenku azotu na 1 gr nitrocelulozy; temperatura zapalania się powinna być wyższa niż 180° C.

9 2. Trójnitrotoluol.

10 3. Sześcionitrodwufeniloamina i kwas pikrynowy.

11 4. Organiczne nitrozwiązki, które nie są niebezpieczniejsze od kwasu pikrynowego, jako preparaty do celów naukowych lub farmaceutycznych,

w oddzielnych ilościach, ważących nie więcej niż po 500 gr, a ogółem do 5 kg netto odpowiadających najwyższej wadze brutto 15 kg.

______

¹⁾ Materjały, które przy zetknięciu z płomieniem nie wybuchają, a na uderzenie i tarcie nie są wrażliwsze od dwu-nitrobenzolu, nie zaliczają się do materjałów wybuchowych w rozumieniu niniejszych postanowień.

Przy wysyłaniu jednak tych materjałów nadawca powinien zaświadczyć w liście przewozowym: "Przesyłka nie podlega przepisom załącznika I do K. M. T.".

²⁾ W materjałach wybuchowych kruszących nitrogliceryna może być całkowicie lub częściowo zastąpiona przez nitroglikol lub dwunitrochlorhydrynę, albo przez nitrowaną mieszaninę gliceryny i sorbitu, albo przez nitrowaną mieszaninę glikolu lub chlorhydryny i sorbitu, albo przez nitrowaną mieszaninę gliceryny, sorbitu, glikolu lub chlorhydryny, w trzech ostatnich przypadkach z dodaniem dwufeniloaminy.

12 5. Materjały wybuchowe amonowo - saletrzane, mianowicie:

niezżelatynowane materjały wybuchowe amonowo - saletrzane i zżelatynowane materjały wybuchowe amonowo - saletrzane (żelatynowane dwunitrochlorhydryną i dwunitroglikolem),

jeżeli przechowywane w ciągu 48 godzin przy temperaturze 75° C nie wydzielają tlenków azotu, a przed lub po przechowaniu przy uderzaniu, tarciu lub zetknięciu z płomieniem nie są niebezpieczniejsze od porównawczego materjału wybuchowego w składzie następującym: 80% saletry amonowej, 12% trójnitrotoluolu, 4% mączki drzewnej i 4% nitrogliceryny.

Materjały te, według przepisów kraju wysyłającego, powinny być dopuszczone do przewozu z zastosowaniem najlżejszych warunków, przewidzianych dla tych materjałów wybuchowych kruszących.

13 6. Prochy o składzie, zbliżonym do prochu czarnego a mianowicie:

mieszanina 70% do 75% saletry sodowej, która w ilości do 20% ogólnej ilości materjału wybuchowego może być zastąpiona saletrą potasową, 9% do 11% siarki i 10% do 15% węgla kamiennego lub brunatnego, jeżeli materjały te, według przepisów kraju wysyłającego, mogą być przewożone z zastosowaniem najlżejszych warunków, przewidzianych dla tych materjałów wybuchowych kruszących.

Grupa 2.

Materjały wybuchowe kruszące, które mogą być przewożone tylko jako przesyłki wagonowe.

14 7. Organiczne nitrozwiązki, które, przechowywane w ciągu 48 godzin przy temperaturze 75° C, zachowują bez zmian swój ciężar, a przy uderzaniu, tarciu lub zetknięciu z płomieniem nie są niebezpieczniejsze:

nierozpuszczalne w wodzie - niż czteronitrometyloanilina,¹)

rozpuszczalne w wodzie - niż trójnitrorezorcyna.

15 8. Chloranowe i nadchloranowe materjały wybuchowe (mieszaniny chloranów lub nadchloranów alkalicznych lub ziem alkalicznych ze związkami bogatemi w węgiel, jak węgiel, węglowodory, żywice, oleje, nitrowane aromatyczne węglowodory, mączki roślinne, sole nieorganiczne i tym podobne), pod warunkiem, aby były dopuszczone do przewozu według przepisów kraju wysyłającego.

Mieszaniny chloranowe nie powinny zawierać żadnych soli amonowych. Przy uderzaniu, tarciu lub zetknięciu z płomieniem materjały wybuchowe nie powinny być bardziej niebezpieczne niż chloranowy materjał wybuchowy o składzie następującym: 80% chloranu potasu, 10% dwunitrotoluolu, 5% trójnitrotoluolu, 4% oleju rycynowego i 1% mączki drzewnej.

______

¹⁾ Czteronitrometyloanilina może być przewożona w przesyłkach drobnych w ilościach, nie przewyższających 200 kg, zapakowana w skrzynie, zawierające każda najwyżej 25 kg.

16 9. Czteroazotan pięcioerytrytu (nitropięcioerytryt) drobnokrystaliczny i równomiernie zwilżony 30% wody i trójmetylenotrójnitroamina (cyklotrójmetylenotrójnitroamina) drobnokrystaliczna i równomiernie zwilżona 15% wody.

17 10. Proch czarny (mieszanina saletry potasowej lub sodowej, siarki i węgla drzewnego) ziarnisty, prasowany lub w postaci mączki, który przy uderzaniu, tarciu lub zetknięciu z płomieniem nie jest niebezpieczniejszy, niż najdrobniejszy mielony proch myśliwski w składzie następującym: 75% saletry potasowej, 10% siarki i 15% węgla z drzewa kruszynowego, pod warunkiem, aby według przepisów kraju wysyłającego był dopuszczony do przewozu.

18 11. Dynamity i podobne do dynamitów materjały wybuchowe pod warunkiem, aby były dopuszczone do przewozu według przepisów kraju wysyłającego.

Materjały te nie powinny być bardziej niebezpieczne, niż żelatyna wybuchowa, zawierająca 93% nitrogliceryny.

19 12. Chlorhydryna nitrowana (dwunitrochlohydryna) jak również chlorhydryna nitrowana techniczna, w której zawartość nitrogliceryny nie przewyższa 5 %.

B.

Materjały wybuchowe miotające.

Grupa 1.

Materiały wybuchowe miotające, które mogą być przewożone jako przesyłki drobne.

20 13. Prochy nitrocelulozowe żelatynowane i prochy nitrocelulozowe, zawierające nitroglicerynę (z wyjątkiem prochu porowatego lub pyłu prochowego), pod warunkiem, aby według przepisów kraju wysyłającego mogły być przewożone z zastosowaniem najlżejszych warunków, przewidzianych dla tych materjałów wybuchowych, miotających.

21 14. Prochy nitrocelulozowe porowate żelatynowane pod warunkiem, aby pod względem stałości odpowiadały przepisom kraju wysyłającego, dotyczącym materiałów wybuchowych miotających pierwszej grupy.

Grupa 2.

Materjały wybuchowe miotające, które mogą być przewożone tylko jako przesyłki wagonowe.

22 15. Prochy nitrocelulozowe porowate żelatynowane, jeżeli nie są opakowane stosownie do cyfry marginesowej 43.

23 16. Prochy nitrocelulozowe żelatynowane i prochy nitrocelulozowe, zawierające nitroglicerynę, nie odpowiadające wszystkim wymaganiom, którym powinny czynić zadość prochy grupy 1.

24 17. Prochy nitrocelulozowe, nieżelatynowane (tak zwane prochy mieszane).

25 18. Proch czarny oraz podobne prochy, używane do strzelania.

26 Materjały wybuchowe miotające, wymienione w punktach 15, 16 i 17, powinny posiadać taką samą stałość, jakiej wymagają przepisy kraju wysyłającego od materjałów wybuchowych miotających grupy 1.

C.

Inne materjały, zagrażające wybuchem, które mogą być przewożone jako przesyłki drobne.

27 19. Odpadki filmów nitrocelulozowych, myte i poddane dalszej przeróbce przez wygotowanie pod ciśnieniem, zawierające co najmniej 2% kamfory; przy próbie stałości, myte i obrobione odpadki filmów nitrocelulozowych, nagrzewane przez dwie godziny do temperatury 132°C, nie powinny wydzielać więcej niż 3 centymetry sześcienne tlenku azotu na 1 gr odpadków.

Przepisy o przewozie.

A.

Sztuki towaru: opakowanie, ograniczenie wagi, napisy i nalepki.

Materjały wybuchowe kruszące.

Grupa 1.

28 (1) Nitroceluloza, wymieniona w punkcie 1, powinna być zapakowana w szczelne i dobrze zamykające się mocne naczynia drewniane, nieprzepuszczające wody ani alkoholu, albo w naczynia z blachy, cynku lub aluminium (skrzynki), albo w mocne nieprzemakalne beczki z tektury lub w beczki żelazne, pokryte wewnątrz warstwą cynku lub ołowiu. Skrzynki i beczki żelazne powinny być szczelne i zaopatrzone w hermetyczne zamknięcie, mogące ustąpić pod ciśnieniem wewnętrznem. Nadto skrzynki powinny być dobrze zapakowane, bądź osobno, bądź po kilka razem, w mocne skrzynie drewniane, z dodaniem słomy, papieru lub innych giętkich materiałów tego rodzaju tak, aby materjał ten wypełniał szczelnie wszystkie wolne miejsca. W razie użycia naczyń drewnianych i beczek tekturowych, nieprzepuszczalność ich na wodę lub alkohol należy zapewnić przez dostatecznie szczelne wyłożenie wewnątrz np. blachą cynkową lub nieprzerwaną warstwą papieru parafinowanego.

Waga brutto jednej sztuki nie powinna przewyższać 120 kg, kiedy chodzi o skrzynie, i 300 kg, kiedy chodzi o beczki, które można przetaczać.

29 (2) Trójnitrotoluol, wymieniony w punkcie 2, powinien być dobrze zapakowany w szczelne i dobrze zamknięte, mocne naczynia drewniane. Zamiast naczyń drewnianych można używać także mocnych i nieprzemakalnych beczek tekturowych.

Tak zwany płynny trójnitrotoluol można pakować nietylko do szczelnych i dobrze zamykających się mocnych naczyń drewnianych, lecz również do naczyń żelaznych; naczynia te powinny mieć zamknięcia hermetyczne, lecz mogące, w razie pożaru, ustąpić pod ciśnieniem gazów, powstających wewnątrz naczynia.

Waga brutto jednej sztuki nie może przewyższać 120 kg, kiedy chodzi o skrzynie i 300 kg, kiedy chodzi o beczki, które można przetaczać.

30 (3) Sześcionitrodwufeniloamina i kwas pikrynowy, wymienione w punkcie 3, powinny być dobrze zapakowane w szczelne i dobrze zamknięte mocne naczynia drewniane. Zamiast naczyń drewnianych można używać także mocnych i nieprzepuszczalnych beczek tekturowych. Do opakowania kwasu pikrynowego nie wolno używać ołowiu i materjałów, zawierających ołów (mieszanin lub połączeń).

Waga brutto jednej sztuki, zawierającej materjały, wymienione w punkcie 3, nie powinna przewyższać 120 kg.

31 (4) Organiczne nitrozwiązki, wymienione w punkcie 4, powinny być dobrze zapakowane w naczynia szklane lub gliniane, hermetycznie i bezpiecznie zamknięte, które należy zapakować zkolei w szczelne i dobrze zamykane mocne naczynia drewniane.

32 (5) Materjały wybuchowe amonowo - saletrzane, wymienione w punkcie 5, powinny być włożone do nabojów. Naboje należy ułożyć w hermetycznie zamykanych pudełkach z blachy, które pakuje się zkolei w trwałe naczynia drewniane.

Materjały wybuchowe mogą być również pakowane w papierowe gilzy do nabojów, przesycane parafiną lub cerezyną. Naboje te powinny być łączone w pakiety, dobrze obwijane mocnym papierem. Naboje nieprzesycone mogą być również łączone w pakiety, ważące nie więcej niż 2,5 kg, pod warunkiem pociągnięcia tych pakietów warstwą cerezyny lub żywicy, nie przepuszczającą zupełnie powietrza. Pakiety powinny być dobrze zapakowane w szczelne i dobrze zamknięte mocne naczynia drewniane.

Jedna sztuka towaru nie powinna zawierać więcej niż 50 kg materjałów wybuchowych.

33 (6) Prochy o składzie zbliżonym do prochu czarnego, wymienione w punkcie 6, sprasowane w cylindry, powinny być dobrze zawinięte w papier mocny i trwały tak, aby każdy rulon nie ważył więcej niż 300 gr. Rulony powinny być dobrze zapakowane w trwałe, szczelne i dobrze zamknięte naczynia drewniane, dokładnie wyłożone mocnym i trwałym papierem.

Prochy ziarniste, podobne do prochu czarnego, powinny być pakowane w ilościach, nie przewyższających 2,5 kg, w mocne torebki papierowe, a te umieszczane w szczelnych skrzynkach z dobrej tektury, z dobrze zamykającą się pokrywką. Pokrywka może składać się z dwóch części z zamknięciem w postaci języczka, które powinno być uszczelnione i wzmocnione przez zaklejenie mocnym paskiem, naprzykład taśmą izolacyjną. Skrzynki z tektury powinny być dobrze zapakowane w trwałe, szczelne i dobrze zamknięte naczynia drewniane. Wyłożenie papierem nie jest konieczne.

Jedna sztuka towaru nie powinna zawierać więcej niż 25 kg materjałów wybuchowych.

34 (7) Na sztukach, zawierających kwas pikrynowy, powinien znajdować się bardzo wyraźny napis literami czerwonemi: "Kwas pikrynowy".

Na każdej sztuce, zawierającej materjały, wymienione w punktach od 1 do 6, powinna znajdować się nalepka według wzoru Nr. 1.

Grupa 2.

35 (8) a) Wymienione w punkcie 7 organiczne nitrozwiązki, nierozpuszczające się w wodzie, powinny być najpierw pakowane w szczelne i dobrze zamknięte torebki z płótna, które powinny zawierać najwyżej 12,5 kg tych materjałów. Najwyżej 50 kg opakowanych w ten sposób nitrozwiązków powinno być umieszczone w trwałem naczyniu drewnianem, dobrze i szczelnie zamykającem się.

b) Wymienione w punkcie 7 organiczne nitrozwiązki, rozpuszczające się w wodzie, po równomiernem ich zwilżeniu dostateczną ilością wody tak, aby przez cały czas trwania przewozu zawartość wody nie spadła poniżej 25 %, powinny być najpierw zapakowane w nierdzewiejące dobrze zamknięte naczynia stalowe lub w naczynia z materjału, nie tworzącego połączeń z wilgotnym nitrozwiązkiem. Zamknięcie naczyń powinno być tego rodzaju, aby mogło ustąpić pod ciśnieniem wewnętrznem. Naczynia te, z wyjątkiem nierdzewiejących naczyń stalowych, powinny być następnie dobrze unieruchomione w szczelnych i dobrze zamkniętych trwałych naczyniach drewnianych. Puste miejsca naczyń powinny być wypełnione odpowiedniemi materjałami tak, aby wszelkie przesuwanie się było uniemożliwione.

Jedno naczynie nie powinno zawierać więcej niż 25 kg materjałów wybuchowych.

36 (9) Chloranowe i nadchloranowe materjały wybuchowe, wymienione w punkcie 8, powinny być włożone do nabojów. Naboje powinny być pociągnięte warstwą parafiny lub cerezyny, lub też owinięte parafinowanym lub cerezynowanym papierem i połączone następnie w pakiety, ważące nie więcej niż 2,5 kg, i dobrze owinięte mocnym papierem. Pakiety powinny być dobrze zapakowane w szczelne i dobrze zamknięte mocne naczynia drewniane. Wolne miejsca naczyń należy wypełnić odpowiedniemi materjałami tak, aby wszelkie przesuwanie się było niemożliwe.

Jedno naczynie nie powinno zawierać więcej niż 25 kg materjałów wybuchowych.

37 (10) Czteroazotan pięcioerytrytu i trójmetylenotrójnitroamina (cyklotrójmetylenotrójnitroamina), wymienione w punkcie 9, powinny być w ilościach najwyżej 10 kg zapakowane w torebki płócienne ze ścisłej tkaniny i dobrze zamknięte; każda torebka powinna być włożona do szczelnie zamkniętego nieprzemakalnego pudełka z tektury. Najwyżej cztery pudełka należy pakować do mocnej skrzyni drewnianej, całkowicie wewnątrz wyłożonej tekturą falistą.

Zamiast pudełek z tektury można również używać pudełek z białej blachy; pudełka powinny być wtedy oddzielone w skrzyni jedno od drugiego osłoną z tektury falistej.

Pokrywa skrzyni powinna być umocowana śrubami drewnianemi.

38 (11) Prochy czarne, wymienione w punkcie 10, powinny być zapakowane w szczelne torebki lub tutki papierowe, dobrze zamknięte, nie pozwalające na rozpylanie się i rozsiewanie zawartości. Torebki (tutki) powinny być włożone do pudełek z blachy lub do skrzynek z mocnego kartonu, szczelnych i dobrze zamkniętych. Skrzynki powinny być dobrze ułożone w trwałych naczyniach drewnianych i zabezpieczone wełną drzewną lub innym suchym odpowiednim materjałem pakunkowym. Pudełka blaszane powinny mieć zamknięcie, któreby ustępowało w razie pożaru pod ciśnieniem gazów prochu, wytwarzających się wewnątrz naczynia. Pokrywka skrzynek z tektury może się składać z dwóch części z zamknięciem w postaci języczka, które powinno być uszczelnione i wzmocnione przez zaklejenie mocnym paskiem, naprzykład taśmą izolacyjną.

Torebka (tutka) nie powinna zawierać więcej niż 2,5 kg, a naczynie więcej niż 25 kg prochu czarnego.

39 (12) Dynamity i materjały wybuchowe, podobne do dynamitu, wymienione w punkcie 11, powinny być wkładane do nabojów. Naboje, do których gilzy nie mogą być wyrabiane ani z natłuszczonego ani naoliwionego papieru (lecz z papieru parafinowanego), powinny być zapakowane do mocnych pudełek z kartonu, a wolne miejsca między nabojami dokładnie wypełnione skrawkami papieru, trocinami lub jakim innym suchym i giętkim materjałem, nadającym się do osłabiania uderzeń i wchłaniania nitrogliceryny, któraby mogła wyciekać.

Pudełka powinny być dobrze ułożone w szczelnych, dobrze zamkniętych mocnych naczyniach drewnianych, bez obręczy lub tasiem żelaznych. Natomiast zamknięcie naczyń można zabezpieczać zapomocą naciągniętych i owiniętych dookoła nich tasiem lub drutów metalowych.

Waga brutto naczynia, którego pokrywka będzie opatrzona pieczęcią (odbitką lub znakiem) lub też nalepką ze znakiem fabrycznym, naklejoną na pokrywkę i ścianki, nie powinna przewyższać 35 kg.

40 (13) Chlorhydryna nitrowana, wymieniona w punkcie 12, powinna być zapakowana w szczelnie zamknięte, trwałe naczynia metalowe, które się napełnia tylko do ⁹/₁₀ ich pojemności, i które nie powinny zawierać więcej niż 25 kg chlorhydryny nitrowanej. Każde naczynie powinno być włożone osobno w mocne naczynie drewniane w ten sposób, aby ze wszystkich stron pozostawało co najmniej 10 cm wolnego miejsca, które należy całkowicie wypełnić trocinami.

41 (14) Każda sztuka, zawierająca materjały, wymienione w punktach od 7 do 12, powinna być opatrzona nalepką według wzoru Nr. 1a.

Materjały wybuchowe miotające.

Grupa 1.

42 (15) Prochy nitrocelulozowe żelatynowawane i prochy nitrocelulozowe, zawierające nitroglicerynę, wymienione w punkcie 13, powinny być zapakowane w pudełka z kartonu, z blachy białej lub cynkowej, mogące wszakże ustąpić pod ciśnieniem wewnętrznem, albo w torebki ze ścisłej tkaniny parafinowanej. Pudełka te i torebki, dobrze zamknięte, powinny być ułożone bądź osobno, bądź po kilka, w mocnych skrzyniach drewnianych. Jeżeli chodzi o proch w rurkach, laskach, nitkach, wstęgach lub tabliczkach, to pierwsze opakowanie w pudełka lub w torebki nie jest konieczne, lecz skrzynia powinna być wtedy całkowicie wyłożona wewnątrz parafinowaną albo naoliwioną tkaniną lub papierem.

Zamiast skrzyń drewnianych można również używać mocnych beczek z tektury, nieprzemakalnych i dobrze zamkniętych, lub naczyń drewnianych, wybitych cynkiem. W tym przypadku pierwsze opakowanie w pudełka albo w torebki tudzież wyłożenie wnętrza naczynia papierem lub tkaniną nie jest konieczne.

Waga brutto sztuki, zawierającej przedmioty, wymienione w punkcie 13, nie powinna przewyższać 120 kg.

43 (16) Prochy nitrocelulozowe porowate żelatynowane, wymienione w punkcie 14, powinny być zapakowane w pudełka z białej blachy lub tektury, zaopatrzone w zamknięcia, mogące ustąpić pod ciśnieniem. Pudełka nie powinny zawierać więcej niż po jednym kg prochu; powinny one być opakowane w mocny papier i umieszczone nieruchomo w trwałych naczyniach drewnianych.

Waga prochu w jednem naczyniu drewnianem nie powinna przewyższać 25 kg.

Porowate żelatynowane prochy nitrocelulozowe mogą być również zapakowane w szczelne worki, które pakuje się zkolei w mocne naczynia drewniane, obite cynkiem, albo w mocne naczynia z blachy cynkowej; ścianki tych ostatnich naczyń powinny być wyłożone wewnątrz grubą tekturą, a dno i pokrywa również dokładnie wyłożone tym materjałem lub mieć drewnianą okładzinę.

Waga prochu w jednem naczyniu nie powinna przewyższać 30 kg.

44 (17) Każda sztuka, zawierająca materjały, wymienione w punktach 13 i 14, powinna być opatrzona nalepką według wzoru Nr. 1.

Grupa 2.

45 (18) Prochy nitrocelulozowe, żelatynowane i nieżelatynowane, jak również prochy nitrocelulozowe, zawierające nitroglicerynę, wymienione w punktach 15, 16 i 17, powinny być dobrze zapakowane w mocne naczynia drewniane, dobrze i szczelnie zamknięte, uszczelnione w spojeniach, lub w beczki z mocnej, nieprzemakalnej tektury. Gwoździe, śruby i inny żelazny materjał umacniający (obręcze, taśmy i t. p.) powinny być dobrze ocynkowane. Użycie naczyń metalowych (z wyjątkiem naczyń z czarnej blachy) jest dozwolone pod warunkiem, że będą one zupełnie szczelne, lecz będą mogły ustępować pod wewnętrznem ciśnieniem, aby nie dopuścić w ten sposób do wybuchu.

Waga brutto naczynia nie powinna przewyższać 90 kg. Oddzielne naboje mogą mieć wagę większą.

46 (19) Luźny proch ziarnisty, jak również inne prochy czarne, używane do strzelania, wymienione w punkcie 18, powinny być przed zapakowaniem w beczki lub skrzynie wsypane do mocnych i szczelnych worków. Proch pryzmatyczny w oddzielnych kawałkach powinien być zapakowany w szczelne i dobrze zamknięte mocne naczynia drewniane. Ścianki naczyń powinny być ze sobą złączone zapomocą zazębień, a dno i pokrywa powinny być przymocowane drewnianemi kołkami, pociągniętemi klejem lub mosiężnemi śrubami. Graniastosłupy prochu powinny być podtrzymywane mocno w naczyniu zapomocą płyt filcowych lub płyt z innego podobnego materjału elastycznego.

Waga brutto jednego naczynia nie powinna przewyższać 90 kg. Oddzielne naboje mogą mieć wagę większą.

47 (20) Każda sztuka towaru, zawierająca materjały, wymienione w punktach 15 i 18, powinna być opatrzona nalepką według wzoru Nr. 1a.

Inne materjały, zagrażające wybuchem.

48 (21) Odpadki filmów nitrocelulozowych, wymienione w punkcie 19, powinny być zapakowane w szczelne worki papierowe, które umieszcza się zkolei w mocnych naczyniach z blachy cynkowej: ścianki tych naczyń wykłada się wewnątrz grubą tekturą, a dno i pokrywę, - drewnianą okładziną.

Waga tego rodzaju odpadków nie powinna w jednem naczyniu przewyższać 30 kg.

49 (22) Każda sztuka, zawierająca materjały, wymienione w punkcie 19, powinna być opatrzona nalepką według wzoru Nr. 1.

B.

Pakowanie razem z innemi przedmiotami.

50 Zakazane.

C.

Sposób przewozu.

51 (1) Przedmioty, wymienione w punktach 3, 4 i 6, nie mogą być nadawane jako drobne przesyłki pośpieszne; przedmioty, wymienione w punktach od 7 do 12 i od 15 do 18, nie mogą być wogóle wysyłane jako przesyłki pośpieszne.

52 (2) Materjały klasy I a nie mogą być wysyłane z poleceniem "zostawić na stacji".

D.

Wzmianki i zaświadczenia w liście przewozowym.

53 (1) Nazwę towaru należy otoczyć ramką:

a) pojedynczą czerwoną, kiedy chodzi o materjały wybuchowe kruszące i miotające grupy 1, wymienione w punktach od 1 do 6, w 13 i 14, oraz o odpadki filmów nitrocelulozowych, wymienionych w punkcie 19.

b) podwójną czerwoną, kiedy chodzi o materjały wybuchowe kraszące i miotające grupy

2, wymienione w punktach od 7 do 12 i od 15 do 18.

54 (2) Przesyłając materjały klasy Ia, nadawca powinien zaświadczyć w liście przewozowym: "Właściwości i opakowanie towaru odpowiadają przepisom załącznika I do K. M. T,".

55 (3) Przy przesyłaniu materjałów wybuchowych grupy 2, w listach przewozowych należy wskazywać, oprócz znaków i numerów, ilość i rodzaj naczyń, a także wagę brutto każdego naczynia.

56 (4) Jeżeli inny nadawca niż fabryka, która wytworzyła materjał, nadaje do dalszego przewozu całą przesyłkę lub część przesyłki, co do której przepisy wymagają zaświadczenia w liście przewozowym, to zaświadczenia takiego można nie żądać, jeżeli nowy nadawca oświadczy, że przesyłka jest ta sama, co i pierwotna, lub też że różne jej części pochodzą z przesyłki pierwotnej, którą zbadano i na którą wydano zaświadczenie, oraz że w pierwotnem opakowaniu nic nie zmieniono. Powyższe oświadczenie powinno być na żądanie udowodnione.

Odnośne zaświadczenie w liście przewozowym powinno brzmieć w formie skróconej: "Zawartość i opakowanie te same, co w pierwotnej przesyłce".

57 (5) Szczegółowe przepisy ustawowe umawiających się państw, przez których terytorjum przewóz ma być dokonany, postanawiają, czy i jakie inne zaświadczenia są jeszcze wymagane.

E.

Środki przewozowe: lądowanie, napisy i nalepki,

58 (1) Do przewozu materjałów klasy Ia należy używać tylko krytych wagonów towarowych.

59 (2) Do przewozu kwasu pikrynowego nie należy używać wagonów, wyłożonych ani krytych ołowiem.

60 (3) Przy przewozie materjałów wybuchowych kruszących i miotających grupy 2, wymienionych w punktach od 7 do 12 i od 15 do 18, należy przestrzegać następujących przepisów:

a) Do przewozu mogą być używane tylko wagony ze sprężynowemi zderzakami i sprzęgami, mocnym i trwałym dachem, szczelnem oszalowaniem i dobrze zamykającemi się drzwiami, jeśli można bez urządzeń hamulcowych.

b) Nie wolno używać wagonów z wystającemi wewnątrz żelaznemi gwoździami, śrubami, nakrętkami i t. p.

c) Drzwi i okna wagonów powinny się szczelnie zamykać i być przez cały czas zamknięte.

d) Naczynia powinny być ułożone w wagonach w taki sposób, aby były zabezpieczone od wszelkiego tarcia, podrzucania, uderzeń, przewracania się, lub spadania z górnych warstw ładunku. W szczególności beczek nie należy stawiać pionowo, lecz układać poziomo rzędami równolegle do bocznych ścian wagonu i zabezpieczyć je od przetaczania się zapomocą podkładek drewnianych, umieszczonych pod przykryciem z grubych a miękkich derek.

e) Specjalne przybory ładunkowe (derki i t. p.) powinny być dostarczone przez nadawcę, a wydawane odbiorcy wraz z towarem.

61 (4) Na wagonach, do których będą załadowane sztuki towaru, z nalepką według wzoru Nr. 1 (patrz cyfry marginesowe 34, 44 i 49) lub według wzoru Nr. 1a (patrz cyfry marginesowe Nr. 41 i 47 należy przed rozpoczęciem ładowania umieścić takie same nalepki po obu stronach wagonu.

F.

Zakaz ładowania razem z innemi przedmiotami.

62 (1) Materjałów klasy Ia nie należy ładować do tego samego wagonu razem:

z sygnałowemi ogniami sztucznemi klasy Ib, wymienionemi w punkcie 3,

z zapałami detonującemi klasy Ib, wymienionemi w punkcie 5,

ze spłonkami do sondowania klasy Ib, wymienionemi w punkcie 6,

z lontami szybkopalnemi klasy Ib, wymienionemi w punkcie 7,

z amunicją klasy Ib, wymienioną w punkcie 13.

Materjały wybuchowe kruszące i miotające grupy 2, wymienione w punktach od 7 do 12 i od 15 do 18, nie powinny być również ładowane do jednego wagonu razem z cieczami palnemi klasy Ela, wymienionemi w punktach 1 i 2.

63 (2) Ołowiu i materjałów, zawierających ołów (jego mieszanin i połączeń), nie wolno ładować do jednego wagonu razem z kwasem pikrynowym.

G.

Próżne naczynia. Inne przepisy.

64 Niema przepisów specjalnych.

65 - 70

I b.

Amunicja.

71 Do przewozu dopuszcza się tylko materjały następujące:

1. Lonty bez spłonek:

a) lonty szybkopalne (lonty, składające się z grubej plecionej pochewki i rdzenia z prochu czarnego dużej średnicy, lub rdzenia z nitrowanych nici bawełnianych; co się tyczy lontów nie szybkopalnych, patrz cyfrę marginesową 123;

b) lonty detonujące w postaci rurek metalowych małego przekroju z cienkiemi ściankami i rdzeniem, wypełnionym masą piorunującą, nie bardziej niebezpieczną, niż czysty kwas pikrynowy;

c) lonty detonujące w postaci sznurów plecionych małego przekroju, z rdzeniem, wypełnionym masą piorunującą, nie bardziej niebezpieczną, niż czteroazotan pięcioerytrytu (nitropięcioerytryt).

Co do lontów szybkopalnych patrz cyfrę marginesową 77.

72 2. Zapały nie detonujące (zapały, które nie powodują wybuchu ani zapomocą spłonek detonujących, ani innych urządzeń):

a) kapiszony do broni palnej i do amunicji;

b) próżne łuski do nabojów z kapiszonami lub spłonkami, do broni palnej wszelkiego kalibru;

c) zapłonniki, śruby zapałowe lub inne podobne zapały, zawierające nieznaczny ładunek prochu czarnego, lub innego materjału wybuchowego, działające przy potarciu, uderzeniu lub pod wpływem elektryczności;

d) zapalniki nie detonujące do granatów ręcznych (z trzonami lub bez), spłonki prochowe do ćwiczebnych trzonowych granatów ręcznych i do innej amunicji;

e) zapalniki pociskowe bez wkrętek głowicowych lub innych urządzeń powodujących wybuch, spłonki do zapalników pociskowych.

73 3. Ognie sztuczne sygnałowe, mianowicie:

a) wielkie huki armatnie, zawierające nie więcej niż 200 gr czarnego prochu ziarnistego lub 70 gr prochu bezdymnego, i

b) petardy kolejowe, jeżeli odpowiadają przepisom kraju nadania.

Co się tyczy słabych huków armatnich, zawierających najwyżej 75 gr prochu ziarnistego i używanych do ogni sztucznych, patrz cyfrę marginesową 144.

