Ustanowienie Instytutu Badania Konjunktur Gospodarczych i Cen.

ROZPORZĄDZENIE
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 15 lutego 1928 r.
o ustanowieniu Instytutu Badania Konjunktur Gospodarczych i Cen.

Na podstawie art. 44 ust. 6 Konstytucji i ustawy z dnia 2 sierpnia 1926 r. o upoważnieniu Prezydenta Rzeczypospolitej do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr. 78, poz. 443) postanawiam co następuje:
Art.  1.

Przy Ministrze Przemysłu i Handlu ustanawia się instytut Badania Koniunktur Gospodarczych i Cen, którego zadaniem jest badanie życia gospodarczego ze stanowiska rozwoju konjunkturalnego oraz badanie cen i kosztów własnych w przemyśle i w handlu, a także kosztów usług gospodarczych.

Art.  2.

Na czele Instytutu stoi podległy Ministrowi Przemysłu i Handlu Dyrektor, który kieruje pracami Instytutu i reprezentuje go nazewnątrz.

Art.  3.

Instytut dzieli się na dwie sekcje: Sekcję badania Koniunktur Gospodarczych i Sekcję Badania Cen. Dalszy podział tych sekcyj oraz szczegółowy ich zakres działania ustali statut Instytutu, wydany przez Ministra Przemysłu i Handlu.

Art.  4.

Przy Instytucie istnieje stała Rada, złożona z 19 członków.

W skład Rady wchodzą:

1)
10 znawców życia gospodarczego (przemysłu, handlu, rolnictwa i banków) oraz przedstawicieli nauki, powołanych przez Ministra Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Prezesem Komitetu Ekonomicznego Ministrów;
2)
8 przedstawicieli Ministerstw: Skarbu, Rolnictwa, Przemysłu i Handlu, Komunikacji, Pracy i Opieki Społecznej, Spraw Wewnętrznych (Głównego Urzędu Statystycznego), Robot Publicznych oraz Spraw Wojskowych, wyznaczonych po jednym przez każdego ministra;
3)
Dyrektor Instytutu.

Ponadto dla poszczególnych spraw, wnoszonych przez zainteresowanych ministrów, względnie na zaproszenie Ministra Przemysłu i Handlu, mogą i inni ministrowie delegować swoich przedstawicieli na posiedzenie Rady. Przedstawiciele ci mają wtedy pełny głos w odniesieniu do spraw, dla których zostali powołani.

Przewodniczącego Rady oraz jego zastępcę powołuje z pośród członków Rady Minister Przemysłu i Handlu.

Członkowie Rady, wymienieni w punkcie 1), powoływani są na 3 lata.

Art.  5.

Zadaniem Rady jest:

1)
inicjatywa w sprawach programu działalności Instytutu;
2)
układanie i rozpatrywanie na wniosek Dyrektora ankiet co do stanu i rozwoju poszczególnych dziedzin życia gospodarczego;
3)
opinjowanie spraw, przedstawianych jej przez Dyrektora.
Art.  6.

Dla wykonania czynności, wymienionych w poprzednim artykule, Rada może tworzyć w swem gronie komplety, złożone z dowolnej liczby osób.

Regulamin obrad Rady oraz kompletów ustali Minister Przemysłu i Handlu na wniosek Rady.

Art.  7.

Dla badania spraw poszczególnych może Dyrektor Instytutu tworzyć osobne komisje, złożone bądź z członków Rady, bądź z osób z pozą jej grona.

Przewodniczących komisyj wyznaczą Dyrektor Instytutu, Dyrektor Instytutu ma prawo powoływania rzeczoznawców.

Art.  8.

Członkowie Rady z wyjątkiem przedstawicieli ministerstw składają na ręce Ministra Przemysłu i Handlu przyrzeczenie, że obowiązki swe pełnić będą według najlepszej wiedzy i sumienia i że zachowają w ścisłej tajemnicy wiadomości, powzięte przy sprawowaniu swych czynności, jeżeli zostały one uznane za poufne przez Instytut lub poszczególną komisję, jak również gdy stanowią tajemnicę handlową lub techniczną badanych przedsiębiorstw.

