Rzesza Niemiecka-Polska. Układ między Polską a Niemcami w przedmiocie pocztowego obrotu czekowego. Genewa.1922.05.15.

UKŁAD MIĘDZY POLSKĄ A NIEMCAMI

w przedmiocie pocztowego obrotu czekowego.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

NACZELNIK PAŃSTWA POLSKIEGO

JÓZEF PIŁSUDSKI

Wszem wobec i każdemu z osobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia piętnastego maja tysiąc dziewięćset dwudziestego drugiego roku w Genewie podpisany został między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Rzeszy Niemieckiej Układ w przedmiocie pocztowego obrotu czekowego, który słowo w słowo brzmi jak następuje:

UKŁAD MIĘDZY POLSKĄ I NIEMCAMI

w przedmiocie pocztowego obrotu czekowego.

POLSKA

z jednej strony,

NIEMCY

z drugiej strony

w celu zapewnienia pocztowego obrotu czekowego pomiędzy Górnym Śląskiem polskim, a Rzeszą Niemiecką, zamianowały na swych pełnomocników:

Polska-pana Kazimierza Olszowskiego,

Ministra Pełnomocnego,

Niemcy-pana Eugenjusza Schiffera,

b. Ministra Rzeszy.

Pełnomocnicy ci, po wymianie swych pełnomocnictw, uznanych za sporządzone w dobrej i należytej formie, zawarli Układ następujący:

Artykuł  1.

Zasady obrotu.

1. W obrocie między Rzeszą Niemiecką a Górnym Śląskiem polskim dopuszcza się:

a) wpłaty za pomocą kart płatniczych z Górnego Śląska polskiego na pocztowe konta czekowe w Rzeszy Niemieckiej,

b) wypłaty z pocztowych kont czekowych w Rzeszy Niemieckiej, dokonane na Górnym Śląsku polskim za pomocą przekazów płatniczych.

Zlecenia mogą być uskuteczniane również telegraficznie.

W postępowaniu pocztowo-czekowem mają zastosowanie przepisy Pocztowej Ustawy Czekowej i Pocztowej Ordynacji Czekowej dla Rzeszy Niemieckiej.

2. Administracja poczt Rzeszy ma prawo ograniczyć dla przekazów płatniczych kwotę maksymalną, którą wolno przekazać w jednym dniu lub w pewnym okresie czasu. W taki sam sposób administracja poczt polskich może ograniczyć kwotę maksymalną dla kart płatniczych.

3. Administracja poczt polskich sporządzi formularze kart płatniczych według urzędowych formularzy, używanych w wewnętrznym ruchu niemieckim. Na życzenie administracji poczt polskich, administracja poczt niemieckich pośredniczyć będzie, w do starczaniu formularzy.

4. Mieszkańcy Górnego Śląska polskiego mogą utrzymywać konta w pocztowych urzędach czekowych niemieckich. Przesyłki niemieckich pocztowych urzędów czekowych, tudzież zakładów pocztowych czekowych, przeznaczone dla pocztowych klijentów czekowych na Górnym Śląsku polskim, przesyłki tychże urzędów i zakładów do zakładów pocztowych na Górnym Śląsku polskim, jakoteż listy pocztowych klijentów czekowych, w sprawach dotyczących czeków pocztowych, uskutecznia się bez płatnie. Do wysyłki listów pocztowych klijentów czekowych do niemieckich pocztowych urzędów czekowych używa się osobnych kopert (§ 10 1. 2 Pocztowej Ustawy czekowej dla Rzeszy Niemieckiej). Jeżeli użyta będzie inna koperta, natenczas przesyłka podlega zwykłej opłacie za listy.

Artykuł  2.

Opłaty.

Za wpłaty za pomocą kart płatniczych na konta w pocztowych urzędach czekowych Rzeszy Niemieckiej, jakoteż za wypłaty, załatwiane za pomocą przekazów płatniczych w urzędach pocztowych Górnego Śląska polskiego, pobiera się opłaty według § 5-go Pocztowej Ustawy czekowej dla Rzeszy Niemieckiej.

