Belgia-Polska. Układ w sprawie stosunków naukowych, literackich i szkolnych. Warszawa.1925.09.01.

UKŁAD

w sprawie stosunków naukowych, literackich i szkolnych między Polską a Belgją, podpisany w Warszawie dnia 1 września 1925 r.

Przekład.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia pierwszego września tysiąc dziewięćset dwudziestego piątego roku podpisany został w Warszawie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Belgijskiego Układ o następującem brzmieniu:

Układ w sprawie stosunków naukowych, literackich i szkolnych między Polską a Belgją.

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z jednej

i

JEGO KRÓLEWSKA MOŚĆ KRÓL BELGÓW

z drugiej strony,

ożywieni jednakiem pragnieniem popierania i rozwijania stosunków naukowych, literackich i szkolnych między obu Państwami, postanowili zawrzeć w tym celu Układ i mianowali, jako swych Pełnomocników, osoby następujące:

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej:

Pana Juljana Makowskiego, Dr. Praw, Naczelnika Wydziału Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych;

Jego Królewska Mość Król Belgów:

Pana Florent de Sélys-Fanson, Radcą Poselstwa i Chargé d'Affaires a. i. Belgji w Warszawie,

którzy, po wzajemnem przedstawieniu sobie swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i należyte co do formy, przyjęli postanowienia następujące:

Artykuł  1.

Układ niniejszy ma na celu zacieśnienie stosunków intelektualnych między Polską a Belgją zapomocą wszelkich środków, zapewniających wzajemne uczestnictwo obu Krajów w ich rozwoju naukowym i w ich organizacji pedagogicznej oraz ułatwiających im stałą współpracę w tych dziedzinach.

Rozdział  I.

Wymiana profesorów.

Artykuł  2.

Między Polską a Belgją zostanie zorganizowana wymiana profesorów. W miarę możności, dwaj profesorowie, jeden Polak oraz jeden Belg, będą powoływani do wzajemnego zastępowania się lub przynajmniej do zajmowania podobnych stanowisk na okres jednego semestru lub jednego roku szkolnego. Propozycje co do wymiany czynione będą przez Komisję, o której mowa w art. 12 niniejszego Układu.

Artykuł  3.

Wnioski w sprawie wymiany profesorów między uniwersytetami i wyższemi zakładami naukowemi przedstawiane będą wymienionej wyżej Komisji przez uniwersytety i wzmiankowane zakłady naukowe. Przy wyborze należy uwzględniać przedewszystkiem tych uczonych, którzy będą mogli zaznajamiać w swych wykładach ze swemi oryginalnemi badaniami lub z nowemi dziedzinami wiedzy, mało lub wcale nie uwzględnianemi w tych uczelniach, gdzie wypadnie im wykładać. Z drugiej strony, należy także mieć na uwadze rodzaj prac, jakie profesorowie ci będą musieli podjąć w jednym lub drugim Kraju.

Do liczby profesorów wymienionych mogą być również zaliczone osobistości, nie wchodzące w skład personelu urzędowego zakładów naukowych, należące natomiast do instytucyj naukowych lub znane ze swych prac osobistych.

Profesorowie ci i uczeni będą wykładali przez jeden normalny rok szkolny lub przez jeden semestr. Nauka będzie mogła być również rozłożona na krótszą serję lekcyj lub konferencyj, na temat ściśle ograniczony.

Artykuł  4.

Na wniosek wyżej wspomnianej Komisji, wykłady profesorów uczelni wyższych mogą być przedłużone na przeciąg jeszcze jednego roku lub lat kilku. Natomiast pobyt profesorów innych zakładów naukowych może być przedłużony tylko na rok następny.

Artykuł  5.

Udzielanie nauki w obcym Kraju będzie zaliczone profesorom etatowym pod względem praw starszeństwa służbowego, awansu lub odznak honorowych, jak służba pełniona w Kraju własnym.

