Pytanie
Jesteśmy spółką z o.o. i przerachowaliśmy podatek od nieruchomości z nadpłaty VAT. Urząd skarbowy otrzymał stosowne pismo, jednak nie przelał należnej kwoty dla urzędu gminy w odpowiednim terminie.
Czy urząd gminy słusznie obciążył nas notą odsetkową za nieterminową wpłatę podatku od nieruchomości?
Odpowiedź
NSA uznał, że jedynie w sytuacji uznania przez organ podatkowy zasadności wykazanego przez podatnika zwrotu VAT możliwe będzie jego zaliczenie na poczet zaległych zobowiązań podatkowych podatnika.
Samo złożenie przez spółkę wniosku o zaliczenie zwrotu VAT na poczet podatku od nieruchomości nie oznacza, że zaliczenie to zostanie dokonane w terminie wskazanym we wniosku.
Bowiem urząd skarbowy może dokonać przelewu należnej kwoty zwrotu VAT dopiero wówczas, gdy uzna ten zwrot za zasadny. Jeśli nastąpiło to po upływie terminu płatności podatku od nieruchomości, zasadnym było naliczenie odsetek za zwłokę od zaległości podatkowej w podatku od nieruchomości.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 76 § 1 i art. 76b ustawy z 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa - dalej o.p. - nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, kosztów upomnienia oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do zwrotu VAT. Zaliczenie to następuje odpowiednio z dniem złożenia deklaracji wykazującej zwrot podatku lub korekty takiej deklaracji.
W wyroku z 6.09.2016 r., I FSK 252/15, Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyjaśnił, że skoro zasadność wykazanego w deklaracji podatkowej przez podatnika zwrotu VAT może podlegać dodatkowej weryfikacji, należy uznać, że zaliczenie zwrotu, o którym mowa w art. 76b o.p. w zw. z art. 76 § 1 o.p. i art. 76a § 1 o.p. odnosi się do zasadnego, zgodnie z art. 87 ust. 2 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług zwrotu podatku, a nie prawa do tego zwrotu jeszcze nie zrealizowanego.
NSA wskazał, że zanim w określonym terminie, kwota zwrotu podatku znajdzie się na rachunku bankowym podatnika, organ podatkowy może w postępowaniu wyjaśniającym ustalić i ocenić, że deklarowany zwrot jest uzasadniony. W ocenie NSA podobne rozumowanie należy odnieść do realizacji przez organ podatkowy dyspozycji podatnika odnośnie zaliczenia zwrotu VAT wykazanego w deklaracji podatkowej na poczet zaległości podatkowej. Należy odróżnić bowiem prawo do zwrotu VAT wykazanego w deklaracji podatkowej od prawa do dysponowania rzeczonym zwrotem podatku przez podatnika. Zanim bowiem, w określonym terminie, kwota zwrotu podatku znajdzie się na rachunku bankowym podatnika, organ podatkowy może w postępowaniu wyjaśniającym ustalić i ocenić, że deklarowany zwrot jest uzasadniony bądź nieuzasadniony.
Tym samym NSA uznał, że jedynie w sytuacji uznania przez organ podatkowy zasadności wykazanego przez podatnika zwrotu VAT możliwe będzie jego zaliczenie na poczet zaległych zobowiązań podatkowych podatnika.
Tak więc, w sytuacji opisanej w pytaniu, złożenie przez spółkę wniosku o zaliczenie zwrotu VAT na poczet podatku od nieruchomości nie oznacza, że zaliczenie to zostanie dokonane z chwilą złożenia wniosku o zwrot VAT. Urząd skarbowy będzie mógł dokonać przelewu należnej kwoty zwrotu VAT dopiero wówczas, gdy uzna ten zwrot za zasadny.
Jeśli zaliczenie to nastąpiło po upływie terminu płatności podatku od nieruchomości, zasadnym było naliczenie spółce przez organ jednostki samorządu terytorialnego odsetek za zwłokę od zaległości podatkowej w podatku od nieruchomości.
Ani przepisy o.p., ani rozporządzenia ministra finansów z 22.08.2005 r. w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, a także zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach nie przewidują zwolnienia z naliczania odsetek kogokolwiek (podatnika, czy organu dokonującego zaliczenia zwrotu VAT) w związku z zaliczeniem nadpłaty w VAT na poczet innych zobowiązań dopiero z chwilą zweryfikowania zasadności samego zwrotu VAT, a nie z chwilą złożenia deklaracji wykazującej taki zwrot.
Jednocześnie należy wskazać, że Naczelny Sąd Administracyjny uchwałą siedmiu sędziów z 27.03.2017 r., I FPS 9/16, uznał, że art. 76 § 1 w związku z art. 76b § 1 o.p. nie daje podstawy do zaliczenia przez naczelnika urzędu skarbowego nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w podatku od towarów i usług na poczet zobowiązań podatkowych, do których określenia czy ustalenia właściwy jest organ jednostki samorządu terytorialnego.
