Rzesza Niemiecka-Polska. Układ Polsko-Niemiecki w przedmiocie kopalń górnośląskich. Opole.1922.06.23.

UKŁAD POLSKO-NIEMIECKI

w przedmiocie kopalń górnośląskich podpisany w Opolu dnia 23 czerwca 1922 r.

(Zatwierdzony ustawą z dnia 4 sierpnia 1922. Dz. U. R. P. № 71, poz. 643).

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

JÓZEF PIŁSUDSKI,

NACZELNIK PAŃSTWA POLSKIEGO,

Wszem wobec i każdemu z osobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

W dniu dwudziestym trzecim czerwca tysiąc dziewięćset dwudziestego drugiego roku w Opolu podpisany został między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej z jednej strony a Rządem Rzeszy Niemieckiej z drugiej, Układ w przedmiocie kopalń górnośląskich, o następującem brzmieniu dosłownem:

UKŁAD POLSKO-NIEMIECKI

w przedmiocie kopalń górnośląskich.

Rząd Polski i Rząd Niemiecki powodowane życzeniem, aby w interesie ludności obu stron możliwie ułatwić nieprzerwaną ciągłość stosunków prawnych i ruchu v/ kopalniach, na które wpływ wywarł podział Górnego Śląska, postanowiły zawrzeć w tym przedmiocie układ i zamianowały swymi pełnomocnikami:

Rząd Polski:

Wiceministra Dr. Zygmunta Seydę,

Rząd Niemiecki:

Wyższego i Tajnego Radcę Górniczego

Richard Ziemann.

Pełnomocnicy po wzajemnem okazaniu sobie pełnomocnictw i po uznaniu-ich za sporządzone w dobrej i. należytej formie, zgodzili się na postanowienia następujące:

TYTUŁ  I.

PRYWATNA KOPALNIE.

Artykuł  1.

(1) Pola górnicze, przecięte nową granicą, dzieli się. zgodnie z jej przebiegiem na prawnie samoistne pola jednostkowe. Szczegóły postępowania normuje załącznik 1).

(2) O ile układ niniejszy nie zawiera innych postanowień, są właściwe dla każdego pola górniczego władze i prawo tego państwa, na którego obszarze pole jest położone.

Artykuł  2.

(1) W kopalniach węgla kamiennego, położonych przy nowej granicy państwowej lub przez nią przeciętych, winien być, o ile nie należy zastosować przepisów ustępu 2 artykułu 3, w budowlach podziemnych po wewnętrznej stronie granicy pola, utrzymany nietknięty filar bezpieczeństwa o grubości dwudziestu metrów, mierząc prostopadle do granicy pola. Graniczne filary bezpieczeństwa wolno przebijać, osłabiać lub wybierać jedynie za zezwoleniem właściwego polskiego i pruskiego Wyższego Urzędu Górniczego.

(2) Gdy atoli z powodu rozbudowy kopalni przed wejściem w życie mniejszego układu, przeprowadzenie przepisu zdania pierwszego ustępu 1 nie jest już możliwe, lub gdy zajdzie konieczność wydania zarządzeń celem zapobieżenia niebezpieczeństwom dla kopalń innych, aniżeli kopalnie węgla kamiennego, położonych w sposób określony w ustępie 1, wówczas wyższe urzędy górnicze polski i pruski wydadzą bezzwłocznie drogą wspólnej decyzji zarządzenia górniczo-policyjne dla obu graniczących ze sobą pól. Równocześnie należy w porozumieniu z polskiemi i niemieckiemi władzami celnemi przeprowadzić, by wykluczone było między Polską a Niemcami połączenie przez podziemne budowle kopalniane sprzyjające uchylaniu się od opłat celnych.

(3) Posiadacze kopalń wymienionych w ustąpię 1 i 2 zobowiązani są na swój koszt na powierzchni kopalń i pod ziemią, wykonać urządzenia i zastosować środki, które zarządziła właściwi miejscowa władza celna w porozumieniu z właściwą władzą górniczą, a w miarą potrzeby w porozumieniu z władzą Celną drugiego państwa, w celu zapobieżenia uchylaniu się od opłat celnych. Wymienieni posiadacze są zobowiązani utrzymywać urządzenia te stale w stanie zdatnym do użytku. Przepisy wydane przez wymienione władze w przedmiocie wykonania tych zarządzeń, należy ogłosić przez wywieszenie na kopalni w miejscu łatwo dostępnem dla wszystkich robotników i doręczyć za potwierdzeniem odbioru wszystkim organom dozorującym.