Profesorowie wymieniani będą korzystali w uniwersytetach i w wyższych uczelniach, liceach lub szkołach z tych wszystkich uprawnień, które są zgodne z ustawami i zwyczajami odnośnego Państwa, z wyjątkiem tych, które dotyczą administracji wewnętrznej i spraw personalnych.

Corocznie kierownik danej uczelni złoży Komisji sprawozdanie z wyników nauczania profesora wymienionego. Sprawozdanie to przesłane będzie Rządowi Kraju pochodzenia profesora.

Artykuł  6.

O ile pozwalają na to prawa i przepisy krajowe, profesorowie wykładający zagranica będą mogli należeć, na tych samych warunkach, co i profesorowie miejscowi, oraz ewentualnie za takiem samem wynagrodzeniem, do jury, egzaminów i konkursów w zakresie ich specjalności.

Artykuł  7.

Pensja i wynagrodzenia profesorów wymienianych będą określone przez właściwe przepisy Kraju pochodzenia i wypłacane tak, jak gdyby wykładający Kraju nie opuszczał. Prócz tego profesorowie wymieniani otrzymają wynagrodzenie specjalne, związane z pobytem w obcym Kraju, oraz zwrot kosztów podróży. Wydatki te, jak również zwrot ewentualnej różnicy kursu waluty między obu Krajami, poniesie Rząd kraju pochodzenia; zwrot ten będzie obliczony w stosunku do miesięcy, spędzonych istotnie zagranicą.

Artykuł  8.

Dobrodziejstwa, z powyższej wymiany płynące, mogą przysługiwać, na tej samej zasadzie wzajemności, również pracownikom bibljotek państwowych i muzeów narodowych Polski i Belgji.

Rozdział  II.

Wymiana uczniów, równoważność studjów i dyplomów,

Artykuł  9.

Komisje, o których będzie mowa w Rozdziale III, winny zbadać warunki, na jakich możnaby, w granicach praw i przepisów każdego z Krajów i z uwzględnieniem programów studjów, pozwolić obywatelom każdego z obu Krajów studjować w zakładach naukowych drugiego Układającego się Państwa i przystępować do egzaminów bez wywołania opóźnienia w biegu studjów. Rozumie się samo przez się, że jedni i drudzy będą musieli poddać się wszystkim przepisom, obowiązującym uczniów pochodzenia miejscowego w zakładach, do których są przyjęci, a nadto, co do uzyskania stanowiska, o tyle, o ile to jest zgodne z temi prawami i przepisami w stosunku do cudzoziemców. Komisje zbadają, jakie zmiany lub nowe postanowienia ustawodawcze i regulaminowe będą mogły być proponowane właściwym władzom Oświecenia Publicznego obu Krajów zainteresowanych: 1) w celu zapewnienia w obu zainteresowanych Krajach posiadaczom dyplomów, patentów i świadectw z odbycia studjów korzyści, związanych z posiadaniem takichże dokumentów w Kraju pochodzenia; 2) w celu ułatwienia wymiany uczniów szkół średnich i uczelni wyższych wogóle, w warunkach najkorzystniejszych.

Rozdział  III.

Komisja techniczna.

Artykuł  10.

Tworzy się stałą komisję techniczną, której obowiązkiem będzie rozpatrywanie spraw, dotyczących stosunków naukowych i szkolnych między obu Krajami oraz przedstawianie obu Rządom projektów, zmierzających do pomyślnego rozwoju tych stosunków.

Artykuł  11.

Komisja ta składać się będzie z dwóch podkomisyj: jednej - z siedzibą w Warszawie, drugiej - w Brukseli. Każda podkomisja składa się z 7 członków, z których jeden przedstawiciel drugiego Układającego się Państwa, a mianowicie: z jednego przedstawiciela Ministerstwa Spraw Zagranicznych, czterech przedstawicieli Ministerstwa Oświecenia Publicznego, jednego przedstawiciela nauczania zawodowego, wreszcie corocznego wiceprzewodniczącego podkomisji drugiego Układającego się Państwa lub jego delegata.

