Holandia-Polska. Traktat Handlowy i Nawigacyjny. Warszawa.1924.05.30.

TRAKTAT HANDLOWY I NAWIGACYJNY

pomiędzy Polską a Holandją

podpisany w Warszawie, dnia 30 maja 1924 roku.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

Wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia 30 maja 1924 roku w Warszawie został podpisany Traktat Handlowy i Nawigacyjny pomiędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Rządem Królestwa Holandji o następującem brzmieniu dosłownem:

TRAKTAT

HANDLOWY I NAWIGACYJNY

MIĘDZY

POLSKĄ A HOLANDJĄ.

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z jednej strony,

JEJ KRÓLEWSKA MOŚĆ KRÓLOWA HOLANDJI

z drugiej strony,

ożywieni jednakiem pragnieniem popierania i rozwijania stosunków handlowych pomiędzy obu krajami, postanowili zawrzeć Traktat Handlowy i Nawigacyjny i mianowali w tym celu swymi Pełnomocnikami: (pominięto),

którzy, po zakomunikowaniu sobie wzajemnie pełnomocnictw, uznanych za dobre i należyte co do formy, zgodzili się na następujące artykuły:

ARTYKUŁ I. Obywatele jednej z Wysokich Układających się Stron, osiedleni na terytorjum drugiej Strony lub przebywający na niem czasowo, będą korzystali, pod względem zakładania handlu i przemysłu oraz trudnienia się niemi na terytorjum drugiej Strony, z tych samych praw, przywilejów, immunitetów, korzyści i ulg, co obywatele państwa najbardziej uprzywilejowanego.

ARTYKUŁ II. 1) Obywatelom każdej Układającej się Strony przysługiwać będzie na terytorjum drugiej Strony, pod względem ich stanowiska prawnego, ich dóbr ruchomych i nieruchomych, ich praw i interesów, takie samo traktowanie, jakie jest lub będzie przyznane obywatelom państwa najbardziej uprzywilejowanego.

2) Będą oni mieli swobodę załatwiania swych spraw na terytorjum drugiej Strony, bądź osobiście, bądź przez przedstawicieli wedle ich własnego wyboru, i będą mieli prawo, stosując się do ustaw krajowych, występować w sądach i będą mieli wolny dostęp do władz. Będą oni korzystali ze wszystkich praw i immunitetów, przysługujących krajowcom, i będą mogli, jak krajowcy, posługiwać się dla obrony swych interesów adwokatami lub pełnomocnikami, przez nich samych wybranymi.

3) Z tytułu trudnienia się handlem lub przemysłem na terytorjum drugiej Strony nie będą oni uiszczali żadnych podatków, opłat, poborów lub należności pod jakąkolwiek nazwą, innych lub wyższych od tych, które są lub będą pobierane od krajowców.

4) Będą oni zwolnieni od płacenia pożyczek oraz przymusowych danin państwowych, któreby były nałożone na potrzeby wojny lub wskutek okoliczności wyjątkowych.

5) Obywatele każdej Strony będą wolni na terytorjum drugiej Strony od wszelkiej przymusowej osobistej służby wojskowej i obowiązkowej funkcji urzędowej, administracyjnej lub sądowej, z wyjątkiem w sprawie opieki, jak również od wszelkiej należności, bądź pieniężnej, bądź w naturze, nałożonej, zamiast obowiązkowej służby osobistej. W czasie wojny i w czasie pokoju będą oni podlegali tylko tym świadczeniom i rekwizycjom wojskowym, które są nałożone na krajowców, w tej samej mierze i na tych samych zasadach, co ci ostatni. Co do odszkodowań, będą oni podlegali tym samym przepisom co krajowcy.

ARTYKUŁ III. 1) Spółki akcyjne i inne, założone prawnie na mocy ustaw jednej z Układających się Stron i mające swą siedzibę na jej terytorjum, uznane będą za legalnie istniejące na terytorjum drugiej Strony, o ile nie mają celu niedozwolonego lub przeciwnego dobrym obyczajom, i będą miały, stosując się do ustaw i przepisów, wolny i łatwy dostęp do sądów, bądź jako powód, bądź jako pozwany.

