Prawa i obowiązki oraz odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów handlowych.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 24 grudnia 1928 r.
o prawach i obowiązkach oraz odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów handlowych.

Na podstawie art. 213 prawa o ustroju sądów powszechnych z dnia 6 lutego 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 12, poz. 93) zarządzam co następuje:

I.

Prawa i obowiązki.

§  1.
Sędziowie handlowi są w sprawowaniu swego urzędu sędziowskiego niezawiśli i podlegają tylko ustawom.
§  2.
Sędzia handlowy, obejmując stanowisko, składa ślubowanie sędziowskie przed prezesem sądu okręgowego, w którym ma pełnić swe czynności.
§  3. 1
Sędzia handlowy ma prawo korzystać w każdym roku kalendarzowym z sześciotygodniowego zwolnienia od pełnienia obowiązków; termin zwolnienia oznacza prezes sądu okręgowego. Pozatem prezes sądu okręgowego udziela zwolnienia sędziom handlowym i w innych przypadkach na określone terminy.

Oznaczenie terminu i udzielenie zwolnienia następuje na podstawie wniosku przewodniczącego wydziału handlowego.

§  4.
Sędziowie handlowi pełnią swe obowiązki bezpłatnie, mają jednak prawo do diet oraz zwrotu kosztów narówni z sędziami okręgowymi.
§  5.
Sędzia handlowy winien strzec powagi sądu i unikać wszystkiego co mogłoby uchybiać godności jego stanowiska lub zachwiać zaufanie do jego bezstronności.
§  6.
Sędzia handlowy obowiązany jest wypełniać swe obowiązki zgodnie z ustawami, gorliwie i sumiennie, poświęcając im całą swą wiedzę i doświadczenie.

W szczególności sędzia handlowy obowiązany jest przybywać regularnie na posiedzenia sądu, na które został powołany, a jeżeli zajdzie jakakolwiek przeszkoda, powinien zawczasu zawiadomić o tem przewodniczącego wydziału oraz złożyć odpowiednie wyjaśnienia i dowody.

§  7.
Sędzia handlowy nie może brać udziału w składzie sądzącym, w którym zasiada już jego krewny do czwartego lub powinowaty do drugiego stopnia włącznie.
§  8. 2
Sędziego handlowego może zwolnić Minister Sprawiedliwości przed upływem trzechlecia, na które sędzia został mianowany:
a)
na własne jego żądanie;
b)
gdy utraci jeden z warunków, wymaganych prawem dla mianowania na stanowisko sędziego handlowego;
c)
gdy z powodu choroby lub zwolnienia od pełnienia obowiązków dla poratowania zdrowia nie pełni obowiązków dłużej niż rok;
d)
gdy z powodu ułomności cielesnej albo z powodu upadku sił fizycznych lub umysłowych stał się trwale niezdolny do wykonywania swych obowiązków;
e)
dla dobra wymiaru sprawiedliwości lub powagi stanowiska sędziowskiego;
f)
na podstawie orzeczenia sadu dyscyplinarnego, orzekającego pozbawienie stanowiska sędziego handlowego.

Zwolnienie w wypadkach, przewidzianych pod lit. b) - e), może nastąpić tylko na podstawie orzeczenia kolegjum administracyjnego sądu apelacyjnego. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 grudnia 1932 r. o trybie postępowania przy przenoszeniu sędziów i prokuratorów na inne miejsce służbowe i w stan spoczynku (Dz. U. R. P. Nr. 110, poz. 906) ma tu odpowiednie zastosowanie.

§  9.
Przepisy art. 98, 112, 120, 122, 127 i 128 prawa o ustroju sądów powszechnych mają odpowiednie zastosowanie do sędziów handlowych.

II.

Odpowiedzialność dyscyplinarna.

