Utworzenie Trybunału Obrony Państwa.

ROZPORZĄDZENIE
RADY OBRONY PAŃSTWA
z dnia 11 sierpnia 1920 r.
o utworzeniu Trybunału Obrony Państwa.

Art.  1.

Celem badania i sądzenia wskazanych przez Radą Obrony Państwa (art. 9) spraw o przestępstwa szczególnej wagi, przewidziane w ustawach karnych, połączone z niebezpieczeństwem lub szkodą dla obrony Państwa a popełnione bądź w polu, bądź wewnątrz kraju przez osoby cywilne lub wojskowe, piastujące stanowiska wyższe, tworzy się na czas istnienia Rady Obrony Państwa Trybunał Obrony Państwa.

Art.  2.

Trybunat Obrony Państwa jest czynny w miejscu urzędowania Rady Obrony Państwa w stałym składzie członków, którymi prócz Prezydenta Trybunału lub jego zastępcy są:

  1)
jeden z sędziów Sądu Najwyższego,
  2)
jeden z sędziów Najwyższego Sądu Wojskowego,
  3)
przewodniczący Sejmowej Komisji Wojskowej,
  4)
dwaj delegaci Rządu, z których jeden powinien posiadać wyższe wykształcenie w zawodzie wojskowym.

Członków Trybunału Obrony Państwa z pośród sędziów Sądu Najwyższego i Najwyższego Sądu Wojskowego wybierają właściwe sądy ze swego grona, delegatów rządowych zaś wyznacza Rada Ministrów.

W ten sam sposób wyznacza się podwójną liczbę zastępców członków Trybunału Obrony Państwa; przewodniczącego Sejmowej Komisji Wojskowej zastępują w Trybunale posłowie, zastępujący go w przewodniczeniu Sejmowej Komisji Wojskowej.

Art.  3.

Stałego Prezydenta Trybunału Obrony Państwa i jego zastępcę wyznacza z pośród osób cywilnych Rada Obrony Państwa na wniosek Rady Ministrów.

Art.  4.

Godność członka Trybunału Obrony Państwa jest honorowym obowiązkiem obywatelskim, od którego przyjęcia uchylać się nie wolno.

Prezydent i członkowie Trybunału Obrony Państwa oraz ich zastępcy otrzymują ze Skarbu zwrot kosztów podróży i djety za dni rzeczywistego urzędowania w wysokości, przypadającej urzędnikom państwowym drugiej kategorji płacy.

Art.  5.

Czynności oskarżyciela przy Trybunale Obrony Państwa pełni Minister Sprawiedliwości; może on zlecić swoje zastępstwo Podsekretarzowi Stanu lub innemu wyższemu urzędnikowi Ministerstwa Sprawiedliwości, albo przedstawicielowi Prokuratury Sądu Najwyższego lub w porozumieniu z Ministrem Spraw Wojskowych, przedstawicielowi Prokuratury przy Najwyższym Sądzie Wojskowym.

Art.  6.

Prezydent, inni członkowie Trybunału Obrony Państwa oraz ich zastępcy - z wyjątkiem członków, wymienionych w art. 2 p. p. 1 i 2, - składają na posiedzenie Rady Obrony Państwa przysięgę według roty, przepisanej dla sędziów.

Organy oskarżenia, wymienione w art. 5, sprawują obowiązki pod świętością swej przysięgi służbowej.

Art.  7.

Sekretarza Trybunału Obrony Państwa, a w razie potrzeby podsekretarza powołuje Prezydent Trybunału w porozumieniu z Prezydentem Ministrów.

Sekretarjat składa przysięgę według roty, przepisanej dla urzędników państwowych, o ile poprzednio nie był już w ten sposób zaprzysiężony.

Art.  8.

Trybunał Obrony Państwa w zakresie prawa materjalnego stosuje w powierzonych sobie sprawach przepisy kodeksu karnego wojskowego, względnie przepisy ustaw karnych dzielnicowych, stosujące się do danego przestępstwa.

Sposób postępowania określa sam Trybunał Obrony Państwa, mając na względzie ogólne zasady ustawy postępowania karnego dla osób cywilnych, obowiązującej w miejscu przedsiębrania czynności urzędowej, oraz konieczność przyspieszonego trybu postępowania.

Art.  9.