Z pobranych opłat uiszcza:

a) administracja poczt polskich administracji poczt niemieckich za każdą wpłatę, - należność wynoszącą 80 fenigów;

b) administracja poczt niemieckich administracji poczt polskich za każdą wypłatę - należność wynoszącą 75 fenigów.

Gdyby ten podział opłat okazał się niesłusznym, zastrzega się, w każdej chwili inne uregulowanie tegoż.

Opłaty telegraficzne oraz jakiekolwiek należności uboczne przypadają administracji, która je pobrała.

Artykuł  3.

Rozliczenie.

Rozliczenie długów i należności z obrotu kart i przekazów płatniczych następuje co miesiąc. Na poczet długu, wynikającego z rozliczenia tego obrotu, należy dokonać w ciągu miesiąca przynajmniej pięciu spłat za każdy sześciodniowy okres czasu. Obie administracje umówią termin, po upływie którego dług podlega oprocentowaniu, jakoteż wysokość stopy procentowej. Stopa procentowa nie może przekraczać pięciu od sta rocznie.

Administracja, będąca wierzycielem, może każdego czasu zażądać zapłaty kwot jej należnych. W takim wypadku ustala ona, z uwzględnieniem odległości, termin, do którego należy dokonać zapłaty. Jeżeli administracja, będąca dłużnikiem, nie zapłaci w ustalonym czasie, natenczas stopa procentowa, przewidziana dla oprocentowania długu, podwyższa się. rocznie o dwa od sta, a to licząc od dnia trzeciego, który następuje po upływie wyznaczonego terminu.

Artykuł  4.

Odpowiedzialność.

Jeżeli w myśl ogólnych przepisów prawa cywilnego i według postanowień Ustaw o pocztowym obrocie czekowym należy pocztowym klijentom czekowym płacić odszkodowanie, natenczas obowiązek odszkodowania ich spada na tę administrację, która prowadzi konto. O ile kwota odszkodowania przekracza 10 mk. administracja ta ma prawo regresu do drugiej administracji wedle następujących przepisów:

a) jeżeli szkoda została spowodowana w obrąbie jednej tylko administracji, to odpowiada ona wyłącznie,

b) jeżeli szkoda została spowodowana w obrębie obu administracji, natenczas odpowiada każda administracja za szkodę spowodowaną w jej obrębie. Jeżeli takie rozróżnienie w danym wypadku nie jest możliwe, obie administracje pokryją szkodę w równych częściach.

Obowiązek odszkodowania, jakoteż postępowanie odszkodowawcze za kwoty, wpłacone za pomocą kart płatniczych, normuje się wedle odnośnych przepisów, obowiązujących dla przekazów pocztowych.

Przed wypłatą odszkodowania należy wysłuchać administracji, przeciw której ma być zgłoszony regres.

Artykuł  5.

Pocztowy urząd czekowy pośredniczący.

W pocztowym obrocie czekowym z Górnym Śląskiem polskim pośredniczy pocztowy urząd czekowy we Wrocławiu.

Artykuł  6.

Waluta.

Układ ten opiera się na założeniu, że na Górnym Śląsku polskim utrzymana zostanie waluta niemiecka.

Artykuł  7.

Przejściowe zawieszenie ruchu.

Każda z administracji może zawiesić pocztowy obrót czekowy, całkowicie albo częściowo, jeżeli nadzwyczajne okoliczności usprawiedliwiają takie zarządzenie. Administracja ta winna zawiadomić o tem administrację zainteresowaną bezzwłocznie, w razie potrzeby telegraficznie.

Artykuł  8.

Czas trwania układu.

Układ ten obowiązuje na czas, w ciągu którego marka niemiecka będzie jedyną prawną jednostką walutową na Górnym Śląsku polskim. Każda z administracji może jednakże wypowiedzieć układ ten każdego czasu, za trzymiesięcznem wymówieniem.