Członkowie komisyj oraz rzeczoznawcy składają takież przyrzeczenie na ręce Dyrektora Instytutu.

Art.  9.

Minister Przemysłu i Handlu może w każdym czasie pozbawić mandatu członków komisyj i rzeczoznawców za nieusprawiedliwione opuszczenie trzech kolejnych posiedzeń, ujawnienie wiadomości, wymienionych w poprzednim artykule, lub w razie skazania za czyn, popełniony z chęci zysku albo karalny z mocy niniejszego rozporządzenia.

Członek Rady, skazany z mocy art. 18, traci mandat.

Członek Rady, postawiony w stan oskarżenia na podstawie art. 18, może być przez Ministra Przemysłu i Handlu zawieszony w funkcjach członka Rady.

Art.  10.

Dyrektor Instytutu ma prawo wzywać do osobistego stawiennictwa właścicieli przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych, ich pełnomocników i kierowników, a także ich pracowników, dostawców, odbiorców i pośredników celem składania zeznań i dowodów w sprawach, dotyczących cen i kosztów własnych w przemyśle i handlu, jak również kosztów usług gospodarczych.

Dyrektor Instytutu może delegować rzeczoznawców do badania przedsiębiorstw, a w szczególności przeglądania ksiąg i dokumentów, sporządzania z nich odpisów i wyciągów i wogóle zbierania informacyj niezbędnych dla spełnienia przez Instytut jego zadania.

Przy składaniu zeznań nikt nie może zasłaniać się tajemnicą handlową lub techniczną.

Przy badaniu osób wzywanych i rzeczoznawców, oględzinach na miejscu, sprawdzaniu ksiąg i dowodów pisemnych, Dyrektor Instytutu i jego organa kierować się będą odpowiednio postanowieniami właściwych ustaw postępowania cywilnego z tą zmianą, że nie przysługuje ma prawo zaprzysięgania świadków i rzeczoznawców.

Art.  11.

Do władz i przedsiębiorstw państwowych Instytut zwracać się będzie przez właściwych ministrów, do władz zaś, instytucyj i przedsiębiorstw komunalnych-bezpośrednio.

Art.  12.

Informacje, otrzymane przez Instytut, w żądnym wypadku nie mogą być użyte dla celów podatkowych.

Art.  13.

Wyniki prac Instytut publikuje w wydawnictwach perjodycznych i monografjach specjalnych.

W publikacjach nie mogą być ujawniane tajemnice handlowe i techniczne poszczególnych firm, jak również wiadomości, uznane przez Instytut za poufne.

Art.  14.

Członkowie Rady, komisyj oraz rzeczoznawcy, nie będący urzędnikami, otrzymują zwrot kosztów podróży i diety za udział, w posiedzeniach w wysokości, ustalonej przez Ministra Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrem Skarbu.

Art.  15.

Budżet Instytutu stanowi odrębną część budżetu Ministerstwa Przemysłu i Handlu.

Art.  16.

Kto świadomie złoży nieprawdziwe zeznanie bądź przedstawi fałszywe dowody przed Instytutem lub jego organem, utrudni wykonywanie funkcyj świadka lub rzeczoznawcy, stosować będzie względem świadka lub rzeczoznawcy represje z powodu złożonych zeznań - o ile czyn nie ulega karze surowszej w myśl innych ustaw karnych-będzie karany aresztem do trzech miesięcy i grzywną do 25.000 złotych lub jedną z tych kar. Na obszarze działania kodeksu karnego z 1871 r. w razie wymierzenia kary pozbawienia wolności ponad sześć tygodni zamiast aresztu orzeka się więzienie.

Kto popełni i czyn, wymieniony w ustępie pierwszym, z niedbalstwa, karany będzie grzywną do 5.000 złotych.

Art.  17.