2) Spółki akcyjne i inne, każdej Strony, uznane w ten sposób, będą mogły, stosując się do ustaw drugiej Strony, osiedlać się na terytorjum tej ostatniej, zakładać tam swe filje i oddziały i wykonywać tam swój handel i przemysł. Wyłączone są wszelako spółki, któreby ze względu na ich charakter użyteczności ogólnej, podlegały specjalnym ograniczeniom, stosowanym do wszystkich państw, jak np. spółki ubezpieczeniowe i spółki finansowe.

3) Spółki, raz dopuszczone zgodnie z ustawami i przepisami, które obowiązują lub będą obowiązywały na terytorjum odnośnego Państwa, nie będą podlegały opłatom ani daninom, ani wogóle jakimkolwiek należnościom skarbowym, innym lub wyższym od tych, które są ustanowione dla spółek jakiegokolwiek państwa trzeciego.

4) Będą one zwolnione od płacenia pożyczek i przymusowych danin państwowych, któreby były nałożone na potrzeby wojny lub wskutek wyjątkowych okoliczności.

5) Opodatkowana może być tylko ta część majątku spółki, która istotnie znajduje się w kraju, gdzie pobierane są te podatki, opłaty lub daniny, oraz tranzakcje, które tam są zawierane.

ARTYKUŁ IV. Pobory i opłaty wewnętrzne, pobierane na rzecz państwa, prowincyj, gmin lub instytucyj publicznych, które obciążają lub będą obciążały produkcję, wyrób towarów lub konsumcję pewnego artykułu na terytorium jednej z Układających się Stron, nie będą mogły obciążać produktów, towarów lub artykułów drugiej Strony więcej lub uciążliwiej, niż obciążają one produkty, towary lub artykuły tego samego rodzaju państwa najbardziej uprzywilejowanego.

ARTYKUŁ V. 1) Wszystkie ziemiopłody lub wytwory przemysłu, pochodzące z terytorjum celnego jednej z Układających się Stron, które przywożone będą na terytorjum celne drugiej Strony, przeznaczone bądź do spożycia, bądź do złożenia na skład, bądź do powrotnego wywozu, bądź do tranzytu, będą podlegały, przez czas trwania niniejszego Traktatu traktowaniu, które jest lub będzie przyznane państwu najbardziej uprzywilejowanemu, a mianowicie, nie będą mogły podlegać w żadnym wypadku cłom, mnożnikom celnym, opłatom dodatkowym lub innym opłatom, wyższym od tych, którym podlegają produkty lub towary państwa najbardziej uprzywilejowanego.

2) Wywóz, przeznaczony do terytorjum jednej ze Stron, nie będzie obciążany przez drugą Stronę cłami lub opłatami innemi lub wyższemi, niż wywóz takich samych przedmiotów do państwa najbardziej uprzywilejowanego pod tym względem.

3) Każda Strona zobowiązuje się zatem udzielić drugiej bezzwłocznie i bez innych warunków, wszelkiej ulgi, wszelkiego przywileju lub wszelkiej zniżki ceł lub opłat, których udzieliła już lub których udzielićby mogła w przyszłości, pod wyżej wymienionemi względami, na stałe lub czasowo, trzeciemu państwu.

4) Postanowienia, ustalone w tym artykule, nie stosują się:

a) do przywilejów, przyznanych lub któreby mogły być przyznane w przyszłości przez jedną ze Stron w obrocie pogranicznym z państwami sąsiedniemi;

b) do ulg specjalnych, wynikających z unji celnej;

c) do przejściowego systemu celnego pomiędzy częściami polską i niemiecką Górnego Śląska.

ARTYKUŁ VI. 1) W celu zapewnienia produktom, pochodzącym z ich odnośnych krajów, korzystania z powyższych postanowień Układające się Strony, będą mogły wymagać, by produkty i towary, przywożone na ich terytorjum, były zaopatrzone w świadectwa pochodzenia.

2) Swiadectwa pochodzenia będą wydawane bądź przez Izbę handlową, do której okręgu należy wysyłający, bądź przez każdy inny organ lub związek, uznany przez państwo, do którego towar ma być wywieziony; będą one uwierzytelniane przez przedstawiciela dyplomatycznego lub konsularnego tego państwa, do którego towar ma być wywieziony.