Rada Obrony Państwa za pośrednictwem Ministra Sprawiedliwości przekazuje Trybunałowi Obrony Państwa do zbadania zarzuty, skierowane przeciw poszczególnym osobom, lub poleca tym samym trybem zbadanie poszczególnych zdarzeń i ich przyczyn celem ustalenia, czy zdarzenia tę można przypisać winie pewnych osób i w jakim zakresie, względnie celem wykrycia sprawcy; nie stanowi różnicy, czy chodzi o czyny, popełnione przed lub po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia.

Skutkiem powzięcia przez Radę Obrony Państwa uchwały w myśl ust. 1 odnośnie sprawy wyłącza się z właściwości sądów zwyczajnych i innych władz.

Art.  10.

Dochodzenia, wskazane w art. 10, przeprowadza Trybunał Obrony Państwa przez swego delegata, który poszczególne czynności śledcze, przedsiębierze bądź sam, bądź przez zwyczajne sądy cywilne lub wojskowe, albo przez władze administracyjne.

Delegat, o ile nie należy do składu członków Trybunału Obrony Państwa, składa na posiedzeniu Trybunału Obrony Państwa przysięgę, według roty przepisanej dla sędziów.

Delegatowi, prowadzącemu dochodzenia służą prawa sędziego śledczego, przewidziane w ustawie postępowania karnego (art. 8).

Art.  11.

Akta dochodzeń delegat Trybunału Obrony Państwa przesyła Ministrowi Sprawiedliwości, który przedstawia sprawę Trybunałowi Obrony Państwa z wnioskiem bądź o uzupełnienie dochodzeń, bądź o rozpisanie rozprawy głównej, bądź o umorzenie sprawy, albo o przekazanie sprawy zwyczajnemu sądowi cywilnemu lub wojskowemu przez właściwego prokuratora do dalszego postępowania.

Od decyzji Trybunału Obrony Państwa, umarzającej sprawą lub przekazującej ją sądowi zwyczajnemu, Minister Sprawiedliwości może odwoła€ się do Rady Obrony Państwa w terminie 14-dniowym.

Art.  12.

Rozprawa przed Trybunałem Obrony Państwa odbywa się w składzie sześciu członków z przewodniczącym włącznie, jawnie i ustnie, Jawność rozprawy Trybunał Obrony Państwa może z ważnych względów dobra publicznego zawiesić lub ograniczyć wedle swego uznania.

Jeżeli delegatem, który przeprowadzał dochodzenie, był członek Trybunału Obrony Państwa, wyłącza się go od orzekania w tej samej sprawie.

Art.  13.

Obrona prawna przed Trybunałem Obrony Państwa jest konieczna, o ile oskarżony nie wybierze sobie obrońcy, Trybunał Obrony Państwa ustanowi mu obrońcę z urzędu.

Art.  14.

Orzeczenia Trybunału Obrony Państwa zapadają zwykłą większością głosów; w razie równości głosów rozstrzyga zdanie, za którem oświadczy się przewodniczący, wszakże orzeczenie, uznające podsądnego winnym, musi zapaść większością -k części głosów.

Art.  15.

Orzeczenia i wyroki Trybunału Obrony Państwa stają się prawomocne z chwilą ich ogłoszenia.

Art.  16.

Zarządzeniom Trybunału Obrony Państwa i jego delegatów w zakresie spraw, Trybunałowi przekazanych, podlegają wszystkie, władze urzędy, organy oraz oddziały siły zbrojnej Rzeczypospolitej.

W postępowaniu przed Trybunałem Obrony Państwa lub jego delegatami, prowadzącymi dochodzenia, urzędnicy i wojskowi nie mogą zasłaniać się tajemnicą urzędową.

Art.  17.

Z chwilą rozwiązania Rady- Obrony Państwa rozwiązuje się również Trybunał Obrony Państwa, wszystkie zaś sprawy nieukończone przekazuje się właściwym sądom lub władzom oskarżającym.

Art.  18.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia go w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej. Wykonanie tego rozporządzenia powierza się Ministrowi Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Spraw Wojskowych, a na obszarze b. dzielnicy pruskiej również w porozumieniu z Ministrem tej dzielnicy.

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1920.81.538

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Utworzenie Trybunału Obrony Państwa.
Data aktu: 11/08/1920
Data ogłoszenia: 24/08/1920
Data wejścia w życie: 24/08/1920