74 4. Naboje do ręcznej broni palnej:

a) gotowe naboje z łuskami w całości metalowemi. Pociski powinny być dobrze osadzone w łusce, tak, żeby nie mogły się obluzować i nie pozwalały na wysypywanie się ładunku prochu;

b) gotowe naboje z łuskami tylko częściowo metalowemi. Cały ładunek prochu powinien się mieścić w dolnej metalowej części naboju i być zamknięty korkiem lub przybitką. Tektura powinna być tak mocna, aby się nie łamała podczas przewozu;

c) gotowe naboje z łuską tekturową i zapałem centralnym. Tektura powinna być tak mocna, aby się nie łamała podczas przewozu;

d) gotowe naboje, wytwarzające gazy, parę lub mgłę z silnemi własnościami łzawiącemi w łuskach, wykonanych zgodnie z przepisami punktów b) i c);

e) naboje z kulkami do flowerów;

f) naboje ze śrutem do flowerów;

g) naboje do flowerów bez kulek ani śrutu.

75 5. Zapały detonujące:

a) spłonki wybuchowe (także z zapalnikami czasowemi);

b) spłonki wybuchowe, zaopatrzone w zapalniki elektryczne (także czasowe);

c) spłonki wybuchowe, trwale połączone z lontem z czarnego prochu;

d) spłonki wybuchowe czasowe i kapiszony (naboje do sondowania zapomocą echa);

e) spłonki wybuchowe połączone z detonatorami, zawierającemi sprasowany materjał wybuchowy, nie bardziej niebezpieczny, niż czteronitrometyloanilina;

f) spłonki wybuchowe w zapalnikach działowych z detonatorami lub bez detonatorów.

76 6. Spłonki do sondowania (spłonki wybuchowe z kapiszonami, zamknięte w rurkach z blachy - bomby do sondowania).

77 7. Lonty szybkopalne (sznury oplatane małego przekroju, z rdzeniem z masy piorunującej, niebezpieczniejszej od czteroazotanu pięcioerytrytu), jeżeli odpowiadają przepisom kraju nadania.

78 8. Amunicja wojskowa, niewymieniona w innych miejscach (np. naboje, nabite pociski), wszystkie bez spłonek wybuchowych, jeżeli odpowiadają przepisom kraju nadania.

79 9. Granaty ręczne i karabinowe bez zapalników, jeżeli odpowiadają przepisom kraju nadania.

80 10. Ładunki wybuchowe kruszące do pocisków, torped i min, tudzież petardy i t. p., łuski tetrylowe, wszystko bez zapalników, jeżeli odpowiadają przepisom kraju nadania.

81 11. Materjały świetlne i sygnałowe.

Do kategorji tej należą w szczególności:

a) b)

naboje świetlne i sygnałowe, pociski świetlne, naboje z kulami lub pociskami smugowemi, ręczne sygnały świetlne, pociski do wstrzeliwania się dające przy wybuchu światło lub kurzawę, łuski ze ślepym ładunkiem

) ) (Masa miotająca lub świetlna }powinna być tak mocno zgęszczona, )aby przedmioty nie )wybuchały już przy zapalaniu ) ) ) )

82 12. Materjały, wytwarzające mgłę, i przyrządy dymotwórcze, zawierające chloran lub ładunek wybuchowy, jeżeli odpowiadają przepisom kraju nadania.

Co do materjałów dymotwórczych, przeznaczonych do celów rolniczych i dla leśnictwa patrz cyfrę marginesową 148.

83 13. Amunicja, wymieniona w punktach od 8 do 10, ze spłonkami wybuchowemi lub zapalnikami dobrze zabezpieczonemi, jeżeli odpowiada przepisom kraju nadania i nadawana jest do przewozu jako przesyłka wagonowa.

Przepisy o przewozie.

A.

Sztuki towaru: opakowanie, ograniczenie wagi, napisy i nalepki.

84 (1) Przy opakowaniu przedmiotów, wymienionych w punkcie 1, należy przestrzegać następujących przepisów:

a) Lonty, wymienione w punktach 1a) i 1b), powinny być dobrze pakowane do mocnych, szczelnych, dobrze i szczelnie zamykających się naczyń drewnianych, któreby zabezpieczały proch od rozpylenia lub rozsypania. Zamiast naczyń drewnianych można używać mocnych i nieprzemakalnych beczek z tektury.

Waga brutto jednej sztuki, zawierającej przedmioty, wymienione w punktach 1a) i 1b), nie może przewyższać 100 kg.

b) Lonty, wymienione w punkcie 1c), powinny być nawijane w długości około 100 m na mocne szpule, trudno zapalne, np. z drzewa, lub z mocnej i trwałej tektury. Szpule te powinny być zapakowane do szczelnych mocnych naczyń drewnianych, dobrze i szczelnie zamykających się w taki sposób, ażeby nie mogły stykać się ani ze sobą, ani ze ściankami skrzyni. Można to osiągnąć np. owijając kilkakrotnie szpule mocnym i trwałym papierem i zabezpieczając owinięcie od rozluźnienia się lub przemoczenia zapomocą kleju, albo w inny odpowiedni sposób.

Jedna skrzynia nie powinna zawierać więcej niż 1.000 m lontu. Sposób opakowania powinien być uznany przez właściwą władzę kraju nadania.

c) Zamknięcie skrzyń, zawierających lonty bez zapalników, dozwala się zabezpieczać przez opasanie i ściągnięcie skrzyń obręczami lub drutem stalowym.

85 (2) Przedmioty, wymienione w punkcie 2, powinny być zapakowane do szczelnych i dobrze zamkniętych mocnych naczyń drewnianych; nadto można używać jako opakowania:

skrzynek blaszanych do zapałów, wymienionych pod a);

worków-do próżnych łusek, wymienionych pod b).

Przed włożeniem zapałów, wymienionych pod a), do naczyń zewnętrznych, kapiszony z nie-przykrytą powierzchnią masy wybuchowej w ilości do 1.000 sztuk, a kapiszony z przykrytą powierzchnią masy wybuchowej w ilości do 5.000 sztuk, powinny być dobrze zapakowane do naczyń z blachy, mocnych pudełek z tektury lub skrzynek drewnianych.

Łuski do nabojów, t. zw. bocznego ognia (do flowerów i t. p. broni małego kalibru), w ilości najwyżej 25.000 sztuk, mogą być również pakowane do worków z bawełny lub innego podobnego materjału, jeżeli będą należycie unieruchomione przez zasznurowanie worka. Worek powinien być mocno osadzony w skrzyni zewnętrznej, wyłożonej falistą tekturą.

Przedmioty, wymienione w punktach 2c), 2d) i 2e), powinny być pakowane do naczyń w taki sposób, aby nie mogły się wcale przesuwać.

Waga brutto jednej sztuki, zawierającej przedmioty, wymienione w punktach 2a), 2c), 2d) i 2e), nie może przewyższać 100 kg.

86 (3) Przedmioty, wymienione w punkcie 3, powinny być zapakowane w sposób następujący:

a) Wielkie huki armatnie w pierwotnem fabrycznem opakowaniu, w którem zapał powinien być zabezpieczony tak, aby materiał żadną miarą nie mógł się wysypywać, należy dobrze umocowywać w szczelnych i dobrze zamkniętych mocnych naczyniach drewnianych lub też w mocnych nieprzemakalnych beczkach z tektury.

Waga brutto jednego naczynia, nie powinna przewyższać 100 kg, ogólna zaś waga prochu; ziarnistego 25 kg, a bezdymnego 10 kg.

b) Petardy powinny być zapakowane do szczelnych skrzyń z desek, mających co najmniej 20 mm grubości, fugowanych, spojonych drewnianemi wkrętkami. Do skrzyń należy je pakować starannie, używając odpadków papieru, trocin, gipsu lub innych sposobów ku temu, aby petardy nie mogły stykać się ze sobą, ani ze ściankami skrzyń.

Waga brutto jednej sztuki nie powinna przewyższać 50 kg.

87 (4) Przedmioty, wymienione w punkcie 4, powinny być szczelnie ułożone w naczyniach blaszanych, drewnianych lub z mocnej tektury tak, aby nie mogły się wcale przestawać. Naczynia te powinny być ściśle ułożone jedno obok drugiego rzędami i warstwami w mocnych skrzyniach drewnianych, szczelnych i dobrze zamkniętych. Miejsca wolne należy wypełnić lekturą, papierem, pakułami, wełną drzewną lub wiórami drzewnemi - zawsze materjałem pozbawionym wilgoci i tłuszczu, aby zapobiec wszelkiemu poruszaniu się.

Waga brutto jednej sztuki nie może przewyższać 100 kg.

88 (5) Przedmioty, wymienione w punkcie 5a), powinny być pakowane;

a) najwyżej po 100 sztuk do mocnego naczynia blaszanego lub tekturowego tak, ażeby spłonki wybuchowe nie mogły się wcale poruszać nawet w razie silnego wstrząśnięcia.

Miejsca wolne w spłonkach i pomiędzy spłonkami powinny być całkowicie wypełnione suchą mączką z drzewa twardego lub podobnym materjałem, nie zawierającym piasku, jeżeli spłonki nie są tak skonstruowane, żeby masa piorunująca nie mogła się oddzielać podczas przewozu (np. spłonki z nakrywkami).

Dna i nakrywy naczyń blaszanych należy wyściełać od wewnątrz filcem, suknem, tekturą falistą lub innym podobnym materjałem, a wewnętrzną powierzchnię ścian tektura, ażeby spłonki nie mogły stykać się bezpośrednio z blachą.

Naczynia z tektury powinny być zewnątrz pokryte parafiną, cerezyną lub innym podobnym materjałem, czyniącym tekturę nieprzemakalną.

b) Naczynia blaszane i tekturowe, napełnione w ten sposób, powinny być szczelnie zamknięte i oklejone dokoła dobrze przylegającym paskiem papieru, tak, ażeby pokrywa przyciskała zawartość, nie pozwalając na poruszanie się spłonek wybuchowych. Naczynia blaszane należy pakować po pięć sztuk najwyżej w mocny papier pakowy lub w pudełka z tektury.

c) Paczki lub pudełka należy pakować do mocnej skrzyni drewnianej o ściankach mających co najmniej 20 mm grubości, lub do mocnego naczynia blaszanego, nie pozostawiając, w miarę możności, wolnego miejsca. Przynajmniej jedną paczkę lub jedno pudełko z każdej warstwy należy przewiązać opaską dla łatwiejszego wydobycia. Próżne miejsca w naczyniu powinny być wypełnione suchym materjałem, jak papier, słoma, wełna drzewna lub wióry drzewne. Jeżeli naczynie jest drewniane, to pokrywę należy przymocować zapomocą śrub; otwory do śrub w pokrywie i ściankach należy wywiercić przed napełnieniem naczynia. Naczynia blaszane powinny mieć mocne i szczelne zamknięcia, jednak takie, aby można było łatwo i bezpiecznie zdjąć pokrywę i umieścić ją zpowrotem w ten sam sposób, jak była pierwotnie nałożona.

d) Skrzynie drewniane i naczynia blaszane z pokrywą, przyciskającą zawartość w sposób, uniemożliwiający wszelkie poruszanie się spłonek, należy umieścić w mocnej i szczelnej zewnętrznej skrzyni drewnianej, dobrze zamykanej zapomocą śrub, o ściankach mających co najmniej 20 mm grubości. Pomiędzy naczyniem wewnętrznem a skrzynią zewnętrzną powinna być wszędzie wolna przestrzeń co najmniej na 3 cm. Przestrzeń tę należy wypełnić suchemi materjałami, jak trociny, słoma, wełna drzewna lub wióry drzewne.

e) Na każdą skrzynię zewnętrzną należy nałożyć plombę, lub opatrzyć ją pieczęcią (odcisk, znak), umieszczoną na dwóch główkach śrub, znajdujących się w pokrywie, albo też nalepką z marką fabryczną, naklejoną na pokrywę i ścianki.

f) Waga brutto jednej sztuki towaru nie może przewyższać 50 kg.

g) Sztuki towaru, których waga przewyższa 25 kg, powinny być zaopatrzone w uchwyty lub listewki.

89 (6) Przedmioty, wymienione w punkcie 5b), powinny być pakowane w sposób następujący:

a) w paczki najwyżej po 100 sztuk w każdej. Spłonki wybuchowe powinny być układane naprzemian w jednym i drugim końcu paczki. Paczki, łączone razem po 10 sztuk najwyżej, należy zawijać w mocny papier, obwiązując sznurkiem; nie więcej niż po pięć takich nowych paczek należy pakować do mocnego naczynia blaszanego lub do mocnej skrzyni drewnianej o ściankach, mających co najmniej 20 mm grubości, gdzie należy je unieruchomić, wypełniając wolne miejsca suchemi materjałami, jak papier, słoma, wełna drzewna lub wióry drzewne. Pokrywa skrzyni drewnianej powinna być przymocowana zapomocą śrub; otwory do śrub w pokrywie i ściankach należy wywiercić przed napełnieniem skrzyni. Naczynia blaszane powinny mieć mocne i szczelne zamknięcia, jednak takie, aby można było łatwo i bezpiecznie zdjąć pokrywę i umieścić ją zpowrotem w ten sam sposób, jak była pierwotnie nałożona.

b) Na każdą skrzynię drewnianą lub na każde naczynie blaszane należy nałożyć plombę, albo opatrzyć je pieczęcią (odcisk, znak), umieszczoną na dwóch główkach śrub, znajdujących się w pokrywie, albo też nalepką z marką fabryczną, naklejoną na pokrywę i ścianki.

c) Sztuki towaru, których waga przewyższa 25 kg, powinny być zaopatrzone w uchwyty lub listewki.

90 (7) Przedmioty, wymienione w punkcie 5c), powinny być pakowane w sposób następujący:

a) Lont powinien być zwinięty w obrączkę i mocno związany. Dziesięć najwyżej obrączek należy połączyć w jeden rulon, zapakować w mocny papier pakowy i związać szpagatem. Dziesięć rulonów najwyżej pakuje się do skrzyni drewnianej o ściankach, mających co najmniej 12 mm grubości, wypełniając wolne przestrzenie lakierni materjałami, jak papier, słoma, wełna drzewna lub wióry drzewne tak, ażeby zawartość została unieruchomiona. Pokrywa skrzyni drewnianej powinna być przymocowana zapomocą śrub; otwory do śrub w pokrywie i ściankach należy wywiercić przed napełnieniem skrzyni.

b) Skrzynie z pokrywą, przyciskającą zawartość w sposób, uniemożliwiający całkowicie jej poruszanie się, w ilości najwyżej 10 sztuk, należy umieścić w trwałej i szczelnej zewnętrznej skrzyni drewnianej, dobrze zamykanej zapomocą śrub, o ściankach, mających co najmniej 20 mm grubości. Pomiędzy naczyniem wewnętrznem a skrzynią zewnętrzną powinna być wszędzie wolna przestrzeń co najmniej na 3 cm. Przestrzeń tę należy wypełnić suchym materjałem, jak trociny, słoma, wełna drzewna lub wióry drzewne.

c) Na każdą skrzynię zewnętrzną należy nałożyć plombę, lub opatrzyć ją pieczęcią (odcisk, znak), umieszczoną na dwóch główkach śrub, znajdujących się w pokrywie, albo też nalepką z marką fabryczną, naklejoną na pokrywę i ścianki.

d) Sztuki towaru, których waga przewyższa 25 kg, powinny być zaopatrzone w uchwyty lub listewki.

91 (8) Przedmioty, wymienione w punkcie 5d), powinny być pakowane w sposób następujący:

a) Najwyżej 50 sztuk powinno być włożone razem do pierwotnego opakowania fabrycznego (mocnego pudełka blaszanego, mieszczącego pięć warstw nabojów po 10 sztuk, starannie unieruchomionych filcem wełnianym, wkładanym pomiędzy warstwy; pokrywa powinna być przymocowana do pudełka zapomocą taśmy izolacyjnej. Najwyżej dziesięć takich pakunków należy starannie ułożyć w mocnej skrzyni drewnianej. Pokrywa skrzyni drewnianej powinna być przymocowana zapomocą śrub; otwory do śrub w pokrywie i ściankach należy wywiercić przed napełnieniem skrzyni.

b) Skrzynie z pokrywą, przyciskającą zawartość w sposób, uniemożliwiający całkowicie jej poruszanie się, należy umieścić w mocnej i szczelnej zewnętrznej skrzyni drewnianej, która powinna być dobrze zamknięta zapomocą śrub i której ścianki powinny mieć co najmniej 20 mm grubości. Pomiędzy naczyniem wewnętrznem a skrzynią zewnętrzną powinna być wszędzie wolna przestrzeń co najmniej na 3 cm. Przestrzeń tę należy wypełnić suchym materjałem, jak trociny, słoma, wełna drzewna lub wióry drzewne.

c) Na każdą skrzynię zewnętrzną należy nałożyć plombę lub opatrzyć ją pieczęcią (odcisk, znak), umieszczoną na dwóch główkach śrub, znajdujących się w pokrywie, albo też nalepką z marką fabryczną, naklejoną na pokrywę i ścianki.

d) Sztuki, których waga przewyższa 25 kg, powinny być zaopatrzone w uchwyty lub listewki.

92 (9) Przedmioty, wymienione w punkcie 5e),

powinny być pakowane w sposób następujący:

a) 1. Spłonki wybuchowe, połączone z detonatorami, zawierającemi sprasowany materjał wybuchowy, nie bardziej niebezpieczny niż czteronitrometyloanilina, powinny być pakowane w ilości najwyżej 100 sztuk do skrzyń drewnianych o ściankach, mających co najmniej 20 mm grubości, ścianki powinny być ze sobą złączone zapomocą zazębień, a dno i pokrywa mają być zamykane zapomocą śrub. Spłonki wybuchowe należy starannie ułożyć w skrzyniach, używając przegródek z drzewa lub metalu tak, aby były oddzielone od siebie i od ścianek skrzyni przestrzenią nie mniejszą niż 10 mm. Jeżeli użyte skrzynie drewniane są wyłożone wewnątrz blachą cynkową, to grubość ścianek nie może być mniejsza niż 16 mm.

2. Skrzynie te z pokrywą, przyciskającą zawartość w sposób, uniemożliwiający całkowicie jej poruszanie się, należy umieścić w mocnej i szczelnej zewnętrznej skrzyni drewnianej, która powinna być dobrze zamknięta zapomocą śrub i której ścianki powinny mieć co najmniej 20 mm grubości. Pomiędzy naczyniem wewnętrznem a skrzynią zewnętrzną powinna być wszędzie wolna przestrzeń co najmniej na 3 cm. Przestrzeń tę należy wypełnić suchym materjałem, jak trociny, słoma, wełna drzewna lub wióry drzewne.

3. Na każdą skrzynię zewnętrzną należy nałożyć plombę lub opatrzyć ją pieczęcią (odcisk, znak), umieszczoną na dwóch główkach śrub, znajdujących się w pokrywie, albo też nalepką z marką fabryczną, naklejoną na pokrywę i ścianki.

4. Sztuki towaru, których waga przewyższa 25 kg, mają być zaopatrzone w uchwyty lub listewki.

b) 1. Spłonki wybuchowe mogą być również pakowane w ilościach najwyżej po 5 sztuk do pudełek blaszanych, z nasuwanemi pokrywkami i drewnianemi deszczułkami, odpowiednio podziurkowanemi. Pokrywkę należy zamknąć, naklejając taśmę. Dwadzieścia najwyżej pudełek blaszanych należy starannie ułożyć w mocnej skrzyni drewnianej o ściankach, mających co najmniej 20 mm grubości. Skrzynia zewnętrzna nie jest konieczna.

2. Na każdą skrzynię drewnianą należy nałożyć plombę lub opatrzyć ją pieczęcią (odcisk, znak), umieszczoną na dwóch główkach śrub, znajdujących się w pokrywie, albo też nalepką z marką fabryczną, naklejoną na pokrywę i ścianki.

3. Sztuki towaru, których waga przewyższa 25 kg, powinny być zaopatrzone w uchwyty lub listewki.

c) 1. Spłonki wybuchowe do torped (nabite pistolety bojowe bez przyrządów udarowych), jeżeli nie są umieszczone w żelaznych naczyniach, w których są dostarczane na okręty, powinny być starannie pakowane, po 10 sztuk najwyżej, do skrzyń drewnianych o ściankach, mających co najmniej 20 mm grubości. Ściany powinny być ze sobą spojone zapomocą zazębień, a dno i pokrywa zamykane zapomocą śrub. Jeżeli użyte skrzynie drewniane są wyłożone wewnątrz blachą ocynkowaną, wystarczy skrzynia drewniana o ściankach, mających co najmniej 16 mm grubości. Pistolety bojowe należy starannie ułożyć w skrzyniach drewnianych, używając wkładek drewnianych tak, aby były oddzielone od siebie i od ścianek przestrzenią nie mniejszą, niż 20 mm.

2. Pięć takich skrzyń najwyżej należy umieścić nieruchomo w mocnej i szczelnej skrzyni drewnianej, która powinna być dobrze zamknięta zapomocą śrub i której ścianki powinny mieć co najmniej 20 mm grubości. Pomiędzy naczyniem wewnętrznem a skrzynią zewnętrzną powinna być wszędzie wolna przestrzeń co najmniej na 3 mm. Przestrzeń tę należy wypełnić suchym materjałem pakunkowym, jak trociny, słoma, wełna drzewna, lub wióry drzewne.

3. Na każdą skrzynię zewnętrzną należy nałożyć plombę lub opatrzyć ją pieczęcią (odcisk, znak), umieszczoną na dwóch główkach śrub, znajdujących się w pokrywie, albo też nalepką z marką fabryczną, naklejoną na pokrywę i ścianki.

4. Sztuki towaru, których waga przewyższa 25 kg, powinny być zaopatrzone w uchwyty lub listewki.

93 (10) Przedmioty, wymienione w punkcie 5 f), powinny być pakowane:

a) najwyżej po 25 sztuk do skrzyń drewnianych o ściankach, mających co najmniej 20 mm grubości, ściany powinny być ze sobą spojone zapomocą zazębień, a dno i pokrywa zamykane zapomocą śrub. Spłonki wybuchowe w zapalnikach pocisków powinny być dobrze ułożone w drewnianych skrzyniach zapomocą wkładek drewnianych tak, aby między niemi i od ścian pozostawała przestrzeń nie mniejsza niż 20 mm.

b) Najwyżej po 5 takich skrzyń należy umieścić nieruchomo w mocnej i szczelnej skrzyni drewnianej, która powinna dobrze się zamykać zapomocą śrub i której ścianki powinny mieć co najmniej 20 mm grubości. Pomiędzy naczyniem wewnętrznem a skrzynią zewnętrzną powinna być wszędzie wolna przestrzeń co najmniej na 3 mm. Przestrzeń tę należy wypełnić suchym materjałem pakunkowym, jak trociny, słoma, wełna drzewna, lub wióry drzewne.

c) Na każdą skrzynię zewnętrzną należy nałożyć plombę lub opatrzyć ją pieczęcią (odcisk, znak), umieszczoną na dwóch główkach śrub, znajdujących się w pokrywie, albo też nalepką z marką fabryczną, naklejoną na pokrywę i ścianki.

d) Sztuki towaru, których waga przewyższa 25 kg, powinny być zaopatrzone w uchwyty lub listewki.

94 (11) Przedmioty, wymienione w punkcie 6, powinny być pakowane w sposób następujący:

a) Po 25 sztuk najwyżej do pierwotnego opakowania fabrycznego (mocne pudełka tekturowe lub blaszane z zaklejonem zamknięciem, w których oddzielne przedmioty powinny być owinięte nasyconym papierem i otoczone osłoną z falistej tektury) ; nie więcej niż 500 sztuk należy umieścić nieruchomo w dobrze zamkniętej mocnej skrzyni drewnianej.

b) Waga brutto jednej sztuki towaru nie powinna przewyższać 50 kg.

c) Sztuki, których waga przewyższa 25 kg, powinny być zaopatrzone w uchwyty lub listewki.

95 (12) Przedmioty, wymienione w punkcie 7, powinny być nawijane w długości około 100 m na mocne szpule, trudno zapalne, z drzewa lub tektury. Szpule te powinny być zapakowane do szczelnych skrzyń drewnianych, zamykanych zapomocą wkrętek z drzewa, o ściankach, mających co najmniej 20 mm grubości tak, aby szpule nie mogły stykać się ani ze sobą ani ze ściankami skrzyni.

Waga brutto jednej skrzyni nie powinna przewyższać 90 kg.

96 (13) Przedmioty, wymienione w punkcie 8, powinny być pakowane do mocnych i szczelnych skrzyń drewnianych, zamykanych zapomocą wkrętek z drzewa.

97 (14) Przedmioty, wymienione w punkcie 9, powinny być pakowane w sposób następujący:

a) Granaty ręczne powinny być pakowane po 25 sztuk najwyżej do skrzyń drewnianych o ściankach, mających co najmniej 16 mm grubości, w których należy je układać, używając wkładek drewnianych.

b) Granaty karabinowe powinny być pakowane po 50 sztuk najwyżej w skrzynie drewniane o ściankach, mających co najmniej 16 mm grubości, w których należy je układać, używając wkładek drewnianych,

c) Na naczynia, zawierające granaty ręczne i karabinowe, należy nałożyć plomby lub opatrzyć je pieczęcią (odcisk, znak), umieszczoną na dwóch główkach śrub, znajdujących się w pokrywie, albo też nalepką z marką fabryczną, naklejoną na pokrywę i ścianki.

98 (15) Przedmioty, wymienione w punkcie 10, powinny być opakowane:

a) Ładunki wybuchowe kruszące, materjały wybuchowe, stanowiące ładunek zasadniczy lub zapalający, ładunki określonego kształtu, petardy, materjały wybuchowe i naboje górnicze, jak również amunicja ćwiczebna bez ostrego ładunku, powinny być zapakowane w szczelne i dobrze zamknięte, mocne skrzynie drewniane. Bryły prasowanego kwasu pikrynowego powinny być zaopatrzone w nieprzemakalne osłony. Głowice torped bojowych i ładunki min morskich mogą być przewożone w swoich osłonach stalowych.

Sztuki towaru, których waga przewyższa 25 kg, powinny być zaopatrzone w uchwyty lub listewki.

b) Łuski tetrylowe należy pakować najwyżej po 100 sztuk w pudełka blaszane; nie więcej niż 100 takich pudełek powinno być starannie ułożone w dobrze zamkniętej mocnej skrzyni.

c) Ładunki z czteroazotanu pięcioerytrytu powinny być pakowane w ilościach najwyżej po 3 kg w mocne pudełka tekturowe tak, aby się ze sobą nie stykały (w pudełka z przegródkami, lub owijając papierem). Po trzy pudełka najwyżej należy ściśle zapakować w szczelne i mocne naczynie drewniane, pozostawiając między ściankami zewnętrznemi pudełek tekturowych i ściankami wewnętrznemi naczyń pustą przestrzeń, którą należy całkowicie wypełnić mączką drzewną. Pokrywa drewnianego naczynia powinna być przymocowana zapomocą wkrętek z drzewa.

99 (16) Przedmioty, wymienione w punkcie 11, zamknięte w pierwotnem opakowaniu fabrycznem, powinny być ułożone w trwałych i szczelnych skrzyniach drewnianych w ten sposób, aby nie mogły się przesuwać podczas przewozu. Co do przedmiotów, wymienionych pod b), to mogą one być również ułożone w mocnych i nieprzemakalnych beczkach tekturowych; ich główki zapłonne powinny być tak opatrzone, aby materjał wybuchowy w żadnym razie nie mógł się wysypywać. Skrzynie, zawierające przedmioty, wymienione pod a), powinny być wyłożone wewnątrz naoliwionym papierem. Ścianki skrzyń, zawierających przedmioty, wymienione pod a), powinny mieć co najmniej 18 mm grubości i powinny być ze sobą spojone za-pomocą zazębień, a drzwi i pokrywa powinny być zamknięte zapomocą śrub. Są również dozwolone pokrywy na zawiasach z plombowanemi zamknięciami, zamykające skrzynie należycie mocno i szczelnie. Skrzynie, zawierające przedmioty, wymienione pod a), powinny być nadto zaopatrzone w uchwyty lub listewki.

Waga brutto jednego naczynia nie powinna przewyższać 100 kg.

100 (17) Przedmioty, wymienione w punkcie 12, powinny być dobrze ułożone w mocnych naczyniach drewnianych.

101 (18) Co się tyczy przedmiotów, wymienionych w punkcie 13, to ich opakowanie, stosownie do rodzaju amunicji, powinno odpowiadać przepisom cyfr' marginesowych 96, 97 i 98.

102 (19) Każda sztuka towaru, zawierająca przedmioty, wymienione w punktach 3, 5, 6 i 7, powinna być opatrzona nalepką według wzoru Nr. 2; każda sztuka, zawierająca przedmioty, wymienione w punktach od 8 do 11, - nalepką według wzoru Nr. 1; każda sztuka z przedmiotami, wymienionemi w punkcie 13, - nalepką według wzoru Nr. 2a.

B.

Pakowanie razem z innemi przedmiotami.

103 Zakazane.

C.

Przewóz.

104 (1) Przedmioty, wymienione w punktach 3 i od 5 do 11, nie mogą być nadawane do przewozu jako drobne przesyłki pośpieszne; przedmioty, wymienione w punkcie 13, nie mogą być wogóle przewożone jako przesyłki pośpieszne.

105 (2) Przedmioty klasy I b, z wyjątkiem wymienionych w punktach 1, 2, 4 i 12, nie mogą być wysyłane z poleceniem "zostawić na stacji".*)

D.

Wzmianki i zaświadczenia w liście przewozowym.

106 (1) Nazwę towaru należy otoczyć ramką:

a) pojedynczą czarną, jeżeli chodzi o przedmioty, wymienione w punktach 3, 5, 6 i 7;

b) pojedynczą czerwoną, jeżeli chodzi o przedmioty, wymienione w punktach od 8 do 11;

c) podwójną czarną, jeżeli chodzi o przedmioty, wymienione w punkcie 13.

______

^*) Do czasu wejścia w życie nowej K. M. T. z dn. 23 listopada 1933 r. żadnych przedmiotów klasy Ib nie wolno wysyłać z poleceniem "zostawić na stacji" (patrz art. 6 § 6 h K. M. T. z dn. 23 października 1924 r.).

107 (2) Przesyłając przedmioty klasy I b, z wyjątkiem wymienionych w punkcie 1 a), nadawca powinien zaświadczyć w liście przewozowym: "Właściwości i opakowanie towaru odpowiadają przepisom załącznika I do K.M.T.".

108 (3) Jeżeli inny nadawca niż fabryka, która wytworzyła materjał, nadaje do dalszego przewozu całą przesyłkę lub część przesyłki, co do której przepisy wymagają zaświadczenia w liście przewozowym, to zaświadczenia takiego można nie żądać, pod warunkiem, aby nowy nadawca oświadczył, że przesyłka jest ta sama, co i pierwotna, lub, że różne jej części pochodzą z przesyłki pierwotnej, którą zbadano i na którą wydano zaświadczenie, oraz, że w pierwotnem opakowaniu nic nie zmieniono. Powyższe oświadczenie powinno być na żądanie udowodnione.

Odnośne zaświadczenie w liście przewozowym powinno brzmieć w formie skróconej: "Zawartość i opakowanie te same, co w pierwotnej przesyłce".

109 (4) Osobne przepisy ustawowe umawiających się Państw, przez których obszary przewóz ma być dokonany, postanawiają, czy i jakie inne zaświadczenia są jeszcze wymagane.

E.

Środki przewozowe: ładowanie, napisy i nalepki.

110 (1) Do przewozu należy używać tylko krytych wagonów towarowych.