Gdyby z Układu tego wyniknęły niekorzystne następstwa dla jednej lub drugiej Strony, obie administracje zastrzegają sobie możność nawiązania ponownych rokowań.

Artykuł  9.

Postanowienia Wykonawcze.

Do Układu niniejszego dołączone są jako załączniki Postanowienia Wykonawcze. Postanowienia Wykonawcze mogą być zmienione przez oba Rządy każdego czasu, za wspólnem porozumieniem.

Artykuł  10.

Wejście w życie.

Układ niniejszy winien być ratyfikowany i dokumenty ratyfikacyjne winny być wymienione równocześnie z dokumentami ratyfikacyjnemi, dotyczącemi Konwencji polsko-niemieckiej w sprawie Górnego Śląska z d. 15 maja 1922 r.

Układ niniejszy staje się prawomocnym równocześnie ze wspomnianą Konwencją.

W dowód czego Pełnomocnicy podpisali niniejszy Układ i zaopatrzyli go swemi pieczęciami.

Wygotowano w dwu egzemplarzach w Genewie, dnia piętnastego maja, tysiąc dziewięćset dwudziestego drugiego roku.

(L. S.) Kazimierz OLSZOWSKI

(L. S.) Eugen SCHIFFER

Postanowienia wykonawcze.

§ 1.

Służba ruchu.

1. Urzędy pocztowe na Górnym Śląsku polskim zobowiązane są przyjmować wnioski o otwarcie pocztowego konta czekowego, skierowane do jakiegokolwiek urzędu pocztowego czekowego niemieckiego, załatwiać je według przepisów, wydanych dla ruchu wewnętrznego, i przesyłać do właściwego pocztowego urzędu czekowego.

2. Urzędy pocztowe na Górnym Śląsku polskim winny przyjmować zamówienia na spisy pocztowych klijentów czekowych, wydane przez administrację poczt Rzeszy Niemieckiej, kierować zamówienia te do pocztowego Urzędu, Czekowego we Wrocławiu i przekazywać odnośne kwoty na pocztowe konto czekowe № 1 tego Urzędu.

§ 2.

Karty płatnicze.

1. Odnośnie do kart płatniczych, należy zwracać szczególną uwagę na to, aby kwota i numer konta, umieszczone na części głównej i na odcinku, zgadzały się ze sobą, oraz aby podane było nazwisko i miejsce zamieszkania pocztowego klijenta czekowego. Urzędnik, przyjmujący kartę płatniczą, na której znajdują się niewyraźne cyfry, winien cyfry te powtórzyć niebieskim atramentem lub chemicznym ołówkiem. Należy nie kwestjonować kart płatniczych na sumę do 50-u marek, na których kwota, wydrukowana na głównej części karty, została następnie za pomocą nowego wyraźnego druku zmieniona na kwotę wyższą. Jeżeli miejsce na karcie płatniczej przeznaczone do wpisania kwoty, nie jest całkowicie wypełnione, urzędnik, przyjmujący kartę, winien je wypełnić za pomocą grubej, poziomej kreski, chociażby wysyłający już przekreślił niewypełnione miejsce. Tak samo należy wypełnić wolne miejsce między poszczególnemi wyrazami za pomocą grubych, poziomych kresek, jeżeli przy powtórzeniu kwoty literami wypisano walutę markową z odstępami.

2. Urzędy pocztowe na Górnym Śląsku polskim przesyłają karty płatnicze, nadane na konta pocztowych urzędów czekowych Rzeszy Niemieckiej, Urzędowi pocztowemu w Katowicach, który przebija znaczki pocztowe na przedniej stronie karty płatniczej

3. Urząd pocztowy w Katowicach zestawia za pomocą maszyny do rachowania na jednym pasku rachunkowym najpierw karty płatnicze, przeznaczone dla pocztowego urzędu czekowego we Wrocławiu, i bezpośrednio za tem karty płatnicze, przeznaczone dla innych pocztowych urzędów czekowych, zaokrąglając sumę końcową do pełnych tysięcy marek w dół. Z upływem każdego miesiąca, sporządza się oddzielne paski rachunkowe za ubiegły i za następny miesiąc.