(4) Przy rozprawach, prowadzonych wedle ustępu 3 przez wymienione władze przy współudziale posiadacza kopalni, mogą być na wniosek tegoż, dozwolone stosowne czasokresy dla wykonania przepisanych urządzeń. O ile to nastąpi, należy równocześnie ustalić zarządzenia górniczo-policyjne i celno-policyjne potrzebne dla tymczasowego uregulowania sprawy.

Artykuł  3.

(1) Samodzielne pola jednostkowe, powstałe po myśli postanowienia ustępu 1 artykułu 1 wskutek ustanowienia nowej granicy państwowej, wolno odbudować tylko za pomocą urządzeń ruchu, położonych w obrębie własnego państwa, o ile na dotychczasowem niepodzielnem polu - ani na całem, ani na części jego, ani stale ani przejściowo - aż do chwili wejścia w życie niniejszego układu nie było jeszcze ruchu kopalnianego. Wyjątki od tej zasady mogą być dopuszczone przez wspólne rozstrzygnięcie naczelnych władz górniczych obu państw.

(2) Jeżeli natomiast na dotychczasowem niepodzielnem polu górniczem był przed dniem wejścia w życie niniejszego układu ruch kopalniany - czy to na całem czy na części jego, czy to stale czy to przejściowo, wówczas obie umawiające się strony zobowiązują się, skoro ruch rozciąga się z obszaru jednego umawiającego się państwa na obszar drugiego państwa, nie czynić ruchowi temu przeszkód z tego powodu, że jest przecięty granicą państwową. O ile w takim zakładzie wydobywa się minerały na powierzchnię tylko w jednym z obu umawiających się państw, stosuje się następujące postanowienia:

a) Przepisy artykułu 2 stosuje się odpowiednio z tą zmianą, że pod ziemią granicę państwową zastępuje granica ruchu. O ile granica ruchu nie pokrywa się z granicą pola kopalnianego, winna władza górnicza właściwa dla szybu dobywczego w porozumieniu z władzą górniczą drugiego państwa ustanowić, na wniosek posiadacza kopalni granicę ruchu.

b) Dla nadzoru policyjnego nad całym zakładem właściwe są ustawy, rozporządzenia i wszelkie inne postanowienia, jakoteż i władze górnicze tego państwa, na którego obszarze wydobywa się minerały na powierzchnię.

c) Według tychże przepisów normuje się także stosunki, dotyczące robotników, urzędników ruchu i funkcjonarjuszów (porządek służbowy i t. p.).

d) Co do czynów i zaniedbań na całym obszarze zakładu pod ziemią uważa się, że zaszły tam, gdzie minerały wydobywa się na powierzchnie.

e) Skutki prawne, wynikające z stosunku własności górniczej do własności nieruchomej i do praw rzeczowych na niej ciążących, w szczególności roszczenia odszkodowaniowe właściciela lub uprawnionego do użytkowania z tytułu szkód górniczych, należy osądzać według ustaw państwa, w którego obszarze położona jest nieruchomość.

f) Węgiel wydobyty na powierzchnią szybem wyciągowym ma być tymczasowo, z zastrzeżeniem przyszłego odmiennego uregulowania, opodatkowany według ustaw i na korzyść tego państwa, w którego obszarze leży szyb wyciągowy bez względu na to, czy węgiel urobiono na obszarze tego samego lub też drugiego państwa.

Artykuł  4.

(1) Jeżeli zakłady kopalniane, mające oddzielne szyby dobywcze w Polsce i w Niemczech mają otrzymać wspólne urządzenia dla przewietrzania, odwadniania i t. p., to urządzenia te winny być ustalone na wniosek posiadacza kopalni przez właściwe polskie i pruskie władze górnicze, w razie potrzeby w porozumieniu z władzami celnemi. Postanowienia zdania pierwszego ustępu 2 artykułu 3 należy odpowiednio stosować.

