Regulowanie obrotu dewizami i walutami zagranicznemi na obszarze górnośląskiej części Województwa Śląskiego.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SKARBU W POROZUMIENIU Z MINISTREM SPRAWIEDLIWOŚCI

z dnia 23 czerwca 1923 r.

w przedmiocie regulowania obrotu dewizami i walutami zagranicznemi na obszarze górnośląskiej czyści Województwa Śląskiego.

W wykonaniu ustawy z dnia 2 marca 1923 r. (Dz. U. R. P. № 25, poz. 154) zmienionej ustawą z dnia 23 czerwca 1923 r. (Dz. U. R. P. № 62, poz. 439) i w myśl § 19 rozporządzania Ministra Skarbu w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości z dnia 11 marca 1923 r. (Dz. U. R. P. № 26, poz. 156) zarządza się co następuje:

§ 1. Waluty zagraniczne i dewizy wolno posiadać jedynie tym osobom fizycznym i prawnym, które nabyły je albo bezpośrednio z zagranicy w sposób legalny, albo w kraju od instytucji, upoważnionych przez Ministra Skarbu do tranzakcji obcemi walutami.

§ 2. Zakup w celu odsprzedaży wału i: zagranicznych i dewiz jako to: banknotów, czeków, przekazów, weksli, akredytyw i wszelkiego rodzaju pozostałości rachunkowych w walutach zagranicznych oraz sprzedaż tychże, dozwolona jest wyłącznie instytucjom finansowym, którym Minister Skarbu udzieli zezwolenia na dokonywanie tych tranzakcji. instytucję te otrzymują nazwę, banków dewizowych. Prawo sprzedaży walut i dewiz może być ograniczone do pewnych oddziałów banków dewizowych.

§ 3. Minister Skarbu w miarą potrzeby może udzielić innym instytucjom finansowym prawa zakupu walut zagranicznych i dewiz, lecz wyłącznie w celu odsprzedaży tychże bankom dewizowym. Instytucje takie otrzymują nazwę komisjonerów dewizowych.

§ 4. Bankom dewizowym wolno dokonywać sprzedaży walut zagranicznych i dewiz osobom fizycznym i prawnym wyłącznie dla celów następujących:

a) na pokrycie zobowiązań zagranicznych, wynikających z legalnego przywozu towarów; dowody, na podstawie których waluta zostanie sprzedaną, winny być w oryginale złożone bankowi; w razie potrzeby oryginalne dowody mogą być przez bank z powrotem wydana pod warunkiem zaopatrzenia oryginału adnotacją, wskazującą sumę sprzedanej waluty oraz pod warunkiem zachowania przez bank uwierzytelnionego odpisu tych dokumentów;

b) na zapłatę zaliczek za legalnie sprowadzone z zagranicy towary;

c) na pokrycie kosztów ekspedycji i transportu towarów, oraz cła uiszczanego urzędom celnym zagranicznym;

d) na spłatę długów zagranicznych powstałych z przyczyn gospodarczo uzasadnionych; w. szczególności długów wynikających z czynności handlowych;

e) na zapłato, premji asekuracyjnych zagranicy, o ile wynikają one z legalnych umów asekuracyjnych i reasekuracyjnych;

f) na koszta podróży do równowartości 1.000 fr. szwajc. jednorazowo na osobę, za specjalną adnotacje.! na paszporcie zagranicznym; w razie wyjazdu na obszar W. M. Gdańska-nie wyżej równowartości 250 fr. szwajc. jednorazowo z adnotacją na dowodzie osobistym; w ostatnim wypadku ogólna suma walut kupionych w ciągu miesiąca nie może przenosić, sumy 1.000 fr. szwajc.;

g) na koszta utrzymania zagranicą, o ile pobyt tam jest usprawiedliwiony, do równowartości 1.000 fr. szwajc. miesięcznie na rodziną;

h) na utrzymanie zagranicą biur przedsiębiorstw krajowych, o ile nie mogą chwilowo utrzymać się z własnych funduszów;

i) na wszelkie inne cele gospodarcze uzasadnione, o ile suma nie przewyższa równowartości 1.000 fr. szwajc.

Dla sum wyższych wymagane jest uzyskania uprzedniego zezwolenia Ministra Skarbu, względnie organów przezeń wyznaczonych.

Postanowienia powyższe nie dotyczą obrotu dewizami i walutami zagranicznemi między bankami dewizowemu

Udzielanie kredytów zabezpieczonych walutami zagranicznemi jest niedozwolona. W wyjątkowych wypadkach może Minister Skarbu udzielać bankom dewizowym zezwolenia na takie operacje.