4. Urząd pocztowy w Katowicach przesyła pocztowemu urzędowi czekowemu we Wrocławiu pasek rachunkowy wraz z kartami płatniczemi, przeznaczonemi dla tego urzędu. Innym urzędom czekowym przesyła tenże urząd karty płatnicze bezpośrednio w jasno zielonych kopertach, przeznaczonych dla kart płatniczych.

5. Kwoty kart płatniczych, których nie można doręczyć lub zwrócić, przypadają na rzecz Państwa Polskiego.

§ 3.

Przekazy płatnicze.

1. Przekazy płatnicze podpisują dwaj urzędnicy pocztowego urzędu czekowego. Winny one być zaopatrzone stemplem wypukłym i wysłane w stanie otwartym. Przy telegraficznych przekazach płatniczych, urząd pocztowy miejsca przeznaczenia otrzymuje doniesienia o wpłacie, które należy załatwiać w ten sam sposób.

2. Dla uwidocznienia, że przekaz został wypłacony, przedziurawią się go, lub odcina się jego róg.

3. Na przekazach płatniczych,. których nie można było doręczyć, sporządza się dopisek o przyczynie niedoręczenia i wysyła się przekazy te w kopercie do pocztowego urzędu czekowego, który je wystawił.

4. Zwrot przekazów płatniczych wysyłającemu pocztowemu urzędowi czekowemu, jak również przesyłanie tychże w ślad za adresatem, odbywa się na Górnym Śląsku polskim bezpłatnie,

§ 4.

Postępowanie przy rozliczaniu.

Obie Administracje rozliczają się:

a) co do kwot kart płatniczych, zapisanych na dobro (§ 2);

b) co do kwot wypłaconych przekazów płatniczych (§ 3).

A.

Karty Płatnicze.

Urzędy pocztowe na Górnym Śląsku polskim zamykają listy przyjęć kart płatniczych dnia ósmego, piętnastego, dwudziestego trzeciego, i ostatniego każdego miesiąca wieczorem. W nagłówku każdego zeszytu należy podać ilość telegraficznych kart płatniczych, dołączonych do listy.

Listę przyjęć odsyła się wieczorem, dnia, który następuje po dniu zamknięcia, do oddziału obrachunkowego pocztowego Urzędu czekowego we Wrocławiu. Jeżeli dzień wysyłki przypada na niedzielę, lub święto, lista może być odesłana następnego dnia powszedniego.

Jeżeli w ciągu miesiąca nie wpłacono żadnej kwoty na karty płatnicze, należy przesłać zawiadomienie pocztowemu Urzędowi czekowemu we Wrocławiu.

B.

Przekazy Płatnicze.

1. Urzędy pocztowe na Górnym Śląsku polskim przesyłają wypłacone przekazy płatnicze do Urzędu pocztowego w Katowicach. Urząd ten kieruje przekazy płatnicze do oddziału obrachunkowego pocztowego Urzędu czekowego we Wrocławiu, wraz z listą dzienną, w której na końcu podana jest ilość przekazów.

2. Z upływem każdego miesiąca, a to do dnia ósmego następnego miesiąca włącznie - należy sporządzić listy dzienne dla przekazów płatniczych, wypłaconych i wystawionych w ubiegłym i w następnym miesiącu, dla każdego miesiąca z osobna. Wpływające późniejsze przekazy płatnicze z ubiegłego miesiąca należy wciągnąć do listy dziennej następnego miesiąca. Listę, dzienną, sporządzoną dnia ósmego, za miesiąc ubiegły, należy zaopatrzeć dopiskiem "zamknięcie za miesiąc....." i odesłać do oddziału obrachunkowego pocztowego Urzędu Czekowego we Wrocławiu. Jeżeli dnia ósmego nie ma przekazów płatniczych z ubiegłego miesiąca, należy wysłać niewypełnioną listą z dopiskiem "zamknięcie za miesiąc"

Spłaty.