ARTYKUŁ VII. 1) Przedmioty, podlegające cłu, a służące jako próbki, z wyjątkiem towarów zakazanych, będą przez obydwie Strony zwalniane czasowo od cła, z zastrzeżeniem zachowania formalności celnych, potrzebnych dla zapewnienia całkowitego powrotnego wywozu w ciągu 1 roku.

2) Znaki identyczności, umieszczone na próbkach przez władze jednej z Układających się Stron, będą, w celu ustalenia ich tożsamości uznawane przez władze drugiej Strony, przyczem rozumie się, że będą one mogły, w wypadku, o ile im się to wyda konieczne, umieścić krajowe znaki identyczności.

3) Korzystanie z tego zwolnienia może być cofnięte komiwojażerom i firmom handlowym, które nie zastosują się do ustanowionych warunków.

ARTYKUŁ VIII. 1) Kupcy, fabrykanci i inni producenci jednej z Układających się Stron, którzy dowiodą przez przedstawienie swej specjalnej karty legitymacyjnej, wydanej przez właściwe władze swego kraju, iż są uprawnieni do wykonywania tam handlu lub przemysłu, będą mogli bądź osobiście, bądź przez komiwojażerów na ich służbie, czynić zakupy na terytorjum drugiej Strony u kupców lub producentów, lub w publicznych lokalach sprzedaży, bez płacenia opłaty patentowej. Będą oni mogli również przyjmować zamówienia u kupców lub innych osób, które w swym handlu lub przemyśle używają danych towarów. Będą oni mogli mieć ze sobą próbki lub wzory. Jednakże Strony zastrzegają sobie prawo zabronienia im kolportowania towarów, o ile nie zostali do tego uprawnieni zgodnie z ustawodawstwem państwa, w którem podróżują.

2) Strony będą sobie wzajemnie podawały do wiadomości, jakie władze, są upoważnione do wydawania kart legitymacyjnych, jak również postanowienia, do których komiwojażerowie winni się stosować przy wykonywaniu swego handlu.

3) Powyższe postanowienia nie stosują się do kupców wędrownych, ani do kolportażu, ani do poszukiwania zamówień u osób, nie trudniących się przemysłem, ani handlem, przyczem każda Strona zastrzega sobie pod tym względem zupełną swobodę swego ustawodawstwa.

ARTYKUŁ IX. Układające się Strony zobowiązują się traktować robotników obywateli polskich, pracujących w Holandji, względnie robotników obywateli holenderskich, pracujących w Polsce, wzajemnie na stopie zupełnej równości z robotnikami miejscowymi pod względem wykonywania ich rzemiosła i ubezpieczenia społecznego.

ARTYKUŁ X. 1) Układające się Strony zobowiązują się przyznać sobie wzajemnie swobodę tranzytu międzynarodowego dla osób, bagażów, towarów i przedmiotów wszelkiego rodzaju, przesyłek pocztowych, okrętów, statków, wagonów osobowych i towarowych i innych środków przewozowych, zapewniając sobie pod tym względem traktowanie na stopie państwa najbardziej uprzywilejowanego.

2) Towary wszelkiego rodzaju, przewożone przez terytorjum jednej ze Stron, będą wzajemnie zwalniane od wszelkich opłat celnych, z wyjątkiem opłat administracyjnych i statystycznych.

3) Żadna ze Stron nie będzie jednakże zobowiązana do zapewnienia tranzytu podróżnym, których wjazd na jej terytorjum byłby zabroniony. Tranzyt towarów będzie mógł być zabroniony:

a) ze względu na spokój i bezpieczeństwo publiczne i narodowe;

b) ze względów sanitarnych lub jako ochrona przeciwko chorobom zwierząt i roślin;

4) Tranzyt towarów, które w jednem z Układających się Państw stanowią przedmiot monopolu państwa, będzie mógł być poddany kontroli, ustanowionej przez odnośne ustawodawstwo krajowe.