111 (2) Ponadto przy przewozie przedmiotów, wymienionych w punkcie 13, należy przestrzegać następujących przepisów:

a) Do przewozu mogą być używane tylko wagony ze sprężynowemi zderzakami i sprzęgami, mocnym i trwałym dachem, szczelnem oszalowaniem i dobrze zamykającemi się drzwiami, jeśli można bez urządzeń hamulcowych.

b) Nie wolno używać wagonów z wystającemi wewnątrz żelaznemi gwoździami, śrubami, nakrętkami i t. p.

c) Drzwi i okna wagonów powinny się szczelnie zamykać i być przez cały czas zamknięte.

d) Naczynia powinny być ułożone w wagonach w ten sposób, aby były zabezpieczone od tarcia, podrzucania, uderzeń, przewracania się, lub spadania z górnych warstw ładunku. W szczególności nie należy stawiać beczek pionowo, lecz układać poziomo rzędami równolegle do bocznych ścian wagonu, zabezpieczając od przetaczania się zapomocą podkładek drewnianych pod przykryciem z grubych i miękkich derek.

e) Specjalne przybory ładunkowe (derki i t. p.) powinny być dostarczone przez nadawcę i będą wydawane odbiorcy wraz z towarem.

112 (3) Na wagonach, do których będą załadowane sztuki towaru, opatrzone nalepkami, według wzorów Nr. 1, 2 lub 2a (patrz cyfrę marginesową 102), należy przed rozpoczęciem ładowania umieścić takie same nalepki po obu stronach wagonu.

F.

Zakaz ładowania razem z innemi przedmiotami.

113 Ognie sztuczne sygnałowe, wymienione w punkcie 3, zapały detonujące, wymienione w punkcie 5, spłonki do sondowania, wymienione w punkcie 6, lonty szybkopalne, wymienione w punkcie 7, i amunicja, nie powinny być ładowane do tego samego wagonu:

razem z materjałami klasy I a,

razem z przedmiotami klasy I b, wymienionemi w punktach od 8 do 11,

razem z cieczami palnemi klasy III a, wymienionemi w punktach 1 i 2.

G.

Próżne naczynia. Inne przepisy.

114 Niema przepisów specjalnych.

115 -120

Ic.

Materjały zapalające, ognie sztuczne i t. p.

Do przewozu dopuszcza się tylko przedmioty następujące:

Materjały zapalające:

121 1. Zapałki zwyczajne i inne przedmioty do zapalania przez potarcie.

122 2. Taśmy zapalne i taśmy zapalne parafinowe do lamp bezpieczeństwa, zawierające materjał wybuchowy, składający się z chloranu potasu lub saletry oraz z nieznacznych ilości fosforu, siarczku antymonu, siarki, cukru mlecznego, ultramaryny, kredy, materjałów lepiących (dekstryny, gumy), lub podobnych materjałów. 1.000 zapalników może razem zawierać najwyżej 7,5 gr materjału wybuchowego.

Co do wstążek zapalnych, patrz cyfrę marginesową 135.

123 3. Lonty z prochem czarnym (lonty, składające się z cienkiego i ścisłego sznurka z rdzeniem z prochu czarnego, nieznacznej średnicy).

Co do lontów innego rodzaju, patrz cyfry marginesowe 71 i 77.

124 4. Nici piroksylinowe do prędkiego zapalania ogni sztucznych i t. p. Nić piroksylinowa powinna mieć taką samą stałość jak nitroceluloza (klasa I a).

125 5. Zapalniki do lontów (zakryte z obu końców cienkie rurki papierowe lub tekturowe, zawierające małą ilość masy zapalnej z materjałów, zawierających tlen - chloranu, azotanu - i materyj organicznych z dodaniem lub bez dodania nitrozwiązków aromatycznych), tudzież kapsle termitowe z pastylkami piorunującemi.

126 6. Zapalniki z bezpiecznikami do lontów (łuski z mocnego papieru lub tektury z przedziurawionym zapałem i przepuszczonym przezeń drutem do potarcia lub wyrwania, lub innej podobnej konstrukcji).

127 7. Zapalniki elektryczne bez spłonek wybuchowych.

128 8. Zapalniki elektryczne (np. do fotograficznych proszków magnezjum)¹). Ładunek świetlny każdego zapalnika nie powinien przewyższać 30 mg, ani zawierać więcej niż 10% piorunianu rtęci.

Wyroby i zabawki pirotechniczne; zapalniki i wstążki zapalne, pukawki wybuchowe:

129 9. Wyroby pirotechniczne salonowe (cylindry Bosco, bomby z konfetti, owoce kotyljonowe i inne podobne wyroby, zawierające nieznaczny ładunek kolodjonowej bawełny strzelniczej, nie większy niż 1 gr w każdym oddzielnym przedmiocie i przeznaczony do wyrzucania nieszkodliwych pocisków, jako to: kul z waty, konfetti i t. p.).

130 10. Cukierki strzelające, karty kwiatowe, listki papieru kolodjonowego i podobne przedmioty, zawierające znikome ilości papieru kolodjonowego lub piorunianu srebra.

131 11. Groch piorunujący, granaty piorunujące i tym podobne wyroby, zawierające piorunian srebra; 1.000 sztuk tych przedmiotów powinno zawierać najwyżej 1 gr piorunianu srebra.

132 12. Kamienie piorunujące, t. j. kamienie kuliste, mające w średnicy co najmniej 25 mm, których powierzchnię pokrywa masa piorunująca wagi do 3 gr, zabezpieczona osłoną z bibułki. Masa piorunująca powinna zawierać najwyżej 25 do 30% chloranu potasu, 10% sześciosiarczku fosforu i 60 do 65% materjałów, do dopełnienia ilości i zlepienia masy, zachowujących się biernie przy rozkładzie. Dopuszcza się również do przewozu inne podobne wyroby, pod warunkiem, aby nie były bardziej niebezpieczne.

______

¹) Aparaty do wytwarzania światła błyskawicznego, sporządzone nakształt lampek elektrycznych i zawierające ładunek świetlny podobny do ładunku zapalników elektrycznych, nie są uważane za przedmioty klasy Ic i są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń.

133 13. Laseczki pirotechniczne (zapałki bengalskie, zawierające najwyżej 20 gr masy palnej i wybuchowej na jedno pudełko, mieszczące 20 do 24 zapałek, zapałki z deszczem złocistym, zapałki z deszczem kwiecistym i t. p.).

134 14. Świece cudowne z masą, składającą się z saletry barowej, opiłków żelaznych, blaszek aluminjowych i ciał lepiących; świece nie powinny mieć główki zapalnej.

135 15. Zapalniki do zabawek dziecięcych, wstążki zapalne i pierścienie zapalne, zawierające masę piorunującą z chloranu potasu lub saletry, nieznacznej ilości czerwonego fosforu, siarczku antymonu, siarki, cukru mlecznego, ultramaryny, kredy, ciał lepiących (dekstryny, gumy) lub innych podobnych materjałów. 1.000 zapalników powinno zawierać najwyżej 7,5 gr materjału wybuchowego.

Co do tasiem zapalnych do lamp bezpieczeństwa, patrz cyfrę marginesową 122.

136 16. Korki detonujące z masą wybuchową, której zasadniczą część składową stanowią chlorany i fosfor (chloran potasu, czerwony fosfor, kreda, ciało lepiące); 1.000 korków powinno zawierać najwyżej 60 gr materjału wybuchowego. Przestrzeń pomiędzy powierzchnią ładunku wybuchowego a otworem zagłębienia w korku powinna wynosić około 5 mm. W razie użycia korka naturalnego, masę wybuchową należy umieścić nieruchomo pomiędzy dwoma arkuszami papieru lub w miseczce tekturowej w ten sposób, aby nie mogła się oddzielić ani wypaść. Jeżeli korki są z masy korkowej, to masę wybuchową należy umieścić bezpośrednio w zagłębieniu.

137 17. Okrągłe petardy z masą wybuchową fosforowo-chloranową (chloran potasu, czerwony fosfor, kreda, ciało lepiące), składające się z krążka tekturowego grubości 2 mm, na którym umieszczone jest kółko z zagłębieniem, zawierającem prasowaną masę wybuchową, przykryte papierkiem. 1.000 petard powinno zawierać najwyżej 45 gr materjału wybuchowego.

138 18. Korki detonujące z masą, zawierającą piorunian, lub z inną podobną masą, wprasowaną w tekturowe kapiszony, umocowane w zagłębieniu korków. 1.000 korków detonujących powinno zawierać najwyżej 60 gr materjału wybuchowego.

139 19. Kapiszony tekturowe (amunicja lilipucia) z wprasowanym piorunianem lub inną podobną masą. 1.000 kapiszonów tekturowych powinno zawierać najwyżej 25 gr materjału wybuchowego.

140 20. Kapiszony tekturowe (amunicja lilipucia) z masą wybuchową fosforowo-chloranową (chloran potasu, czerwony fosfor, kreda i ciało lepiące). 1.000 kapiszonów tekturowych powinno zawierać najwyżej 25 gr materjału wybuchowego.

141 21. Kapiszony tekturowe, wybuchające pod nogą, z osłoniętą masą wybuchową fosforowo-chloranową. 1.000 kapiszonów powinno zawierać najwyżej 30 gr materjału wybuchowego.

142 22. Płytki wybuchające i martyniki (zwane hiszpańskiemi ogniami sztucznemi), składające się z mieszaniny fosforu białego (żółtego) i czerwonego z chloranem potasu oraz co najmniej z 50% ciał obojętnych, zachowujących się biernie przy rozkładzie mieszaniny chloranu potasu z fosforem. Ciężar płytki nie może przewyższać 2,5 gr, a ciężar martyniki 0,1 gr.

Dopuszcza się również do przewozu wyroby podobne, jeżeli nie są bardziej niebezpieczne.

Ognie sztuczne ¹).

143 23. Bomby i garnki ogniste, t. j. naboje, wyrzucane z moździerzy, ważące najwyżej 9 kg razem z ładunkiem wyrzutowym (waga brutto 12 kg).

Bomby płomieniste, rakiety, świece rzymskie, fontanny, koła ogniste i t. p. z ładunkiem, ważącym w jednej sztuce nie więcej niż 800 gr.

144 24. Małe huki armatnie, w postaci nabojów papierowych, owiniętych szpagatem i pociągniętych klejem, zawierających nie więcej niż 75 gr prochu ziarnistego lub 25 gr materjału wybuchowego (proszek aluminjowy i nadchloran potasu bez siarki), oraz huki karabinowe - petardy²), zawierające nie więcej niż 20 gr prochu ziarnistego, w postaci rurek papierowych, zamkniętych z obu końców, jedne i drugie opatrzone lontami, których końce powinny być przykryte, jako też inne podobne przedmioty, służące do wywoływania silnego huku.

Co do dużych huków armatnich (ogni sztucznych sygnałowych), patrz cyfrę marginesową 73.

145 25. Ognie sztuczne drobne (żabki, szmermele, deszcz złocisty, deszcz srebrzysty i t. p.), zawierające w 144 sztukach najwyżej 1.000 gr czarnego prochu ziarnistego. Wulkany, komety ręczne i t. p., zawierające w jednej sztuce do 30 gr czarnego prochu ziarnistego.

146 26. Ognie bengalskie (pochodnie bengalskie, ognie, płomienie i t. p.) bez zapalnika.

147 27. Prochy - błyskawice z magnezjum, gotowe do użytku, w oddzielnych opakowaniach, zawierających nie więcej niż 5 gr świetlnego ładunku bez domieszki chloranów.

______

1) Masa wybuchowa w ogniach sztucznych nie powinna zawierać chloranu.

2) Co do petard kolejowych, patrz cyfrę marginesową 73.

Materjały, używane do walki z pasorzytami.

148 28. Materjały, wytwarzające dym, używane w rolnictwie i leśnictwie, oraz naboje dymne, przeznaczone do walki z pasorzytami. Masa dymotwórcza nie może zawierać chloranu.

149 W stosunku do przedmiotów, wymienionych w punktach od 1 do 28, obowiązują warunki następujące:

a) Ładunek wybuchowy tych przedmiotów powinien być tak sporządzony, rozmieszczony i podzielony, ażeby tarcie, wstrząśnienia, uderzenie albo zapalenie się opakowanych przedmiotów nie mogły spowodować wybuchu całej zawartości przesyłki.

b) Białego lub żółtego fosforu wolno używać tylko wtedy, kiedy chodzi o przedmioty, wymienione w punktach 2 i 22.

c) Użyta masa powinna być stałą, to znaczy, że po 4-ch tygodniach przechowywania w temperaturze 50º C nie powinna zdradzać żadnych zmian, dowodzących jej niedostatecznej stałości.

d) Wytwórca powinien, powtarzając próby, upewniać się co do tego, że masa wybuchowa znajduje się w należytym stanie i jest należycie chroniona.

e) Przedmioty, wymienione w punktach od 16 do 21, dopuszcza się do przewozu, tylko o tyle, o ile one same oraz rodzaj ich opakowania odpowiadają wzorom, zatwierdzonym przez właściwe władze kraju wysyłającego.

Przepisy o przewozie.

A.

Sztuki towaru: opakowanie, ograniczenie wagi, napisy i nalepki.

150 (1) Przedmioty, wymienione w punktach 1, 9 i 10, powinny być dobrze pakowane w mocny papier pakowy lub trwałe pudełka. W jednem pudełku tekturowem może znajdować się najwyżej 1.200 pudełek zapałek; patrz również cyfrę marginesową 173.

151 (2) Przedmioty, wymienione w punkcie 2, powinny być starannie pakowane albo do okrągłych puszek blaszanych albo do mocnych okrągłych puszek tekturowych ze szczelnie pasującemi pokrywkami na obu końcach, albo w mocne pudełka tekturowe. Każda puszka może zawierać najwyżej 12 zwojów taśmy z najwyżej 50 kapiszonami w każdym. Puszki w ilości nie więcej niż 30 sztuk należy zawijać w papier, łącząc je w mocne paczki. Zwoje tasiem zapalnych należy przekładać krążkami tekturowemi, dokładnie dopasowanemi do puszki. Każde pudełko tekturowe nie powinno mieścić więcej niż 100 kapiszonów, zawierających po 5 mg piorunianu. Zawartość 7,5 mg piorunianu jest dozwolona tylko pod warunkiem, aby pudełko nie mieściło więcej niż 50 zapalników. Najwyżej 12 takich pudełek łączy się w jeden rulon, najwyżej zaś 12 rulonów w jedną mocną paczkę, owijając papierem pakowym; patrz również cyfrę marginesową 173.

152 (3) Przedmioty, wymienione w punkcie 3, powinny być pakowane do mocnych, szczelnych i dobrze zamykanych skrzyń drewnianych lub też do mocnych i nieprzemakalnych beczek tekturowych. Skrzynie, przeznaczone na te przedmioty powinny być całkowicie wyłożone dobrym, mocnym papierem; zamiast papieru można użyć do wyłożenia cienkiej blachy cynkowej.

153 (4) Przedmioty, wymienione w punkcie 4, nawija się w długościach najwyżej po 30 m na mocną tekturę i owija następnie papierem. Najwyżej po 10 sztuk takich paczek łączy się razem, owija papierem, pakowym i wkłada do skrzynki drewnianej o ścianach, mających co najmniej 10 mm grubości. Wolne miejsca wypełnia się mączką drzewną. Jedna sztuka nie może zawierać więcej niż 6000 m nici zapalnych; patrz również cyfrę marginesową 173.

154 (5) Przedmioty, wymienione w punkcie 5, powinny być starannie pakowane po 25 sztuk najwyżej do szczelnych puszek z białej blachy lub tektury, jednak kapsle termitowe najwyżej po 100 sztuk do szczelnych pudełek tekturowych. W takiem wewnętrznem opakowaniu (puszkach lub pudełkach) należy je umieszczać w skrzyniach w odstępach co najmniej 1 cm, wypełnianych należycie mocno ubitą mączką drzewną. Do jednej skrzyni nie wolno pakować więcej niż 40 paczek wewnętrznego opakowania. Paczki te powinny być tak rozmieszczone, aby tworzyły dwie grupy po 20 paczek, należycie oddzielone od siebie warstwą dobrze ugniecionej mączki drzewnej, mającą co najmniej 3 cm grubości; patrz również cyfrę marginesową 173.

155 (6) Przedmioty, wymienione w punkcie 6, powinny być zapakowane w trwałe, szczelne i dobrze zamknięte skrzynie drewniane.

156 (7) Przedmioty, wymienione w punkcie 7, powinny być zapakowane w trwałe, szczelne i dobrze zamknięte skrzynie drewniane, w beczki drewniane lub w mocne nieprzemakalne beczki tekturowe.

157 (8) Przedmioty, wymienione w punkcie 8, powinny być zapakowane w pudełka tekturowe, z których każde powinno zawierać najwyżej 72 zapalniki elektryczne. Najwyżej 12 takich pudełek należy łączyć w jedną paczkę; patrz również cyfrę marginesową 173.

Co do opakowania przedmiotów, wymienionych w punkcie 9 i 10, patrz cyfrę marginesową 150.

158 (9) Przedmioty, wymienione w punkcie 11, powinny być starannie zapakowane w skrzynki drewniane lub mocne pudełka tekturowe, które należy owinąć papierem; każda skrzynka lub pudełko może zawierać najwyżej 1.000 sztuk, do których unieruchomienia należy użyć trocin; patrz również cyfrę marginesową 173.

159 (10) Przedmioty, wymienione w punkcie 12, powinny być starannie zapakowane w pudełka tekturowe, z których każde może zawierać najwyżej 25 sztuk; kamienie piorunujące należy starannie unieruchomić zapomocą trocin; patrz również-cyfrę marginesową 173.

160 (11) Przedmioty, wymienione w punkcie 13, powinny być starannie zapakowane w pudełka i połączone następnie w paczki, najwyżej po 12 pudełek, które należy owinąć papierem; patrz również cyfrę marginesową 173.

161 (12) Przedmioty, wymienione w punkcie 14, powinny być starannie pakowane do pudełek, które należy łączyć następnie w paczki, najwyżej po 12 pudełek, owijając papierem lub pakując do torebek papierowych. Torebki należy zamykać, zaginając koniec otwarty. Pudełka albo torebki powinny być połączone pod osłoną z wytrzymałego papieru, w mocno się trzymające paczki, które nie powinny zawierać więcej niż 144 sztuki wspomnianych przedmiotów; patrz też cyfrę marginesową 173.

162 (13) Przedmioty, wymienione w punkcie 15, powinny być starannie zapakowane do mocnych pudełek tekturowych, z których każde powinno mieścić najwyżej 100 zapalników, zawierających po 5 mg piorunianu. Zawartość 7,5 mg piorunianu jest dozwolona tylko pod warunkiem, aby pudełko nie mieściło więcej niż 50 zapalników. Najwyżej 12 takich pudełek z zapalnikami, wstążkami zapalnemi lub pierścieniami zapalnemi, łączy się w jeden rulon, a 12 rulonów najwyżej w jedną mocną paczkę, owijając papierem pakowym; patrz również cyfrę marginesową 173.

163 (14) Przedmioty, wymienione w punktach 16 i 18, powinny być pakowane, w ilości najwyżej po 50 korków, do pudełek tekturowych z nasuwaną pokrywką. Korki powinny być przyklejone do dna pudełka, lub umocowane w inny niemniej pewny sposób. Wolne miejsca powinny być dobrze wypełnione suchą mączką drzewną lub korkową. Na mączkę nakłada się warstwę waty lub innego niemniej sprężystego materjału; pudełko zamyka się nasuwaną pokrywką. Napakowane w ten sposób pudełka łączy się w małe paczki, oklejając taśmą papierową albo związując szpagatem, tak, aby każda paczka, zawierała najwyżej 100 korków detonujących. Naklejane taśmy papierowe lub sznurek powinny być dostatecznie mocne i pewne, aby mączka drzewna nie mogła się przesypywać w pudełkach, ani z nich wysypywać. Najwyżej pięć małych paczek łączy się w jeden pakiet, owijając papierem pakowym; patrz również, cyfrę marginesową 173.

164 (15) Przedmioty, wymienione w punkcie 17, powinny być starannie pakowane do pudełek tekturowych z nasuwaną pokrywką w ilości najwyżej 5 krążków do każdego pudełka. Najwyżej 5 takich pudełek owija się papierem. Najwyżej 20 rulonów, otrzymanych w ten sposób, łączy się w jedną paczkę. Najwyżej dwie paczki wkłada się razem do jednego mocnego pudła tekturowego z nasuwaną pokrywką. Pokrywka powinna być dobrze przymocowana paskiem z trwałego papieru, przyklejonym do dolnej części pudla. Każda skrzynia maże zawierać najwyżej 50 pudeł tekturowych; patrz również cyfrę marginesową 173.

Co do opakowania przedmiotów, wymienionych w punkcie 18, patrz cyfrę marginesową 163.

165 (16) Przedmioty, wymienione w punkcie 19, należy dobrze pakować, najwyżej po 10 sztuk, do jednego pudełka tekturowego z nasuwaną pokrywką, wypełniając wszystkie wolne miejsca mączką drzewną; na dnie pudełka i pod pokrywką powinna być umieszczona tektura grubości 1 mm. Pokrywkę należy przymocować do pudełka paskiem z trwałego papieru, naklejonym na obie części pudełka. Najwyżej po 10 takich pudełek owija się papierem; najwyżej 10 rulonów, otrzymanych w ten sposób, łączy się następnie w jedną trwałą paczkę, owijając papierem pakowym. Jedna skrzynia może zawierać najwyżej 25 paczek; patrz również cyfrę marginesową 173.

166 (17) Przedmioty, wymienione w punkcie 20, należy dobrze pakować albo według przepisów, podanych pod cyfrą marginesową 165, albo w pudełka tekturowe z nasuwaną pokrywką, najwyżej po 50 sztuk w każdem; powinny one być umocowane w tekturach z otworami, wszystkie zaś miejsca wolne wypełnione mączką drzewną; patrz również cyfrę marginesową 173.

167 (18) Przedmioty, wymienione w punkcie 21, powinny być starannie zapakowane w mocne pudełka tekturowe, z których każcie może zawierać najwyżej 15 zapalników tekturowych, wybuchających pod nogą, naklejonych na krążek tekturowy. Wolne miejsca w pudełkach, których części dolne należy mocno połączyć z pokrywami naklejonym paskiem papieru, powinny być wypełnione mączką drzewną. Najwyżej dwanaście pudełek łączy się w jeden rulon. Najwyżej 6 takich rulonów pakuje się do pudełka tekturowego, którego krawędzie i rogi powinny być wzmocnione i spięte ze sobą klamerkami z drutu; patrz również cyfrę marginesową 173.

168 (19) Przedmioty, wymienione w punkcie 22, powinny być starannie pakowane:

a) Płytki wybuchające - do szczelnego pudełka ze skórzanej lub słomianej tektury, dobrze przesypane mączką drzewną lub miałkie-mi trocinami; jedno pudełko nie powinno zawierać więcej niż 144 sztuki, a jedna skrzynia więcej niż 50 pudełek, przyczem waga płytek wybuchających nie może przewyższać 18 kg; patrz również cyfrę marginesową 173.

b) Martyniki, w ilościach najwyżej po 65 sztuk, - do okrągłych pudełek tekturowych, wyłożonych bibułką; pudełka należy pakować w pudła tekturowe najwyżej po 72 sztuki. Jedna skrzynia może zawierać najwyżej 3.600 pudełek tekturowych w pudłach z tektury, przyczem waga martynik nie może przewyższać 24 kg; patrz również cyfrę marginesową 173.

169 (20) Przedmioty, wymienione w punktach 23, 25 i 26, powinny być starannie pakowane w mocne pudełka tekturowe lub skrzynki drewniane; przedmioty, wymienione w punkcie 26, mogą być także pakowane w torby papierowe; ognie sztuczne większych rozmiarów należy pakować w papier, jeżeli miejsca, w których się zapalają, nie są przykryte osłoną papierową; w obu przypadkach masę zapalną należy zabezpieczyć od rozsypania; patrz również cyfrę marginesową 173.

Ładunek miotający bomb, ważących brutto więcej niż 5 kg, powinien być osłonięty łuską papierową, pokrywającą dolną część bomby. Bomby powinny być pakowane w skrzynie; miejsca wolne powinny być dobrze wypełnione wełną drzewną lub podobnym materjałem.

170 (21) Przedmioty, wymienione w punkcie 24, powinny być dobrze zapakowane w mocne pudełka; małe huki armatnie powinny być ułożone nieruchomo, a oddzielne sztuki odgrodzone od siebie grubą warstwą mączki drzewnej lub innego odpowiedniego materjału; patrz również cyfrę marginesową 173.

Co do opakowania przedmiotów, wymienionych w punktach 25 i 26, patrz cyfrę marginesową 169.

171 (22) Materjały, wymienione w punkcie 27, powinny być pakowane w torebki papierowe; najwyżej 20 takich torebek powinno być umieszczonych nieruchomo w pudełkach tekturowych; pudełka tekturowe powinny być, każcie zosobna lub po kilka, owinięte naoliwionym papierem. Zamiast torebek papierowych można użyć również małych rurek szklanych, zamkniętych korkiem naturalnym; najwyżej po 3 takie rurki powinny być unieruchomione za-pomocą giętkich materjałów w szufladkowych pudełkach tekturowych tak, aby nie mogły się stykać jedna z drugą; patrz również cyfrę marginesową 173.

172 (23) Przedmioty, wymienione w punkcie 28, powinny być zapakowane w trwałe, szczelne i dobrze zamknięte skrzynie drewniane. Skrzynie, przeznaczone do tych przedmiotów, powinny być wyłożone dobrym papierem pakowym, papierem naoliwionym lub tekturą falistą. Szczelne wyłożenie temi materjałami nie jest konieczne, jeżeli przedmioty są opakowane trwałym papierem lub tekturą.

Naboje dymne, przeznaczone do walki z pasorzytami, zapakowane w osłony z trwałego papieru lub tektury, mogą być również pakowane w skrzynie z bardzo mocnej tektury albo w skrzynie z tektury falistej. Tektura skrzyni, także falista, może być uodporniona przez nasycenie przeciwko nasiąkaniu wodą. Do przesyłek, których waga brutto nie przewyższa 5 kg, wolno również używać pudełek z tektury zwyczajnej.

173 (24) a) Przedmioty, wymienione w punktach 1, 2, 4, 5 i od S do 27, powinny być w opakowaniu wewnętrznem zapakowane w trwałe, szczelne i dobrze zamknięte skrzynie drewniane.

b) Do przedmiotów, wymienionych w punkcie 1, można również używać mocno sklejonych pudełek z tektury, w dobrym gatunku, mającej co najmniej 2 mm grubości, jak również naczyń z białej blachy.

c) Skrzynie do przedmiotów, wymienionych w punktach 4, 5 i 13, mogą być również wyłożone wewnątrz mocnym papierem, w dobrym gatunku, papierem smołowanym, blachą cynkową lub blachą żelazną, pokrytą ołowiem.

d) Skrzynie do przedmiotów, wymienionych w punktach 2, 9, 11, 12 i od 15 do 27, powinny być zrobione z desek fugowanych ściśle spojonych, mających co najmniej 18 mm grubości; kanty ich powinny mieć spojenie w t. zw. jaskółczy ogon lub z nakładkami; wewnątrz skrzynie powinny być całkowicie wyłożone mocnym papierem w dobrym gatunku; zamiast papieru można użyć do wyłożenia cienkiej blachy cynkowej.

e) Do prochów - błyskawic z magnezjum, gotowych do użytku, wymienionych w punkcie 27, można używać również zwyczajnych trwałych skrzyń drewnianych lub też, jeżeli prochy - błyskawice są zapakowane w torebki papierowe - mocnych pudełek z tektury.

f) Poruszanie się paczek wewnątrz opakowania powinno być uniemożliwione. Pakując przedmioty, wymienione w punktach 2, 9, 11, 12 i od 15 do 26, wolne miejsca w skrzyniach zewnętrznych należy dobrze wypełnić odpowiednim suchym materjałem pakunkowym: wełna drzewną, papierem i t. p., a kiedy chodzi o kork detonujące, okrągłe petardy, kapiszony tekturowe (amunicję lilipucią), kamienie piorunujące, kapiszony tekturowe, wybuchające pod nogą, płyty wybuchające, martyniki i podobne materjały - mączką drzewną lub trocinami. Wilgotnego siana, pakuł, przesyconych tłuszczem lub oliwą, jako też innych materjałów, skłonnych do samozapalania się, używać nie należy.

Większe dekoracje pirotechniczne (trans parenty), wystarczy dobrze umocować w naczyniu.

174 (25) a) Waga brutto jednej sztuki towaru, zawierającej przedmioty, wymienione w punktach 2, 5, 9, 11, 12 i od 15 do 28, nie powinna przewyższać 100 kg.

b) Ogólna waga masy wybuchowej (ładunek miotający, ładunek rozrywający i masa świetlna) nie powinna przewyższać 20 kg, kiedy chodzi o przedmioty, wymienione w punkcie 5, 36 kg - kiedy chodzi o przedmioty, wymienione w punkcie 23, 25 kg - o przedmioty, wymienione w punkcie 25; waga ogólna prochu ziarnistego, w składzie przedmiotów, wymienionych w punktach 23 i 25 nie powinna przewyższać 3,2 kg.

c) Waga brutto zwykłych, skrzyń drewnianych i pudełek tekturowych, zawierających wymienione w punkcie 27 prochy - błyskawice z magnezjom, gotowe do użytku, nie powinna przewyższać 5 kg.

d) Waga brutto skrzyń z tektury zwyczajnej lub z tektury falistej, zawierających wymienione w punkcie 28 naboje dymne, przeznaczone do walki z pasorzytami, nie może przewyższać 20 kg.

175 (26) Każda sztuka, zawierająca przedmioty, wymienione w punkcie 23, powinna być opatrzona nalepką według wzoru Nr. 1.

B.

Pakowanie razem z innemi przedmiotami.

Łączne pakowanie podlega warunkom następującym:

176 (1) Przedmioty, wymienione w punkcie 1, w ilościach do 5 kg, mogą być pakowane razem z innemi przedmiotami, z wyjątkiem przedmiotów klasy Ic, wymienionych w punkcie 4, i materjałów klas II i III.

177 (2) Skrzynki, zawierające przedmioty, wymienione w punkcie 4, mogą być pakowane razem z innemi przedmiotami w jednej sztuce towaru w ilości najwyżej 5 (patrz cyfra marginesowa 153).

178 (3) Przedmioty, wymienione w punktach od 9 do 15, mogą być łączone w jednem opakowaniu bądź ze sobą, bądź z przedmiotami, wymienionemi w punkcie 23 (z wyjątkiem bomb i garnków ognistych), bądź też z przedmiotami, wymienionemi w punktach od 24 do 26. Do wspólnych skrzyń zbiorczych stosuje się, stosownie do rodzaju zapakowanych do nich przedmiotów, najsurowsze z pośród postanowień cyfr marginesowych 173 i 174. Pakunki wewnętrzne powinny być dobrze ułożone w skrzyni zbiorczej, a wolne miejsca wypełnione odpowiednim materjałem pakunkowym (wełną drzewną, papierem i t. p.).

179 (4) Przedmioty, wymienione w punktach od 9 do 22, opakowane zgodnie z przepisami cyfr marginesowych 150 i od 158 do i 68, mogą być pakowane razem z towarami bławatnemi i z zabawkami, od których powinny być jednak odgrodzone,

Waga brutto wspólnej skrzyni nie powinna przewyższać 100 kg.

C.

Przewóz.

180 Przedmioty klasy Ic, wymienione w punktach od 23 do 26, nie mogą być wysyłane z poleceniem "zostawić na stacji". *)

D.

Wzmianki i zaświadczenia w liście przewozowym.

181 (1) W listach przewozowych, dotyczących przedmiotów, wymienionych w punktach 2, 4, 5, 8, 9, 11, 12 i od 15 do 28 nadawca powinien zaświadczyć co następuje:

"Właściwości i opakowanie towaru odpowiadają przepisom załącznika I do K. M. T."

