Domy bankowe i kantory wymiany.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SKARBU
z dnia 17 maja 1920 r.
w przedmiocie domów bankowych i kantorów wymiany.

Na podstawie art. 13 ustawy z dnia 23 marca 1920 r. o nadzorze nad przedsiębiorstwami bankowemi i kantorami wymiany (Dziennik Ust. Rz. P. z 1920 r. № 30 poz. 175) zarządzam co następuje:
Art.  1.

Osoby pragnące uzyskać koncesje na otwarcie i prowadzenie domu bankowego lub kantoru wymiany, powinny złożyć w Ministerstwie Skarbu odpowiednie podanie.

Podanie to powinno zawierać:

1)
imię i nazwisko petenta, jego zawód i stałe miejsce zamieszkania,
2)
projektowane brzmienie firmy przedsiębiorstwa i wskazanie miejsca jego siedziby,
3)
wysokość kapitału zakładowego,
4)
rodzaj i zakres operacji.
Art.  2.

Koncesji udzielać się będzie tylko pełnoletnim i nieposzlakowanym obywatelom Rzeczypospolitej; w tym celu do podania powyżej wymienionego należy załączyć:

1)
świadectwo władzy policyjnej stałego miejsca zamieszkania petenta, że jest on obywatelem polskim i liczy przynajmniej 20 lat życia;
2)
świadectwo o niekaralności i nieznajdowaniu się petenta pod sądem lub śledztwem;
3)
świadectwo właściwego Sądu Okręgowego, że petent niema ogłoszonej upadłości;
4)
dowód fachowego uzdolnienia do prowadzenia zamierzonego przedsiębiorstwa;
5)
dowód, że projektowany kapitał zakładowy został w gotówce lub w polskich państwowych papierach procentowych złożony do Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej lub miejscowej Kasy Skarbowej do depozytu na rachunek Ministerstwa Skarbu.
Art.  3.

Jeżeli dom bankowy lub kantor wymiany ma powstać pod postacią spółki firmowej (jawnej) lub komandytowej - to do podania wymienionego w art. 1 powinien być dołączony wierzytelny odpis umowy spółki. W tym wypadku przepisy, zawarte w ust. 1-3 art. 2, dotyczą również wszystkich wspólników osobiście odpowiedzialnych.

Art.  4.

Wszystkie domy bankowe i kantory wymiany, czynne przed dniem 9 kwietnia 1920 r. t. j. przed wejściem w życie ustawy z d. 23 marca 1920 r. nie wyłączając przedsiębiorstw, które były czynne na mocy koncesji, wydanych przez Ministerstwo Skarbu przed d. 9 kwietnia 1920 r. nie mogą nadal istnieć prawnie; wymienione zaś koncesje z przed 9 kwietnia 1920 r. uznaje się za nieważne.

Właściciele takich przedsiębiorstw, o ile pragną prowadzić je nadal na warunkach, określonych powyżej wskazaną ustawą, powinni złożyć w Ministerstwie Skarbu podanie, zawierające:

1)
brzmienie firmy przedsiębiorstwa, dokładny adres siedziby głównej i oddziałów,
2)
imię i nazwisko właściciela,
3)
wysokość kapitału zakładowego i kapitałów zapasowych przedsiębiorstwa,
4)
rodzaj i zakres prowadzonych operacji.

Do powyższego podania należy dołączyć:

a)
wierzytelny wyciąg z rejestru handlowego,
b)
dowody stwierdzające czas powstania i istnienia przedsiębiorstwa,
c)
bilans za rok 1919 oraz miesięczne bilanse surowe za miesiące 1920 r., które upłynęły do dnia wniesienia podania,
d)
dokładny wykaz zatrudnionych w przedsiębiorstwie zarządzających, prokurentów i innych pracowników oraz dokumenty ich dotyczące, a wyszczególnione w art. 2 ust. 1-4 niniejszego rozporządzenia,
e)
oryginały lub uwierzytelnione odpisy dokumentów, na których podstawie przedsiębiorstwo było dotychczas czynne.

Od przedstawienia powyższych dokumentów wolne są te osoby, które już poprzednio złożyły je w Ministerstwie Skarbu w Warszawie. W tym wypadku w podaniu wskazać należy, kiedy dokumenty te zostały złożone.

Osoby, których przedsiębiorstwa już były czynne w dniu ogłoszenia powyżej wskazanej ustawy winny udowodnić bilansem posiadanie minimalnego kapitału zakładowego, wymaganego w myśl art. 5 niniejszego rozporządzenia.

Art.  5.

Najmniejszą wysokość kapitału zakładowego (art. 3 ust. 2 powołanej ustawy, oraz art. 1 ust 3 i art. 4 ust 3 niniejszego rozporządzenia)

określa się

w sumie marek polskich

dla miast:

dla domów bank.

dla kantorów wymiany.

Warszawy, Łodzi, Lublina, Sosnowca, Lwowa i Krakowa

500.000

250.000

Będzina, Białegostoku, Błonia, Częstochowy, Garwolina, Kalisza, Kielc, Łomży, Pabjanic, Płocka, Radomia, Siedlec, Suwałk, Tomaszowa Rawskiego, Włocławka, Żyrardowa, Dąbrowy Górniczej, Białej, Brodów, Borysławia, Drohobycza, Jasła, Kołomyi, Podgórza, Przemyśla, Rzeszowa, Stanisławowa, Stryja, Tarnopola

i Tarnowa

300.000

150.000

dla wszystkich innych miast

200.000

50.000

Art.  6.