ARTYKUŁ XI. 1) Osoby, bagaże i produkty, nadane do przesyłki na terytorjum jednej z Układających się Stron i przeznaczone do wywiezienia na terytorjum drugiej, Strony lub przez to terytorjum do państwa trzeciego, nie będą traktowane mniej korzystnie ani pod względem odprawy, ani pod względem ceny przewozu i podatków publicznych, obciążających przesyłki, niż osoby, bagaże i produkty krajowe lub jakiegokolwiek innego państwa, nadane do przesyłki na terytorjum drugiej Strony lub w państwie trzeciem, w tych samych warunkach, w tym samym kierunku i na tej samej przestrzeni.

2) Postanowienie powyższe nie dotyczy ulg taryfowych, przyznanych dla celów dobroczynnych lub oświaty publicznej, zniżek, udzielonych w wypadku klęski ogólnej, ani zniżek, stosowanych do urzędników publicznych, podróżujących w sprawach prywatnych, ani też do przesyłek służbowych kolejowych.

3) Strony będą usiłowały ułatwiać komunikację między swemi krajami, bądź przez zaprowadzenie bezpośrednich transportów kolejowych i morskich, bądź przez zawarcie umowy, dotyczącej bezpośredniej komunikacji kolejowej.

ARTYKUŁ XII. 1) Okręty i statki, żeglujące pod flagą jednej z Układających się Stron, i ich ładunki będą korzystały na wodach drugiej Strony pod każdym względem z takiego samego traktowania, co statki krajowe i ich ładunki, bez względu na miejsce odjazdu lub przeznaczenia wymienionych okrętów i statków, bez względu również na miejsce pochodzenia lub przeznaczenia ich ładunków. Wynika z tego mianowicie, iż okręty i statki jednej ze Stron, i ich ładunki nie będą podlegały na terytorjum drugiej żadnym opłatom lub należnościom jakiegokolwiek rodzaju lub nazwy, które są lub będą pobierane, bądź na rzecz państwa, bądź na rzecz prowincyj, gmin lub jakichkolwiek instytucyj, uprawnionych przez państwo, innym lub wyższym od tych, które stosowane będą do statków krajowych i ich ładunków.

2) Co do miejsca postoju okrętów i statków, ich ładowania i wyładowania w portach, na redach i w basenach, i wogóle co do wszystkich jakichkolwiek formalności, jakim podlegać mogą statki handlowe, ich załoga i ich ładunki, rozumie się, że statkom krajowym nie będzie przyznany żaden przywilej, ani żadna ulga, któreby nie były jednakowo przyznane statkom drugiego państwa, gdyż życzeniem Stron jest, aby również pod tym względem ich statki traktowane były na stopie zupełnej równości.

3) Wszelki przywilej i wszelkie zwolnienie, które jedna ze Stron będzie mogła przyznać pod jednym z wyżej wymienionych względów państwu trzeciemu, będą również stosowane jednocześnie i bez zastrzeżeń do drugiej Strony. Jednakże wyłącza się od postanowień niniejszego artykułu ulgi, które w jednem lub drugiem państwie zostały lub będą w przyszłości przyznane rybołówstwu krajowemu.

4) Co do żeglugi na drogach żeglownych wewnętrznych, naturalnych lub sztucznych, co do której okręty i statki Stron i ich ładunki będą podlegały tym samym warunkom, co okręty i statki państwa najbardziej uprzywilejowanego i ich ładunki, opłaty, które zostaną ustanowione dla okrętów i statków i ich ładunków, nie będą mogły jednakże przewyższać poziomu opłat, stosowanych do statków krajowych i ich ładunków.

5) Nie naruszając innych postanowień niniejszego artykułu i nie zmieniając postanowień alinea 1-go; o ile dotyczą one taryf za pilotaż, rozumie się, że ustawy i przepisy, obowiązujące w każdem państwie co do obowiązku używania pilotów, stosowane będą do okrętów i statków drugiej Strony w tej samej mierze, co do okrętów i statków krajowych.

ARTYKUŁ XIII. 1) Narodowość okrętów i statków będzie przez jedną i drugą Stronę uznawana na podstawie dokumentów i świadectw, wydawanych w tym celu przez właściwe władze odnośnych państw, zgodnie z ustawami i przepisami każdego państwa.

2) Świadectwa pomiarowe, wydane dla statków każdego z Państw według metody Moorsom, będą nawzajem uznawane w sposób, który zostanie określony w przyszłości po wymienieniu przepisów, stosowanych w tym przedmiocie.