182 (2) Jeżeli inny nadawca niż fabryka, która wytworzyła materjał, nadaje do dalszego przewozu całą przesyłkę lub część przesyłki, co do której przepisy wymagają zaświadczenia w liście przewozowym, to zaświadczenia takiego można nie żądać, pod warunkiem, aby nowy nadawca oświadczył, że przesyłka jest ta sama co i pierwotna, lub, że różne jej części pochodzą z przesyłki pierwotnej, którą zbadano i na którą wydano zaświadczenie, oraz że w pierwotnem opakowaniu nic nie zmieniono. Powyższe oświadczenie powinno być na żądanie udowodnione.

Zaświadczenie w liście przewozowym powinno brzmieć w formie skróconej: "Zawartość i opakowanie te same co w pierwotnej przesyłce".

E.

Środki przewozowe: ładowanie, napisy i nalepki.

183 (1) Do przewozu należy używać tylko krytych wagonów towarowych.

184 (2) Na skrzynie tekturowe z przedmiotami, wymienionemi w punkcie 1 - cytra marginesowa 173 ust. b) - wolno kłaść nawet w kilku warstwach jedne na drugich, tylko takie sztuki towaru, które nie różnią się widocznie, pod względem wymiarów i wagi, od skrzyń tekturowych, zawierających przedmioty, wymienione w punkcie 1.

185 (3) Beczki tekturowe z przedmiotami, wymienionemi w punkcie 3, należy tak lądować, ażeby nie mogły ich uszkodzić inne przedmioty.

186 (4) Na wagonach, do których będą załadowane sztuki towaru, opatrzone nalepkami według wzoru Nr 1 (patrz cyfrę marginesową 175), należy przed rozpoczęciem lądowania umieścić takie same nalepki po obu stronach wagonu.

______

^*) Do czasu wejścia w życie nowej K. M. T. z dn. 23 listopada 1933 r. nie wolno wysyłać z poleceniem "zostawić na stacji" żadnych przedmiotów klasy Ic (patrz art. 6 § 6h K. M. T. z dn. 23 października 1924 r.).

F.

Zakaz ładowania razem z innemi przedmiotami.

187 Niema.

G.

Próżne naczynia. Inne przepisy.

188 Niema przepisów specjalnych.

189 -200

Id.

Gazy zgęszczone, skroplone i rozpuszczone pod ciśnieniem.

Do przewozu dopuszcza się tylko materjały następujące:

a)

Gazy zgęszczone:

201 1. Kwas węglowy.

2. Gaz wodny, gaz świetlny, gaz mieszany (gaz olejowy, zawierający nie więcej niż 30% acetylenu).

3. Gaz olejowy (gaz tłusty).

4. Tlen¹), zawierający według objętości najwyżej 4% wodoru, wodór (zmieszany lub nie zmieszany z metanem), zawierający według objętości najwyżej 2% tlenu, azot, tlenek węgla, gaz kopalniany (metan), powietrze zgęszczone, fluorek boru, gazy rzadko spotykane (argon, neon, helium, ksenon, krypton lub ich mieszaniny).

b)

Gazy skroplone:

202 5. Etylen, kwas węglowy²), gaz olejowy skroplony, podtlenek azotu, etan, gaz zwany Z (skroplony gaz olejowy, którego ciśnienie robocze przy 50ºC nie przewyższa 26 kg/cm²).

6. Propylen, amonjak ¹), propan, butan, izobutan, tlenochlorek węgla (fosgen).

7. Chlor, chlorowodór, kwas siarkawy¹), czterotlenek azotu, gaz zwany T (mieszanina tlenku, etylenu i kwasu węglowego, której ciśnienie robocze przy 50° C nie przewyższa 14 kg/cm²).

8. Chlorek metylu, chlorek etylu, ten ostatni perfumowany (perfumy Lance) lub nieperfumowany, chlorek winylu, bromek metylu²); eter metylowy, metyloamina, etyloamina, tlenek etylenu, butadien.

9. Powietrze ciekłe, tlen ciekły, azot ciekły.

______

¹) Tlen zgęszczony do 0,3 kg/cm² w workach gumowych, workach z nasyconej tkaniny lub z innych podobnych materjałów, nie jest uważany za materjał, zagrażający wybuchem i jest dopuszczony do przewozu bez ograniczeń.

²) Kapsle metalowe z kwasem węglowym (sodor, sparklet), zawierające najwyżej 25 gr ciekłego kwasu węglowego i najwyżej 1 gr cieczy na 1,34 cm³ pojemności, nie są uważane za materjały, zagrażające wybuchem, i są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń, jeżeli kwas węglowy nie zawiera więcej niż ¹/₂% powietrza.

Małe naczynia, z ciekłym kwasem węglowym, wyrabiane ze zlewnej stali, bez szwów, mające najwyżej 220 cm³ pojemności i zawierające najwyżej 1 gr cieczy na 1,34 cm³ pojemności, nie są uważane za materjały, zagrażające wybuchem, i są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń.

c)

Gazy rozpuszczone pod ciśnieniem 3).

203 10. Amonjak, rozpuszczony w wodzie w stosunku wyższym niż 35% i nie wyższym niż 50%.

11. Acetylen rozpuszczony w acetonie i wchłonięty przez materjały porowate.

Przepisy o przewozie.

A.

Sztuki towaru: opakowanie, ograniczenie wagi, napisy i nalepki.

1.

Rodzaj naczyń.

204 (1) Gazy zgęszczone, skroplone lub rozpuszczone pod ciśnieniem, wymienione w punktach od 1 do 8, 10 i 11, powinny być przewożone w dobrze zamkniętych naczyniach metalowych ⁴).

205 (2) Naczynia powinny być sporządzone ze zlewnej stali lub ze specjalnych gatunków stali, które mają przynajmniej takie same właściwości i pod względem kruchości i wytrzymałości, jak stal zlewna.

Dozwala się jednak używać miedzi:

a) kiedy chodzi o gazy zgęszczone, których ciśnienie w ładunku nie przewyższa 20 kg/cm², z wyjątkiem wszakże mieszanin, zawierających acetylen (patrz cyfrę marginesową 201 punkt 2);

b) kiedy chodzi o następujące gazy skroplone: chlorek metylu, chlorek etylu, eter metylowy i kwas siarkawy.

Naczynia mogą być bez szwów, nitowane, spawane lub lutowane na twardo. Spawanie i lutowanie jest dozwolone tylko pod warunkiem, aby wytwórca gwarantował dobre wykonanie tej pracy; na naczynia spawane powinno się używać tylko takiej stali, która może być spawana 2 całkowitą pewnością trwałości.

Naprężenie metalu w najsłabszem miejscu nie powinno pod próbnem ciśnieniem przewyższać 2/3 granicy sprężystości.

206 (3) Mogą być również przewożone:

a) w mocnych rurkach szklanych z zatopionemi końcami małe ilości następujących gazów skroplonych, wymienionych w punktach 5, 6 i 7: kwas węglowy, etan i podtlenek azotu w ilości do 3 gr; amonjak, chlor i cztero-tlenek azotu - do 20 gr. kwas siarkawy i tlenochlorek węgla (fosgen) - do 100 gr. Rurki szklane można napełniać kwasem węglowym, etanem i podtlenkiem azotu tylko do połowy; amonjakiem, chlorem i cztero tlenkiem azotu tylko do 3/4; kwasem siarkawym i tlenochlorkiem węgla (fosgenem) tylko do ³/4. Każda rurka szklana powinna być umieszczona w zalutowanej kapsli z białej blachy, wypełnionej ziemią okrzemkową, i zapakowana w mocną skrzynię drewnianą. Do jednej skrzyni można pakować po kilka kapsli z białej blachy (patrz jednak również cyfrę marginesową 232);

b) pod warunkiem zachowania przepisów o stopniu napełnienia naczyń, zawartych pod cyfrą marginesową 225, gazy skroplone, wymienione w punkcie 8 (w ilościach do 150 gr) - w mocnych rutkach szklanych lub metalowych, tak zamkniętych, aby gaz nie mógł się ulatniać. Rurki powinny być dobrze unieruchomione w mocnych skrzynkach drewnianych lub w skrzynkach z mocnej tektury. Jedna skrzynka może zawierać do 600 gr płynu. Do opakowania skrzynek należy używać mocnych skrzyń drewnianych, które, jeżeli płynu jest więcej niż 5 kg, powinny być wyłożone spawaną blachą. Waga brutto jednej skrzyni nie powinna przewyższać 60 kg, a jeżeli chodzi o chlorek etylu i perfumy Lance - 75 kg.

207 (4) Naczynia, przeznaczone do roztworów acetylenu w acetonie, wymienione w punkcie 11, powinny być całkowicie wypełnione równomiernie rozłożoną masą porowatą o drobnych porach, która:

a) nie działa na naczynia żelazne i nie tworzy szkodliwych połączeń ani z rozpuszczalnikiem acetylenu (acetonem), ani z samym acetylenem,

b) nawet przy dłuższem użyciu i wstrząśnieniach nie osiada i nie tworzy niebezpiecznych próżni, nawet, przy temperaturze 50° C,

c) zapobiega napewno, nawet przy wysokiej temperaturze i silnych uderzeniach, powstawaniu i rozprzestrzenianiu się przez masę procesów rozkładu acetylenu, mających charakter wybuchów.

208 (5) Do przewozu powietrza ciekłego, tlenu ciekłego i azotu ciekłego powinny być używane:

a) Butle szklane o podwójnych ścianach, z próżnią między niemi.

Powinny one być obłożone filcem i zamknięte zatyczką filcową w ten sposób, aby gaz mógł się ulatniać, nie wywierając wewnątrz znaczniejszego ciśnienia, lecz płynna zawartość nie mogła wyciekać. Zatyczką filcowa powinna być tak umocowana, aby nie mogła się rozluźnić w razie przechylenia lub przewrócenia butli. Każda butla lub kilka butli razem powinny być zabezpieczone od uderzeń zapomocą kosza drucianego lub innego podobnego naczynia niewywrotnego. Kosze te lub inne naczynia należy umieścić w skrzyniach metalowych lub drewnianych, obitych wewnątrz blachą, u góry otwartych, lub przykrytych tylko siatką drucianą, wiekiem dziurkowanem, bądź też zabezpieczonych w inny podobny sposób. Skrzynie metalowe lub drewniane powinny być w dolnej swej części zupełnie szczelne aż do takiej wysokości, aby w razie rozbicia się butli płyn nie mógł wyciekać nazewnątrz. Do skrzyń z ciekłem powietrzem i z ciekłym tlenem nie wolno wkładać łatwo zapalnych materjałów pakunkowych; dozwolone są takie materjały, jak filc lub wełna,

b) Naczynia z innego materjału.

Mogą one być używane tylko pod warunkiem takiego zabezpieczenia aby nie przepuszczały ciepła i nie pokrywały się wskutek tego rosą, ani szronem. Dodatkowe opakowanie takich naczyń nie jest konieczne. Przepisy co do zamykania butli szklanych, podane pod a), stosuje się również do tych naczyń.

______

¹⁾ Zbiorniki maszyn do wyrobu lodu, zaopatrzone stale w taką ilość ciekłego kwasu siarkawego lub ciekłego amonjaku jaka jest niezbędna przy ich pracy, nie są uważane za materjały, zagrażające wybuchem, i są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń, jeżeli ilość kwasu siarkawego lub amonjaku nie przewyższa 20 l.

²⁾ Mieszaniny bromku metylu i bromku etylenu, zawierające według wagi najwyżej 50% bromku metylu, nie są uważane za materjał zagrażający wybuchem i są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń.

³⁾ Woda amonjakalna, zawierająca według wagi najwyżej 35% amonjaku, i napoje, zawierające kwas węglowy, nie są uważane za materjały, zagrażające wybuchem, i są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń.

⁴⁾ Naczynia ze zgęszczonym tlenem, umocowywane w zbiornikach do przewożenia ryb, są również dopuszczone do przewozu, jeżeli nie są hermetycznie zamknięte, lecz zaopatrzone w urządzenia do powolnego wypuszczania tlenu.

2.

Osprzęt naczyń.

209 (1) Każde naczynie metalowe, które służy do przewozu gazów zgęszczonych, skroplonych lub rozpuszczonych pod ciśnieniem (z wyjątkiem powietrza ciekłego, tlenu ciekłego i azotu ciekłego), powinno posiadać najwyżej dwa otwory, nie licząc ani włazu, jeżeli ten jest zamykany samozamykającą się pokrywą, ani niezbędnego otworu, do usuwania produktów zgęszczenia. Na tych otworach powinny się znajdować wszystkie urządzenia do napełniania i opróżniania, składające się z zaworów płaskich lub stożkowych. Zasuwy i kurki nie są dozwolone.

W naczyniach do rozpuszczonego acetylenu dozwala się stosować zawory zamykające z kryzą do połączeń.

210 (2) Spoiny naczyń i zamknięcia powinny być zupełnie szczelne i wykonane z materjałów, na które zupełnie nie działają przewożone towary. W szczególności, jeżeli chodzi o rozpuszczony acetylen, to części metalowe urządzeń zamykających nie powinny zawierać więcej niż 70% miedzi. Jeżeli chodzi o naczynia z fluorkiem boru albo z amonjakiem skroplonym lub rozpuszczonym w wodzie, to nie są dozwolone zawory miedziane ani zawory z innych metali lub spławów, na które działa fluorek boru lub amonjak.

Materjałów, zawierających tłuszcze lub oliwę zabrania się używać do uszczelnienia spoin lub utrzymania urządzeń zamykających w naczyniach, używanych do przewozu tlenu, cztero-tlenku azotu, podtlenku azotu i zgęszczonego powietrza.

211 (3) Zawory powinny mieć żelazne przykrywki ochronne z jednym lub kilku otworami; naczynia miedziane mogą mieć przykrywki miedziane. Zawory, umieszczone wewnątrz szyi naczynia i chronione wkręconym dobrze obsadzonym korkiem metalowym, mogą nie mieć przykrywek.

W naczyniach do gazu olejowego, gazu mieszanego i amonjaku, rozpuszczonego w wodzie, mogą być używane zamiast zaworów wkręcane korki metalowe; powinny one zamykać naczynie tak szczelnie, aby nie można było poczuć zapachu jego zawartości.

212 (4) Naczynia cylindryczne z gazami zgęszczonemi lub skroplonemi, albo z acetylenem, rozpuszczonym pod ciśnieniem, które nie są umieszczone w skrzyniach i mogą być stawiane pionowo, powinny być, jeżeli wymagają tego przepisy obowiązujące kraju nadania, zaopatrzone w urządzenia zewnętrzne, zabezpieczające je od toczenia się. Urządzenia takie nie mogą tworzyć jednej całości z przykrywami ochronnemi. Przepisy te nie dotyczą naczyń dużych, zaopatrzonych w specjalne obręcze, i których pojemność jest nie mniejsza niż 100 l i nie większa niż 500 l¹). Są one dozwolone tylko wtedy, kiedy chodzi o gazy, wymienione w punktach 6, 7, 8 i 10.

3.

Cechowanie i napisy na naczyniach.

213 (1) Naczynia metalowe, zawierające gazy, wymienione w punktach od 1 do 8, 10 i 11, powinny posiadać bardzo widoczne i trwałe napisy następujące:

a) co do wszystkich gazów:

pełną nazwę gazu (wyrytą lub namalowaną), jego wytwórcę lub właściciela oraz numer porządkowy naczynia;

wagę własną naczynia wraz z przyborami (zaworem, zatyczką metalową i t. p. z wyjątkiem przykrywki ochronnej);

wysokość ciśnienia próbnego (patrz cyfrę marginesową 217, datę ostatniej próby (patrz cyfrę marginesową 218) i pieczęć rzeczoznawcy, który jej dokonał;

b) co do gazów skroplonych i co do amonjaku rozpuszczonego w wodzie:

najwyższą dozwoloną wagę zawartości (patrz cyfry marginesowe 225 i 226 ust. b);

c) co do gazów zgęszczonych i co do acetylenu rozpuszczonego w acetonie:

dozwoloną wysokość ciśnienia zawartości naczynia (patrz cyfry marginesowe 222 i 226 ust. a); oprócz tego, kiedy chodzi o naczynia z acetylenem, rozpuszczonym w acetonie, - wagę próżnego naczynia wraz z przyborami, masy porowatej i acetonu, który wolno pomieścić w naczyniu.

214 (2) Na naczyniach nowych przepisowe napisy mogą być wyryte tylko na pogrubionej części ich ścianki; co się tyczy rurek, to wymiary napisów powinny pozwalać na ich wyrycie na wzmocnionej szyjce butli.

Nieważnych już napisów, wyrytych na naczyniach, nie wolno usuwać, gdyby z tego powodu grubość ścianki miała się zmniejszyć poniżej dozwolonego minimum. Napisy można usuwać lub zmieniać tylko po zupełnem opróżnieniu i oczyszczeniu naczyń, oraz za pozwoleniem rzeczoznawcy, uznanego przez właściwą władzę. Rzeczoznawca, przed ponownem użyciem takich naczyń, powinien je zbadać i poddać nowej próbie.

215 (3) Naczynia, zapakowane do skrzyń, powinny być tak ułożone, ażeby stemple o dokonaniu próby można było łatwo odszukać.

______

¹) Do przewozu skroplonego chloru dozwala się używać beczek z obręczami, mających pojemność 800 l = 1.000 kg.

4.

Urzędowe badanie naczyń.

216 (1) Naczynia z żelaza zlewnego, stali lub miedzi powinny być przed użyciem poddane wodnej próbie na ciśnienie przez rzeczoznawcę, upoważnionego przez właściwą władzę. Naczynia do przewozu roztworów acetylenu należy oprócz tego zbadać przed użyciem także pod względem jakości masy porowatej i dozwolonej ilości rozczynnika (patrz cyfry marginesowe 207 i 226 ust. a).

217 (2) Ciśnienie wewnętrzne, któremu są poddawane naczynia przy wodnej próbie na ciśnienie, powinno wynosić:

a) w naczyniach do gazów zgęszczonych - półtora raza tyle jak ciśnienie zawartości, które nie może przekraczać dozwolonych granic, podanych pod cyfrą marginesową 222. Ciśnienie próbne powinno przewyższać ciśnienie zawartości co najmniej o 5 kg/cm²;

b) w naczyniach do gazów skroplonych, wymienionych w punktach 5, 6, 7 i 8:

Kwasu węglowego	250	kg/cm2
Gazu olejowego	250	"
Podtlenku azotu	250	"
Etylenu	225	"
Chlorowodoru i etanu	120	"
Gazu, zwanego Z	40	"
Propylenu	35	"
Amonjaku	30	"
Propanu	30	"
Tlenochlorku węgla (fosgenu)	15	"
Chloru i gazu, zwanego T	30	"
Kwasu siarkawego	12	"
Czterotlenku azotu	22	"
Chlorku metylu	16	"
Eteru metylowego	16	"
Metyloaminy	14	"
Chlorku etylu, bromku metylu, etyloaminy, tlenku etylenu, butanu i butadienu	10	"
Izobutanu	12	"
Chlorku winylu	11	"

c) w naczyniach do gazów rozpuszczonych pod ciśnieniem:

Acetylenu, rozpuszczonego w acetonie	60	kg/cm2
Amonjaku, rozpuszczonego w wodzie pod ciśnieniem, w stosunku, według wagi:
wyższym niż 35% do 40% amonjaku	8	"
wyższym niż 40 % do 50% amonjaku	12	"

218 (3) Próba ciśnienia powinna być ponawiana:

a) co dwa lata, jeżeli chodzi o naczynia, przeznaczone do przewozu fluorku boru, chloru (z wyjątkiem naczyń w wagonach-zbiornikach), chlorowodoru, czterotlenku azotu, kwasu siarkawego (z wyjątkiem naczyń w wagonach - zbiornikach), tlenochlorku węgla;

b) co pięć lat, jeżeli chodzi o naczynia, przeznaczone do przewozu innych gazów zgęszczonych lub skroplonych, amonjaku, rozpuszczonego pod ciśnieniem, oraz naczyń, przeznaczonych do przewozu chloru i kwasu siarkawego w wagonach - zbiornikach.

219 (4) Naczynia, które służą do przewozu acetylenu rozpuszczonego, powinny być sprawdzane co dziesięć lat. Sprawdzanie takie powinno się rozciągać na stan zewnętrzny naczynia i stan masy porowatej (rozluźnienie, opadnięcie). Jeżeli nie można zbadać naczyń zdejmując masę porowatą, to należy to uczynić rozcinając na. próbę odpowiednią ilość naczyń i starannie badając ich wnętrze tak co do rdzy, jak i co do zmian, zachodzących w materjale naczyń i w masie porowatej.

220 (5) Naczynia powinny wytrzymać ciśnienie próbne, nie doznając stałych zniekształceń ani pęknięć.

221 (6) Sprawdzanie wewnętrzne wielkich naczyń, przeznaczonych do przetaczania, o których mowa pod cyfrą marginesową 212, powinno być dokonywane w takich samych terminach, jakie przewidziano dla prób ciśnienia. Sprawdzenie to powinno być dokonywane, o ile możności, jednocześnie z próbą ciśnienia.

Co do naczyń wagonów-zbiorników, przeznaczonych do przewożenia chloru i kwasu siarkawego, to należy sprawdzać je nadto wewnętrznie co dwa lata.

5. Napełnianie naczyń.

222 (1) Najwyższe dozwolone ciśnienie zawartości naczyń, które służą do przewozu gazów zgęszczonych, wynosi w temperaturze, sprowadzonej do 15° C:

kwasu węglowego w postaci gazu	20	kg/cm2
gazu mieszanego (gazu olejowego, zawierającego nie więcej niż 30% acetylenu) i gazu wodnego	10	"
gazu olejowego (gazu tłustego)	125	"
tlenu, wodoru, gazu świetlnego, tlenku węgla, azotu, gazu kopalnianego (metanu), powietrza zgęszczonego, fluorku boru i gazów rzadko spotykanych	200	"

223 (2) Stopień czystości zgęszczonego tlenu i zgęszczonego wodoru powinien być podczas napełniania naczyń sprawdzony zapomocą analizy. Wynik analizy powinien być okazywany na żądanie.

224 (3) Nadawca każdej przesyłki gazów zgęszczonych, wymienionych w punktach od 1 do 4, powinien na żądanie stwierdzić ciśnienie wewnętrzne w naczyniach zapomocą manometru. Przepis ten nie stosuje się do gazu tłustego ani do gazu mieszanego, przewożonych w bojach morskich lub innych podobnych naczyniach.

225 (4) Najwyższe dozwolone obciążenie naczyń, które służą do przewozu gazów skroplonych, wymienionych w punktach 5, 6, 7 i 8, wynosi:

						litra
do	kwasu węglowego	1	kg	płynu	na	1,34	)
"	gazu olejowego i t. zw. gazu Z	1	"	"	"	2,50	)
"	propylenu	1	"	"	"	2,25	)
"	podtlenku azotu	1	"	"	"	1,34	)
"	etylenu	1	"	"	"	3,50	)
"	etanu	1	"	"	"	3,30	)
"	amonjaku	1	"	"	"	1,88	)
"	butadienu	1	"	"	"	1,85	)
"	tlenochlorku węgla (fosgenu)	1	"	"	"	0,80	)
do	chloru	1	"	"	"	0,80	)
"	kwasu siarkawego	1	"	"	"	0,80	)pojemności
"	czterotlenku azotu	1	"	"	"	0,80	}naczynia
"	chlorku metylu	1	"	"	"	1,25	)
"	chlorku etylu	1	"	"	"	1,25	)
"	tlenku etylenu	1	"	"	"	1,30	)
"	eteru metylowego	1	"	"	"	1,65	)
"	metyloaminy	1	"	"	"	1,70	)
"	etyloaminy	1	"	"	"	1,70	)
"	chlorowodoru	1	"	"	"	1,75	)
"	chlorku winylu	1	"	"	"	1,26	)
"	bromku metylu	1	"	"	"	0,70	)
"	t. zw. gazu	1	"	"	"	1,34	)
"	propanu	1	"	"	"	2,35	)
"	butanu	1	"	"	"	1,92	)
"	izobutanu	1	"	"	"	2,05	)

226 (5) Co do gazów, rozpuszczonych pod ciśnieniem w płynie, należy przestrzegać następujących przepisów:

a) Najwyższe dozwolone ciśnienie zawartego w naczyniu acetylenu, rozpuszczonego w acetonie, wymienionego w punkcie 11, wynosi w temperaturze 15° C po osiągnięciu równowagi, 15 kg/cm².

Normalna ilość rozczynnika w temperaturze, sprowadzonej do 15° C powinna być taka, ażeby powiększenie się jego objętości wskutek wchłonięcia acetylenu przy ciśnieniu znajdującej się w naczyniu zawartości pozostawiło wewnątrz porowatej masy przestrzeń wolną, równą co najmniej 15% objętości wody, jaką może pomieścić naczynie.

b) Najwyższe dozwolone obciążenie naczyń amonjakiem, rozpuszczonym pod ciśnieniem w wodzie, wymienionym w punkcie 10, wynosi:

przy stosunku, według wagi, wyższym niż 35% do 40% amonjaku - 1 kg rozczynu na 1,25 l pojemności naczynia,

przy stosunku, według wagi, wyższym niż 40% do 50% amonjaku - 1 kg rozczynu na 1,30 l pojemności naczynia.

227 (6) Dobry stan naczyń powinien sprawdzić przed każdem napełnieniem rzeczoznawca fabryki, w której odbywa się napełnianie. Pozostałości, jakie mogły się nagromadzić w naczyniu, należy usunąć. Potrzeba oczyszczenia zachodzi przedewszystkiem wtedy, kiedy wstrząsanie próżnemi naczyniami pozwoli stwierdzić w nich obecność części stałych. Naczyń z wadliwemi lub niedostatecznemi napisami, dotyczącemi kontroli, oraz takich, których wypróbowanie (patrz cyfry marginesowe od 213 do 221), nie może być udowodnione w sposób, nie nasuwający wątpliwości, nie należy napełniać bez uprzedniego sprawdzenia.

228 (7) Naczynia do gazów skroplonych lub rozpuszczonych pod ciśnieniem należy ważyć przy napełnianiu, a następnie poddać dodatkowemu zważeniu w celu stwierdzenia możliwego nadmiaru wagi.

6.

Napisy i nalepki na sztukach.

229 (1) Na skrzyniach z naczyniami, napełnione-mi gazami wymienionemi w punktach od 1 do 8, 10 i 11, należy wyraźnie i w sposób trwały oznaczyć ich zawartość; ten sam przepis stosuje się takie do samych naczyń (patrz cyfrę marginesową 213).

230 (2) Sztuki, zawierające ciekłe powietrze, azot lub tlen, wymienione w punkcie 9, powinny mieć wyraźne napisy "Ciekłe powietrze (ciekły azot, tlen)" oraz być opatrzone nalepkami według wzoru Nr. 6; skrzynie drewniane i metalowe, zawierające butle szklane, wymienione w cyfrze marginesowej 208, powinny nadto być opatrzone nalepkami według wzoru Nr. 7.

B.

Pakowanie razem z innemi przedmiotami.

231 (1) Jeżeli naczynia, napełnione gazami, wymienionemi w punktach 5, 6 i 7 (z wyjątkiem chloru i czterotlenku azotu) lub w punkcie 8, są pakowane w skrzynie, to mogą być łączone w jedną sztukę towaru razem z innemi przedmiotami.

232 (2) Jeżeli gazy skroplone, wymienione w punktach 5, 6 i 7, są opakowane w kapsle z białej blachy, przewidziane pod cyfrą marginesową 206 ust. a), to mogą być pakowane razem jedne z drugiemi, lub - z wyjątkiem chloru - z innemi przedmiotami do mocnej skrzyni drewnianej; rurki, zawierające chlor, nie mogą być jednak umieszczane w jednej skrzyni razem z rurkami, zawierającemi amonjak lub kwas siarkawy.

233 (3) Materjały, wymienione w punkcie 8, jeżeli są opakowane zgodnie z cyfrą marginesową 206 ust. b), mogą być, w ilości do 5 kg, pakowane do mocnej skrzyni razem z innemi przedmiotami.

C.

Przewóz.

234 Niema ograniczeń *).

D.

Wzmianki i zaświadczenia w liście przewozowym.

235 Do listu przewozowego, przy którym przewozi się naczynia z acetylenem rozpuszczonym, wymienionym w punkcie 11, należy dołączyć zaświadczenie właściwego urzędu kraju nadania, że są one dopuszczone do przewozu w tym kraju.

______

*) Do czasu wejścia w życie nowej K. M. T. z dn. 23 listopada 1933 r. przedmiotów klasy I d nie wolno wysyłać z poleceniem "zostawić na stacji" (patrz art. 6 § 6, h K, M, T. z dn 23 października 1924 r.).

E.

Środki przewozowe: ładowanie, napisy i nalepki.

236 (1) Do przewozu należy używać:

a) Jeżeli chodzi o gazy, wymienione w punktach od 1 do 4:

wagonów krytych. Wagonów niekrytych używa się wtedy, kiedy towar nadano do przewozu w wozach, specjalnie urządzonych do ruchu na drogach kołowych i przykrytych całkowicie oponami lub drewnianemi pudłami ochronnemi.

Do przewozu gazu wodnego, gazu mieszanego, wymienionych w punkcie 2, gazu olejowego (gazu tłustego), wymienionego w punkcie 3, i gazu kopalnianego, wymienionego w punkcie 4, można również używać wagonów niekrytych; od kwietnia do października włącznie wagony te powinny być jednak całkowicie przykrywane oponami, jeżeli naczynia nie są umieszczone w skrzyniach drewnianych.

Do przewozu tlenu i wodoru, wymienionych w punkcie 4, można również używać wagonów niekrytych w okresie czasu od listopada do marca włącznie.

b) Jeżeli chodzi o gazy wymienione w punktach od 5 do 7:

wagonów krytych lub niekrytych: w miesiącach od kwietnia do października włącznie wagony niekryte powinny być całkowicie przykrywane oponami, jeżeli naczynia nie są umieszczone w skrzyniach drewnianych.

c) Jeżeli chodzi o gazy wymienione w punkcie 9:

wagonów krytych.

d) Jeżeli chodzi o gazy, wymienione w punkcie 10:

wagonów krytych lub niekrytych.

e) Jeżeli chodzi o gazy, wymienione w punkcie 11:

wagonów krytych; w miesiącach od listopada do marca włącznie można również używać wagonów niekrytych.

237 (2) Sztuk towaru nie wolno rzucać ani uderzać, ani też wystawiać na działanie promieni słonecznych lub ciepła z pieców.

238 (3) Naczynia należy ładować do wagonu w ten sposób, aby nie mogły ani spadać ani przewracać się. Naczynia, zawierające powietrze ciekłe, tlen ciekły lub azot ciekły, powinny być umieszczane stojąco i zabezpieczane od uszkodzenia przez inne sztuki.

Naczyń, napełnionych powietrzem ciekłem lub tlenem ciekłym, nie można również ładować w bezpośredniem sąsiedztwie z materiałami łatwo zapalnemi w drobnych kawałkach lub płynie.

239 (4) a) Naczynia wagonów - zbiorników, przeznaczone do przewożenia gazów zgęszczonych lub skropionych pod ciśnieniem, mogą być umocowane w wagonie na stałe lub też mogą być ruchome. Jako "naczynie ruchome" rozumie się naczynia tak zbudowane, aby pasowały do specjalnych urządzeń wagonu, lecz mogły być wyjęte tylko po rozebraniu tych urządzeń, które służą do ich umocowania w wagonie.

Naczynia powinny być tak ułożone, aby się nie mogły przesuwać. Ilość naczyń w jednym wagonie nie jest ograniczona.

Kurki naczyń ruchomych, które można przetaczać, powinny być zaopatrzone w przykrywki ochronne.

Części, należące do osprzętu naczyń wagonów - zbiorników, powinny być tak wykonane, aby nie mogły uszkodzić się w czasie przewozu wskutek normalnego zużycia.

Naczynia wagonów - zbiorników nie powinny posiadać zaworów bezpieczeństwa.

Urządzenia zamykające naczynia wagonów-zbiorników powinny być tak umieszczone, aby nie mogły ich poruszać osoby niepowołane.