§  10.
Za przewinienia, popełnione w związku z wykonywaniem swych obowiązków, tudzież uchybienia godności urzędu sędziowie handlowi ulegają karze dyscyplinarnej.
§  11.
Kary dyscyplinarne są następujące:
a)
upomnienie;
b)
nagana;
c)
pozbawienie stanowiska sędziego handlowego, połączone z utratą zdolności do zajmowania tego stanowiska.
§  12.
Jeżeli w chwili wydawania orzeczenia obwiniony przestał już być sędzią handlowym, orzeka się, zamiast kary pozbawienia stanowiska, tylko utratę zdolności do zajmowania stanowiska sędziego handlowego.
§  13.
Postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte i prowadzone, jeżeli w chwili wszczęcia postępowania dana osoba przestała już być sędzią handlowym.
§  14.
Do orzekania w sprawach dyscyplinarnych sędziów handlowych powołane są:
ą)
sąd dyscyplinarny okręgowy - złożony z trzech sędziów okręgowych, wybranych przez zgromadzenie ogólne sądu okręgowego - właściwy w sprawach, w których stosownie do okoliczności nie wypadnie wymierzyć kary surowszej, niż upomnienie lub nagana;
b)
sąd dyscyplinarny okręgu apelacyjnego (art. 137 § 1 lit. a) u. s. p.), jako sąd dyscyplinarny w sprawach, nie skierowanych do sądu dyscyplinarnego okręgowego.
§  15.
Prokuratorem dyscyplinarnym w sądzie dyscyplinarnym okręgowym jest prokurator okręgowy.
§  16.
Władza nadzorcza może skierować do sądu dyscyplinarnego okręgowego wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że nie wypadnie wymierzyć kary surowszej, niż upomnienie lub nagana.
§  17.
Sąd dyscyplinarny okręgowy nie może w postępowaniu dyscyplinarnem wymierzyć kary surowszej niż upomnienie lub nagana.

Jeżeli w toku postępowania sąd ten z własnej inicjatywy lub na wniosek prokuratora, uzna za odpowiednią karę surowszą, to przekazuje sprawę sądowi dyscyplinarnemu okręgu apelacyjnego.

§  18.
Do postępowania w sądzie dyscyplinarnym okręgowym mają odpowiednie zastosowanie przepisy prawa o ustroju sądów powszechnych, dotyczące postępowania sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji.
§  19.
Od wyroków sądów dyscyplinarnych dla sędziów handlowych niema odwołania.
§  20.
Przewodniczący sądu przesyła odpis zapadłego wyroku wraz z uzasadnieniem Ministrowi Sprawiedliwości oraz właściwemu prezesowi sądu okręgowego, nadto - o ile wyrokiem wymierzono karę dyscyplinarną przewidzianą w § 11 lit. c) (§ 12) niniejszego rozporządzenia - przesyła odpis również Ministrowi Przemysłu i Handlu oraz właściwej izbie przemysłowo-handlowej.

Wykonanie wyroku co do kar upomnienia i nagany należy do właściwego prezesa sądu okręgowego, a co do pozostałych kar - do Ministra Sprawiedliwości.

§  21.
Uchwały w przedmiocie zawieszenia sędziego handlowego w czynnościach, przewidziane w art. 182 i 183 § 2 u. s. p., wydaje sąd dyscyplinarny okręgu apelacyjnego.
§  22.
O ile przepisy niniejszego rozdziału nie zawierają odmiennych postanowień, mają odpowiednie zastosowanie do postępowania dyscyplinarnego przeciwko sędziom handlowym przepisy art. 129 - 187 u. s. p..
§  23.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1929 r.
1 § 3 zmieniony przez § 2 pkt 1 rozporządzenia z dnia 1 grudnia 1932 r. o uchyleniu i zmianie niektórych rozporządzeń wykonawczych do prawa o ustroju sądów powszechnych (Dz.U.32.110.908) z dniem 14 grudnia 1932 r.
2 § 8 zmieniony przez § 2 pkt 2 rozporządzenia z dnia 1 grudnia 1932 r. o uchyleniu i zmianie niektórych rozporządzeń wykonawczych do prawa o ustroju sądów powszechnych (Dz.U.32.110.908) z dniem 14 grudnia 1932 r.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1928.104.940

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Prawa i obowiązki oraz odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów handlowych.
Data aktu: 24/12/1928
Data ogłoszenia: 30/12/1928
Data wejścia w życie: 01/01/1929