§ 5. Osobom fizycznym i prawnym nie posiadającym praw banków względnie komisjonerów dewizowych wolno nabywać w kraju potrzebne im sumy w walutach zagranicznych jedynie w bankach dewizowych. Pozbywać posiadane waluty zagraniczne i dewizy mogą te osoby w kraju tylko w bankach dewizowych lub u komisjonerów dewizowych.

Nabywca sum w walutach zagranicznych obowiązany jest na każde żądanie Ministra Skarbu, lub wyznaczonych do tego organów przedstawić cisa kontroli wszystkie dowody, na zasadzie których sumy powyższe zostały przez niego w banku dewizowym uzyskane.

§ 6. Zawieranie umów obustronnie zobowiązujących (bilateralnych) w walucie zagranicznej między obywatelami polskimi, osiadłymi w kraju, jest zabronione.

Pod pojęcie obywatela polskiego należy podciągnąć w tym wypadku także osoby prawne oraz spółki mające siedzibę w kraju.

§ 7. Wywóz za granicą walut zagranicznych i dewiz dozwolony jest bez uzyskanie! specjalnego zezwolenia do wysokości 1.000 fr. szwajc. lub równowartości w innych walutach. Dla wywozu sum do wysokości 3.000 fr. szwajc. lub równowartości innych walutach, wymagane jest zezwolenie Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej lub jednego z jej oddziałów. Zezwolenia na wywóz sum wyższych udziela Minister Skarbu lub wyznaczone przez niego organy.

§ 8. Wywóz zagranicę marek polskich względnie niemieckich w gotowiźnie, w czekach i przekazach, oraz wszelkich pisemnych zobowiązań, opiewających na marki polskie lub niemieckie, dozwolony jest bez specjalnego zezwolenia do wysokości 1 miljona marek polskich względnie niemieckich.

Kwota ta może być podwyższana lub zniżana, w miarą wzrostu względnie obniżenia zarobków, rozporządzeniem Wojewody Śląskiego, ogłoszonem w "Gazecie Urzędowej Województwa Śląskiego".

Pozwoleń na wywóz kwot wyższych niż te, które, są oznaczone w ustępie pierwszym, względnie zostaną ogłoszone w sposób przewidziany w ustępie drugim niniejszego artykułu, udziela Minister Skarbu względnie organy przez niego wyznaczone.

Do osób wyjeżdżających za granicę na podstawie paszportu stosują się co do wywozu marek niemieckich postanowienia analogiczne jak do wywozu walut zagranicznych (§ 7).

§ 9. Wywóz zagranice, papierów procentowych i dywidendowych oraz sprzedaż ich i zastaw osobom fizycznym i prawnym mającym miejsce zamieszkania względnie siedzibą zagranicą, wymaga zezwolenia Ministra Skarbu lub wyznaczonych przezeń organów. Zezwolenie takie może być udzielone również generalnie odnośnie do pewnego gatunku papierów, względnie pewnej instytucji.

§ 10. Sprzedaż zagranicę wypłat opiewających na marki polskie lub na marki niemieckie, a pitnych na obszarze górnośląskiej części Województwa Śląskiego dozwolona jest tylko bankom dewizowym, które obowiązane są o dokonaniu każdej tranzakcji zawiadomić Ministerstwo Skarbu względnie organy przezeń wyznaczone.

Postanowienia niniejszego paragrafu nie dotyczą dyskontowania zagranica weksli, opiewających na marki polskie lub niemieckie.

§ 11. Dokonywanie wpłat w markach polskich na rachunki należących do osób fizycznych i prawnych, mających miejsce zamieszkania względnie siedzibę zagranicą z polecenia osób fizycznych i prawnych mających miejsce zamieszkania względnie siedzibą w Polsce, jak również przelewów sum w markach polskich z rachunków krajowych na rachunki zagraniczne, może być uskuteczniane tylko w bankach dewizowych i winno być uzasadnione tranzakcjami z zagranicą, wyszczególnionemu w punktach a), b), c), d), e), g), h) art. 4.

To sarno odnosi się do wpłat względnie przelewów rachunkowych w markach niemieckich na rachunki zagraniczne z polecenia i na rachunek osób osiadłych na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej z wyjątkiem wpłat na rachunki osób osiadłych w Niemczech z polecenia i na rachunek osób fizycznych i prawnych mających miejsce Zamieszkania względnie siedzibę na obszarze górnośląskiej części Województwa Śląskiego (§ 12).