Do naczyń tych mają zastosowanie przepisy, podano pod cyframi marginesowemi 205, 209, 210, 211, 212 - ostatnia cyfra stosuje się tylko do naczyń ruchomych pojemności nie mniejszej niż 100 1, 213 - do wszystkich naczyń, bez wyjątku co do przykrywki ochronnej, zawartego w ustępie a) - 214, od 216 do 228, 243 i 244.

Sprawdzanie wewnętrzne naczyń wagonów-zbiorników powinno być dokonywane w tych samych terminach, jakie są przewidziane dla prób ciśnienia.

Wagony-zbiorniki powinny być tak zbudowane, aby naczynia były elektrycznie uziemione.

b) Naczynia wagonów - zbiorników, które służą do przewozu gazów skroplonych, mające formę cylindryczną i długość powyżej 3,50 m, powinny posiadać przegrody z otworami do tłumienia falowania, dzielące je na przedziały, nie dłuższe niż 3,50 m.

Naczynia wagonów-zbiorników, przeznaczone do przewozu gazów skroplonych, wymienionych w punktach 5, 6 i 7, powinny być zabezpieczone od działania promieni słonecznych tak, ażeby temperatura ich zawartości w żadnym razie nie mogła przewyższać 50° C. Zabezpieczenie to powinno być tak wykonane, aby umożliwiało łatwe kontrolowanie urządzeń do napełniania i opróżniania, oraz rur zbierających.

Wagonów - zbiorników nie dozwala się jednak używać do przewozu tlenochlorku węgla (fosgenu), wymienionego w punkcie 6.

c) Jeżeli wagon ma kilka naczyń na stałe w nim umocowanych i jeżeli naczynia te są używane do przewozu gazów zgęszczonych, nie przedstawiających niebezpieczeństwa dla organów oddechowych, to opatrywanie każdego zbiornika urządzeniami do napełniania i opróżniania nie jest konieczne; wystarcza, aby wszystkie zbiorniki miały połączenie ze wspólną rurą opatrzoną takiemi urządzeniami.

Jeżeli chodzi o gazy zgęszczone, przedstawiające niebezpieczeństwo dla organów oddechowych, to każdy zbiornik musi być oddzielony zaworem. Wspólna rura, jeśli się z niej korzysta, powinna wychodzić na wolne powietrze i nie może posiadać żadnego zamknięcia.

Jeżeli wagon - zbiornik ma kilka naczyń na stałe w nim umocowanych i jeżeli naczynia te są używane do przewozu gazów skroplonych, to powinny one być tak urządzone, aby nie mogły być odosobniane każde oddzielnie zapomocą zaworów, lecz powinny mieć ze sobą połączenie w postaci wspólnej rury lub innego podobnego urządzenia.

Do naczyń ruchomych nie wolno używać rur wspólnych.

240 (5) Wagony - zbiorniki, zawierające gazy zgęszczone i skroplone, powinny być opatrzone nalepką według wzoru Nr. 10.

F.

Zakaz ładowania razem z innemi przedmiotami.

241 Niema.

G.

Naczynia próżne. Inne przepisy.

242 (1) Naczynia próżne, które zawierały gazy klasy I d, z wyjątkiem gazów, wymienionych w punkcie 9, powinny być szczelnie zamknięte. Za naczynia próżne należy również uważać naczynia, w których po opróżnieniu z gazów, wymienionych w punktach od 5 do 8, pozostały niewielkie ilości resztek w stanie gazowym.

243 (2) O ile załącznik niniejszy nie wymienia warunków specjalnych, którym również powinny odpowiadać naczynia, przeznaczone do przewozu gazów zgęszczonych, skroplonych i rozpuszczonych pod ciśnieniem, określają je przepisy kraju nadania, niezależnie od tego, czy chodzi o oddzielne naczynia czy też o należące do wagonu - zbiornika.

244 (3) Naczynia do gazów zgęszczonych, skroplonych i rozpuszczonych pod ciśnieniem, które były wprowadzone w użycie w tym czasie, kiedy obowiązywał załącznik I do poprzednich konwencyj międzynarodowych, mogą być narazie nadal używane.

Co do terminów dokonywania okresowych prób ciśnienia patrz cyfry marginesowe 218 i 219.

245-260

Ie.

Materjały, wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne lub podtrzymujący palenie1)

Do przewozu dopuszcza się tylko materjały następujące:

261 1. Metale alkaljów i ziem alkalicznych, jako to: sód, potas, wapń i t. p. oraz stopy tych metali ze sobą.

262 2. Węglik wapnia (karbid), wodorek wapniowy.

263 3. Nadtlenek sodu i nadtlenek sodu w mieszaninach, które nie są niebezpieczniejsze od nadtlenku sodu.

______

¹⁾ Cyjanamid wapniowy (azotniak) nic jest uważany za materiał, zagrażający wybuchem, i jest dopuszczony do przewozu bez ograniczeń.

Przepisy o przewozie.

A.

Sztuki towaru: opakowanie, ograniczenie wagi, napisy i nalepki.

264 (1) Do opakowania należy używać naczyń żalaznych, wyłożonych lub niewyłożonych ołowiem, albo też naczyń z blachy białej, mocnych, szczelnych i dobrze zamykanych. Materjały, wymienione w punkcie 1, w ilościach do 5 kg, można przewozić także w butlach szklanych, dobrze i szczelnie zamkniętych. Naczynia te powinny być zupełnie suche, a w razie użycia ich do materiałów, wymienionych w punkcie 1, wysmarowane naftą.

265 (2) Naczynia, zawierające materjały, wymienione w punktach 1 i 2, powinny być umieszczone w opakowaniach ochronnych, mianowicie:

a) naczynia żelazne, wyłożone lub niewyłożone ołowiem, albo naczynia z białej blachy, zawierające materjały, wymienione w punkcie 1, - w skrzyniach drewnianych lub żelaznych koszach ochronnych;

b) butle szklane z małerjałami, wymienionemi w punkcie 1, lub naczynia z materjałami, wymienionemi w punkcie 3, - w skrzyniach drewnianych, wyłożonych wewnątrz blachą żelazną (pokrytą lub niepokrytą ołowiem), albo też białą blachą tak szczelnie, aby woda nie mogła przenikać. Butle szklane, pakowane w takie skrzynie, należy dobrze ustawiać w suchej ziemi okrzemkowej lub innym podobnym materjale niepalnym, Butle szklane, zawierające nie więcej niż 250 gr. mogą być pakowane zamiast do skrzyń drewnianych, do pudełek z blachy żelaznej, pokrytej lub niepokrytej ołowiem, albo też do pudełek z białej blachy, z trwałem i szczelnem zamknięciem.

Naczynia z białej blachy z nadtlenkiem sodu, wymienionym w punkcie 3, nadawane do przewozu jako przesyłki wagonowe, mogą być także wkładane do żelaznych koszów ochronnych.

Opakowanie ochronne nie jest konieczne:

Do materiałów, wymienionych w punkcie 1, jeżeli są one dobrze zapakowane do mocnych beczek (bębnów) żelaznych ze szczelnem zamknięciem.

Do materjałów, wymienionych w punkcie 3, w razie użycia mocnych i szczelnych beczek żelaznych, otoczonych na bokach i dnach osłoną drewnianą, mającą co najmniej 2,5 cm grubości, mocno przytwierdzoną obręczami i narożnikami z taśmowego żelaza.

266 (3) Każda sztuka towaru z materjałami klasy I e powinna być opatrzona nalepką według wzoru Nr. 8.

B.

Pakowanie razem z innemi przedmiotami.

267 Materjały klasy lew ilościach, nie przewyższających 5 kg, mogą być łączone razem z innemi przedmiotami w jedną sztukę towaru.

C.

Przewóz.

268 Niema ograniczeń. *)

______

*) Do czasu wejścia w życie nowej K. M. T. z dn. 23 listopada 1953 r. przedmiotów klasy Ie nie wolno wysyłać 7. poleceniem "zostawić na stacji" (patrz art. 6 § 6h, K. M. T. z da. 23 października 1924 r.).

D.

Wzmianki i zaświadczenia w liście przewozowym.

269 Niema przepisów specjalnych.

E.

Środki przewozowe: lądowanie, napisy i nalepki.

270 (1) Do przewozu należy używać wagonów krytych. Węglik wapnia (karbid), wymieniony w punkcie 2, można przewozić także w wagonach niekrytych pod oponami.

271 (2) Z przesyłanemi sztukami towaru należy się obchodzić ze szczególną ostrożnością. Nie wolno ich rzucać, lecz należy je tak układać w wagonie, aby nie mogły się ocierać o inne, wstrząsać, uderzać, przewracać, ani spadać z warstw górnych.

272 (3) Na wagonach - zbiornikach, przeznaczonych do przewozu węglika wapnia (karbidu), wymienionego w punkcie 2, należy po stronie, gdzie jest zamknięcie, umieścić napis następujący: "Po napełnieniu i opróżnieniu szczelnie zamknąć".

F.

Zakaz ładowania razem z innemi przedmiotami.

273 Niema.

G.

Próżne naczynia. Inne przepisy.

274 Próżne naczynia po materjałach, wymienionych w punkcie 2, nie powinny zawierać resztek tych materjałów. W liście przewozowym należy zaznaczyć, co zawierały one poprzednio.

275 -280

KLASA  II.

MATERJAŁY SAMOZAPALNE1)

Dopuszcza się do przewozu tylko materjały następujące:

281 1. Fosfor zwyczajny (biały i żółty).

282 2. Związki fosforu z melasami ziem alkalicznych, np. fosforek wapnia, fosforek szrontu.

283 3. Mieszaniny fosforu bezpostaciowego z żywicami lub tłuszczami, których punkt topliwości leży wyżej 35° C.

284 4. Cynkoetyl, cynkometyl, etyl magnezjowy oraz inne podobne ciecze, które zapalają się same na powietrzu, jak również ich rozczyny w eterze; rozczyny fosforu zwyczajnego w siarczku węgla.

285 5. Sadze świeżo wypalone ²).

286 6. a) Węgiel drzewny, świeżo wygaszony, mielony, ziarnisty lub w kawałkach ²); zwęglone pestki oliwne ²);

b) Korek świeżo napęczniały ²), mielony lub ziarnisty z domieszką lub bez domieszki smoły lub podobnych materjałów ¹), nie posiadających własności samoutlenienia.

287 7. Jedwab silnie obciążony (jedwab cordonnet, soie souple, bourre de soie i sole chappe) w pasmach¹).

288 8. a) Następujące materiały, nasycone tłuszczem, pokostem lub oliwą: wełna, włosy, wełna sztuczna, bawełna, bawełna sztuczna, jedwab, len, konopie, juta - w stanie surowym, w postaci odpadków przędzalnianych i tkackich, gałganów lub pakuł, pod warunkiem, aby były suche²); pozatem wełna, która była używana do czyszczenia, i pakuły (szmaty do czyszczenia);

b) Wyroby z powyższych materiałów, nasycone tłuszczem, pokostem lub oliwą, w stanie suchym, np. opony, wyroby powroźnicze, pasy napędowe z bawełny lub konopi, nicielnice tkackie i uprzężne, nici i przędza, wyroby siatkowe (sieci rybackie natłuszczone i t. p. ²)

______

¹) Fosfor bezpostaciowy (czerwony), trójsiarczek fosforu, związki fosforu z metalami, np fosforek żelaza i fosforek miedzi nie są uważane za materiały samozapalne i są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń.

Dotyczy to również osłon i płyt z napęczniałego korka, wyrabianych pod ciśnieniem, z dodaniem lub bez dodania smoły lub podobnych materiałów.

²) Materjały te nie podlegają przepisom niniejszej klasy, jeżeli są w takim stanie, który wyłącza wszelkie niebezpieczeństwo samozapalenia się i jeżeli nadawca potwierdzi ten stan umieszczając w liście przewozowym następujące oświadczenie: "Materjał niesamozapalny".

289 9. Mieszaniny materjałów palnych ziarnistych lub porowatych z olejem lnianym, pokostem, żywicą, smolą żywiczną, pozostałościami nafty i t. p. materjałami, jeżeli te ostatnie składniki mogą jeszcze posiadać własność samoutlenienia (np. t. zw. masa korkowa, lupulin), oraz odpadki oleiste, otrzymywane przy odbarwianiu soi.¹)

290 10. Kauczuk mielony, pył kauczukowy.

291 11. Następujące materjały, nasycone tłuszczem, pokostem lub olejem¹): papier (lub tektura) i wyroby z papieru (lub tektury) (np. gilzy, obręcze tekturowe i t. d.), jeżeli materjał nasycający nie jest jeszcze suchy.

292 12. Pył i proszek aluminiowy ²) lub cynkowy ²) oraz mieszaniny pyłu lub proszku aluminjowego z pyłem lub proszkiem cynkowym, także tłuste i oleiste; pył filtrowany z wielkich pieców.

293 13. Worki po drożdżach, używane, nieoczyszczone. ¹)

294 14. Materjał, który był używany do oczyszczania gazu świetlnego.¹)

295 15. Nici nitrocelulozowe, nie denitrowane, do wyrobu jedwabiu sztucznego lub wełny sztucznej.

296 16. Pył węgla kamiennego³), brunatnego, koksu z węgla brunatnego i z torfu, sztucznie wytworzony (np. zapomocą rozpylania lub innego postępowania) oraz zwęglony koks z węgla brunatnego zobojętniony (t. j. uczyniony mniej podatnym do samozapalania się).

______

¹) Materjały te nie podlegają przepisom niniejszej klasy, jeżeli są w takim stanie, który wyłącza wszelkie niebezpieczeństwo samozapalenia się, i jeżeli nadawca potwierdzi ten stan, umieszczając w liście przewozowym następujące oświadczenie "Materjał niesamozapalny".

²) Małe ilości pyłu i proszku aluminiowego lub cynku, opakowane w sposób przyjęły w handlu, np. razem z pokostem do wyrabiania farb z bronzu, są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń.

³) Pył naturalny, otrzymany jako pozostałość przy wydobywaniu węgla, koksu lub torfu, nie jest uważany za materjał samozapalny, objęty zał. I, i jest dopuszczony do przewozu bez ograniczeń.

Przepisy o przewozie.

A.

Sztuki towaru: opakowanie, ograniczenie wagi, napisy i nalepki.

297 (1) Materjały, wymienione w punktach 1 i 2, powinny być zapakowane w trwałe, szczelne i dobrze zalutowane puszki z białej blachy, które należy dobrze ułożyć w mocnej i dobrze zamkniętej skrzyni drewnianej.

Przy przewozie zwyczajnego fosforu, wymienionego w punkcie 1, obowiązują jeszcze następujące przepisy:

W naczyniu musi on być zawsze zanurzony w wodzie.

Może on być również zapakowany w mocne, szczelne i dobrze zamknięte beczki z blachy żelaznej. Waga beczki tego rodzaju nie powinna przewyższać 300 kg. Beczki, ważące więcej niż 100 kg, powinny mieć obręcze przy dnach i obręcze do przetaczania.

Ilości, nie przewyższające 250 gr. mogą być również umieszczone w mocnych, hermetycznie zamkniętych naczyniach szklanych, które powinien trzymać mocno w szczelnych naczyniach z blachy odpowiedni materjał pakunkowy; naczynia te powinny być dobrze ułożone w zewnętrznem opakowaniu drewnianem.

Co do przewozu fosforu zwyczajnego w wagonach-zbiornikach, patrz cyfrę marginesową 318.

Do materjałów, wymienionych w punkcie 2, w ilościach najwyżej 2 kg, zamiast naczyń z białej blachy, można używać butli szklanych lub dzbanów, które również powinny być zapakowane do mocnej, dobrze zamkniętej skrzyni drewnianej,

298 (2) Materjały, wymienione w punkcie 3, należy albo pakować w skrzynie, z których nic nie może się wysypać, albo wlewać do próżnych pocisków.

299 (3) Materjały, wymienione w punkcie 4, należy pakować w mocne i szczelne naczynia szklane, gliniane (kamionkowe i t. p.), lub metalowe, zatapiane w ogniu lub zaopatrzone w równie pewne zamknięcie hermetyczne.

Naczynia mogą być napełnione najwyżej do 90% ich pojemności.

Naczynia szklane lub gliniane należy pojedynczo lub po kilka razem umieszczać w mocnych naczyniach blaszanych, przesypując popiołem, lub suchą ziemią okrzemkową, które powinny być następnie hermetycznie zalutowane.

Naczynia metalowe należy dobrze układać pojedynczo lub po kilka razem w innych mocnych naczyniach, (koszykach z łoziny lub koszach metalowych, fasach lub skrzyniach), dodając odpowiednich materiałów pakunkowych. Otwarte opakowania zewnętrzne powinny mieć pokrywy ochronne, które - jeżeli są ze słomy, sitowia, trzciny lub podobnego łatwopalnego materjału - powinny być przesycone rozczynem gliny, mlekiem wapiennem lub t. p. z dodaniem szkła wodnego.

300 (4) Materjały, wymienione w punktach 5, 6a) i 6b), powinny być zapakowane w szczelne i dobrze zamknięte naczynia. Naczynia drewniane powinny być wyłożone wewnątrz materiałem uszczelniającym.

301 (5) Materjały, wymienione w punkcie 7, należy pakować w mocne skrzynie. Jeżeli wysokość skrzyni przewyższa 12 cm, pomiędzy warstwami jedwabiu należy utworzyć, zapomocą krat drewnianych, dostateczną próżną przestrzeń; wychodzące na nią otwory, wywiercone w ściankach skrzyni, umożliwią dostęp powietrza. Otwory w ściankach skrzyń należy zabezpieczyć od zatkania listewkami, przybitemi zewnątrz na ściankach skrzyni.

302 (6) Z pomiędzy materjałów, wymienionych w punkcie 8a), wełna, która była używana do czyszczenia i wilgotne pakuły (szmaty do czyszczenia) powinny być mocno sprasowane i zapakowane w mocnych szczelnych i dobrze zamkniętych naczyniach.

Co do przewozu w żelaznych wagonach z ruchomemi pokrywami, patrz cyfrę marginesową 317 ust. b).

303 (7) Materjały, wymienione w punkcie 9, tłoczone w formach, należy pakować w mocne i szczelne naczynia blaszane lub w mocne naczynia drewniane, wybite szczelnie wewnątrz białą blachą; te zaś, które nie są tłoczone w formach, należy pakować w mocne, szczelne i dobrze zamykane naczynia.

304 (8) Materjały, wymienione w punkcie 10, należy pakować w mocne, szczelne, dobrze zamykane naczynia.

305 (9) Materjały, wymienione w punkcie 11, należy pakować w trwałe i szczelne naczynia.

306 (10) Materjały, wymienione w punkcie 12, należy pakować w szczelne i dobrze zamykane naczynia metalowe lub drewniane.

Co do przewozu bez opakowania pyłu filtrowanego z wielkich pieców, patrz cyfrę marginesową 317 ust. c).

307 (11) Materjały, wymienione w punkcie 13, powinny być zapakowane w naczynia dobrze zamknięte.

308 (12) Przedmioty, wymienione w punkcie 14, należy pakować w szczelne naczynia blaszane.

Co do przewozu w wagonach żelaznych, patrz cyfrę marginesową 317 ust. d).

309 (13) Materjały, wymienione w punkcie 15, powinny być zapakowane w hermetycznie zamknięte naczynia metalowe lub drewniane. Naczynia drewniane powinny jeszcze zawierać taką ilość wody, ażeby jej obecność można było łatwo stwierdzić, poruszając naczyniem. Jeżeli materjały te są pakowane w naczynia metalowe, wystarczy owinąć każdą szpulkę w dobrze zwilżoną tkaninę.

310 (14) Materjały, wymienione w punkcie 16, należy pakować, chroniąc je od dostępu powietrza:

albo w mocne naczynia metalowe lub drewniane (np. w beczki),

albo w mocne worki papierowe z kilku warstw papieru,

albo w mocne worki z papieru, juty lub innych materjałów, nasycone gumą lub w inny podobny sposób zabezpieczone od przenikania powietrza.

Szczelne zamknięcie worków może polegać na przewiązaniu (np. drutem).

311 (15) Każdą sztukę towaru, zawierającą materjały, wymienione w punktach od 1 do 4, należy opatrzyć nalepką według wzoru Nr. 3.

Oprócz tego:

a) Przy przewozie fosforu zwyczajnego, wymienionego w punkcie 1, beczki z przyśrubowaną pokrywą, jeżeli nie mają urządzeń, utrzymujących je przymusowo w pozycji stojącej, oraz skrzynie powinny być opatrzone nalepkami według wzoru Nr. 6.

b) Opakowanie zewnętrzne, w którem mieszczą się naczynia szklane, napełnione materjałami, wymienionemi w punkcie 4, należy opatrzyć nalepką według wzoru Nr. 7.

B.

Pakowanie razem z innemi przedmiotami.

312 Materjały niżej wymienione, mogą być pakowane razem z innemi przedmiotami do mocnego, szczelnego i dobrze zamykanego naczynia drewnianego pod następującemi warunkami:

a) fosfor zwyczajny, wymieniony w punkcie 1, w ilościach, nie przewyższających 250 gr;

b) materjały, wymienione w punkcie 2, w ilościach nie przewyższających 5 kg;

c) materjały, wymienione w punkcie 4, w ilościach nie przewyższających 2 kg, pod warunkiem, aby naczynia były dobrze umocowane w zewnętrznem opakowaniu; nie wolno ich jednak pakować razem z innemi materjałami samozapalnemi i materjałami zapalnemi, wymienionemi w klasach III a i III b;

d) materjały, wymienione w punkcie 11, - bez ograniczenia co do wagi;

e) pył i proszek aluminjowy lub cynkowy oraz mieszaniny pyłu i proszku aluminiowego z pyłem i proszkiem cynkowym wymienione w punkcie 12, w ilościach, nie przewyższających 1 kg, powinny być zapakowane w naczynia szklane lub pudełka blaszane dobrze zamknięte. Naczynia, szklane należy nadto ułożyć starannie w szczelnych pudełkach blaszanych lub tekturowych, wypełniając miejsca wolne ziemią okrzemkową.

Materjały, wymienione w punkcie 12, nie powinny być jednak pakowane razem z kwasami, ługami alkalicznemi ani leż z płynami wodnistemi.

C.

Przewóz.

313 (1) Materjały, wymienione w punkcie 4, dopuszcza się do przewozu jako drobne przesyłki pospieszne tylko w niewielkich iloścach, nie przewyższających 10 kg.

314 (2) Materiały klasy II, wymienione w punktach od 1 do 4, nie mogą być wysyłane z poleceniem "zostawić na stacji". ¹)

D.

Wzmianki i zaświadczenia w liście przewozowym.

315 (1) Jeżeli materjały, wymienione w punkcie 15, są zapakowane do naczyń metalowych, nadawca powinien poświadczyć w liście przewozowym co następuje: "Każda szpulka jest owinięta zwilżonem płótnem".

316 (2) Jeżeli pył węgla kamiennego, brunatnego lub torfu, otrzymany sztucznie, wymieniony w punkcie 16, jest zapakowany do naczyń nie metalowych, to nadawca powinien poświadczyć w liście przewozowym, że materjał ten został zupełnie ochłodzony po osuszeniu zapomocą ciepła. Poświadczenie to powinno brzmieć jak następuje: "Materjały zupełnie ochłodzone po osuszeniu zapomocą ciepła".

E.

Środki przewozowe, ładowanie, napisy i nalepki.

317 (1) Do przewozu należy używać:

a) jeżeli chodzi o materjały, wymienione w punkcie 4, - wagonów niekrytych; drobne ilości do 10 kg mogą być także ładowane do wagonów krytych; sztuki towaru należy dobrze ustawiać w wagonach, a kosze i faski otwarte powinny być przymocowane do ścian; nie należy układać ich jedne na drugie; naczynia, któreby doznały uszkodzenia podczas przewozu, należy niezwłocznie wyładować, a te, których nie można będzie w krótkim czasie naprawić, będą mogły być sprzedane bez dalszych formalności na rachunek nadawcy wraz z zawartością, która w nich pozostała;

b) jeżeli chodzi o materjały, wymienione w punktach 7, 8 i 11, - wagonów krytych lub wagonów niekrytych pod oponami. Wełnę, która była używana do czyszczenia i pakuły (szmaty do czyszczenia), wymienione w punkcie 8 a), można przewozić bez opakowania, tylko w wagenach żelaznych z ruchomemi pokrywami; w opakowaniu według przepisów cyfry marginesowej 302, towar ten można przewozić również w wagonach niekrytych;

c) jeżeli chodzi o pył filtrowany z wielkich pieców, wymienionych w punkcie 12, bez opakowania - wagonów żelaznych z ruchomemi pokrywami lub żelaznych wagonów niekrytych pod oponami;

d) jeżeli chodzi o materjały, wymienione w punkcie 14, o ile nie są zapakowane do naczyń blaszanych, - wagonów żelaznych. Jeżeli wagony te nie mają dobrze zamykających się pokryw żelaznych, ładunek należy przykryć całkowicie oponami, nie zapalającemi się przy bezpośredniem zetknięciu z płomieniem. Naładowania i wyładowania powinni dokonać nadawca i odbiorca; nadawca obowiązany jest również, na żądanie kolei żelaznej, dostarczyć opon;

e) jeżeli chodzi o materjały, wymienione w punkcie 15, - wagonów krytych, w których otwory powinny pozostawać zamknięte.

______

¹⁾ Do czasu wejścia w życie nowej K. M. T. z dn. 23 listopada 1933 r. żadnych materjałów klasy II nie wolno wysyłać z poleceniem "zostawić na stacji" (patrz art. 6 § 6 h K. M. T. z dn. 23 października 1924 r.).

318 (2) Naczynia wagonów - zbiorników powinny być dobrze zamknięte i szczelne.

Naczynia takie, zawierające materjały, wymienione w punkcie 1, powinny być napełnione wodą i posiadać urządzenie do ogrzewania.

319 (3) Na wagonach, do których mają być załadowane sztuki towaru, opatrzone nalepką według wzoru Nr. 3 (patrz cyfrę marginesową 311), należy przed rozpoczęciem ładowania umieścić takie same nalepki po obu stronach wagonu. Dotyczy to również wagonów - zbiorników, zawierających materjały tego rodzaju. Oprócz tego po obu stronach wagonów, do których mają być załadowane materjały, wymienione w punkcie 4, należy umieścić nalepkę według wzoru Nr. 10.

F.

Zakaz ładowania razem z innemi przedmiotami.

320 Niema.

G.

Próżne naczynia. Inne przepisy.

321 (1) Próżne wagony - zbiorniki oraz próżne beczki blaszane, w których były przewożone materjały, wymienione w punkcie 1, powinny być dobrze zamknięte. Nadawca powinien w liście przewozowym umieścić wzmiankę następującą: "Dobrze zamknięte".

322 (2) Próżne naczynia po materjałach, wymienionych w punkcie 4, mogą być wysyłane tylko wtedy, kiedy są dobrze zamknięte. Przewozić je należy w wagonach niekrytych, z wyjątkiem próżnych naczyń żelaznych lub z innych metali, które można przewozić również w wagonach krytych. W liscie przewozowym należy zaznaczyć, do jakiego użytku naczynia służyły poprzednio.

323 -330

KLASA  III.

MATERJAŁY ZAPALNE.

IIIa.

Ciecze palne.1)

Ciecze niżej wymienione oraz ich sztuczne mieszaniny płynne lub jeszcze ciastowate w temperaturze poniżej 15º C, podlegają warunkom specjalnym:

331 1. Ciecze palne, które ani same, ani w swych palnych częściach płynnych nic dają się zmieszać z wodą, których punkt zapłonienia leży poniżej 21° C²) i które zawierają ogółem nie więcej niż 30% ciał stałych³) w zawiesinie, lub rozpuszczonych i pozostających w zawiesinie. Do tej kategorji należą zwłaszcza: ropa naftowa i inne oleje surowe, jako też lotne dystylaty ropy naftowej, smoły z węgla kamiennego, z węgla brunatnego, łupkowej, drzewnej i torfowej, jak np. benzyna, benzol, eter naftowy i toluol; produkty zgęszczenia gazu ziemnego (gazolina); acetat etylowy (ester octowy); eter etylowy i różne inne etery i estry; kolodjum; dwusiarczek węgla.

332 2. Ciecze palne, które ani same, ani w swych palnych częściach płynnych nie dają się zmieszać z wodą, których punkt zapłonienia leży poniżej 21º C²) i które zawierają ogółem więcej niż 30% ciał stałych³) w zawiesinie, lub rozpuszczonych i pozostających w zawiesinie. Do tej kategorji należą zwłaszcza: niektóre farby do skór i do rotograwiury (Tiefdruck), pewne lakiery i roztwory kauczuku (gumy).

333 3. Ciecze palne, które ani same, ani w swych palnych częściach płynnych nie dają się zmieszać z wodą, których punkt zapłonienia leży pomiędzy 21° C a 5º C ¹) i które zawierają ogółem nie więcej, niż 30% ciał stałych ³) w zawiesinie, lub rozpuszczonych i pozostających w zawiesinie. Do tej kategorji należą zwłaszcza: terpentyna, surogat terpentyny, nafta do oświetlania, nafta do ogrzewania, benzyna ciężka, której punkt zapłonienia leży powyżej 21º C (np. używana do wyrobu lakierów), ksylol, kumol, solvent-nafta, jak również inne średnio ciężkie dystylaty nafty, smoły z węgla kamiennego z węgla brunatnego, łupkowej, drzewnej i torfowej.

______

¹) Drobne ilości cieczy palnych w zwykłem opakowaniu handlowem, będące lub nic będące próbkami towaru (o wadze, jeżeli chodzi o ciecze, wymienione w punkcie 1, najwyżej 200 gr netto w każdej paczce) w mocnem wspólnem opakowaniu (z blachy, drzewa lub tektury), dobrze zabezpieczone od rozbicia się, nie są uważane za materjały, wymienione w zał. I, i są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń. Również chlorowane węglowodory nie są cieczami palnemi w rozumieniu niniejszych postanowień.

²) Punkt zapłonienia określa się aparatem Abel-Pensky'ego, przeliczając na ciśnienie barometryczne 760 mm.

³) Za równoznaczne ciałom stałym uważa się sykatywy, oleje zgęszczone (gęste oleje lniane) lub podobne ciała, których punkt zapłonienia leży powyżej 100º C.

334 4. Ciecze palne, które ani same, ani w swych palnych częściach płynnych nie dają się zmieszać z wodą, których punkt zapłonienia leży powyżej 55º C, nie przekraczając 100° C¹) i które zawierają ogółem nie więcej niż 30% ciał stałych ²) w zawiesinie, lub rozpuszczonych i pozostających w zawiesinie. Do tej kategorji należą zwłaszcza: niektóre smoły (np. dystylowana smoła z węgla kamiennego) oraz ich dystylaty, jak np. oleje do silników spalinowych, olej sola-rowy, oleje do czyszczenia, oleje gazowe i oleje parafinowe; tetralina; nitrobenzol.

335 5. Ciecze palne, które zarówno same, jak(w swych palnych częściach płynnych dają się zmieszać z dowolną ilością wody, których punkt zapłonienia leży poniżej 21° C¹), które zawierają ogółem nie więcej niż 30% ciał stałych²) w zawiesinie, lub rozpuszczonych i pozostających w zawiesinie. Do kategorji tej należą zwłaszcza: spirytus drzewny (alkohol metylowy, metanol), alkohol (etylowy) skażony lub nie skażony i substancja, zwykle używana do skażenia alkoholu (mieszanina pirydyny i metanolu); aceton, aldehyd octowy.

Przepisy o przewozie.

A.

Sztuki towaru: opakowanie, ograniczenie wagi, napisy i nalepki.

336 (1) Do opakowania należy używać naczyń mocnych, szczelnych i dobrze zamykanych z takich materjałów (blacha żelazna lub blacha z innych metali, szkło, glina, drzewo), na które nie działa płyn, zawarty w naczyniu. Naczyń drewnianych nie wolno używać do cieczy, wymienionych w punktach 1 i 2, ani też do ksylolu i octanu amylowego. Mieszaniny, zawierające w rozczynie kauczuk (gumę) lub podobne materjały, można natomiast pakować również do mocnych beczek dębowych z żelaznemi obręczami

Co do przewozu w wagonach - zbiornikach patrz cyfrę marginesową 346.