ARTYKUŁ XIV. Okręty i statki jednej z Układających się Stron, zawijające do portu drugiej Strony jedynie w celu uzupełnienia ich ładunku lub wyładowania jego części, będą mogły, stosując się do ustaw i przepisów odnośnego Państwa, zatrzymać część ładunku, któraby była przeznaczona dla innego portu i dla innego państwa, i wywieźć ją z powrotem nie będąc zobowiązane do uiszczenia za nią żadnych opłat lub kosztów, z wyjątkiem opłat za nadzór, które zresztą będą mogły być pobierane tylko w najniższych stawkach, wyznaczonych dla żeglugi krajowej lub dla żeglugi państwa najbardziej uprzywilejowanego.

ARTYKUŁ XV. 1) Zwolnione będą całkowicie od wszelkich opłat, obciążających okręty i statki oraz żeglugę w portach odnośnych krajów:

a) okręty i statki, które weszły pod balastem skądkolwiek bądź i wypłyną z nich też pod balastem;

b) okręty i statki które, przejeżdżając z jednego portu jednego kraju do jednego lub kilku portów tego samego kraju, wykażą, iż uiściły już należne opłaty, w czasie tej samej podróży, w innym porcie tego samego kraju;

c) okręty i statki, które zawinęły z ładunkiem do portu, bądź dobrowolnie, bądź zmuszone siłą wyższą, i wyjadą z nich, nie uskuteczniwszy żadnej operacji handlowej.

2) Zwolnienie, o którem jest mowa w poprzednim ustępie, nie będzie stosowane do opłat portowych, opłat za pilotaż, holowanie, kwarantannę, ani do żadnych innych opłat, obciążających okręty i statki, i które to opłaty okręty i statki krajowe, jak również okręty i statki państwa najbardziej uprzywilejowanego, winny uiszczać w tych samych warunkach za oddane usługi lub za dyspozycje, wydane w interesie żeglugi.

3) Nie będą uważane, w wypadku przymusowego zawinięcia do portu, za operacje handlowe: wyładowanie i przeładowanie podróżnych i ich rzeczy, jak również towarów w celu naprawy okrętu lub statku, przeładowanie na inny okręt lub statek w wypadku niezdatności do żeglugi okrętu lub statku, kupno zapasów, potrzebnych do wyżywienia załogi i podróżnych, sprzedaż towarów uszkodzonych, o ile administracja celna udzieli na to pozwolenia.

ARTYKUŁ XVI. 1) O ile okręt lub statek jednej z Układających się Stron osiadł na mieliźnie lub rozbił się w obrębie wód drugiego Państwa, okręt lub statek, ich pasażerowie i ładunek będą korzystały z tych samych ulg i przywilejów, jakie ustawy i przepisy odnośnego państwa przyznają w analogicznych okolicznościach okrętom i statkom krajowym lub okrętom i statkom państwa najbardziej uprzywilejowanego. Udzielona będzie pomoc kapitanowi i załodze, w tej samej mierze, co krajowcom, zarówno dla nich samych, jak i dla okrętu lub statku, pasażerów i ładunku.

2) Odnośnie do prawa ratownictwa, stosowane będzie ustawodawstwo państwa, w którem wyratowanie miało miejsce.

3) Towary uratowane z okrętu lub statku, który osiadł na mieliźnie lub rozbił się, nie będą podlegały żadnemu cłu, o ile nie będą dopuszczone do konsumcji wewnętrznej.

ARTYKUŁ XVII. 1) Układające się Strony zapewniają sobie wzajemnie na swych terytorjach, we wszystkiem, co dotyczy różnych formalności administracyjnych lub innych niezbędnych przy stosowaniu postanowień zawartych w niniejszym Traktacie, traktowanie na stopie państwa najbardziej uprzywilejowanego.

2) Rozumie się wszelako, iż postanowienia, zawarte w artykułach poprzednich, o ile zapewniają one traktowanie na stopie państwa najbardziej uprzywilejowanego, nie naruszają w niczem ustaw, rozporządzeń i przepisów, dotyczących bezpieczeństwa ogólnego i wykonywania pewnych rzemiosł i zawodów, które obowiązują lub będą obowiązywały w każdym kraju i które stosowane będą do wszystkich cudzoziemców.