Członków podkomisyj mianuje się na trzy lata, przyczem mandat ich może być przedłużony. Przedstawicieli Polski mianować będzie Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Polsce, przedstawicieli Belgji - Ministerstwo Nauki i Sztuki w Belgji po zasięgnięciu opinji Ministerstwa Spraw Zagranicznych każdego z Krajów; lista tych przedstawicieli będzie przedstawiana do aprobaty Ministerstwu Spraw Zagranicznych odnośnych Krajów.

Każdy z Ministrów regulują w stosunku do obywateli swego Kraju koszty podróży, pobytu oraz żetonów obecności, które mogą być przyznane członkom Komisji.

Artykuł  12.

Każda podkomisja zbierać się będzie co najmniej raz na rok. W Warszawie przewodniczyć jej będzie Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Polsce, w Brukseli - Minister Nauki i Sztuki w Belgji. Każdy z nich zamianuje wiceprzewodniczącego na okres jednego roku. Do atrybucyj podkomisyj należą: wymiana profesorów, opracowywanie poszczególnych układów w celu ustalania równorzędności biegu studjów i stopni naukowych obu Krajów, organizacja pedagogiczna wymiany uczniów oraz wszelkie sprawy, które im będą przekazane przez odnośne Rządy. Podkomisje będą się porozumiewały bezpośrednio między sobą w sprawach projektów, które zamierzają przedstawić. Na wniosek wiceprzewodniczącego mogą być zwoływane specjalne komisje do rozpatrywania poszczególnych spraw, składające się z członków podkomisyj oraz członków kooptowanych.

Artykuł  13.

Projekty reform w sprawach szkolnych, opracowywane przez Układające się Rządy i wogóle wszelkie ważne projekty, związane z organizacją życia umysłowego obu Krajów, będą komunikowane podkomisji w celu umożliwienia jej proponowania zmian, zmierzających w granicach możliwości do uzgodnienia zarządzeń administracyjnych i szkolnych obu Krajów w omawianych dziedzinach.

Artykuł  14.

Niniejszy Układ będzie ratyfikowany; dokumenty ratyfikacyjne wymienione będą w Warszawie w czasie możliwie najkrótszym.

Układ wejdzie w życie piętnastego dnia po wymianie dokumentów ratyfikacyjnych.

Układ jest zawarty na przeciąg jednego roku. Jednakże, jeżeli nie nastąpi wymówienie w tym terminie, Układ będzie przedłużony na mocy milczącej zgody na okres nieograniczony z prawem wymówienia w każdym czasie.

W wypadku wymówienia, układ zachowa moc obowiązującą jeszcze w ciągu trzech miesięcy, licząc od dnia, w którym jedna z Układających się Stron zawiadomi urzędowo drugą Stronę o swym zamiarze uznania go za nieważny.

Na dowód czego Pełnomocnicy podpisali niniejszy Układ i zaopatrzyli go swemi pieczęciami.

Sporządzono w dwóch egzemplarzach w Warszawie, dnia 1 września 1925 r.

Zaznajomiwszy się z powyższym Układem, uznaliśmy go i uznajemy za słuszny, zarówno w całości, jak i każde z zawartych w nim postanowień, oświadczamy, że jest przyjęty, ratyfikowany i zatwierdzony i przyrzekamy, że będzie niezmiennie zachowywany.

Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

W Warszawie, dnia 14 czerwca 1926 r.

• Identyfikator: Dz.U.1926.66.387
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Belgia-Polska. Układ w sprawie stosunków naukowych, literackich i szkolnych. Warszawa.1925.09.01.
• Data aktu: 01/09/1925
• Data ogłoszenia: 10/07/1926
• Data wejścia w życie: 11/07/1926