Wojewoda wniósł skargę, w której domagał się stwierdzenia nieważności uchwały rady gminy w całości ze względu na istotne naruszenie prawa.

 

Organ zarzucił poważne uchybienie

W piśmie wskazał, że sesja rady, na której podjęto uchwałę została zwołana przez osobę nieuprawnioną. Z obwieszczenia komisarza wyborczego wynikało bowiem, że doszło do wygaśnięcia mandatu radnego pełniącego funkcję przewodniczącego rady. Powodem było uprawomocnienie się orzeczenia sądu powszechnego, w którym pozbawiono radnego prawa wybieralności. Wojewoda argumentował, że podjęcie uchwały na niezgodnie z prawem zwołanej sesji rady stanowiło istotne naruszenie przepisów prawa, które powinno skutkować stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu. Radni nie mieli bowiem możliwości, by w sposób wiążący podejmować rozstrzygnięcia zastrzeżone do kompetencji rady gminy.

Czytaj też w LEX: Sesje rady jst >

 

 

Osoba, która zwołała posiedzenie nie była przewodniczącym 

Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, który wskazał, że na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, rada gminy obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na kwartał. Z kolei w myśl art. 383 par. 1 pkt 2 Kodeksu wyborczego, wygaśnięcie mandatu radnego następuje w przypadku utraty prawa wybieralności lub nieposiadania go w dniu wyborów. Sąd wskazał, że zgodnie z obwieszczeniem komisarza wyborczego z 28 listopada 2023 r., mandat radnego wygasł 27 września 2023 r. w związku z uprawomocnieniem się orzeczenia sądu powszechnego. Natomiast 20 października 2023 r. zwołał on posiedzenie rady gminy na dzień 27 października. Na tej sesji podjęto zaskarżoną uchwałę. WSA stwierdził, że osoba, która zwołała posiedzenie nie była wówczas radnym, więc nie mogła też pełnić funkcji przewodniczącego rady gminy. Tym samym osoba ta nie była upoważniona do zwołania sesji obrad.

 

Bogdan Dolnicki, Radosław Mędrzycki

Sprawdź  

Mandat radnego wygasł z mocy prawa

W świetle powyższego, sąd wskazał, że zwołanie sesji rady przez osobę nieuprawnioną spowodowało, że organ nie miał legitymacji do podjęcia wiążących uchwał. Rada gminy może bowiem podejmować ważne prawnie rozstrzygnięcia należące do jej właściwości wyłącznie na sesji rady rozumianej jako wspólne posiedzenie radnych w miejscu i czasie określonym co do zasady przez przewodniczącego. Oznacza to, że uchwała podjęta na sesji zwołanej przez osobę nieuprawnioną narusza art. 20 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. WSA zwrócił uwagę, że w momencie zwołania sesji obwieszczenie komisarza wyborczego o wygaśnięciu mandatu radnego nie było jeszcze opublikowane. Niemniej trzeba mieć na uwadze, że obwieszczenie to ma charakter wyłącznie informacyjny, ponieważ do wygaśnięcia mandatu doszło z mocy prawa w dniu uprawomocnienia się orzeczenia sądu powszechnego. Fakt ten nie był więc uzależniony od opublikowania obwieszczenia. Mając powyższe na uwadze, WSA stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały w całości.

Wyrok WSA w Poznaniu z 14 marca 2024 r., sygn. akt IV SA/Po 57/24, nieprawomocny 

Zobacz też nagranie szkolenia w LEX: Zakończenie i rozpoczęcie kadencji w samorządzie >

Zobacz również: WSA: Wójt w gminie może więcej niż przewodniczący rady