(2) Pod każdym innym względem podlega każdy z tych zakładów tylko prawu i władzom właściwym dla odnośnego szybu dobywczego.

Artykuł  5.

(1) Dla ochrony przed sprzecznem z interesami publicznemi zbliżeniem się robót kopalnianych, które pozostają" pod nadzorem policyjnym Polski lub Niemiec do objektów na powierzchni, wymagających ochrony, a położonych na obszarze drugiego państwa, postanawia się co następuje:

a) Jeżeli roboty podziemne zbliżają się na sto metrów, zaś roboty odkrywkowe na pięćdziesiąt metrów do dróg publicznych lub urządzeń komunikacyjnych, budynków, wodociągów, przeznaczonych dla publicznego użytku, kanałów, wód bieżących, stawów, rząpi mułowych lub innych objektów na powierzchni, których uszkodzenie zagrażałoby bezpieczeństwu osób na powierzchni, lub pod ziemią, lub też komunikacji publicznej, albo mogłoby sprowadzić szkodę dla ogółu, winien posiadacz kopalni bezzwłocznie donieść w formie dodatku do planu ruchu władzy górniczej o zarządzeniach ochronnych dla nich przewidzianych, o ile nie są w planie ruchu już uwzględnione.

b) Celem spowodowania zarządzeń koniecznych do urzeczywistnienia tej ochrony winna władza górnicza właściwa dla kopalni porozumieć się w danym wypadku z właściwą miejscową władzą drugiego państwa.

(2) Jeżeli posiadacz nieruchomości uprawdopodobni wobec polskiej lub niemieckiej władzy górniczej roszczenie do odszkodowania, które zdaniem jego powstało z powodu robót kopalnianych, pozostających pod jej nadzorem, winna władza pozwolić wnioskodawcy bez względu na jego przynależność państwową i jego miejsce zamieszkania na wgląd do planów kopalnianych w myśl postępowania opisanego w załączniku 2.

(3) Władza ta udzieli także właścicielowi nieruchomości, który uzasadni dostatecznie, że ma w temi interes, bez względu na jego przynależność państwową i jego miejsce zamieszkania, na wniosek pisemnego wyjaśnienia o faktycznem położeniu robót kopalnianych w stosunku do nieruchomości, której położenie dokładnie oznaczy. Wyjaśnienia tego udzieli się w szczególności o tem, czy pod tą nieruchomością lub w jakiem oddaleniu od jej granic, oraz na jakiej głębokości prowadzi się roboty kopalniane albo roboty te były prowadzone - zwłaszcza, w którym roku ostatnio.

Artykuł  6.

(1) Niemcy pozwolą polskim urzędnikom górniczym na podstawie poświadczenia ich przełożonej władzy na objazd robót kopalnianych oraz urządzeń na powierzchni wchodzących w rachubę stosownie do stanu rzeczy i na wgląd do planów kopalnianych odnośnych kopalń. Przepis ten stosuje się analogicznie do koncesjonowanych-mierników górniczych. Takie samo zobowiązanie przejmuje Polska odnośnie do pruskich urzędników górniczych i koncesjonowanych mierników górniczych. Upoważnienie udzielone w myśl powyższego urzędnikom górniczym i miernikom górniczym może im być odebrane w razie nadużycia w porozumieniu z drugiem państwem.

(2) Obie strony poręczają sobie wzajemnie zupełne i, regularne uzupełnianie wszystkich planów kopalnianych.

(3) W razie nieszczęśliwego wypadku na kopalni udzielą sobie obie umawiające się strony wzajemnie jaknajdalej idących ułatwień dla zarządzeń ratunkowych, a w szczególności pozwolą na swobodne przekroczenie granicy ludziom, i na przewiezienie materjałów ratunkowych, jakoteż na korzystanie z wszelkich środków komunikacyjnych. Władze miejscowe otrzymają ogólnie odpowiednie zlecenia.

TYTUŁ  II.

KOPALNIE PAŃSTWOWE.

Artykuł  7.