______

¹) Punkt zapłonienia określa się aparatem Abel Pensky'ego, przeliczając na ciśnienie barometryczne 760 mm,

²) Za równoznaczne ciałom stałym uważa się sykatywy, oleje zgęszczone (gęste oleje lniane) lub podobne ciała., których punkt zapłonienia leży powyżej 100° C.

337 (2) Naczynia z białej blachy z cieczami palnemi, wymienionemi w punkcie 1, których waga brutto przewyższa 20 kg, oraz naczynia szklane lub kamionkowe 'należy starannie układać pojedynczo lub po kilka razem w innych mocnych naczyniach (koszykach z łoziny lub koszach metalowych, fasach lub skrzyniach), dodając odpowiednich materjałów pakunkowych. Naczynia zewnętrzne, z wyjątkiem skrzyń, powinny posiadać mocne i dobre uchwyty.

Otwarte naczynia zewnętrzne powinny mieć pokrywę ochronną, a jeżeli ta jest ze słomy, sitowia, trzciny lub podobnego łatwopalnego materjału, to powinna być nasycona rozczynem gliny, mlekiem wapiennem i t. p., z dodaniem szkła wodnego. Waga brutto takiej sztuki nie może przewyższać 75 kg.

Naczynia ze zwyczajnej blachy żelaznej, zawierające eter etylowy lub dwusiarczek węgla, powinny być zawsze w ten sam sposób starannie ułożone w naczyniach zewnętrznych tego rodzaju (nawet kiedy chodzi o ilości mniejsze od 20 kg). Naczynia zewnętrzne nie są jednak konieczne, jeżeli eter etylowy lub dwusiarczek węgla jest zapakowany w spawane szczelne i dobrze zamknięte naczynia z mocnej blachy żelaznej.

Naczynia z białej blachy z zawartością, ważącą więcej niż 5 kg, powinny mieć spojenia zafalcowane i zalutowane.

338 (3) Naczynia z blachy żelaznej lub blachy z innych metali wolno napełniać cieczami, wymienionemi w punktach 1 i 2, tylko do 90% ich pojemności przy temperaturze 15° C.

339 (4) Każda sztuka towaru, zawierająca ciecze, wymienione w punktach 1 i 2, powinna być opatrzona nalepką według wzoru Nr. 3. Naczynia zewnętrzne (kosze, kubły, skrzynie), które mieszczą w sobie ciecze, wymienione w punkcie 1, powinny mieć nadto nalepkę według wzoru Nr. 7.

340 (5) Zbiorniki pojazdów z napędem silnikowym mogą nawet przy przewozie w wagonach krytych zawierać materjał pędny pod warunkiem, ażeby przewód od materjału pędnego do karburatora był zamknięty, a nadciśnienie w zbiorniku z materjałem pędnym było osłabione, i ażeby w obu wypadkach karburator był opróżniony działaniem silnika. Zbiorniki pomocnicze, dobrze przymocowane do pojazdu, mogą być również napełnione materiałem pędnym, pod warunkiem, ażeby były dobrze zamknięte.

6.

Pakowanie razem z innemi przedmiotami.

341 Materjały, niżej wymienione, mogą być pakowane razem z innemi przedmiotami w trwałe, szczelne i dobrze zamykane naczynia drewniane pod następującemi warunkami:

a) ciecze, wymienione w punkcie 1, w ogólnej ilości do 60 kg, jednak dwusiarczek węgła tylko w ilości do 5 kg, produkty zgęszczenia gazu ziemnego (gazolina), eter etylowy, kolodjum i inne roztwory, zawierające eter etylowy, w ilościach tylko do 20 kg;

b) ciecze, wymienione w punktach od 2 do 5, bez ograniczeń co do wagi.

C.

Przewóz.

342 Cieczy palnych nie wolno nadawać do przewozu jako drobnych przesyłek pośpiesznych. Wyjątek stanowią przesyłki, które, stosownie do cyfry marginesowej 344, mogą być przewożone jako drobne przesyłki w wagonach krytych.

D.

Wzmianki i zaświadczenia w liście przewozowym.

343 W listach przewozowych pod nazwą towaru, zgodną z taryfą lub przyjętą w handlu, należy umieścić wzmiankę następującą:

"Towar klasy III a, wymieniony w ....."

(wskazać punkt według cyfr marginesowych od 331 do 335). Wzmianki powinny mieć pismo lub podkreślenie czerwone.

W razie niewskazania punktu, do przesyłki stosuje się przepisy, dotyczące cieczy, wymienionych w punkcie 1.

E.

Środki przewozowe: ładowanie, napisy i nalepki.

344 (1) Do przewozu cieczy palnych należy używać wagonów niekrytych. Wagonów krytych można jednak używać:

a) do cieczy, wymienionych w punkcie 1, w naczyniach, których waga brutto nie przewyższa 60 kg. Wagę tę jednak zmniejsza się do 12 kg jeżeli chodzi o dwusiarczek węgla, i do 20 kg, jeżeli chodzi o produkty zgęszczenia gazu ziemnego (gazolinę), eter etylowy, kolodjum i inne roztwory, zawierające eter etylowy; do eteru etylowego w naczyniach szklanych, których pojemność nie przewyższa 250 gr, zapakowanych starannie w mocne, dobrze zamknięte, naczynia drewniane, ważące brutto nie więcej niż 50 kg;

b) do cieczy, wymienionych w punktach 2 i 3, oraz acetonu i jego mieszanin w naczyniach, których waga brutto nie przewyższa 80 kg; waga brutto może być podniesiona do 500 kg, jeżeli ciecze te mają opakowanie z mocnych beczek blaszanych z obręczami wzmacniającemi na obu brzegach i obręczami do przetaczania pośrodku;

c) do cieczy, wymienionych w punktach 4 i 5 (z wyjątkiem acetonu i jego mieszanin), w naczyniach dowolnej wielkości, zapakowanych bądź oddzielnie, bądź razem z inne-mi przedmiotami. Ciecze, wymienione pod a), b) i c), można ładować do wagonu bez względu na ilość sztuk. Spojenia naczyń z blachy żelaznej powinny być w takim razie bardzo starannie za-falcowane i zalutowane. Naczynia szklane lub gliniane powinny być wtedy zapakowane w mocno zamknięte naczynie zewnętrzne z pełnemi ściankami (koszów używać nie wolno). Naczynia pojedyncze, dopuszczone do przewozu w wagonach krytych, mogą być umieszczane także we wspólnych naczyniach, których waga brutto nie może przewyższać 100 kg. Pojedyncze naczynia powinny być zabezpieczone od wszelkich poruszeń we wspólnem naczyniu zewnętrznem;

d) do alkoholu, wysyłanego w przesyłkach całowagonowych w szklanych naczyniach, zapakowanych do skrzyń z przegródkami; pokrywy ochronne do otwartych naczyń zewnętrznych, przewidziane pod cyfrą marginesową 337, - nie są wymagane, jeżeli pojemność naczyń wynosi nie więcej niż 1 litr, i jeżeli skrzynie z otwartemi przegródkami są zabezpieczone w wagonie od przewracania się lub spadania z górnych warstw.

345 (2) Oprócz tego, co do cieczy, wymienionych w punktach 1 i 2, jak również co do acetonu i jego mieszanin, wymienionych w punkcie 5, obowiązują przepisy następujące:

a) sztuki towaru należy dobrze ustawiać w wagonach, a kosze i faski otwarte powinny być przymocowane do ścian; nie należy stawiać ich jedne na drugich;

b) naczynia, któreby doznały uszkodzenia podczas przewozu, należy niezwłocznie wyładować, a te których nie będzie można w krótkim czasie naprawić, będą mogły być sprzedane bez dalszych formalności na rachunek nadawcy wraz z zawartością, która w nich pozostała.

346 (3) Naczynia wagonów-zbiorników powinny być dobrze zamknięte i szczelne. Oprócz tego należy przestrzegać przepisów następujących:

a) Powinny one być sporządzone z blachy żelaznej lub blachy z innych metali i uziemione elektrycznie.

b) Podczas opróżniania wagonów, zawierających ciecze, wymienione w punkcie 1, należy przestrzegać, aby opary nie wydobywały się na powietrze.

c) Wagony - zbiorniki, zawierające ciecze, wymienione w punktach 1 lub 2, mogą być napełnione tylko do 90% ich pojemności przy temperaturze 15° C, jeżeli nie posiadają urządzeń, uniemożliwiających z jednej strony wytwarzanie się prężności wewnętrznej, a z drugiej strony rozszerzenie się pożaru zewnętrznego na wnętrze wagonu-zbiornika.

347 (4) Na wagonach, do których mają być załadowane sztuki towaru, opatrzone nalepką według wzoru Nr. 3 (patrz cyfrę marginesową 339), należy przed rozpoczęciem ładowania umieścić takie same nalepki po obu stronach wagonu. Ponadto wagony te powinny być opatrzone z obu stron nalepką według wzoru Nr. 10. Przepisy te stosuje się również do wagonów - zbiorników, zawierających takie ciecze.

F.

Zakaz ładowania razem z innemi przedmiotami.

348 Cieczy palnych, wymienionych w punktach 1 i 2, nie należy ładować do jednego wagonu:

z materjałami wybuchowemi klasy Ia, wymienionemi w punktach od 7 do 12 i od 15 do 18,

z materjałami klasy Ib, wymienionemi w punktach 3, 5, 6, 7 i 13.

G.

Próżne naczynia. Inne przepisy.

349 (1) Próżne naczynia po cieczach palnych, wymienionych w punktach 1 i 2, oraz po acetonie i jego mieszaninach, powinny być dobrze zamknięte. W liście przewozowym należy zaznaczyć, co zawierały one poprzednio,

350 (2) Próżne naczynia po cieczach palnych, wymienionych w punktach od 1 do 5, nie mogą być nadawane do przewozu, jako drobne przesyłki pośpieszne; wyjątek stanowią próżne naczynia z blachy żelaznej lub blachy z innych metali, szczelnie zamknięte.

351 (3) Do przewozu próżnych naczyń po cieczach palnych, wymienionych w punktach od 1 do 5, należy używać wagonów niekrytych.

Wagony kryte mogą być jednak używane do przewozu próżnych naczyń z blachy żelaznej lub blachy z innych metali, szczelnie zamkniętych.

352. -355

IIIb.

Materiały zapalne w stanie stałym.

Następujące materjały są dopuszczone do przewozu pod pewnemi warunkami:

356 1. Materjały, które mogą łatwo zapalić się od iskier parowozu, jako to: siano, węgiel drzewny w kawałkach, mączka drzewna, wióry drzewne (również trociny), obrzynki drewniane i celuloza drzewna, włókna drzewne, stary papier i odpadki papieru, włókna papierowe, trzcina (z wyjątkiem trzciny hiszpańskiej), materjały włókiennicze pochodzenia roślinnego i ich odpadki, słoma (również kukurydzowa, ryżowa i lniana), korek sproszkowany i drobne odpadki korkowe, wreszcie siarka z wyjątkiem siarki lanej.

357 2. Celuloidyna, materjał wytwarzany przez niezupełne odparowanie alkoholu, znajdującego się w kolodjum, który ma wygląd mydła i zawiera głównie kolodjonową bawełnę strzelniczą.

358 3. Celuloid w płytach, arkuszach, prętach lub rurkach; celuloidowe wstęgi filmowe w rolkach ¹) ; już wyświetlone (wywołane lub niewywołane), filmy celuloidowe²) ; odpadki celuloidu i filmów celuloidowych.

Co do odpadków filmów nitrocelulozowych, mytych i poddanych dalszej przeróbce przez wygotowanie pod ciśnieniem, patrz cyfrę marginesową 27.

359 4. Nadtlenek (peroxyd albo superoxyd) benzoilu, zawierający mniej niż 25%, lecz nie mniej niż 10% wody³).

Przepisy o przewozie.

A.

Sztuki towaru: opakowanie, ograniczenie wagi, napisy i nalepki.

360 (1) Płyty celuloidyny, wymienione w punkcie 2, należy pakować w sposób, zabezpieczający je zupełnie od wysychania.

361 (2) Celuloid w płytach, arkuszach, prętach lub rurkach, wymieniony w punkcie 3, powinien być zapakowany w trwałe, szczelne, dobrze zamknięte naczynia drewniane lub ujęty w paki (bele) przez owinięcie trwałym, miękkim papierem pakowym (w rodzaju papieru "wzmocnionego") ; opakowanie papierowe powinno być:

a) ujęte w okładziny z czterech wąskich desek bocznych i dwóch mocnych desek czołowych, do których przybija się gwoździami deski boczne;

albo

b) umocowane między dwoma ramami z desek, ściągniętemi mocno żelaznemi obręczami. Brzegi rani powinny wystawać dostatecznie poza opakowanie papierowe;

albo

c) owinięte w trwałą i szczelną tkaninę, związaną na węzeł z obu końców;

albo

d) zaszyte w mocną tkaninę jutową, w rodzaju używanej na worki do wełny "Kap".

Wszystkie szwy powinny być mocne i gęste.

Waga jednej sztuki towaru nie powinna przewyższać:

jeżeli zawiera rurki-60 kg, a jeżeli pręty-100 kg.

362 (3) Celuloid do filmów w rolkach i filmy celuloidowe już wyświetlone (wywołane lub niewywołane), należy pakować w mocne, szczelne, dobrze zamykane naczynia drewniane lub w mocne pudełka tekturowe.

363 (4) Odpadki celuloidu i filmów celuloidowych należy pakować:

a) w mocne, szczelne i dobrze zamykane naczynia drewniane; albo

b) owijając w mocne i gęste lniane płótno surowe i zawiązując mocno z obu końców na węzeł; - waga do 40 kg;

albo

c) w mocne i gęste worki z lnianego płótna surowego, zaopatrzone w trwałe uchwyty u podstawy; - waga do 40 kg;

albo

d) w mocne i gęste worki z tkaniny jutowej w rodzaju worków do wełny "Kap"; - waga do 40 kg, a w podwójnem opakowaniu do 80 kg.

Wszystkie szwy powinny być trwałe i szczelne.

364 (5) Materjały, wymienione w punkcie 4, należy pakować do pudełek tekturowych lub naczyń z innych odpowiednich materjałów, których zawartość nie powinna przewyższać 2 kg, w ten sposób, aby podczas przewozu ilość wody, jaką zawiera przesyłka nie mogła spaść poniżej 10%. Tak opakowane należy dobrze umocować w mocnych, szczelnych i dobrze zamkniętych skrzyniach drewnianych. Jedna skrzynia nie może zawierać więcej niż 25 kg nadtlenku (peroxydu albo superoxydu) benzoilu.

______

¹) T. j. surowice filmowy bez emulsji.

²) Filmy niewyświetlone nie są uważane za przedmioty, wymienione w załączniku I, i są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń, jak również filmy wyświetlone (wywołane lub niewywołane) w zwykłem handlowem opakowaniu, t. j. przynajmniej w mocnych, szczelnych pudełkach drewnianych, blaszanych lub z twardej tektury, zapakowanych następnie do trwałych skrzyń drewnianych, jeżeli taki sposób ich opakowania nadawca zaświadczy w liście przewozowym.

³) Nadtlenku (peroxydu albo superoxydu) benzoilu, zawierającego mniej niż 10% wody, nie dopuszcza się do przewozu; zawierający 26% wody i więcej, nie jest uważany za materjał, wymieniony w zał. I, i jest dopuszczony do przewozu bez ograniczeń.

B.

Pakowanie razem z innemi przedmiotami.

365 Celuloidyna, wymieniona w punkcie 2, celuloid filmowy w rolkach i filmy celuloidowe już wyświetlone (wywołane lub niewywołane), wymienione w punkcie 3, mogą być łączone w jedną sztukę towaru razem z innemi materjałami, jeżeli jako wspólnego opakowania użyto mocnych, szczelnych naczyń drewnianych lub mocnych, szczelnych pudełek tekturowych.

C.

Przewóz.

366 Materjałów, wymienionych w punkcie 1, z wyjątkiem siarki, zapakowanej do szczelnych naczyń, oraz odpadków celuloidu i filmów, opakowanych według cyfry marginesowej 363 ust. b) do d), nie wolno nadawać do przewozu jako drobnych przesyłek pośpiesznych.

D.

Wzmianki i zaświadczenia w liście przewozowym.

367 Niema przepisów specjalnych.

E.

Środki przewozowe: ładowanie, napisy i nalepki.

368 Do przewozu należy używać:

a) wagonów krytych lub wagonów niekrytych pod oponami, jeżeli chodzi o materjały wymienione w punkcie 1, bez opakowania; kolej żelazna może zażądać od nadawcy dostarczenia opon; sitowie i trzcinę, bez liści i bez kiści, dobrze ułożone w wagonach, można przewozić w czasie od 1 listopada do 31 marca również w wagonach niekrytych bez opon;

b) tylko wagonów krytych jeżeli chodzi o materjały, wymienione w punkcie 3; prze-wietrzniki tych wagonów powinny być zamknięte. Przedmiotów tych nie wolno umieszczać w pobliżu rur lub przewodów ogrzewających oraz pieców, w których się pali.

F.

Zakaz ładowania razem z innemi przedmiotami.

369 Niema.

G.

Próżne naczynia. Inne przepisy.

370 Niema przepisów specjalnych. 371-375

KLASA  IV.

MATERJAŁY TRUJĄCE.1)

Następujące materjały są dopuszczone do przewozu pod pewnemi warunkami:

______

¹) Materjały trujące, należące do klasy IV, z wyjątkiem kwasu cyjanowodorowego, wymienionego w punkcie 13,, są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń pod warunkiem, aby były umieszczone w naczyniach blaszanych lub szklanych, dobrze zamkniętych, starannie otulonych wełną drzewną i zapakowanych do szczelnie zalutowanych naczyń blaszanych, które zkolei są zapakowane do mocnych skrzyń drewnianych.

Preparaty, należące do klasy IV, z wyjątkiem kwasu cyjanowodorowego, wymienionego w punkcie 13, przeznaczone do badań naukowych lub celów farmaceutycznych i nadawane w ilościach, nie przewyższających 1 kg każdego z materjałów, zapakowane do naczyń szklanych lub glinianych ze szczelnem zamknięciem, a następnie ułożone starannie w mocnych, szczelnych i dobrze zamkniętych skrzyniach drewnianych, nie są uważane za materjały, wymienione w załączniku I, i są dopuszozone do przewozu bez ograniczeń.

376 1. Preparaty arsenowe nieciekłe, zwłaszcza kwas arsenawy (pył hutniczy), arszenik żółty (siarczek arsenu, aurypigment), arszenik czerwony (realgar), arszenik rodzimy (kobalt łuskowy, lub kamień muszy) i t. p. Preparaty arsenowe stałe, przeznaczone do ochrony roślin.¹)

377 2. Żelazokrzem (ferrosilicium) i manganokrzem (manganosilicium), otrzymane drogą elektryczną, zawierające więcej niż 30% a mniej niż 70% krzemu. ²)

Oprócz tego otrzymane tą samą drogą stopy żelazokrzemowe z domieszką aluminjum, manganu, wapnia lub kilku tych metali, w których ogólna zawartość tych metali razem z krzemem (z wyjątkiem żelaza) wynosi więcej niż 30% a mniej niż 70%.

378 3. Sole kwasu cyjanowodorowego - o ile nie są wymienione w punktach 5 i 6 d) - Bp. cyjanek potasu, cyjanek sodu, cyjanek wapnia, sole cyjanowe pojedyncze i podwójne, cyjanamid sodu, oraz preparaty, zawierające sole kwasu cyjanowodorowego.

379 4. Preparaty arsenowe ciekłe, w szczególności kwas arsenowy.

380 5. Roztwory cyjanku potasu i cyjanku sodu; roztwory wodne kwasu cyjanowodorowego, w których waga kwasu cyjanowodorowego nie przewyższa 20% wagi roztworu.³)

381 6. Preparaty metaliczne trujące:

a) Sublimat, osad biały (amidochlorek rtęciowy), osad czerwony (tlenek rtęciowy czerwony); farby miedziowe, w szczególności grynszpan, zielone i niebieskie barwniki miedziowe; octan ołowiu (cukier ołowiany); preparaty rtęciowe stałe, przeznaczone do ochrony roślin;¹)

b) Tlenki ołowiu, glejta ołowiowa (masykot i t. d.), minja, biel ołowiowa, wreszcie farby, z wyjątkiem farb gotowych do użycia, oraz pozostałości i odpadki, zawierające jeszcze dość znaczne ilości tych materjałów, np.: popioły ołowiowe, popioły cyny do lutowania i ołowiu drukarskiego.

c) Czteroetylek ołowiu i jego mieszaniny z organicznemi związkami chlorowców (fluid etylowy).

d) Sole kwasów miedzianocyjanowodorowego i cynkocyjanowodorowego, podwójne cyjanki cynku, miedzi, srebra i złota w połączeniu z cyjankami alkalicznemi, cyjankiem miedzi i cyjankiem cynku.

e) Sole talja i ich preparaty,

______

¹⁾ Materiały trujące stara, przeznaczone do ochrony roślin, nadawane do przewozu w Formie mieszanin, gotowych do użycia, w drobnych ilościach do 5 kg, zapakowane w torby papierowe, a następnie w trwale i szczelne opakowanie tekturowe z napisem. "Preparaty trujące, przeznaczone do ochrony roślin", nie są uważane za materiały wymienione w załączniku 1, i są przewożone bet ograniczeń.

²⁾ Brykiety z żelazokrzemu i manganokrzemu, bez względu na ilość zawartego w nich krzemu, nie są uważane za przedmioty, wymienione w załączniku I, i są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń.

³⁾ Roztworów wodnych, zawierających przeszło 30% kwasu cyjanowodorowego, nie dopuszcza się do przewozu.

382 7. Kwas szczawiowy i szczawian potasu w stanie stałym; sole kwasu fluorokrzemowego.

383 8. Chlorany, dwutlenek baru, mieszaniny dwutlenku baru, ze stałemi kwasami organicznemi lub z ich kwaśnemi solami, zawierające lub niezawierające materjałów barwiących; azotek sodowy.

384 9. Anilina (olej anilinowy).

385 10. Tlenek baru, wodorotlenek baru, siarczki baru, sole baru (z wyjątkiem siarczanu baru) oraz pozostałości od wyrobu nadtlenku baru, zawierające bar.

386 11. a) Azotek baru w stanie suchym lub z dodaniem mniej niż 10% wody albo alkoholi.

b) Azotek baru z dodaniem nie mniej niż 10% wody lub alkoholi i roztwory wodne azotku baru.

387 12. Siarczan dwumetylu.

388 13. Kwas cyjanowodorowy, zawierający najwyżej 3% wody, bądź wchłonięty zupełnie przez masę porowatą, bądź w stanie płynnym. Kwas cyjanowodorowy musi być zabezpieczony od rozkładu przez dodanie innego materjału.¹)

Przepisy o przewozie.

A.

Sztuki towaru: opakowanie, ograniczenie wagi, napisy i nalepki.

389 (1) Naczynia do pakowania materiałów, wymienionych w punktach 1 i od 3 do 12, powinny być mocne, szczelne i tak zamykane, aby zawartość nie mogła z nich ani wyciekać, ani wysypywać się, ani rozpylać.

W razie użycia naczyń szklanych lub glinianych, jeżeli jest ono dozwolone, waga brutto jednej sztuki nie może przewyższać 75 kg.

______

¹) Kwasu cyjanowodorowego w innej postaci, z wyjątkiem roztworów wodnych kwasu cyjanowodorowego, wymienionych w punkcie 5, jak również naczyń z kwasem cyjanowodorowym, napełnionych wcześniej niż przed 12 miesiącami, nie dopuszcza się do przewozu.

390 (2) Materjały, wymienione w punktach 1 i 3, należy pakować:

a) w trwałe beczki żelazne z przykręcanem wiekiem i z obręczami do przetaczania,

albo

b) w beczki cylindryczne (bębny) z blachy Żelaznej, mającej co najmniej 0,6 mm grubości, z pokrywą przylutowaną lub przykręcaną, z krążkiem uszczelniającym oraz z obręczami do przetaczania. Dna beczek powinny być dookoła połączone mocno ze ściankami szwem, zabezpieczonym mocną obręczą do przetaczania. Zamiast takich beczek cylindrycznych mogą być używane inne, z mocnej blachy falistej tej samej grubości, lub z blachy, wzmocnione w walcowanemi obręczami. Obręcze do przetaczania nie są konieczne, jeżeli dna beczek są połączone ze ściankami podwójnym szwem zalutowanym. Waga brutto tych beczek cylindrycznych nie może przewyższać 150 kg,

albo

c) w beczki podwójne z suchego i mocnego drzewa, ściśnięte obręczami, lub w tak samo zrobione skrzynie podwójne z obręczami, przyczem naczynia wewnętrzne powinny być wyłożone gęstym materjałem. Zamiast drewnianych naczyń wewnętrznych, wyłożonych tkaniną, można użyć bądź naczyń blaszanych, zalutowanych lub zaopatrzonych w dobre zamknięcie zapomocą krążka uszczelniającego, bądź też naczyń szklanych albo glinianych. Naczynia szklane i gliniane należy dobrze zapakować w inne naczynia z odpowiednim materjałem pakunkowym. Przy zachowaniu tych warunków, kilka naczyń można łączyć w jedną sztukę towaru.

d) Materjały, wymienione w punkcie 1, można również pakować w worki ze smołowanego płótna lub w worki z mocnego papieru podwójnego, trwałego i nieprzemakalnego, przełożonego warstwą asfaltową; worki te należy umieścić w zwyczajnych beczkach z mocnego i suchego drzewa.

e) Preparaty arsenowe stałe, przeznaczone do ochrony roślin, wymienione w punkcie 1, można również pakować:

w podwójne beczki, w których ściany wewnętrzne należy wysłać ścisłym i wytrzymałym papierem lub przesłonić torbą z takiego papieru,

albo

w podwójne torby ze ścisłego wytrzymałego papieru, których zawartość nie powinna przewyższać 12 ¹/₂ kg. Torby powinny być zapakowane, oddzielnie lub po kilka, w mocny papier i ściśle ułożone w mocnej skrzyni, szczelnie wyłożonej trwałym papierem. Wysłanie papierem można zastąpić, używając innej szczelnej osłony papierowej,

albo

w pudełka tekturowe szczelnie zamykane, które powinny być starannie ułożone w mocnej skrzyni.

f) W razie nadania do przewozu materjałów, wymienionych w punktach 1 i 3, w przesyłce wagonowej, wystarcza opakowanie ze zwyczajnych mocnych beczek żelaznych.

g) W razie nadania do przewozu w przesyłce wagonowej preparaty arsenowe stałe, przeznaczone do ochrony roślin, można również pakować:

w mocne naczynia drewniane, szczelne i dobrze zamykane (skrzynie lub beczki zwyczajne), przyczem zawartość powinna być skutecznie zabezpieczona od wysypywania się przez wyłożenie szczelną i nieprzerwaną podwójną warstwą mocnego papieru,

lub

w paczki, których waga netto nie przewyższa 25 kg, umieszczane w dobrze zamkniętych torebkach z trwałego i mocnego papieru, wzmocnionych lub z podszewką; torebki należy umieszczać i dobrze zamykać w mocnych workach z juty lub innego podobnego materjału, wyłożonych mocnym i ścisłym papierem marszczonym, mocno połączonym z workami.

391 (3) Materjały, wymienione w punkcie 2, należy pakować w stanie zupełnie suchym w dobrze spojone trwałe naczynia drewniane lub metalowe, sporządzone w sposób, pozwalający na wydobywanie się gazów. Materjały proszkowate i ziarniste wolno także pakować w worki z trwałej, ścisłej tkaniny, przepuszczającej gazy. Przesyłki, przechodzące z kolei żelaznej na statek i odwrotnie, dozwala się również pakować w dostatecznie trwałe naczynia drewniane lub metalowe, nie przepuszczające wody.

W chwili nadania do przewozu naczynia powinny być zupełnie suche.

Co do przewozu tych materiałów, załadowanych luzem, patrz cyfrę marginesową 409 ust. c).

392 (4) Materjały, wymienione w punkcie 4, należy pakować:

w naczynia metalowe, drewniane lub gumowe z dobrem zamknięciem,

albo

w naczynia szklane lub gliniane, starannie układane w innych trwałych naczyniach (koszach plecionych lub metalowych, kubłach, skrzyniach), z odpowiednim materiałem pakunkowym; te naczynia zewnętrzne (z wyjątkiem skrzyń) powinny być zaopatrzone w dobre uchwyty.

393 (5) Materiały, wymienione w punkcie 5, należy pakować:

a) ługi cyjanku potasu i cyjanku sodu w naczynia żelazne, które dobrze zamknięte, powinny być starannie ułożone w trwałych naczyniach drewnianych lub metalowych, wypełnionych ziemią okrzemkową, trocinami lub innemi materjałami chłonącemi;

b) roztwory wodne kwasu cyjanowodorowego w szklane ampułki, zatopione nad lampą, mieszczące nie więcej niż 50 gr, lub w butelki szklane, dobrze zamykane korkami szklanemi, mieszczące nie więcej niż 250 gr, które następnie powinny być zapakowane osobno lub po kilka razem w dobrze zalutowane pudełka z białej blachy lub w skrzynie z przylutowaną dobrze wewnętrzną okładziną z białej blachy. Miejsca wolne w pudełkach z białej blachy lub w skrzyniach należy dobrze wypełnić ziemią okrzemkową, trocinami lub innemi chłonącemi materjałami. Waga brutto pudełka z białej blachy nie może przewyższać 15 kg (przy wadze netto 3 kg), zaś waga brutto jednej skrzyni nie może przewyższać 60 kg.

Co do przewozu w wagonach - zbiornikach, patrz cyfrę marginesową 412.

394 (6) Materjały, wymienione w punktach 6 a) i 6d), powinny być pakowane:

w beczki żelazne lub szczelne beczki z suchego i mocnego drzewa, ściśnięte obręczami, albo w skrzynie, wzmocnione zapomocą obręczy,

albo

w naczynia żelazne (zwane Hobbock),

albo

w naczynia szklane lub gliniane, a w ilościach nieprzewyższających 10 kg, w torby podwójne z mocnego papieru; naczynia i worki należy układać starannie w trwałych i szczelnych skrzyniach drewnianych, dobrze zamkniętych, wypełnionych odpowiednim materjałem pakunkowym.

395 (7) Materjały, wymienione w punkcie 6b), powinny być pakowane:

w szczelne naczynia drewniane (beczki lub skrzynie), albo w szczelne beczki żelazne, albo w naczynia z białej blachy lub blachy żelaznej, albo w szczelne i trwałe worki jutowe lub papierowe.

Co do przewozu tych materjałów, załadowanych luzem, patrz cyfrę marginesową 410.

396 (8) Materiały, wymienione w punkcie 6 c), powinny być pakowane:

w trwało cylindryczne beczki żelazne, szczelne i opatrzone na obu końcach obręczami wzmacniającemi, a w środku obręczami do przetaczania. Beczki te powinny być zamknięte hermetycznie zapomocą wkręcanego podwójnego czopa, z małym odstępem powietrznym pomiędzy jego dwoma częściami,

albo

w małe, szczelne naczynia z blachy żelaznej, które powinny być hermetycznie zamknięte zapomocą wkręcanych czopów,

albo

w naczynia z białej blachy, których waga brutto nie powinna przewyższać 6 kg; naczynia te muszą również być szczelne i posiadać hermetyczne zamknięcie.

Małe naczynia z blachy żelaznej oraz naczynia z białej blachy muszą być zkolei dobrze unieruchomione, oddzielnie lub po kilka, w mocnych skrzyniach drewnianych, zapomocą ziemi okrzemkowej, trocin lub innych materjałów chłonących. Waga brutto jednej skrzyni nie może przewyższać 60 kg.