1. Spłaty należy uskuteczniać za okresy czasu: od dnia 1-go do 4-go, od 1-go do 8-go, od 1-go do 17-go, od 1-go do 23-go, i od 1-go do ostatniego dnia miesiąca, następnie od pierwszego dnia miesiąca rachunkowego do 4-go dnia następnego miesiąca, wkońcu od 1-go dnia miesiąca rachunkowego do 8-go dnia następnego miesiąca. W tym celu Urząd pocztowy w Katowicach ustala dług swój oraz należność swoją wobec Administracji poczt Rzeszy w dniach 5-go, 9-go, 18-go i 24-go miesiąca bieżącego i w dniach 1-go, 5-go i 9-go następnego miesiąca, na podstawie sum końcowych odesłanych pasków rachunkowych dla kart płatniczych, oraz na podstawie listy dziennej dla przekazów płatniczych. Jeżeli jeden z tych dni umówionych przypada na niedzielę lub święto, natenczas stwierdzenie to będzie dokonane w następnym dniu powszednim. Odpis zestawienia przesyła Urząd pocztowy w Katowicach pocztowemu Urzędowi czekowemu we Wrocławiu.

2. Jeżeli należność jednej Administracji przekracza kwotę 50.000 mk., to spłata nastąpi w wysokości należności.

3. W dniach 5-go i 9-go każdego miesiąca Urząd pocztowy w Katowicach zestawia dane za ubiegły i następny miesiąc w taki sposób, aby na ich podstawie ustalono całkowitą należność oraz całkowity dług każdej z obu Administracji, i aby wedle tego uskuteczniano spłaty.

4. Najpóźniej drugiego dnia powszedniego po dniu ustalonym, Administracja, zobowiązana do spłaty, winna przesłać odnośną kwotę drugiej Administracji, a mianowicie;

a) dla Administracji poczt Rzeszy Niemieckiej na konto Generalnej Kasy Pocztowej w Banku Rzeszy w Berlinie,

b) dla Administracji poczt polskich na konto, które będzie przez nią w przyszłości wskazane.

Rozrachunek ostateczny.

1. Na podstawie list przyjęć dla kart płatniczych, nadesłanych przez urzędy pocztowe na Górnym Śląsku polskim, oraz na podstawie sumy miesięcznej list dziennych dla wypłaconych przekazów płatniczych, nadesłanych przez Urząd pocztowy w Katowicach, pocztowy Urząd czekowy we Wrocławiu ustala dług oraz należność obu Administracji, zestawia na tej podstawie obrachunek i przesyła go Urzędowi pocztowemu w Katowicach, a odpis do pocztowego Biura czekowego Ministerjum Poczt Rzeszy. Spłaty, uskutecznione już na poczet miesiąca rachunkowego, winny być uwzględnione w obrachunku.

2. Ostateczna spłata winna być dokonana w ciągu dwu dni po otrzymaniu obrachunku.

3. Opłaty będą przedmiotem osobnego rozliczenia.

OLSZOWSKI SCHIFFER

Zaznajomiwszy się z powyższym Układem, uznaliśmy go i uznajemy za słuszny, zarówno w całości, jak i każde z zawartych w nim postanowień, oświadczamy, że jest przyjęty, ratyfikowany i zatwierdzony i przyrzekamy, że będzie ściśle stosowany.

Na dowód czego wydaliśmy akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej

W Warszawie, dnia 1 czerwca 1922 r.

• Identyfikator: Dz.U.1922.51.454
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Rzesza Niemiecka-Polska. Układ między Polską a Niemcami w przedmiocie pocztowego obrotu czekowego. Genewa.1922.05.15.
• Data aktu: 15/05/1922
• Data ogłoszenia: 11/07/1922
• Data wejścia w życie: 03/06/1922