(1) Artykuły. 1, 2, 4-6 obowiązują także odnośnie do kopalń państwowych położonych przy granicy państwowej i do państwowych pól cząstkowych powstałych prze* ustanowienie granicy; artykuł 3 ma natomiast zastosowanie do tychże państwowych kopalń tylko w tym wypadku, jeżeli na podstawie osobnej umowy jedno państwo pozwoli drugiemu na prowadzenie robót górniczych na własny rachunek w obrębie swych państwowych terenów kopalnianych.

(2) Prawa wynikające dla Państwa Polskiego z artykułu 256 Wersalskiego Traktatu Pokojowego nie doznają uszczerbku.

TYTUŁ  III.

FUNDUSZ WOLNYCH KUKSÓW.

Artykuł  8.

(1) Właściwe władze pruskie zawiadywały Śląskim Funduszem Wolnych Kuksów na mocy istniejących pruskich przepisów ustawowych i administracyjnych do dnia 31 marca 1922 według etatu administracyjnego przewidzianego dla śląskiego funduszu wolnych kuksów na rok rachunkowy 1921. Posiadacze kopalń obciążonych na rzecz funduszu wolnych kuksów, a położonych na obszarze polskim, winni byli wobec tego aż do powyższego terminu wykonać tak jak poprzednio bez zmiany wzglądem śląskiego funduszu wolnych kuksów obowiązki kopalń obciążonych na rzecz funduszu wolnych kuksów.

(2) Z mocą od dnia 1 kwietnia 1922 przechodzi zarząd śląskiego funduszu wolnych kuksów na Polskę, o ile przedmiotem obciążenia na rzecz funduszu wolnych kuksów są kopalnie, położone na obszarze polskim. Prawo do wpłat, które uiszczać winne do funduszu wolnych kuksów kopalnie przecięte granicą państwową a obciążone na rzecz funduszu wolnych kuksów, przysługuje państwu, na którego obszarze znajduje się główny szyb dobywczy kopalni.

(3) Ze wzglądu na to, że zamknięcie rachunkowe śląskiego funduszu wolnych kuksów za rok rachunkowy ubiegły z dnia 31 marca 1922 nie może być ukończone przed dniem 31 lipca 1922, są posiadacze kopalń obciążonych na rzecz funduszu wolnych kuksów a oznaczonych w ustąpię 2 w czasie przejściowym do dnia 31 lipca 1922 zobowiązani:

a) zysk obliczony na czasokres do 31 marca 1922 wpłacić w przepisanych terminach do kasy wyższego urzędu górniczego w Wrocławiu,

b) wykazy stanu kasy za czasokres upływający z dn. 31 marca 1922 przesiać w przepisanym terminie temuż wyższemu urzędowi górniczemu i zastosować się do wydanych im przez wyższy urząd górniczy poleceń, zmierzających do ustalenia wykazów, natomiast

c) wszystkie zestawienia, wykazy i t. p., które dotyczą wykonania zobowiązań na rzecz funduszu wolnych kuksów począwszy od 1 kwietnia 1922, przedłożyć polskiemu wyższemu urzędowi górniczemu.

(4) Najpóźniej w dniu 1 października 1922 przekażą Prusy polskiemu wyższemu urzędowi górniczemu udział w majątku tego funduszu należny Polsce w celu zawiadywania swym funduszem wolnych kuksów. Udział w tym majątku wynosi dla Polski sześćdziesiąt od sta, dla Prus czterdzieści od sta.

(5) W tym stosunku podzieli się między Polską i Prusy majątek funduszu wolnych kuksów, istniejący wedle zamknięcia kasowego w dniu 31 marca 1922 a mianowicie w ten sposób, że

a) istniejącą pożyczkę, wojenną oblicza się stosunkowo według jej wartości nominalnej i przekazuje się ją z przynależnemi talonami i kuponami, zaś

b) istniejące konta bankowe i inne zasoby kasowe rozdziela się po odliczeniu kwot, które są potrzebne do wypełniania zobowiązań funduszu wolnych kuksów, powstałych do dnia 31 marca 1922, i po doliczeniu zysku, który wpłynął po 1 kwietnia 1922 r., a należał się za czas do 31 marca 1922 jakoteż innych dochodów wpłaconych za ten czas do funduszu.

TYTUŁ  IV.

POSTANOWIENIA WSPÓLNE.

Artykuł  9.