ARTYKUŁ XVIII. Układające się Strony przyznają sobie wzajemnie traktowanie na stopie państwa najbardziej uprzywilejowanego we wszystkiem, co dotyczy służby konsularnej.

ARTYKUŁ XIX. Postanowienia niniejszego Traktatu stosowane będą do Holandji, do Indyj Holenderskich, do Surinamu i do Curacao.

ARTYKUŁ XX. Rząd Polski, któremu powierzone zostało prowadzenie spraw zagranicznych W. M. Gdańska, zgodnie z art. 104 Traktatu Wersalskiego i artykułami 2 i 6 Konwencji Paryskiej z 9.XI.20 pomiędzy Polską a W. M. Gdańskiem, zastrzega sobie prawo oświadczyć, że Wolne Miasto jest Stroną Układającą się w tym Traktacie i bierze na siebie obowiązki oraz nabywa prawa, w nim ustalone.

Zastrzeżenie to nie dotyczy tych postanowień niniejszej Umowy, które Rzeczpospolita Polska odnośnie do W. M. Gdańska już zawarła na zasadzie praw, przysługujących Polsce traktatowo.

ARTYKUŁ XXI. 1) Traktat niniejszy będzie ratyfikowany, i ratyfikacje będą wymienione w Warszawie możliwie jak najprędzej.

2) Wejdzie on w życie w miesiąc po wymianie ratyfikacji.

3) Traktat zawarty jest na przeciąg jednego roku. Jednakże, o ile nie zostanie wymówiony po upływie tego terminu, będzie przedłużony w drodze milczącej zgody na czas nieograniczony i będzie mógł być wymówiony w każdym czasie. W wypadku wymówienia, będzie on pozostawał w mocy jeszcze przez trzy miesące od dnia, w którym jedna z Wysokich Układających się Stron złoży notyfikację drugiej o zamiarze uchylenia jego działania.

W DOWÓD CZEGO Pełnomocnicy podpisali niniejszy Traktat.

Sporządzono w podwójnym egzemplarzu, w Warszawie trzydziestego maja tysiąc dziewięćset dwudziestego czwartego roku.

KARTA LEGITYMACYJNA DLA KOMIWOJAŻERÓW

(pominięty)

PROTOKÓŁ KOŃCOWY

w Warszawie, dnia trzydziestego maja tysiąc dziewięćset dwudziestego czwartego roku.

Przed przystąpieniem do podpisania Traktatu Handlowego i Nawigacyjnego pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Holandją niżej podpisani Pełnomocnicy zgodzili się na to, co następuje:

I. Procedura rozjemcza.

1) Spory, któreby mogły powstać między Wysokiemi Układającemi się Stronami w sprawie stosowania lub interpretacji niniejszego Traktatu i które nie będą mogły być rozstrzygnięte w drodze dyplomatycznej, zostaną przedłożone Stałemu Trybunałowi Sprawiedliwości Międzynarodowej lub, o ile jedna z Wysokich Układających się Stron tego zażąda, Stałemu Trybunałowi Rozjemczemu w Hadze.

2) W wypadku przedłożenia sporu Stałemu Trybunałowi Rozjemczemu stosowane będą postanowienia Konwencji Haskiej z 18. X. 1907 dla pokojowego uregulowania sporów międzynarodowych.

O ile zapis na Sąd rozjemczy odmiennie nie stanowi, Trybunał Rozjemczy będzie się składał z 3 członków. Każda z Wysokich Układających się Stron wyznaczy po jednym członku. Superarbiter wyznaczony będzie zgodnie z przepisami wspomnianej Konwencji.

II. Co do artykułu II.

Rozumie się, iż postanowienia artykułu II, stosownie do których obywatele Wysokich Układających się Stron będą mieli prawo występować w sądach przed trybunałami na stopie równości z krajowcami, jak również postanowienia artykułu III-go, dotyczącego wolnego dostępu spółek akcyjnych i innych do trybunałów, nie stosują się do bezpłatnej pomocy sądowej, ani do zwolnienia od kaucji "judicatum solvi".