Kto funkcjonariusza Instytutu lub jego organu nie dopuści do badania przedsiębiorstwa, przeglądania ksiąg i dokumentów oraz sporządzania z nich odpisów i wyciągów, o ile czyn nie ulega karze surowszej w myśl innych ustaw karnych, karany będzie aresztem do dwóch tygodni i grzywną do 5.000 złotych lub jedną z tych kar.

Art.  18.

Członek Rady lub komisji oraz rzeczoznawca Instytutu, winny bezprawnego ujawnienia wiadomości, powziętych przy sprawowaniu swych czynności uznanych za poufne przez Instytut lub poszczególną komisję, jak również stanowiących tajemnicę handlową lub techniczną badanych przez Instytut przedsiębiorstw, karany będzie aresztem do dwóch tygodni i grzywną do 5.000 złotych lub jedną z tych kar.

Jeżeli czynu dopuszczono się z chęci zysku lub w celu zaszkodzenia interesom majątkowym osoby lub przedsiębiorstwa, których dotyczy ujawniona wiadomość, winny będzie karany - o ile czyn nie ulega karze surowszej w myśl innych ustaw karnych-więzieniem do jednego roku.

Karą, przewidzianą w ustępie 2, będzie karany członek Rady lub komisji oraz rzeczoznawca Instytutu, winny wykorzystania w celu zysku wiadomości, określonych w ustępie pierwszym.

Art.  19.

Na obszarze działania kodeksu karnego z 1852 r. zamiast więzienia orzeka się ścisły areszt; odwołanie można wnieść niezależnie od ograniczeń, przewidzianych w § 283 p. k.

Do orzekania, o czynach, przewidzianych w art. 16, 17 i 18 ust. 1, powołane są sądy powiatowe (pokoju).

Do orzekania o czynach, przewidzianych w art. 18 ust. 2 i 3, powołane są sądy okręgowe.

Art.  20.

Kto bez usprawiedliwionego powodu nie stawi się na wezwanie Dyrektora Instytutu lub przewodniczącego komisji, odmówi zeznań na ich ustne lub pisemne pytania, dotyczące spraw, unormowanych rozporządzeniem niniejszem, dopuści się zakłócenia spokoju na posiedzeniu, karany będzie grzywną do 2.000 złotych.

Nakładania kar co do powyższych przekroczeń należy do Dyrektora Instytutu; kary nałożone przez Dyrektora Instytutu wykonywa powiatowa władza administracji ogólnej w drodze egzekucji administracyjnej.

Przeciwko decyzji Dyrektora Instytutu można w ciągu siedmiu dni od dnia jej doręczenia wnieść na jego ręce żądanie przekazania sprawy właściwemu sądowi powiatowemu (pokoju). Sąd postąpi według przepisów postępowania, obowiązujących w pierwszej instancji sądowej. Wyroki sądu okręgowego są prawomocne.

Dyrektor Instytutu może uchylić swoją decyzji przed skierowaniem sprawy do sądu.

Art.  21.

Za zapłatę grzywny, nałożonej w myśl niniejszego rozporządzenia na przedstawicieli prawnych przedsiębiorstwa, odpowiada z nimi solidarnie właściciel przedsiębiorstwa. Właściciel przedsiębiorstwa korzysta w tym przypadku z praw oskarżonego.

W razie uniewinnienia skazanego odpowiedzialność majątkowa właściciela przedsiębiorstwa upada, chociażby tenże skargi nie wnosił.

Art.  22.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia porucza się Ministrowi Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości oraz z Ministrem Skarbu.

Art.  23.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Jednocześnie traci moc rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 10 grudnia 1926 r. o ustanowieniu Biura Badania Cen (Dz. U. R. P. Nr. 122, poz. 704).

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1928.17.144

Rodzaj: Rozporządzenie z mocą ustawy
Tytuł: Ustanowienie Instytutu Badania Konjunktur Gospodarczych i Cen.
Data aktu: 15/02/1928
Data ogłoszenia: 21/02/1928
Data wejścia w życie: 21/02/1928