(1) O ile w wypadkach artykułów 1-3 między polskiemi i niemieckiemi władzami górniczemi i celnemi nie dojdzie do porozumień co do rozstrzygnięć i zarządzeń, które należy wydać, rozstrzyga na odwołanie się jednej z obu interesowanych władz ostatecznie międzypaństwowy Sąd Polubowny.

(2) Składa się on z dwu polskich i dwu niemieckich członków, mianowanych przez interesowane rządy i z jednego przewodniczącego. Dla każdego stałego członka mianuje się dwóch zastępców, którzy mogą każdej chwili wstąpić w miejsce członka. Przewodniczącego mianuje się na przeciąg jednego roku; o ile obydwa rządy nie zgodzą się na inną osobę, będzie każdorazowy przewodniczący Komitetu Naczelnego przewidzianego dla zarządu "Kolei Górnośląskich" zarazem przewodniczącym powyższego międzypaństwowego sądu polubownego.

(3) Sąd polubowny zbiera się w Bytomiu, na zarządzenie przewodniczącego, w najkrótszym czasie po odwołaniu się do niego; rozstrzyga większością głosów.

Artykuł  10.

Powyższy układ, którego tekst polski i tekst niemiecki są zarówno miarodajne, będzie ratyfikowany. Wchodzi on w życie z wymianą dokumentów ratyfikacyjnych, która winna możliwie jaknajszybciej nastąpić w Berlinie.

W dowód powyższego pełnomocnicy niniejszy układ podpisali i położyli na nim swoje pieczęcie.

Wygotowano, w czterech oryginałach, w Opoki dnia 23 czerwca tysiąc dziewięćset dwudziestego drugiego.

(-) Dr. Zygmunt Seyda(-) Richard Ziemann

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  1

do ustępu 1 artykułu 1 układu między Polską a Niemcami z dnia 22 czerwca 1922.

Dla każdego pola górniczego nową granicą przeciętego wdroży Wyższy Urząd Górniczy w Wrocławiu z urzędu, celem przeprowadzenia realnego podziału tychże pól, uproszczone postępowanie, które zastępuje postępowanie uregulowane w paragrafie 51 pruskiej powszechnej ustawy górniczej. Postępowanie to przeprowadza wspólnie polski i pruski wyższy urząd górniczy, z uwzględnieniem następujących przepisów:

I. Pruski wyższy urząd górniczy wygotuje "dokument podziału pola", który zawiera co następuje:

1) nazwę przeciętego pola górniczego z podaniem minerału, co do którego własność górnicza została nadaną,

2) nazwisko, stan i miejsce zamieszkania właściciela pola górniczego,

3) granicę i rozmiar powierzchni w metrach kwadratowych:

a) przeciętego pola,

b) cząstkowych pól górniczych powstałych przez przecięcie, z powołaniem się na plan sytuacyjny (porównaj III).

4) nazwy gmin i powiatów, w których cząstkowe pola są położone, jak też i nazwy tych pól cząstkowych. Otrzymują one nazwę pola przeciętego z dodatkiem wskazującym na ich właściwość jako pole cząstkowe i te w ten sposób, że jeżeli przecięte pole miało nazwę "Barbara", pola cząstkowe otrzymają nazwę "Barbara A", "Barbara B" i t. d.;

5) ustalenie:

a) że każde z tych pól cząstkowych tworzy samodzielne pole górnicze, którego właścicielem jest osoba wymieniona pod liczbą 2,

b) że własność górnicza przeciętego pola wygasa, i że co do każdego cząstkowego pola, powstaje osobna własność górnicza,

c) że ciężary i ograniczenia zapisane w księdze wieczystej przeciętego pola górniczego w dziale II, hipoteki, długi gruntowe i długi rentowe zapisane w dziale III, jak też wszelkie inne uprawnienia realne ciążące na własności górniczej gasną, i obciążają solidarnie w dotychczasowym stopniu własność każdego pola górniczego, powstałego przez podział.