III. Co do artykułu V.

1) Wobec tego, iż artykuł V niniejszego Traktatu przyznaje ziemiopłodom i wytworom przemysłu odnośnych państw na stopie państwa najbardziej uprzywilejowanego, Wysokie Układające się Strony stwierdzają, iż ustanawianie przez jedną z nich, z przyczyny deprecjacji waluty, opłat dodatkowych lub mnożników celnych do ceł przywozowych, obciążających ziemiopłody i wytwory przemysłu drugiej Strony, byłoby sprzeczne z duchiem niniejszego Traktatu.

2) Rozumie się, że ograniczenia lub zakazy o charakterze gospodarczym będą utrzymane tylko przez czas konieczny i w zakresie niezbędnym ze względu na odnośne warunki gospodarcze.

IV. Co do artykułów V i VI.

Rozumie się, iż postanowienia artykułów V i VI nie będą stosowane do ziemiopłodów i wytworów przemysłu, pochodzących z terytorjum jednej z Wysokich Układających się Stron o ile zostaną one oclone w państwie trzeciem.

V. Co do artykułu IX.

Rozumie się, iż postanowienia tego artykułu nie stosują się do obywateli i do terytorjum Wolnego Miasta Gdańska.

VI. Co do artykułu X.

Postanowienia niniejszego Traktatu nie będą interpretowane, jako naruszające w jakikolwiek sposób prawa i obowiązki, nabyte przez każdą z Wysokich Układających się Stron co do tranzytu broni i amunicji, jak również ekwipunku i materjału wojskowego.

VII. Co do artykułu XI.

1) Dopóki granica pomiędzy Polską a jednem z państw sąsiednich dla jakiegokolwiek bądź powodu będzie pozostawała zamknięta dla podróżnych i dla towarów polskich lub tego państwa o którem jest mowa, Rząd polski nie będzie uważany za zobowiązanego do przyznawania Holandji na granicy powyższego państwa ułatwień, przewidzianych w artykule XI.

2) Postanowienia, dotyczące komunikacji kolejowej z państwem trzeciem, stosowane będą tylko w wypadku, gdy z państwem tem będzie zawarta umowa co do bezpośredniej komunikacji kolejowej.

VIII. Co do artykułów XI-XVII.

1) Przedsiębiorstwa emigracyjne, zatwierdzone w jednem z odnośnych państw, będą korzystały pod każdym względem na terytorjum drugiego państwa z tych samych praw, przywilejów, immunitetów i zwolnień, co podobne przedsiębiorstwa państwa najbardziej uprzywilejowanego. Rozumie się wszelako, że żadna z Układających się Stron nie będzie mogła powoływać się na zasadę największego uprzywilejowania, aby żądać w akcie koncesji wyznaczenia portu specjalnego dla ładowania emigrantów.

2) Odnośnie do kabotażu morskiego i rzecznego Wysokie Układające się Strony przyznają sobie nawzajem traktowanie na stopie państwa najbardziej uprzywilejowanego, przyczem Rząd holenderski zastrzega sobie jednak prawo kabotażu w Indjach Holenderskich, Surinamie i Curacao.

3) Rozumie się, iż postanowienia artykułu XVI nie naruszają w niczem umów międzynarodowych odnośnie do ratownictwa i udzielania pomocy.

IX. Co do artykułu XIV.

Rozumie się również, że postanowienia artykułu XIV nie naruszają w niczem prawa Rządu Polskiego i Holenderskiego wymagania opłaty za pozwolenia, przewidziane w przepisach prawnych o handlu bronią palną.

Zaznajomiwszy się z powyższym Traktatem, uznaliśmy go i uznajemy za słuszny zarówno w całości jak, i każde z zawartych w nim postanowień, oświadczamy, że jest on przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony i przyrzekamy, że będzie niezmiennie zachowywany.

Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

W Warszawie, dnia 4 maja 1925 roku.

• Identyfikator: Dz.U.1925.60.422
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Holandia-Polska. Traktat Handlowy i Nawigacyjny. Warszawa.1924.05.30.
• Data aktu: 30/05/1924
• Data ogłoszenia: 17/06/1925
• Data wejścia w życie: 06/06/1925