Koncesja upoważnia do prowadzenia tylko jednego przedsiębiorstwa. Dla każdego oddziału uzyskać należy osobną koncesję w myśl warunków ustawy z d. 23 marca 1920 r. oraz niniejszego rozporządzenia -jak dla samoistnego przedsiębiorstwa.

Art.  7.

Przedsiębiorstwa czynne przed wejściem w życie ustawy z dnia 23 marca 1920 r. powinny podanie o koncesję wnieść do Ministerstwa Skarbu najpóźniej przed upływem 1 miesiąca od dnia ogłoszenia niniejszego rozporządzenia. Przedsiębiorstwa, które w powyższym terminie takiego podania nie złożą, mają obowiązek przystąpienia do likwidacji swoich interesów i zamknięcia przedsiębiorstwa w terminie, przewidzianym w art. 10 ust. 2 i 3 niniejszego rozporządzenia.

Art.  8.

Przedsiębiorstwa istniejące, które w terminie przepisanym w art. 7 złożyły podania o koncesje na dalsze ich prowadzenie, mogą być czynne dalej, aż do czasu rozstrzygnięcia podania przez Ministerstwo Skarbu (art. 9).

Art.  9.

Na wniesione podanie każdy petent otrzyma rezolucję pisemną. Petenci, których podania będą uwzględnione powinni w przeciągu 2 tygodni od daty zawiadomienia, złożyć w Polskiej Krajowej Kasie Pożyczkowej lub w miejscowej Kasie Skarbowej specjalną opłatę w złocie w stosunku 1% od kapitału zakładowego, najmniej jednak w sumie 1000 mk. w monetach złotych wartości imiennej, obliczając wartość tychże monet według tabeli załączonej do art. 2 rozporządzenia Ministra Skarbu i Ministra Przemysłu i Handlu z d. 20 lutego 1920 r. w sprawie płacenia cła od niektórych towarów w złocie (Dz. Ust. Rz. P. № 19 z d 1 marca 1920 r. poz. 98) - oraz kaucje przewidzianą w art. 6 ustawy z dnia 23 marca 1920 r. (Dz. Ust. Rz. P. № 30 z 1920 r. poz. 175). Po złożeniu właściwych tego dowodów petent na ich podstawie otrzyma stanowczą koncesję, zdeponowany kapitał zakładowy zaś zostanie mu zwrócony.

Kaucję składać można w gotówce lub w polskich państwowych papierach procentowych, należy zaś wnieść ją do Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej lub do miejscowej kasy skarbowej do depozytu Ministerstwa Skarbu.

Art.  10.

Petenci, których podania będą odrzucone, mają obowiązek w ciągu 14 dni po doręczeniu im rezolucji odmownej (art. 9) odebrać w Ministerstwie Skarbu załączniki do ich podań.

Właściciele istniejących domów bankowych, którzy nie otrzymają zatwierdzenia koncesji, mają obowiązek w przeciągu 4 miesięcy od daty orzeczenia o odmowie zlikwidować swoje przedsiębiorstwa i zamknąć je."

Istniejące kantory wymiany, których koncesji nie zatwierdzono, powinny być zamknięte w przeciągu 1 miesiąca od daty orzeczenia o odmowie.

Terminy te nie mogą być odraczane.

Likwidacja lub zwinięcie przedsiębiorstwa, nie przeprowadzone we właściwym terminie pociąga za sobą odpowiedzialność w myśl art. 10 ustawy z dnia 23 marca 1920 r.

Art.  11.

Ustanowienie prokury lub pełnomocnictwa do zarządzania domem bankowym albo kantorem wymiany oraz wybór członków zarządu takiego przedsiębiorstwa, o ile ono zostanie zorganizowane w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega zatwierdzeniu Ministra Skarbu.

Art.  12.

Domy bankowe obowiązane są:

1)
przedstawiać do Ministerstwa Skarbu bilanse roczne i miesięczne: roczne - najpóźniej w terminie 3-miesięcznym po zamknięciu roku operacyjnego, miesięczne zaś w terminie 15-dniowym po upływie ostatniego miesiąca,
2)
ogłaszać bilanse roczne w terminie, przewidzianym dla składania ich w Ministerstwie Skarbu (ust. 1) w Monitorze Polskim,
3)
wywieszać bilanse roczne i miesięczne w lokalu przedsiębiorstwa (centrali i oddziałach) na widocznem miejscu.
Art.  13.

W lokalach domów bankowych i kantorów wymiany należy na widocznem miejscu wywieszać dzienne kursy giełdowe.

Każdemu klijentowi należy przy operacjach wymiennych wydawać kwit z wyszczególnieniem sumy, kursu i daty tranzakcji.

Art.  14.

Rozporządzenie niniejsze obowiązuje na obszarach b. Królestwa Kongresowego i b. zaboru austrjackiego od dnia jego ogłoszenia.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1920.47.291

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Domy bankowe i kantory wymiany.
Data aktu: 17/05/1920
Data ogłoszenia: 16/06/1920
Data wejścia w życie: 16/06/1920