II. Wyższy urząd górniczy w Wrocławiu przedkłada oryginał dokumentu podziału pola ad 1, zaopatrzony w swój podpis polskiemu wyższemu urzędowi górniczemu celem współpodpisania, a tenże po podpisaniu go zwraca (niemiecki dokument podziału pola)." Równocześnie przedkłada polski wyższy urząd górniczy równobrzmiący, przez siebie podpisany oryginał w języku polskim wyższemu urzędowi górniczemu w Wrocławiu, który go także współpodpisuje

(polski dokument podziału pola). Po uskutecznieniu tego przesyła wyższy urząd górniczy w Wrocławiu do tymczasowej wiadomości właścicielowi pola górniczego oraz wszystkim osobom, których rzeczowe Uprawnienia z księgi wieczyste] są widoczne, odpis dokumentu podziału pola zawiadamiając przy tem o powodzie wdrożenia postępowania.

III. Biuro miernicze przy wyższym urzędzie górniczym w Wrocławiu: 

1. sporządzi w dwu egzemplarzach wspólny plan sytuacyjny przedstawiający przecięte pole górnicze oraz pola cząstkowe posługując się kartami pomiaru stolikowego (podziałka 1:25.000) albo innemi podkładkami topograficznemi w podziałce 1: 10.000 i to w ten sposób, że widoczne będą dane wyszczególnione pod 1 liczba 1, 3, 4, objektu na powierzchni, potrzebne do orjentacji i południk; jeżeli pole cząstkowe jest tak małe, że nie można go z dostateczną ścisłością przedstawić w podanych podziałkach, należy dołączyć do planu sytuacyjnego kartę w większej podziałce. Oprócz tego

 

2. biuro miernicze przy wyższym urzędzie górniczym sporządzi w ilości potrzebnej wedle każdorazowego stanu rzeczy dalsze egzemplarze wspólnego planu sytuacyjnego ad 1 albo planów sytuacyjnych poszczególnych pól cząstkowych, odpowiadające wymogom przepisanym pod liczbą 1.

IV. Wyższy urząd górniczy w Wrocławiu winien połączyć oba oryginały polskiego i niemieckiego dokumentu podziału pola ad U z egzemplarzem wspólnego planu sytuacyjnego (III, liczba 1) nicią i pieczęcią, a polski oryginał następnie przesłać polskiemu wyższemu urzędowi górniczemu. Równocześnie doręcza mu w potrzebnej ilości celem użycia przy wygotowaniu tytułu uprawnienia (V) dla pól cząstkowych położonych w Polsce, jeden z planów sytuacyjnych wymienionych pod III, liczba 2.

V. Wyższy urząd górniczy w Wrocławiu wygotuje dla każdego cząstkowego pola górniczego położonego w swoim okręgu administracyjnym tytuły uprawnienia w ten sposób, że na wygotowaniu niemieckiego dokumentu podziału pola z dołączonym planem sytuacyjnym (III, liczba 2) umieści następujący dodatek zaopatrzony pieczęcią urzędową i podpisem:

"Na mocy powyższego dokumentu podziału pola wygotowuje się niniejszem tytuł uprawnienia dla pola górniczego ...... nabytego w drodze podziału pola przez (nazwisko, stan, miejsce zamieszkania, firma, siedziba posiadacza pola kopalnianego)".

W ten sam sposób polski wyższy urząd górniczy wygotowuje tytuły uprawnienia dla tych pól częściowych, które, leżą w Polsce.

VI. Z każdego tytułu uprawnienia wymienionego pod V sporządzi polski wyższy urząd górniczy i wyższy urząd górniczy w* Wrocławiu każdy dla pól cząstkowych położonych w jego okręgu, dwa uwierzytelnione odpisy wraz z planem sytuacyjnym. Z tych należy przesłać;

a) jeden odpis dla poza cząstkowego położonego w Polsce miejscowo właściwej polskiej władzy górniczej, a jeden polskiemu wydziałowi hipotecznemu,

b) jeden odpis dla pola cząstkowego położonego w Niemczech niemieckiemu okręgowemu urzędnikowi górniczemu, a jeden niemieckiemu wydziałowi hipotecznemu.