397 (9) Materjały, wymienione w punkcie 7, w stanie stałym, powinny być zapakowane w mocne, szczelne i dobrze zamknięte naczynia drewniane (beczki lub skrzynie), albo w mocne, ścisłe i dobrze zamknięte worki.

398 (10) Materjały, wymienione w punkcie 8, z wyjątkiem azotku sodu, powinny być zapakowane w mocne, szczelne i dobrze zamknięte naczynia drewniane lub naczynia z blachy żelaznej. Naczynia drewniane (beczki lub skrzynie) powinny być wyłożone wewnątrz nieprzerwaną warstwą miękkiego papieru, w celu skutecznego zabezpieczenia zawartości od wysypywania się.

Przed zapakowaniem do takiego naczynia, mieszaniny dwutlenku baru, wymienione w punkcie 8, powinny być pakowane w ilościach, nie przewyższających 1 kg do naczyń szklanych, których zamknięcie powinno być zabezpieczone od przenikania wilgoci.

Azotek sodu powinien być zapakowany w trwałe, szczelne i dobrze zamknięte naczynia żelazne (lub z białej blachy).

399 (11) Anilina (olej anilinowy), wymieniona w punkcie 9, powinna być zapakowana w blaszanki metalowe lub w bardzo mocne i zupełnie szczelne beczułki drewniane (np. beczki do nafty).

400 (12) Materjały, wymienione w punkcie 10, należy pakować w szczelne naczynia drewniane (beczki lub skrzynie), w szczelne beczki żelazne albo w gęste worki jutowe lub papierowe.

Co do przewozu tych materjałów, załadowanych luzem, patrz cyfrę marginesową 410.

401 (13) Azotek baru, wymieniony w punkcie 11 a), należy pakować w ilościach nie większych od 500 gr w pudełka z tektury, mającej co najmniej 1 mm grubości. Aby dobrze unieruchomić w pudełku jego zawartość, należy ją obłożyć watą celulozową lub innym podobnym sprężystym materjałem i materjał ten przycisnąć pokrywą. Po zamknięciu, pokrywę należy uszczelnić aby nie przepuszczała wody, oklejając taśmą izolacyjną. Pudełka należy umieścić w trwałych, dobrze zamkniętych naczyniach drewnianych z mocnemi przegródkami z drzewa; wolne przestrzenie należy wypełnić wełną drzewną tak, ażeby całkowicie uniemożliwić kołatanie się pudełek. Jedno naczynie drewniane nie może zawierać więcej niż 1 kg azotku baru.

402 (14) Azotek baru, wymieniony w punkcie 11 b), w ilości najwyżej 10 kg, i roztwory wodne azotku baru, wymienione w punkcie 11 b), w ilości najwyżej 20 l, powinny być zapakowane w trwale, dobrze zamknięte naczynia szklane, które umieszcza się w mocnych naczyniach zewnętrznych (skrzyniach lub koszach żelaznych z pełnemi ściankami), z taką samą co najmniej ilością ziemi okrzemkowej lub innego podobnego niepalnego materiału chłonnego.

403 (15) Siarczan dwumetylu, wymieniony w punkcie 12, należy pakować albo w mocne, szczelne beczki żelazne (wyłożone lub nie wyłożone ołowiem) z obręczami do przetaczania, albo w mocne i szczelne dzbany blaszane (wyłożone lub nie wyłożone ołowiem), albo też, kiedy chodzi o małe ilości (do 6 kg wagi brutto), w naczynia z białej blachy lub (do 3 kg wagi brutto) w naczynia szklane (butelki lub ampułki). Beczki i dzbany powinny posiadać zamknięcia śrubowe, dobrze zabezpieczone szczelnie przylegającem kółkiem z miękkiego ołowiu lub z innego materiału, na który nie działa siarczan dwumetylu. Butelki szklane powinny być zakorkowane szklanemi dobrze oszlifowanemi korkami. Dzbany i butelki mogą być zakorkowane także korkiem zaokrąglonym u dołu, dobrze oblanym parafiną i pokrytym papierem pergaminowym lub celofanem. Ampułki szklane powinny być na końcach zatapiane. Zamknięcie dzbanów i butelek korkiem szklanym lub korkiem naturalnym powinno być zabezpieczone mocnym papierem pergaminowym lub pęcherzem wieprzowym; zabezpieczenie to może być jeszcze przykryte płótnem workowem, które należy związać u dołu szyjki. Dzbany blaszane należy dobrze umocować w innych mocnych naczyniach (kaszach plecionych lub metalowych, kubłach lub skrzyniach), dodając odpowiednich matarjałów pakunkowych. Naczynia zewnętrzne (z wyjątkiem skrzyń) powinny posiadać dobre i trwałe uchwyty. Szklane butelki powinny byś owinięte papierem, a następnie ułożone mocno w pudełkach blaszanych, z mączką drzawną, lub ziemią okrzemkową.

404 (16) Kwas cyjanowodorowy, wymieniony w punkcie 13, powinien być zapakowany:

a) zupełna wchłonięty obojętną masą porowatą - w pudła z blachy żelaznej, szczelnie i dobrze zamknięte, mogące zmieścić najwyżej 7,5 l i wypełniane całkowicie wspomnianą masą porowatą.

Pudła powinny być sporządzone z blachy żelaznej dostatecznie mocnej i wytrzymałej, aby mogły znieść ciśnienie 6 atmosfer bez »ba-wy utracenia z tego powodu szczelności. Pudła napełnień i zamknięte powinny być jeszcze szczelne przy temperaturze 50°C. Na pokrywach pudeł blaszanych powinna być wybita data ich napełnienie, łatwo dostrzegalna. Pudła blaszane powinny być umieszczone nieruchomo w mocnych skrzyniach z dobrze spojonych desek, mających co najmniej 20 mm grubości, w taki sposób, ażeby wypukłości, służące do umocowania den i wiek pudeł, oraz wypukłości, któremi wytwórca mógł wzmocnić ich ścianki, nie mogły się stykać ze sobą, ani ze ściankami pudeł sąsiednich. Aby zachować ten ostatni warunek, pudła należy otoczyć u dołu i u góry dostatecznie długiemi tekturowemi osłonami ochronnemi, wytrzymałemi i dostatecznie grubemi. Całkowita pojemność wszystkich pudeł, zawartych w jednej skrzyni, nie maże przewyższać 90 i, a waga brutto jednej skrzyni - 80 kg;

b) nie wchłonięty masą porowatą, - do trwałych naczyń stalowych, które powinny odpowiadać treści przepisów, dotyczących klasy I d, cyfry marginesowa 205, od 209 do 216, 220, 227 i 228, z następującemi odchyleniami:

Przy próbie wodnej ciśnienie próbne powinno wynosić 100 kg/cm².

Próba ciśnienia powinna być wznawiana co dwa lata i połączona z dokładnem badaniem wnętrza naczynia oraz stwierdzeniem jego wagi.

Oprócz napisów, przewidzianych pod cyfrą marginesową 217, ust, (1) a) i b), na naczyniach należy w sposób łatwo dostrzegalny, wyraźny i trwały, wskazać datę ostatniego napełnienia.

Najwyższe dopuszczalne obciążenie naczyń wynosi ł kg płynu na 1,80 litra pojemności naczynia.

405 (17) W razie nadania do przewozu w przesyłkach drobnych, wszystkie sztuki towaru z materjałami, wymienionemi w punktach 1, 3, 4, 5, 6a), 6c), 6d), 6e), i od 10 do 13, nawet jeżeli są zapakowane razem z innemi przedmiotami zgodnie z przepisami cyfry marginesowej 406, powinny być opatrzone nalepkami według wzoru Nr. 4.

W razie nadania do przewozu w przesyłce wagonowej, nakładanie na sztuki towaru nalepek według wzoru Nr. 4, nie jest konieczne.

B.

Pakowanie razem z innemi przedmiotami.

406 Materjały, niżej wymienione, mogą być pakowane razem z innemi przedmiotami w trwałe, szczelne i dobrze zamknięte naczynia drewniane, jeżeli odpowiadają następującym warunkom:

a) materjały, wymienione w punkcie 4, w ilościach do 1 kg; powinny one być zamknięte w naczyniach szklanych, dobrze ułożonych w szczelnem naczyniu blaszanem, z suchą ziemią okrzemkową;

b) materjały, wymienione w punktach 1, 3 i 8, w ilościach do 5 kg; tnaterjałów, wymienionych w punkcie 3, oraz chloranów, dwutlenku baru i azotku sodowego, wymienionych w punkcie 8, nie wolno jednak pakować razem z kwasami klasy V, wymiemonemi w punkcie 1; nie wolno nadto pakować chloranów, wymienionych w punkcie 8, z materjałami klasy III a, wymienionemi w punktach od 1 do 4, ani leź z materjałami klasy IV, wymienionemi w punkcie 9;

c) materjały, wymienione w punktach 6), 6a), 6b), 6d), 6e), 7 i od 9 do 12, - bez ograniczenia co do wagi; materiałów, wymienionych w punkcie 6d), nie wolno jednak pakować z kwasami klasy V, wymienionemi w punkcie 1.

C.

Przewóz.

407 Materjały, wymienione w punktach 1, 3, 4, 5, 6a), 6c), 6d), 6e) i od 10 do 13, nie mogą być nadawane do przewozu jako drobne przesyłki pośpieszne. Zakaz ten nie stosuje się do materjałów, wymienionych w punkcie 3, kiedy chodzi o przesyłki, przeznaczone do walki z pasorzytami, w nagłych przypadkach, oraz do sublimatu, wymienionego w punkcie 6a), kiedy chodzi o przesyłki, przeznaczone do walki z epidemiami.

D.

Wzmianki i zaświadczenia w liście przewozowym.

408 W listach przewozowych na przesyłki kwasu cjanowodorowego, wymienionego w punkcie 13, nadawane do przewozu przez wytwórców, nadawca oraz biegły chemik, dopuszczony przez kolej nadania, powinni zaświadczyć co następuje: "Właściwości i opakowanie odpowiadają przepisom załącznika I do K. M. T.".

W razie ponownego nadania, w całości lub częściowo, przez firmy, upoważnione do zwalczania pasorzytów materjałami silnie trującemi, zaświadczenie biegłego chemika, dopuszczonego przez kolej nadania, nie jest konieczne, jeżeli nadawca oświadczy, że sztuki towaru pochodzą z przesyłki, sprawdzonej stosownie do przepisów załącznika I do konwencji międzynarodowej, i że pierwotne opakowanie nie zostało zmienione. Powyższe oświadczenie powinno być na żądanie udowodnione.

Zaświadczenie w liście przewozowym powinno brzmieć w formie skróconej: "Zawartość i opakowanie te Same, co w pierwotnej przesyłce".

E.

Środki przewozowe: ładowanie, napisy i nalepki.

409 (1) Do przewozu materjałów, wymienionych w punkcie 2, stosuje się przepisy następujące:

a) jeżeli nadano je do przewozu w naczyniach, nie przepuszczających wody, i naczynia te załadowano do wagonów niekrytych, należy je przykryć nieprzemakalnemi oponami.

b) Jeżeli nadano je do przewozu w naczyniach, pozwalających na wydzielanie się gazu, naczynia takie należy ładować albo do wagonów niekrytych bez opon, albo też do wagonów krytych.

c) Jeżeli nadano je do przewozu luzem jako przesyłkę wagonową, to można je ładować do wagonów niekrytych bez opon.

410 (2) Do przewozu materjałów, wymienionych w punktach 6b) i 10, naładowanych luzem, należy używać wagonów niekrytych lub wagonów 2 ruchomemi pokrywami. Odbiorca jest obowiązany starannie oczyścić te wagony po wyładowaniu.

411 3) Do przewozu kwasu cyjanowodorowego, wymienionego w punkcie 13, należy używać wagonów krytych lub niekrytych; wagony niekryte powinny być jednak całkowicie przykryte oponami w czasie od kwietnia do października włącznie, jeżeli naczynia nie są zapakowane do skrzyń drewnianych.

412 (4) Naczynia wagonów-zbiorników powinny być dobrze zamknięte i szczelne. Mogą one być wykonane wyłącznie z materjałów, na które nie działają ani przewożone materjały, ani ich roztwory wodne.

Naczynia wagonów-zbiorników, przeznaczonych do przewozu materjałów, wymienionych w punkcie 5, nie powinny mieć żadnych spojeń nitowanych, w przeciwnym zaś razie muszą posiadać ścianki podwójne. Nie mogą one mieć ponadto żadnych otworów w dolnych swych częściach (kranów, zaworów i t. p.). Otwory powinny być uszczelnione i zabezpieczone pokrywami metalowemu mocne przyśrubowanemi.

413 (5) Na wagonach, do których mają być ładowane sztuki towaru, opatrzone nalepką według wzoru Nr. 4 (patrz cyfrę marginesową 405), należy przed rozpoczęciem ładowania umieścić takie same nalepki z obu stron wagonu. Dotyczy; to również, z jednej strony, przesyłek wagonowych materjałów tego rodzaju nawet wtedy, kiedy oddzielne sztuki towaru, zawierające te materjały, nie są opatrzone nalepką, zgodnie z cyfrą marginesową 405, z drugiej zaś strony - przesyłek tych materjałów, przewożonych w wagonach-zbiornikach.

Wagony kryte, do których załadowano materjały, wymienione w punkcie 2, zapakowane w naczynia, dopuszczające wydzielanie się gazu, powinny być opatrzone z obu stron nalepkami według wzoru Nr. 9,

F. Zakaz ładowania razem z innemi przedmiotami.

414 Nie wolno ładować do jednego wagonu razem z artykułami żywnościowemi i spożywczemi materiałów, wymienionych w punktach 1, 3, 4, 5, 6a), 6c), 6d), 6e) i od 10 do 13, z wyjątkiem materjałów, wymienionych w punkcie 3, kiedy chodzi o przesyłki, przeznaczone do walki z pasorzytami w nagłych przypadkach oraz sublimatu, wymienionego w punkcie 6a), kiedy chodzi o przesyłki, przeznaczone do walki z epidemiami.

G.

Naczynia próżne. lane przepisy.

415 (1) Nieoczyszczone worki próżne po przewiezionych materjałach, wymienionych w punkcie 1, powinny być dobrze pakowane w skrzynie lub gęste, nasmołowane worki, opatrzone nalepką według wzoru Nr. 4. Na sztukach towaru, tudzież w liście przewozowym należy zaznaczyć, co zawierały one poprzednio.

416 (2) Nieoczyszczone próżne naczynia, worki oraz wagony-zbiorniki po materjałach, wymienionych w punktach 1, 3, 4, 5, 6a), 6c), 6d), 6e), 8 i od 10 do 13, jak również po kwasie szczawiowym i szczawianie potasu w stanie stałym, wymienionych w punkcie 7, powinny być bardzo dobrze zamknięte.

417 (3) Wyłącza się od przewozu w drobnych przesyłkach pośpiesznych nieoczyszczone naczynia próżne (nie wyłączając worków) po materjałach, wymienionych w punktach 1, 3, 4, 5, 6a), 6c), 6d), 6e) i od 10 do 13. Nie wolno ich również ładować do jednego wagonu razem z artykułami żywnościowemi i spożywczemi.

418 - 425

KLASA  V

MATERJAŁY ŻRĄCE1).

Następujące materjały są dopuszczone do przewozu pod pewnemi warunkami:

426 1. Kwas siarkowy, kwas siarkowy dymiący (kwas siarkowy, zawierający bezwodnik, oleum, olej witrjolowy, kwas siarkowy nordhauseński), kwas azotowy, czerwony dymiący kwas azotowy i mieszaniny kwasu siarkowego z kwasem azotowym, kwas solny, kwas fluorowodorowy (roztwory wodne fluorowodoru, zawierające do 85% tego gazu) ²), kwas nadchlorowy (roztwory wodne kwasu nadchlorowego, zawierające do 70% tego kwasu) ³), akumulatory elektryczne, napełnione kwasem siarkowym, szlam ołowiany z akumulatorów i komór ołowianych, zawierający kwas siarkowy, odpadki kwaśne po oczyszczaniu olejów mineralnych (Säureharz), odpadki kwasu siarkowego po wyrobie nitrogliceryny, jeżeli są zupełnie zdenitrowane, w przeciwnym razie pozostałości te wyłącza się od przewozu.

427 2. Chlorek siarki, tudzież azotan żelazowy i siarczan żelazowy (zaprawy żelazowe).

______

¹) Materjały, należące do klasy V, z wyjątkiem soli radu, wymienionych w punkcie 12-ym, przeznaczone do badań naukowych i do celów farmaceutycznych, nadawane w ilościach, nie przewyższających 1 kg każdego z materiałów, pod warunkiem, aby byty zapakowane w naczynia szklane, gliniane lub naczynia z innych materiałów, odporne na działanie zawartości, ze szczelnem zamknięciem a następnie ułożone starannie w trwałych, szczelnych i dobrze zamkniętych skrzyniach drewnianych, nit są uważane za materiały, wymienione w załączniku I i tą dopuszczone do przewozu bez ograniczeń.

²) Roztwory wodne, zawierające więcej niż 85% kwasu fluorowodorowego, jak również skroplony fluorowodór, nie są dopuszczone do przewozu.

³) Roztwory wodne kwasu nadchlorowego, zawierające więcej niż 70% tego kwasu, nie tą dopuszczone do przewozu.

428 3. Ługi żrące (ług sodowy, ług potasowy i t. p. same i w mieszaninach, np. w masie żrącej alkalicznej), pozostałości po rafinowaniu olejów; akumulatory, napełnione ługiem potasowym¹).

429 4. a) Brom,

b) Płynne chlorowcowe ciała drażniące, np. metylobromaceton.

430 5. Bezwodnik kwasu siarkowego.

431 6. Chlorek acetylu, pięciochlorek antymonu, chlorek chromilu, tlenochlorek fosforu, pięciochlorek fosforu (nadchlorek fosforu), trójchlorek fosforu, chlorek sulfurylu, chlorek tionilu i kwas chlorosulfonowy.

432 7 Roztwory wodne dwutlenku wodoru (wody utlenionej), zawierające według wągr.

a) więcej niż 6% i nie więcej niż 35% dwutlenku wodoru na 100% roztworu,

b) więcej niż 35% i nie więcej niż 45% dwutlenku wodoru na 100% roztworu,

c) więcej niż 45% i nie więcej niż 60 % dwutlenku wodoru na 100% roztworu (roztwory o większem stężeniu nie są dopuszczone).

433 8. Siarczek sodu.

434 9. Dwusiarczan sodu.

435 10. Wapno palone mielone (tlenek wapnia).

436 11. Naftalina surowa, skłonna do ociekania, przewożona luzem.

437 12. Sole radu.

438 13. Kwas chlorooctowy.

439 14. Kwas węglowy w stanie stałym (zamrożony kwas węglowy lub suchy lód).

Przepisy o przewozie.

A.

Sztuki towaru: opakowanie, ograniczenie wagi, napisy i nalepki.

440 (1) Do pakowania materjałów, wymienionych w punktach od 1 do 4a) i w 13, należy używać mocnych, szczelnych i dobrze zamykanych naczyń, na które nie działa zawarty w nich materjał. Co do kwasu fluorowodorowego, wymienionego w punkcie 1, patrz cyfrę marginesową 446. Zamknięcie powinno być takie, aby nie mogło ulec uszkodzeniu ani wskutek wstrząśnień, ani przez zawartość naczynia. W razie użycia naczyń szklanych lub glinianych, waga brutto jednej sztuki nie może przewyższać 75 kg.

______

¹⁾ Akumulatory elektryczne z naczyniami metalowemi tak zamkniętemi, że ług potasowy nie może z nich wyciekać, są dopuszczone do przewozu bez ograniczeń.

Co do naczyń szklanych lub glinianych należy przestrzegać następujących przepisów:

a) Naczynia do przewozu materjałów, wymienionych w punktach od 1 do 3 i w 13, należy umieszczać starannie w innych trwałych naczyniach (koszach plecionych lub metalowych, kubłach lub skrzyniach), dodając odpowiedniego materjału pakunkowego. Naczynia zewnętrzne (z wyjątkiem skrzyń) powinny posiadać mocne uchwyty.

b) Naczynia szklane lub gliniane z kwasem azotowym, wymienionym w punkcie 1, którego ciężar gatunkowy nie jest mniejszy niż 1,48 przy 15ºC (46,8º Baume), z czerwonym dymiącym kwasem azotowym, wymienionym w punkcie 1, z dymiącym kwasem siarkowym (oleum), wymienionym w punkcie 1, zawierającym 20% i więcej wolnego bezwodnika, jak również z wodnemi roztworami kwasu nadchlorowego, wymienionemi w punkcie 1, zawierającemi przeszło 30% tego kwasu, powinny być w naczyniach zewnętrznych otoczone ziemią okrzemkową lub innym stosownym suchym materjałem ziemistym, w takiej samej co najmniej jak zawartość naczynia objętości. Popiołu z węgla nie wolno używać przy pakowaniu.

c) Materjały pakunkowe, przewidziane pod a) i b), nie są konieczne, jeżeli naczynia szklane są umieszczone w żelaznych naczyniach zewnętrznych z pełnemi ściankami, okrywających je całkowicie, i tak w nich przytrzymywane dobremi sprężynami, obłożonemi azbestem, żeby nie mogły się poruszać.

d) Naczynia szklane lub gliniane z bromem, wymienionym w punkcie 4 a), należy umieszczać w trwałych skrzyniach drewnianych lub metalowych, zasypując aż do szyjek popiołem, piaskiem, ziemią okrzemkową lub innym podobnym niepalnym materjałem.

Co do przewozu w wagonach garnkowych, patrz cyfrę marginesową 472.

441 (2) Przyrządy do gaszenia ognia, zawierające kwasy, wymienione w punkcie 1, powinny być zbudowane w sposób, uniemożliwiający wyciekanie kwasu.

442 (3) Akumulatory elektryczne, napełnione kwasem siarkowym, wymienionym w punkcie 1, powinny być umocowane w skrzynce do baterji w taki sposób, aby oddzielne naczynia nie mogły się poruszać. Skrzynkę do baterji należy mocno zapakować w drugą skrzynię z odpowiednim chłonącym materiałem pakunkowym. Jeżeli akumulatory są naładowane, bieguny ich należy zabezpieczyć od krótkiego spięcia.

Jeżeli naczynia są zrobione z materjałów odpornych, jak drzewo wyłożone ołowiem lub twardym kauczukiem i tak są urządzone u góry, że kwas nie może się rozpryskiwać w niebezpieczny sposób, to opakowywanie naczyń i bateryj akumulatorów nie jest konieczne, pod warunkiem, aby zapomocą odpowiednich urządzeń, jak ramy, przegrody, podpórki, były one zabezpieczone dostatecznie od przewrócenia się lub przesunięcia oraz od uszkodzenia przez inne sztuki towaru, któreby mogły spaść na naczynia lub baterje. Naczynia lub baterje, przymocowane do pojazdów, nie wymagają również specjalnego opakowania, jeżeli pojazdy te będą mocno przytwierdzone lub dobrze ustawione w wagonie kolejowym.

443 (4) Naczynia akumulatorów elektrycznych, napełnionych ługiem potasowym, wymienione w punkcie 3, powinny być metalowe i dobrze zamknięte np. zamknięciem zaworowem w sposób usuwający możliwość wylewania się ługu w ilościach niebezpiecznych. Akumulatory powinny być dobrze umieszczone w skrzyniach, a naładowane akumulatory - zabezpieczone od krótkiego spięcia.

444 (5) Do szlamu ołowianego z akumulatorów i z komór ołowianych, wymienionego w punkcie 1, zawierającego kwas siarkowy, można używać naczyń drewnianych, tylko o tyle, o ile można zapobiec całkowicie wyciekaniu kwasu.

445 (6) Do odpadków kwaśnych po oczyszczaniu olejów mineralnych (Säureharz), wymienionych w punkcie 1, zawierających kwas siarkowy, mogący się wydzielać, można także używać szczelnych beczek żelaznych i szczelnych naczyń drewnianych, zapobiegających całkowicie wyciekaniu kwasu.

Co do przewozu tych kwaśnych odpadków bez opakowania w przesyłkach wagonowych, patrz cyfrę marginesową 467.

446 (7) Naczynia, zawierające kwas fluorowodorowy, wymieniony w punkcie 1, powinny być sporządzone z ołowiu, żelaza powleczonego ołowiem lub z gutaperki; dozwala się również używać naczyń drewnianych, trwale powleczonych wewnątrz parafiną lub żywicą. Naczynia z żelaza, nie powleczonego ołowiem, mogą być również używane do kwasu fluorowodorowego, zawierającego od 60% do 85% czystego fluorowodoru.

Naczynia żelazne z kwasem fluorowodorowym, zawierającym 41% i więcej fluorowodoru, powinny być dobrze zamknięte zapomocą wkręcanych zatyczek; mogą one być nadawane do przewozu dopiero po usunięciu z ich zewnętrznej powierzchni wszelkich śladów kwasu.

447 (8) Płynne chlorowcowe ciała drażniące, wymienione w punkcie 4b), należy pakować:

a) w mocne ampułki szklane, zatapiane zapomocą lampy, które powinny zawierać najwyżej 100 gr i być umieszczone nieruchomo w naczyniach z blachy lub szczelnych skrzyniach drewnianych ze szczekiem zamknięciem, zawierających ziemię okrzemkową lub inne materjały chłonące, albo

b) w mocne naczynia szklane, które powinny zawierać najwyżej 5 1 i posiadać korki szklane, oszlifowane, dobrze dopasowane. Te naczynia szklane powinny być

bądź umocowane trwale, każde oddzielnie, zapomocą ziemi okrzemkowej lub innych podobnych materjałów chłonących w pudłach z blachy, dobrze zamkniętych; pudła te powinny być następnie włożone oddzielnie lub po kilka, do odpowiednio przystosowanych skrzyń zewnętrznych,

bądź umocowane trwale, oddzielnie lub po kilka, zapomocą ziemi okrzemkowej lub innych materjałów chłonących w mocnej skrzyni, wyłożonej szczelnie blachą; całkowita ilość zawartych w jednej skrzyni ciał drażniących nie powinna przewyższać 20 l,

albo

c) w mocne butelki metalowe (bomby), na które nie działa zawarty w nich materjał, szczelnie zamykane wkręcanym korkiem.

Ad a) do c): Naczynia mogą być napełniane temi ciałami drażniącemi tylko do 95% ich pojemności.

448 (9) Bezwodnik kwasu siarkowego, wymieniony w punkcie 5, należy pakować:

a) w mocne naczynia z blachy żelaznej lub białej, dobrze zalutowywane,

albo

b) w mocne butle żelazne, z białej blachy lub miedziane,

albo

c) w naczynia szklane lub gliniane. Naczynia dobrze i hermetycznie zamknięte

(butelki i butle szklane powinny być zatopione zapomocą lampy) powinny być dobrze zapakowane w mocne naczynia zewnętrzne, drewniane, z blachy żelaznej lub białej, z ziemią okrzemkową lub innym podobnym materjałem niepalnym.

449 (10) Materjały, wymienione w punkcie 6, należy pakować:

a) w naczynia z żelaza kutego, lanego, stali, ołowiu lub miedzi, zupełnie szczelne i zaopatrzone w dobre zamknięcie,

albo

b) w naczynia szklane. W tym ostatnim przypadku obowiązują przepisy następujące:

Naczynia szklane powinny mieć grube ścianki i muszą być hermetycznie zamknięte szklanemi, oszlifowanemi korkami, zabezpieczonemi od wypadnięcia.

Naczynia szklane, zawierające więcej niż 5 kg, należy umieszczać w zewnętrznych naczyniach metalowych. Butelki mniejszej pojemności mogą być pakowane w trwałe skrzynie drewniane.

Naczynia szklane należy umieszczać w naczyniach zewnętrznych tak, aby pomiędzy niemi a ścianami naczynia zewnętrznego pozostawała wolna przestrzeń, co najmniej 30 mm. Przestrzeń wolną należy starannie wypełnić ziemią okrzemkową, lub innym podobnym materjałem niepalnym; do chlorku acetylu można używać również trocin.

450 (11) Do roztworów wodnych dwutlenku wodoru, zawierających więcej niż 6% i nie więcej niż 35% dwutlenku wodoru, wymienionych w punkcie 7 a), należy używać mocnych naczyń szklanych, glinianych albo naczyń z innego materjału, uznanego przez właściwą władzę, który nie rozkłada dwutlenku wodoru; naczynia te nie powinny być hermetycznie zamknięte lub też w inny sposób powinny zapobiegać tworzeniu się nadmiernego ciśnienia wewnętrznego. Kamionki, butelki i bańki należy dobrze zapakować w trwałe skrzynie z dobremi uchwytami lub umieszczać bez opakowania w koszach, dobrze przykrywanych zabezpieczającem nakryciem.

Co do przewozu w wagonach garnkowych, patrz cyfrę marginesową 472.

451 (12) Roztwory wodne dwutlenku wodoru, zawierające więcej niż 35% i nie więcej niż 45% dwutlenku wodoru, wymienione w punkcie 7 b), należy pakować jak następuje:

a) w ilościach do 200 gr w mocne butelki szklane pojemności co najmniej 300 cm³, które powinny być umieszczane w szczelnych puszkach blaszanych z ziemią okrzemkową. Puszki powinny być włożone do mocnych skrzyń drewnianych;

b) w ilościach powyżej 200 gr w naczynia szklane; waga brutto jednej sztuki nie może przewyższać 75 kg. Naczynia te powinny mieć przyrządy (zawory), zabezpieczające równowagę ciśnienia. Oddzielne naczynia powinny być całkowicie i mocno oplecione łoziną i umieszczone w mocnych dobrze przylegających koszach łozinowych lub żelaznych z pokrywami ochronnemi (kosze zewnętrzne). Kosze żelazne powinny być dla ochrony pomalowane lakierem. Słomy i wełny drzewnej jako materjału pakunkowego używać nie wolno.

Zamiast opakowania, wskazanego powyżej, dozwolone są także naczynia z innych materjałów, które nie rozkładają dwutlenku wodoru i na które on również nie działa, pod warunkiem, aby naczynia te były uznane przez właściwą władzę za nadające się do użycia.

Co do zamknięcia patrz cyfrę marginesową 452 ust. a).

Co do przewozu w wagonach garnkowych, patrz cyfrę marginesową 472.

452 (13) Roztwory wodne dwutlenku wodoru, zawierające, więcej niż 45% i nie więcej niż 60% dwutlenku wodoru, wymienione w punkcie 7 c), należy pakować:

a) w naczynia szklane. Każde naczynie szklane należy umieścić w szczelnem, wysmarowanem smołą naczyniu zewnętrznem z blachy żelaznej z pełnemi ściankami. Miejsca wolne pomiędzy naczyniem szklanem a naczyniem ochronnem powinny być wypełnione niepalną masą ochronną, któraby mogła wchłaniać ciecz, Samo naczynie ochronne należy umieścić w skrzyni zewnętrznej z pochyłem wiekiem. Zamknięcie naczyń szklanych powinno pozwalać na równoważenie się ciśnienia, zabezpieczając jednocześnie ciecz od wyciekania;

b) w naczynia z innych materjałów, które nie rozkładają dwutlenku wodoru i na które on również nie działa, pod warunkiem., aby naczynia takie były uznane przez właściwą władzę za nadające się do użycia. Co do zamknięcia patrz ust. a).

Co do przewozu w wagonach garnkowych, patrz cyfrę marginesową 472.

453 (14) Do oczyszczonego siarczku sodu krystalicznego, wymienionego w punkcie 8, należy używać naczyń nie przepuszczających wody, a do siarczku sodu surowego - szczelnych naczyń żelaznych.

454 (15) Do dwusiarczanu sodu, wymienionego w punkcie 9, należy używać naczyń szczelnych, odpornych na działanie ich zawartości.

Co do przewozu w przesyłkach wagonowych bez opakowania, patrz cyfrę marginesową 468.