§ 12. Wykonywanie zleceń osób fizycznych i prawnych, mających miejsce zamieszkania względnie siedzibę na górnośląskiej części Województwa Śląskiego, dotyczących wywozu, względnie przekazywania do Miemiec sum w markach niemieckich, dozwolone jest tylko bankom dewizowym. To samo dotyczy wpłat względnie przelewów rachunkowych w markach niemieckich na rachunki osób fizycznych i prawnych, mających miejsce zamieszkania względnie siedziba w Niemczech z polecenia i na rachunek osób osiadłych na górnośląskiej części Województwa Śląskiego. W razie gdy przewożona, przekazywana, względnie wpłacana na rachunek suma przewyższa kwotę, przewidzianą w § 8, dający zlecenie winien złożyć w banku dewizowym oświadczenie według załączonego wzoru w dwóch, przy przesyłce lub przewozie marek niemieckich w trzech egzemplarzach. (Załącznik 1). Banki winny we wszystkich wypadkach jeden egzemplarz tej deklaracji w ciągu tygodnia przesiać do Urzędu Skarbowego, właściwego dla danego oddziału bankowego, zaś drugi egzemplarz względnie jego odpis winny przechowywać w ciągu lat trzech. Przy przesyłce lub przewozie marek niemieckich trzeci egzemplarz deklaracji winien być dołączony do deklaracji składanej przy wystawieniu pozwolenia na wywóz (§ 13). O ile zlecenie nie jest wykonywane przez bank zlecenie przyjmujący, lecz jest przekazane innemu bankowi dewizowemu, deklaracja winna być wręczona bankowi zlecenie przyjmującemu, który postąpi w myśl poprzednich przepisów.

Przekazywanie sum w markach niemieckich do Niemiec w wykonaniu zleceń osób fizycznych lub prawnych, mających miejsce zamieszkania względnie siedzibę w innych częściach Państwa dozwolone jest bankom dewizowym tylko w warunkach przewidzianych w § 4 niniejszego rozporządzenia.

§ 13. Wywóz zagranicę marek niemieckich oraz czeków, weksli i walorów, opiewających na marki niemieckie, dokonywany przez banki dewizowe, mające siedzibę na górnośląskiej części Województwa Śląskiego do oddziałów względnie central tych banków położonych w Niemczech, dozwolony jest o ile suma wywożona przekracza jeden miljon marek 'niemieckich względnie kwotę ustaloną w myśl ust. 2 § 8. za uzyskaniem pozwolenia na wywóz wydanego przez jeden z Oddziałów Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej na obszarze górnośląskiej części Województwa Śląskiego. Pozwolenia takie wydawane będą zawsze, o ile przedstawiona będzie deklaracja banku według załączonego wzoru w dwóch egzemplarzach. (Załącznik 2).

§ 14. Wszelkie wypłaty gotówkowe dysponowane z zagranicy mogą być dokonywana jedynie w markach polskich. Wypłaty w walutach obcych dopuszczalne są jedynie za zezwoleniem Ministra Skarbu względnie organów przezeń wyznaczonych.

Wypłaty dysponowane z Niemiec mogą być dokonywane także w markach niemieckich.

§ 15. Posiadanie rachunków w walutach obcych jest dozwolone jedynie w bankach dewizowych. Dokonywanie z tych rachunków wypłat w kraju może nastąpić tylko w markach polskich lub niemieckich po kursie dnia wypłaty.

Wypłaty z powyższych rachunków zagranicę mogą być dokonywane jedynie na warunkach przewidzianych w § 4 niniejszego rozporządzenia.

Postanowienia powyższe nie dotyczą rachunków w walutach zagranicznych, prowadzonych w Polskiej Krajowej Kasie Pożyczkowej.

§ 16. Banki dewizowe i komisjonerzy dewizowi winni w swej działalności ściśle stosować się do instrukcji, wydanych w ramach niniejszego rozporządzenia przez Ministra Skarbu, jak również prowadzić rejestry dokonanych tranzakcji walutami zagranicznemi i dewizami, tudzież obrotów na rachunkach zagranicznych wedle wzorów, ustalonych przez Ministra Skarbu. Instytucje te obowiązane są na każde żądanie Ministra Skarbu, względnie jego organów, dostarczać wszelkich danych i wyjaśnień, związanych z tranzakcjami walutowemi, jakoteż sprzedażą marek polskich zagranice, oraz przekazywaniem względnie przewozem marek niemieckich zagranicę. Wszystkie instytucje finansowe podlegają w zakresie spraw objętych niniejszem rozporządzeniem nadzorowi, wykonywanemu przez organy, wyznaczone przez Ministra Skarbu.

§ 17. Bank dewizowy, względnie komisjoner. dewizowy, może być decyzją Ministra Skarbu pozbawiony całkowicie lub częściowo prawa dokonywania tranzakcji walutami zagranicznemi i dewizami.