VII. W celu sprostowania księgi wieczystej koniecznego wskutek podziału pola: 

1. polski lub niemiecki wyższy urząd górniczy, w którego okręgu prowadzi się księgę wieczystą dla przeciętego pola górniczego, zwróci się do właściwego wydziału hipotecznego, załączając wygotowanie tytułu uprawnienia co do pola cząstkowego, położonego w jego okręgu (V) z wnioskiem,

a) by zamknął księgę wieczystą przeciętego pola górniczego,

b) by dla pola powstałego przez podział realny założył nową kartę księgi wieczystej, a w niej jako właściciela zapisał osobę wymienioną pod S liczba 2,

c) by przeniósł do działów II i III tejże karty księgi wieczystej uprawnienia zapisane w działach II i III karty księgi wieczystej pod a) i to w solidarnej odpowiedzialności z drugiem polem częściowem - z dalszemi polami częściowemi, mianowicie (nazwa) nabyłemi na podstawie dokumentu podziału pola,

d) by po założeniu karty księgi wieczystej wydał zapisanemu właścicielowi: wymienionemu pod 1 b wygotowanie tytułu uprawnienia co do pola cząstkowego,

e) by zawiadomił wyższy urząd górniczy, który podał wniosek, przesyłając uwierzytelniony odpis nowej karty księgi wieczystej o uskutecznionych zapisach i zarazem dołączył jeszcze drugi uwierzytelniony odpis karty księgi wieczystej.

Do wniosku należy dołączyć uwierzytelniony odpis tytułu uprawnienia co do pola cząstkowego i to w celu włączenia do aktów hipotecznych nowo powstałego pola górniczego.

2. Wyższy urząd górniczy wymieniony pod liczbą 1 przesyła drugiemu wyższemu urzędowi górniczemu odpis wniosku ad 1 bez załączników do wiadomości. Oprócz tego winien przesłać temuż jeden z uwierzytelnionych odpisów karty księgi wieczystej, które otrzymał w myśl liczby 1 e.

3. Następnie ten drugi wyższy urząd górniczy prześle wydziałowi hipotecznemu, właściwemu dla prowadzenia księgi wieczystej, drugiego pola, powstałego przez podział realny, wygotowanie tytułu uprawnienia to do owego pola jako i wspomniany pod liczba 2 uwierzytelniony odpis karty księgi wieczystej, 2 wnioskiem,

a) by uskutecznił zapisy w księdze wieczystej wymienione pod 1 b i c,

b) by po założeniu karty księgi wieczystej wydał zapisanemu właścicielowi, wymienionemu pod liczbą 1 d wygotowanie tytułu uprawnienia co do pola cząstkowego,

c) by uwiadomił wyższy urząd górniczy, który podał wniosek o uskutecznionych zapisach, przesyłając mu uwierzytelniony odpis nowej karty księgi wieczystej.

Do wniosku należy dołączyć uwierzytelniony odpis tytułu uprawnienia co do pola cząstkowego i to w celu włączenia do aktów hipotecznych nowo powstałego pola górniczego.

4. Wyższy urząd górniczy wymieniony pod liczbą 3 winien przesłać odpis swego wniosku pod 3 drugiemu wyższemu urzędowi górniczemu do wiadomości.

VIII. Jeżeli na podstawie ostatecznego wyniku wytyczenia nowo utworzonej granicy państwowej okaże się koniecznem sprostowanie danych dokumentu podziału poła oraz planu sytuacyjnego co do granic i rozmiaru powierzchni pola górniczego, natenczas oba wyższe urzędy górnicze winne postarać się o odpowiednie sprostowanie dokumentu podziału pola oraz planu sytuacyjnego i w tym celu skomunikują się i będą się wzajemnie wspierać w miarę potrzeby.

IX. Sądy polskie i sądy niemieckie są zobowiązane zastosować się do wniosków wyższych urzędów górniczych, skierowanych do nich o sprostowanie ksiąg wieczystych w celu przeprowadzenia postępowania realnego podziału.

X. Postępowanie realnego podziału jest wolne od kosztów, stempli i opłat. Zmian prawnych powstałych w ten sposób nie wolno obłożyć osobnym podatkiem.

XI. Obie umawiające się strony polecą odnośnym urzędom, by postępowanie realnego podziału uważały za sprawę pilną.

XII. Przepisy ustawowe co do języka urzędowego w obu państwach nie doznają uszczerbku.

ZAŁĄCZNIK  2

do liczby 2 artykułu V układu między Polską a Niemcami z dnia 22 czerwca 1922.