455 (16) Wapno palone mielone, wymienione w punkcie 10, należy pakować w mocne i szczelne worki. Można też używać worków z trwałego papieru.

456 (17) Sole radu, wymienione w punkcie 12, powinny być opakowane według przepisów kraju nadania i zamknięte w naczyniu ołowianem, którego ścianki przy ilościach soli radu do 100 mg powinny mieć 1 cm, a przy ilościach do 300 mg - 2 cm grubości.

Sole radu w ilości ponad 300 mg do 1 gr powinny być zapakowane w większą ilość naczyń ołowianych, z których każde może zawierać nie więcej niż 300 mg soli radu, przy grubości ścianek ołowianych 2 cm.

Sole radu w ilości powyżej 1 gr powinny być przewożone w naczyniach ołowianych o ściankach, mających 10 cm grubości.

Same naczynia ołowiane powinna nadto chronić mocna skrzynia zewnętrzna.

Co do opakowania kwasu chlorooctowego, wymienionego w punkcie 13, patrz cyfrę marginesową 440.

457 (18) Kwas węglowy w stanie stałym, wymieniony w punkcie 14, powinien być umieszczony w opakowania trwałem i izolującem tego rodzaju, aby zapobiegało wszelkiej utracie towaru w stanie stałym, pozwalając jednak na jego ulatnianie się.

458 (19) Naczynia, przeznaczone do kwasu fluorowodorowego, wymienionego w punkcie 1, zawierającego 41% i więcej fluorowodoru, powinny być opatrzone wyraźnym i trwałym napisem: "Stężony kwas fluorowodorowy".

Każda sztuka towaru, zawierająca materjały, wymienione w punkcie 14, powinna być opatrzona na pokrywach wyraźnym i trwałym napisem: "Zamrożony kwas węglowy (suchy lód). Nie dotykać zawartości gołą ręką!".

W razie nadania do przewozu w przesyłkach drobnych lub wagonowych skrzyń, zawierających akumulatory elektryczne, napełnione kwasem siarkowym, wymienionym w punkcie 1, lub ługiem potasowym, wymienionym w punkcie 3, należy umieścić na pokrywach tych skrzyń wyraźny i trwały napis: "Akumulatory elektryczne", a ponadto nalepkę według wzoru Nr. 6. Pokrywy naczyń zewnętrznych, zawierających naczynia szklane, napełnione materjałami, wymienionemi w punkcie 6, należy opatrzyć nalepką według wzoru Nr. 7.

W razie nadania do przewozu w przesyłkach drobnych, każda sztuka towaru, zawierająca materjały, wymienione w punktach od 1 do 6, powinna być opatrzona nalepką według wzoru Nr. 5.

W razie nadania do przewozu w przesyłkach wagonowych, umieszczanie na sztukach nalepek według wzoru Nr. 5 nie jest konieczne.

B.

Pakowanie razem z innemi przedmiotami.

459 Niżej wymienione materjały mogą być pakowane razem z innemi przedmiotami w mocne, szczelne i dobrze zamykane naczynia drewniane na warunkach następujących:

a) brom, wymieniony w punkcie 4 a) w ilościach do 15 kg, opakowany w naczynia, których pojemność nie przewyższa 3,75 kg;

b) materjały, wymienione w punkcie 6, - w ilościach do 5 kg;

c) materjały, wymienione w punktach 1, 2, 3, 5 i 13 - w ilościach nie przewyższających 10 kg.

Naczynia z temi materjałami należy dobrze umocować we wspólnych naczyniach drewnianych.

C.

Przewóz.

460 Materjały, wymienione w punktach 1, 2, 3, 4a, 5, 7c i 13, nie mogą być nadawane do przewozu jako drobne przesyłki pośpieszne. Wyjątek stanowią przesyłki, które stosownie do przepisów cyfry marginesowej 464, mogą być przewożone jako przesyłki drobne w wagonach krytych.

D.

Wzmianki i zaświadczenia w liście przewozowym.

461 (1) List przewozowy powinien zawierać:

a) co do kwasu azotowego, wymienionego w punkcie 1, w naczyniach szklanych lub glinianych - oznaczenie ciężaru gatunkowego przy 15° C,

co do kwasu siarkowego dymiącego (oleum), wymienionego w punkcie 1, w naczyniach szklanych lub glinianych - zawartość procentową wolnego bezwodnika,

co do kwasu nadchlorowego, wymienionego w punkcie 1, w naczyniach szklanych lub glinianych - zawartość procentową kwasu nadchlorowego.

Jeżeli niema takiego oznaczenia, kwas powinien być opakowany stosownie do przepisów cyfry marginesowej 440, ust. b) i c),

b) co do zawierającego kwas siarkowy szlamu ołowianego z akumulatorów i komór ołowianych, wymienionego w punkcie 1, zapakowanego do naczyń drewnianych, - zaświadczenie, że kwas siarkowy nie może wyciekać; zaświadczenie to powinno brzmieć jak następuje: "Zgodne z przepisami załącznika I do K.M.T.";

c) co do odpadków kwasu siarkowego po wyrobie nitrogliceryny, wymienionych w punkcie 1, - zaświadczenie, że są one zupełnie zdenitrowane; zaświadczenie powinno brzmieć jak następuje: "Zupełnie zdenitrowane";

d) co do roztworów wodnych dwutlenku wodoru, wymienionych w punkcie 7, w naczyniach szklanych - zawartość procentową dwutlenku wodoru; jeżeli niema takiego oznaczenia roztwór powinien być opakowany stosownie do przepisów cyfry marginesowej 452.

462 (2) Jeżeli dwusiarczan sodu, wymieniony w punkcie 9, jest nadany do przewozu w opakowaniu z żądaniem przewiezienia w krytym wagonie, to nadawca powinien zaświadczyć w liście przewozowym, że materjał jest zupełnie suchy. Zaświadczenie powinno brzmieć jak następuje: "Zupełnie suchy".

Dotyczy to również tego materjału, nadanego do przewozu bez opakowania jako przesyłka wagonowa, w wagonach, wyłożonych wewnątrz tylko tekturą i t. d.; patrz cyfrę marginesową 468.

E.

Środki przewozowe: ładowanie, napisy i nalepki.

463 (1) Materjały, wymienione w punktach od 1 do 4 a), 5, 7 c), 9, 11 i 13, należy przewozić w wagonach niekrytych.

464 (2) Wagonów krytych można jednak również używać:

a) do przewozu materjałów, wymienionych w punktach 1, 2, 3, 5 i 13, w ilościach nie przewyższających 10 kg, pod warunkiem, aby naczynia z niemi były dobrze unieruchomione w mocnych naczyniach drewnianych,

to ograniczenie wagi nie dotyczy przyrządów do gaszenia ognia, zawierających kwasy, wymienione w punkcie 1, ani też akumulatorów elektrycznych, napełnionych kwasem siarkowym (wymienionych w punkcie 1) lub ługiem potasowym (wymienionych w punkcie 3);

b) do przewozu kwasu siarkowego, kwasu siarkowego dymiącego (oleum), kwasu solnego i kwasu nadchlorowego, wymienionych w punkcie 1, tudzież materjałów, wymienionych w punkcie 2; również w ilościach nie przewyższających 75 kg brutto, pod warunkiem, aby naczynia z niemi były dobrze unieruchomione za-pomocą odpowiednich materjałów pakunkowych w mocnych naczyniach drewnianych i aby te naczynia były opatrzone nalepką według wzoru Nr. 6;

c) do przewozu kwasu fluorowodorowego, wymienionego w punkcie 1, również w ilościach, nie przewyższających 75 kg brutto, a w przesyłkach wagonowych bez ograniczenia wagi, jeżeli kwas jest zapakowany do mocnych naczyń żelaznych;

d) do przewozu materjałów, wymienionych w punkcie 3, również bez ograniczenia wagi, jeżeli są one zapakowane w mocne beczki żelazne, napełnione tylko do 95% ich pojemności;

do przewozu mas żrących alkalicznych, wymienionych w punkcie 3, również jeżeli są one zapakowane w mocne, szczelne, hermetycznie zamknięte puszki blaszane, umieszczone nieruchomo w pudłach tekturowych, koszach, skrzyniach, albo w mocnych, szczelnych, dobrze zamkniętych blaszankach, mogących pomieścić najwyżej 30 kg;

e) do przewozu materjałów, wymienionych w punkcie 13, również bez ograniczenia wagi w przesyłkach wagonowych, jeżeli kwas jest zapakowany do mocnych i szczelnych beczek dębowych lub żelaznych;

f) do przewozu bromu, wymienionego w punkcie 4 a), w ilościach do 15 kg, w naczyniach zawartości, nie przewyższającej 3,75 kg, jeżeli naczynia są dobrze unieruchomione w mocnych naczyniach drewnianych;

g) do przewozu dwusiarczanu sodu, wymienionego w punkcie 9, jeżeli jest nadany do przewozu w stanie zupełnie suchym.

465 (3) Do przewozu siarczku sodu, wymienionego w punkcie 8, należy używać wagonów krytych lub wagonów niekrytych pod oponami.

466 (4) Do przewozu w workach wapna palonego mielonego, wymienionego w punkcie 10, należy używać tylko wagonów krytych.

467 (5) Odpadki kwaśne po oczyszczaniu olejów mineralnych (Säureharz), wymienione w punkcie 1, które zawierają jedynie drobne ilości, mogącego wyciekać kwasu siarkowego, mogą być przewożone bez opakowania jako przesyłki wagonowe; przed ładowaniem należy jednak podłogę wagonu posypać warstwą zmielonego lub drobno potłuczonego kamienia wapiennego, albo gaszonego wapna, któraby wystarczała do wchłonięcia i osłabienia kwasu siarkowego, jakby mógł wyciekać.

468 (6) Dwusiarczan sodu, wymieniony w punkcie 9, jeżeli jest przewożony bez opakowania w ładunkach wagonowych, może być ładowany do wagonów, wyłożonych wewnątrz co najmniej do wysokości ładunku ołowiem lub tekturą parafinowaną, albo smołowaną; jeżeli jednak wagon jest wyłożony tekturą, to kwaśny siarczan sodu powinien być zupełnie suchy; w razie załadowania do wagonu niekrytego, wagon powinien być przykryty oponą w taki sposób, aby odpowiednie urządzenie zapobiegało bezpośredniemu zetknięciu się opony z kwaśnym siarczanem sodu.

469 (7) Przy przewozie naftaliny, wymienionej w punkcie 11, nadawca obowiązany jest na "koszt własny pokryć podłogę wagonu oponą z gęstej tkaniny.

470 (8) Naczynia z kwasem fluorowodorowym, wymienionym w punkcie 1, należy ustawiać zamknięciem (zatyczkami) do góry.

471 (9) Zbiorniki, zawierające sole radu, wymienione w punkcie 12, nie mogą być umieszczane w bezpośredniej bliskości przesyłek, zawierających filmy, płyty fotograficzne, papiery czułe na światło lub inne podobne przedmioty.

472 (10) Naczynia wagonów - zbiorników powinny być szczelne i dobrze zamknięte. Mogą one być jedynie z materjałów, na które nie może działać zawartość naczynia. Zamknięcie powinno być tak urządzone, aby nie mogły ich uszkodzić wstrząśnienia, ani zawartość. Oprócz tego należy przestrzegać przepisów następujących:

a) Przy przewozie w wagonach - zbiornikach kwasu fluorowodorowego, wymienionego w punkcie 1, naczynia metalowe, zawierające kwas fluorowodorowy, powinny być sporządzone z blachy żelaznej, wyłożonej ołowiem.

Do kwasu fluorowodorowego, zawierającego od 60% do 85% fluorowodoru, można również używać naczyń żelaznych, nie wyłożonych ołowiem.

Naczynia powinny być w ten sposób urządzone, aby mogły być opróżniane zapomocą zgęszczonego powietrza. Nie powinny one posiadać rur odprowadzających. Zamknięcia otworów włazowych i spustowych powinny być tak urządzone, aby zawartość naczyń nie mogła wytrysnąć.

b) Co do naczyń wagonów garnkowych, przeznaczonych do przewozu roztworów wodnych dwutlenku wodoru, wymienionych w punkcie 7, to do nich stosuje się również przepisy cyfry marginesowej 452, ust. a), dotyczące urządzeń, mających zapobiegać wytwarzaniu się w naczyniach nadmiernego ciśnienia.

473 (11) Na wagonach, w których mają być ładowane sztuki towaru, opatrzone nalepką według wzoru Nr. 5 (patrz cyfrę marginesową 458), należy przed rozpoczęciem ładowania umieścić takie same nalepki z obu stron wagonu. Przepis ten dotyczy również, z jednej strony, przesyłek wagonowych materjałów tego rodzaju nawet wówczas, gdy oddzielne sztuki, zawierające te materjały, nie są opatrzone nalepką, zgodnie z cyfrą marginesową 458, z drugiej zaś strony - przewozu tych materjałów w wagonach - zbiornikach.

F.

Zakaz ładowania razem z innemi przedmiotami.

474 Niema.

G.

Próżne naczynia. Inne przepisy.

475 (1) Nieoczyszczone próżne naczynia po materjałach, wymienionych w punktach od 1 do 6 i w punkcie 13, nadawane do przewozu W przesyłkach drobnych, powinny być szczelnie zamknięte.

W liście przewozowym należy zaznaczyć, co zawierały one poprzednio.

Przepisów tych nie stosuje się ani do przyrządów do gaszenia ognia, ani do akumulatorów elektrycznych, które zawierały materjały żrące, wymienione w punkcie 1 lub 3.

476 (2) Nieoczyszczone próżne naczynia po kwasach fluorowodorowych, wymienionych w punkcie 1, zawierających 41% i więcej fluorowodoru, powinny być opatrzone wyraźnym i trwałym napisem: "Stężony kwas fluorowodorowy". Próżne naczynia żelazne po kwasach fluorowodorowych, zawierających 41% i więcej fluorowodoru, mogą być nadawane do przewozu tylko po usunięciu z ich zewnętrznej powierzchni wszelkich śladów kwasu.

477 -490

KLASA  VI

Materjały, budzące odrazę i wydzielające woń przykrą zaraźliwe *)

Do przewozu dopuszcza się tylko materjały następujące:

491 1. Ścięgna świeże, świeże obrzynki skórzane do wyrobu kleju, nie wapnowane ani solone ¹), jako też odpadki jednych i drugich, świeże rogi, racice i kopyta nieoczyszczone z kości i miękkich części, kości świeże, nieoczyszczone z mięsa i innych miękkich części, tudzież inne materjały pochodzenia zwierzęcego, budzące odrazę

lub wydzielające przykrą woń, nie wymienione

zaraźliwe*)

niżej.

492 2. Skóry świeże ¹).

493 3. Kości, oczyszczone lub suszone ¹), rogi, racice i kopyta oczyszczone lub suszone.

494 4. Żołądki cielęce świeże ²), zupełnie oczyszczone z resztek pokarmu.

495 5. Prasowane pozostałości od wyrobu kleju ze skór (wapno klejowe, ser klejowy lub nawóz klejowy).

496 6. Nieprasowane pozostałości rodzaju, wskazanego w punkcie 5.

497 7. Nawóz zmieszany ze słomą tylko w przesyłkach wagonowych.

498 8. Inne fekalja nie wyłączając odchodów z miejsc ustępowych, tylko w przesyłkach wagonowych, kał psi i gnój drobiu, zarówno w przesyłkach wagonowych, jak i w przesyłkach drobnych.

______

¹) Mokre i świeże obrzynki skórzane wapnowane lub solone, nie są uważane za materiały budzące odrazę

wydzielające woń przykrą

zaraźliwe *)

i są przyjmowane do przewozu bez ograniczeń.

²) Za skóry świeże uważa się wszelkie skóry niesolone i solone, które ociekają w uciążliwej ilości krwawą słoną posoką. Dobrze nasolone skóry, zawierające wilgoć tylko w ilości koniecznej przy soleniu, nie są uważane za materjały, budzące odrazę

i wydzielające woń przykrą

zaraźliwe *)

i są dopuszczone de przewozu bez ograniczeń.

*) Tekst umieszczony pod linją zastąpi, z chwilą wejścia w życie nowej K. M. T. z dnia 23 listopada 1933 r., tekst umieszczony nad linją.

Przepisy o przewozie.

A.

Sztuki towaru; opakowanie, ograniczenie wagi, napisy i nalepki.

499 (1) Niżej wyszczególnione materjały, nadawane do przewozu jako przesyłki drobne, powinny być pakowane jak następuje:

500 aj przedmioty, wymienione w punktach 1, 5 i 6, - w mocne, szczelne i dobrze zamknięte naczynia; zawartości tych naczyń nie powinna zdradzać woń przykra; surowa i sucha szczecina i sierść świńska mogą być pakowane w worki zwyczajne w każdej porze roku; surowa i wilgotna szczecina i sierść świńska mogą być pakowane w ten sam sposób od 1 listopada do 15 kwietnia;

______

¹) Kości odtłuszczone i suche, już nie wydzielające żadnego zapachu gnilnego, nie są uważane za materjały, budzące odrazę i

i wydzielające woń przykrą

zaraźliwe *)

i są przyjmowane do przewozu bez ograniczeń.

²) Żołądki cielęce suszone, nie wydzielające przykrej woni, nie są uważane za materjały, budzące odrazę i

i wydzielające woń przykrą

zaraźliwe *)

i są przyjmowane do przewozu bez ograniczeń.

³) Tekst umieszczony pod linją zastąpi, z chwilą wejścia w życie nowej K. M. T. z dnia 23 listopada 1933 r., tekst umieszczony nad linją.

501 b) przedmioty, wymienione w punkcie 2, - w mocne, szczelne i dobrze zamknięte naczynia albo w mocne, szczelne i dobrze zamknięte worki, nasycone odpowiednim środkiem odkażającym, jako to kwasem karbolowym lub lizolem, aby przykra woń zawartości nie dawała się odczuwać; jednakże worków można używać do pakowania tylko w listopadzie, grudniu, styczniu i lutym;

502 c) przedmioty, wymienione w punkcie 3, - w szczelne naczynia lub mocne worki;

503 d) żołądki cielęce, wymienione w punkcie 4, - w szczelne naczynia lub mocne i gęste worki;

504 e) kał psi, wymieniony w punkcie 8, - w mocne, szczelne i dobrze zamknięte naczynia;

505 f) gnój drobiu, wymieniony w punkcie 8, - w mocne, szczelne i dobrze zamknięte naczynia; suchy gnój drobiu można również pakować w mocne i gęste worki.

506 Na zewnętrznej stronie opakowania materjałów, wymienionych pod a) do f), nie powinno być żadnych śladów zawartości.

507 (2) Co do przesyłek wagonowych, obowiązują przepisy następujące:

508 a) Materjały, wymienione w punktach 1 i 2;

1. W razie użycia specjalnych wagonów krytych, posiadających urządzenia skutecznie je przewietrzające, opakowanie nie jest konieczne. Materjały te należy nasycić co najmniej 5% rozczynem kwasu karbolowego, lub innemi odpowiedniemi środkami odkażającemi, aby przykra woń zawartości nie dawała się odczuwać.

2. W razie użycia zwykłych niekrytych wagonów towarowych:

w czasie od 1 marca do 31 października materjały te należy pakować w mocne i gęste worki; worki te powinny być przesycone co najmniej 5% rozczynem kwasu karbolowego, lub innemi odpowiedniemi środkami odkażającemi, aby przykra woń zawartości nie dawała się odczuwać. Każda przesyłka tego rodzaju powinna być przykryta oponą z bardzo grubej tkaniny (t. zw. płótna chmielowego), przesyconej roztworem jednego z wymienionych wyżej środków odkażających; opona ta powinna być następnie zupełnie pokryta wielką nieprzemakalną oponą niesmołowaną;

w czasie od 1 listopada do końca lutego opakowanie w worki nie jest konieczne, Przesyłki należy jednakże przykryć tak sarno oponą z płótna chmielowego, którą następnie należy pokryć całkowicie wielką nieprzemakalną oponą niesmołowaną. Dolną oponę należy, w miarę potrzeby, nasycić co najmniej 5% rozczynem kwasu karbolowego, lub innemi odpowiedniemi środkami odkażającemi, aby przykra woń zawartości nie dawała się odczuwać.

Wbrew powyższym przepisom racice i kopyta, rogi, kości świeże, mogą być przewożone bez opakowania, jeżeli po zlaniu odpowiedniemi środkami odkażającemi nie wydzielają przykrej woni i są całkowicie przykryte oponą lub papą smołowcową. Papę lub oponę należy zabezpieczyć od przesuwania się.

Jeżeli środki odkażające nie wystarczają do usunięcia przykrej woni, to przesyłki należy pakować w mocne, szczelne i dobrze zamykane beczki lub kubły, aby woń zawartości naczynia nie dawała się odczuwać.

509 b) Materjały, wymienione w punkcie 3, nie wymagają specjalnego opakowania; jeżeli jednak są one nadane do przewozu bez opakowania w wagonach niekrytych, to ładunek powinien być przykryty całkowicie nieprzemakalnemi oponami.

Opony nie są konieczne, jeżeli materjały te po skropieniu odpowiedniemi środkami odkażającemi nie wydzielają przykrej woni.

510 c) Żołądki cielęce, wymienione w punkcie 4, należy pakować w szczelne naczynia lub worki.

511 d) Materjały, wymienione w punkcie 5, nie wymagają specjalnego opakowania, lecz jeżeli nie są opakowane, powinny być całkowicie zlane mlekiem wapiennem tak, aby zapach gnilny nie dawał się odczuwać.

512 e) Materjały, wymienione w punkcie 6, należy pakować według wskazówek cyfry

marginesowej 500.

513 f) Nawóz, zmieszany ze słomą, wymieniony w punkcie 7,

nie wymaga specjalnego opakowania; jeżeli jednak jest on nadany bez opakowania, to ładunek powinien być przykryty całkowicie nieprzemakalnemi oponami.

514 g) Materjały, wymienione w punkcie 8, powinny być zapakowane w mocne, szczelne i dobrze zamknięte naczynia. Suchy kał psi i suchy gnój drobiu można pakować również do mocnych i gęstych worków.

B.

Pakowanie razem z innemi przedmiotami.

515 Zakazane.

C.

Przewóz.

516 Materjały, wymienione w klasie VI, nie mogą być nadawane do przewozu jako drobne przesyłki pośpieszne, materjały, wymienione w punktach 7, i 8, (z wyjątkiem kału psiego i gnoju drobiu), nie mogą być również nadawane do przewozu jako drobne przesyłki pośpieszne.

D.

Wzmianki i zaświadczenia w liście przewozowym.

517 Niema przepisów specjalnych.

E.

Środki przewozowe: ładowanie, napisy i nalepki.

518 (1) Do przewozu materjałów klasy VI należy używać wagonów niekrytych.

519 (2) Również w wagonach krytych można przewozić:

a) materjały, wymienione w punkcie 1, zapakowane w naczynia metalowe z ustępującem zamknięciem, zapobiegającem rozsadzeniu naczynia pod ciśnieniem mogących wytworzyć się gazów;

b) materjały, wymienione w punktach 3 i 4.

520 (3) Do przewozu suchego kału psiego, wymienionego w punkcie 8, zapakowanego w mocne i szczelne worki, należy używać wagonów krytych lub wagonów niekrytych, dobrze przykrytych oponami.

521 (4) Naczyń z kałem psim nie wolno przetaczać, a przewozić należy je stojąco.

F.

Zakaz ładowania razem z innemi przedmiotami.

522 Materjały klasy VI nie mogą być ładowane do jednego wagonu razem z artykułami żywnościowemi i spożywczemi.

G.

Naczynia próżne. Inne przepisy.

Naczynia próżne i opony.

523 (1) Naczynia próżne i opony, które były użyte do opakowania lub pokrycia materjałów klasy VI, powinny być bardzo dokładnie oczyszczone i poddane działaniu odpowiednich środków odkażających, tak, aby nie wydzielały przykrej woni. W liście przewozowym należy zaznaczyć, co zawierały one poprzednio; przewozić je należy w wagonach niekrytych i nie wolno nadawać do przewozu jako drobne przesyłki pośpieszne.

524 (2) Próżne worki i opony, które były użyte do opakowania lub pokrycia materjałów klasy VI, nie mogą być ładowane do jednego wagonu razem z artykułami żywnościowemi i spożywczemi.

Inne przepisy.

525 (3) Wagony kolejowe po przewiezionych luzem przedmiotach, wymienionych w punktach 1, 2, 3 i 7, oraz po przedmiotach, wymienionych w punkcie 8, kolej żelazna, która je ostatnio przewoziła, powinna za każdym razem poddać oczyszczeniu i odkażeniu według przepisów ustawowych, obowiązujących w państwie, w którem znajduje się stacja przeznaczenia. Koszta odkażenia obciążają przesyłkę.

526 (4) Jeżeli chodzi o przesyłki wagonowe, to kolej żelazna może żądać od nadawców lub odbiorców oczyszczenia miejsc, gdzie je ładowano i wyładowywano.

527 (5) Jeżeli woń przykra daje się odczuwać, to kolej żelazna może zarządzić w każdym czasie, aby do materjałów zastosowano odpowiednie środki odkażające w celu usunięcia tej woni; koszta obciążają przesyłkę.

528 (6) Kolej żelazna może ograniczyć przewóz do pewnych wyznaczonych pociągów, żądać opłaty przewoźnego zgóry, jako też wydawać specjalne przepisy co do czasu i terminu naładowania i wyładowania oraz dowozu na stację i wywozu ze stacji. Kolej może żądać od nadawcy dostarczenia opon.

529 -535

Dodatek.

Przewóz w wagonach z urządzeniami elektrycznemi.

536 (1) Materjały, zagrażające wybuchem klasy Ia i Ib, wymienione w punktach 3, 5, 6, 7 i 13, oraz materjały zapalne klas IIa i IIb, mogą być przewożone w wagonach z urządzeniami elektrycznemi tylko wtedy, gdy wagony te odpowiadają warunkom następującym:

a) Przewody elektryczne powinny być zamknięte w rurkach lub w kanałach kablowych.

b) Jako lamp wolno używać tylko żarówek, zabezpieczonych mocnemi, szczelnemi kloszami szklanemi lub mocnemi, dostatecznie gęstemi plecionkami z drutu metalowego albo też mocnemi przezroczystemi osłonami, szczelnie oddzielonemi od wnętrza wagonów.

Przełączniki, bezpieczniki, przyrządy do regulowania i inne podobne urządzenia mogą być umieszczone wewnątrz wagonu, jeżeli pracują przy napięciu najwyżej 40 wolt i nie znajdują się bez osłony w tym samym przedziale, w którym znajduje się ładunek.

c) Maszyny elektryczne, piorunochrony, oporniki i grzejniki, urządzenia do regulowania, bezpieczniki (bezpieczniki topliwe, wyłączniki automatyczne i t. p.), w których zachodzą lub wytwarzają się normalnie przerwy prądu, mogą być umieszczane wewnątrz wagonu razem z ładunkiem tylko o tyle, o ile są zamknięte w ogniotrwałych szczelnych skrzynkach, których budowa usuwa niebezpieczeństwo wybuchów gazu.

Urządzenia te, jeżeli pracują przy napięciu nie większem niż 40 wolt, mogą być umieszczone w wagonie także i bez specjalnego zabezpieczenia, jednak nie w tym samym przedziale wagonu, w którym znajduje się ładunek.

537 (2) Materjały, wymienione pod cyfrą marginesową 536, nie mogą być ładowane do wagonów, posiadających elektryczne urządzenia do ogrzewania, ani wogóle do wagonów z transformatorami.

Używanie wagonów z transformatorami powietrznemi jest dozwolone tylko w stosunku do materjałów zapalnych klas IIIa i IIIb pod warunkiem, aby transformatory były zbudowane w sposób, usuwający wszelkie niebezpieczeństwo pożaru, umieszczone pod podwoziem wagonu i oddzielone od niego izolacyjną warstwą takiego rodzaju i takich rozmiarów, ażeby zapalenie się transformatora nie mogło przerzucić się na podwozie wagonu.

Wagony z transformatorami muszą być oznaczone znakami specjalnemi, jeżeli nie mogą bez tego być łatwo rozpoznane jako takie wagony.

538 Uwaga: Wagony, nie odpowiadające całkowicie lub w części niniejszym przepisom o urządzeniach, mogą być mimo to użyte do przewozu wyżej wskazanych materjałów, pod warunkiem, aby dostęp prądu elektrycznego do wszystkich urządzeń, nie odpowiadających tym przepisom, mógł być bezwzględnie odcięty.

Znaczenie wzorów nalepek.

539 Wzory nalepek¹) przewidzianych dla przedmiotów klas I do V, są zamieszczone na następujących stronicach i oznaczają:

Nr. 1 (bomba czerwona z pojedynczą ramką):	Zagraża wybuchem;
Nr. 1a (bomba czerwona z podwójną ramką):	Szczególnie zagraża wybuchem;
Nr. 2 (bomba czarna z pojedynczą ramką):	Zagraża wybuchem;
Nr. 2a (bomba czarna z podwójną ramką):	Szczególnie zagraża wybuchem;
Nr. 3 (czerwona pochodnia):	Niebezpieczeństwo ognia;
Nr. 4 (czarna trupia czaszka):	Materjały trujące;
Nr. 5 (czerwona butla opleciona):	Materjały żrące;
Nr. 6 (dwie czarne strzały, na płaszczyźnie poziomej):	Wierzch;
Nr. 7 (kielich czerwony):	Ostrożnie, lub: Nie przewracać;
Nr. 8 (otwarty czarny parasol):	Chronić od wilgoci;
Nr. 9 (czarny wentylator):	Przewietrzyć dokładnie przed wyładowaniem, lub:
	przechowywać w miejscu przewiewnem;
Nr. 10 (czerwona nalepka trójkątna z czarnym napisem):	Przetaczać ostrożnie.

______

¹⁾ Aż do wydania nowego zarządzenia nalepki ze znakiem $ mogą być jeszcze używane.

540 Wymiary nalepek według tych wzorów na przesyłki drobne mogą być zmniejszane aż do jednej trzeciej części długości boków.

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

grafika

1 Z dniem 30 grudnia 1933 r. nin. konwencja została uzupełniona o Akt dodatkowy z dnia 2 września 1932 r. do konwencji międzynarodowej, podpisanej w Bernie dnia 23 października 1924 r., dotyczącej przewozu towarów kolejami żelaznemi. (Dz.U.34.26.204).

2 Załącznik I:

-zmieniony przez oświadczenie rządowe z dnia 1 sierpnia 1929 r. w sprawie wejścia w życie załącznika I do konwencji międzynarodowej o przewozie towarów kolejami żelaznemi, podpisanej w Bernie 23 października 1924 roku, w nowej redakcji uchwalonej przez komisję rzeczoznawców (Dz.U.29.70.532) z dniem 1 października 1928 r.

- zmieniony przez oświadczenie rządowe z dnia 23 czerwca 1931 r. w sprawie nowego tekstu załącznika I do konwencji międzynarodowej o przewozie towarów kolejami żelaznemi, podpisanej w Bernie 23 października 1924 r. (Dz.U.31.58.475) z dniem 1 lipca 1931 r.

- zmieniony przez oświadczenie rządowe z dnia 28 czerwca 1933 r. w sprawie nowego tekstu załącznika I do konwencji międzynarodowej o przewozie towarów kolejami żelaznemi, podpisanej w Bernie dnia 23 października 1924 r. (Dz.U.33.54.412) z dniem 1 lipca 1933 r.

- zmieniony przez oświadczenie rządowe z dnia 28 czerwca 1933 r. w sprawie nowego tekstu załącznika I do konwencji międzynarodowej o przewozie towarów kolejami żelaznemi, podpisanej w Bernie dnia 23 października 1924 r. (Dz.U.33.54.412) z dniem 1 maja 1935 r.

• Identyfikator: Dz.U.1928.73.667
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Konwencja Międzynarodowa o przewozie towarów kolejami żelaznemi. Berno.1924.10.23.
• Data aktu: 23/10/1924
• Data ogłoszenia: 31/07/1928
• Data wejścia w życie: 01/10/1928