§ 18. Przepisy niniejszego rozporządzenia nie dotyczą wszelkich pieniędzy rosyjskich i ukraińskich oraz nie przewidują ograniczeń co do handlu zagranicznemi monetami kruszcowemi wewnątrz kraju.

Specjalne postanowienia odnoszące się do marek niemieckich, zawarte w §§ 8, 10, li, 12, 13, 14 i 15 niniejszego rozporządzenia tracą moc obowiązującej z dniem 1 listopada 1923 r. Od dnia powyższego stosować się będą przy tranzakcjach, których przedmiotem jest marka niemiecka, postanowienia niniejszego rozporządzenia, dotyczące walut zagranicznych i dewiz.

§ 19. Przekroczenie powyższych przepisów (niezależnie od skutków wskazanych w § 17), pociąga kary przewidziane w ustawie z dnia 2 marca 1923 r. (Dz. U. R. P. № 25 poz. 154), zmienionej ustawą z dnia 23 czerwca 1923 r. (Dz. U. R. P. № 62 poz. 459).

§ 20. Minister Skarbu może w uwzględnieniu specjalnych warunków udzielać zwolnień od ograniczeń przewidzianych w niniejszem rozporządzeniu. Również może Minister Skarbu przekazać wyznaczonym przez siebie władzom i organom udzielanie powyższych zwolnień w poszczególnych wypadkach.

§ 21. Szczegółowe postanowienia dotyczące stosowania niniejszego rozporządzenia zawierać będą przepisy wykonawcze, wydane przez Ministra Skarbu.

§ 22. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie na obszarze górnośląskiej części Województwa Śląskiego w 10 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, z wyjątkiem art. 16, który wchodzi v.- życie z dniem ogłoszenia niniejszego rozporządzenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  1

№ porz. ........

............... dnia .............192... r.

Do

..............................

(Banku)

w ...........................,

Na zasadzie § 12 rozporządzenia Ministra Skarbu w

porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości w przedmiocie

regulowania obrotu dewizami i walutami zagranicznemi na

obszarze górnośląskiej części Województwa Śląskiego (Dz. U. R.

P. № 63, poz. 485) podaję/my następujące dane co do

udzielonego przez my nas zlecenia i zaręczam że dane powyższe

są w zupełności zgodne z prawdą.

......................................

(Podpis, miejsce zamieszkania i adres)

Uwag a: Oświadczenie bez podpisu jest nieważne.

1) Przedmiot zlecenia (przesyłka, przekaz, zakredytowanie

rachunku w markach niemieckich *): ...........................

2) Suma: ....................................................:

3) Nazwisko i miejsce zamieszkania (siedziba) odbiorcy: ......

..............................................................

4) Cel przesyłki (przekazu, zapisanie na dobro rachunku:) ....

..............................................................

*) W razie przesyłki marek niemieckich należy podać formę w

jakiej marki niemieckie mają być wywożone (gotówka, czek,

przekaz i t. p.).

ZAŁĄCZNIK  2

№ porz. .............

Bank ................

............. dnia ............. 192... r.

Do Oddziału Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej

w .....................

Na zasadzie § 13 rozporządzenia Ministra Skarbu w

porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości w przedmiocie

regulowania obrotu dewizami i walutami zagranicznemi na

obszarze górnośląskiej części Województwa Śląskiego (Dz. U. R.

P. № 63, poz. 483) prosimy o wydanie pozwolenia na wywóz sumy:

Mkp. .........................................

w gotówce (czekach, przekazach, wekslach).

Powyższa suma wywożona jest na nasz własny rachunek-na

rachunek klijenta naszego według załączonej deklaracji - do

naszej Cantrali (Oddziału) w .............. (Niemcy).

(Podpis banku)

Uwaga: Słowa niepotrzebne należy wykreślić.

Na wywóz powyższej sumy zezwala się

................ dnia ........... 192...r.

(Podpis Oddziału P. K. K. P.).

Pozwolenie niniejsze nie może być cedowane i ważnem jest w

przeciągu 14-tu dni od daty wystawienia. Urząd Celny zwróci

niniejsze pozwolenie po odebraniu go od wywożącego temu

Oddziałowi P. P. K. P., który je wystawił.

• Identyfikator: Dz.U.1923.63.485
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Regulowanie obrotu dewizami i walutami zagranicznemi na obszarze górnośląskiej części Województwa Śląskiego.
• Data aktu: 23/06/1923
• Data ogłoszenia: 27/06/1923
• Data wejścia w życie: 27/06/1923, 08/07/1923