1. Na mocy ustępu 4 paragrafu 72 pruskiej powszechnej ustawy górniczej w brzmieniu ustawy z dn. 7 lipca 1902 ma posiadacz nieruchomości, który chce dochodzić swych praw z powodu jej uszkodzenia, powstałego zdaniem jego wskutek robót kopalnianych, prawo wglądu do egzemplarza planu kopalnianego, przechowywanego przez władzę górniczą, o ile uprawdopodobni wobec władzy górniczej swe roszczenie tytułu szkody górniczej.

2. W praktyce pruskich władz górniczych wykonuje się przepis ustępu 4 paragrafu 72 ustawy górniczej w sposób następujący:

a) Do wniosku o wgląd do planu kopalnianego uprawniony jest obok właściciela nieruchomości każdy, komu przysługuje roszczenie rzeczowe/ lub choćby tylko obligatoryjne do użytkowania lub używania nieruchomości i jej płodów. Osoby te uprawnione do podania wniosku oznacza się poniżej nazwą "wnioskodawcy".

b) Do uprawdopodobnienia roszczenia odszkodowaniowego wystarcza, by wnioskodawca oznaczył na podstawie mapy położenie nieruchomości, wykazał się poświadczeniem urzędowem (wydziału hipotecznego, urzędu katastralnego, władzy gminnej), że jest właścicielem nieruchomości, albo że mu przysługuje jedno z wymienionych praw użytkowania lub używania nieruchomości, oraz by prawdziwość swego twierdzenia, że szkoda w nieruchomości powstała, i jaka szkoda, poparł urzędowem zaświadczeniem zarządu gminy lub miejscowej władzy policyjnej albo też orzeczeniem rzeczoznawcy.

c) Jeżeli wniosek czyni zadość tym warunkom, okręgowy urzędnik górniczy zapytuje się posiadacza kopalni na najkrótszej drodze (telefonem i t. p.), jakie stanowisko co do wniosku zajmuje.

d) Jeżeli posiadacz kopalni sprzeciwia się wnioskowi, okręgowy urzędnik górniczy odmawia wnioskowi bez dalszych dochodzeń, o ile bez szczegółowego badania geologicznych i górniczych warunków ruchu, li tylko na podstawie swego ogólnego doświadczenia zawodowego, w szczególności ze względu na znaczne oddalenie kopalni od uszkodzonej nieruchomości w połączeniu z nieznaczną głębokością kopalni, dochodzi do stanowczego przekonania, że według stanu rzeczy wykluczona jest wszelka możliwość oddziaływania wspomnianej kopalni na stan uszkodzonych nieruchomości.

e) Jeżeli niema warunków pod d, wyznacza okręgowy urzędnik górniczy termin dla wglądu do planu kopalnianego w swym lokalu urzędowym i wzywa na ten termin wnioskodawcę i posiadacza kopalni.

Na terminie tym przedkłada się wnioskodawcy tylko te części wszystkich planów kopalnianych, które wchodzą w rachubę odnośnie do uszkodzonej nieruchomości. Robienie odbitek z planu kopalnianego jest wzbronione. Wnioskodawcy wolno posługiwać się do swej pomocy przy wglądzie do planu kopalnianego rzeczoznawcą, sprowadzonym przez niego na termin. Również może on zlecić wgląd do planu kopalnianego w tym terminie osobie trzeciej, uposażonej w należyte pełnomocnictwo.

Zaznajomiwszy się z powyższym Układem, uznaliśmy go i uznajemy za słuszny zarówno w całości, jak i każde z zawartych w nim postanowień, oświadczamy, że jest przyjęty, ratyfikowany i zatwierdzony i przyrzekamy, że będzie ściśle stosowany.

Na dowód czego wydaliśmy akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

W Warszawie, dn. 25 października 1922 r.

• Identyfikator: Dz.U.1923.45.305
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Rzesza Niemiecka-Polska. Układ Polsko-Niemiecki w przedmiocie kopalń górnośląskich. Opole.1922.06.23.
• Data aktu: 23/06/1922
• Data ogłoszenia: 26/04/1923
• Data wejścia w życie: 09/03/1923