Chodzi o orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 stycznia 2024 r. w sprawie o sygn. II FSK 434/21 oraz II FSK 1332/21, w których sąd przyznał rację spółce delegującej pracowników za granicę.

Łukasz Boszko, supervisor w Grant Thornton, zwraca uwagę, że zmiana linii orzeczniczej daje przedsiębiorcom podstawę, by wystąpić o zwrot nadpłaty. 

- Kolejne już wyroki potwierdzają kształtowanie się nowej linii orzeczniczej. Mimo iż organy podatkowe niezmiennie uważają, że wartość bezpłatnego zakwaterowania i transportu jest przychodem pracownika, to orzecznictwo NSA zmierza w innym kierunku. Można się spodziewać, że zachęci to kolejne spółki do wystąpienia z wnioskiem o interpretację indywidualną i dochodzenia swoich racji przed sądami administracyjnymi. Przedsiębiorcy mogą też rozważyć wystąpienie o zwrot nie tylko nadpłaconego podatku, ale także finansowanych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie społeczne – mówi Łukasz Boszko.

Zobacz procedurę w LEX: Ustalanie warunków zatrudnienia pracownika delegowanego >

 

Fiskus żąda podatku

Początkiem sporu były niekorzystne interpretacje z 2020 r. Wystąpiła o nie spółka, która świadczy specjalistyczne usługi związane z montażem, remontem oraz konserwacją wszelkiego rodzaju technologicznych linii produkcyjnych w krajach Unii Europejskiej. Spółka deleguje do tych prac swoich pracowników na okres nieprzekraczający łącznie kilku miesięcy w roku kalendarzowym. Udostępnia im wówczas bezpłatnie zakwaterowanie lub też pokrywa w całości koszty związane z ich zakwaterowaniem w miejscu i na warunkach wybranych przez spółkę.

Oddelegowani nie odbywają w ten sposób podróży służbowej w rozumieniu prawa pracy, dlatego nie dostają diet ani innych należności z tego tytułu. Spółka wystąpiła natomiast o interpretację, czy darmowe zakwaterowanie nie jest dla nich przychodem z nieodpłatnych świadczeń. Tłumaczyła, że udostępnienie kwater leży tylko w jej interesie, bo zapewnia jej możliwość realizacji kontraktów.

Czytaj w LEX: Wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej na przykładach > 

Zarówno według fiskusa, jak i wojewódzkiego sądu administracyjnego wydatki ponoszone przez pracodawcę na zapewnienie noclegów dla pracownika w miejscu wykonywania przez niego pracy, z wyłączeniem podróży służbowej, będą stanowić dla pracownika przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym, od którego płatnik jest obowiązany pobrać zaliczkę na podatek. Ponoszenie w takiej sytuacji wydatków w celu zapewnienia noclegów pracownikowi jest świadczeniem poniesionym w interesie tego pracownika, ponieważ umożliwia mu zapewnienie właściwych warunków socjalnych, które powinien sfinansować z uzyskiwanych dochodów. W tym znaczeniu to jemu przynosi konkretną i wymierną korzyść w postaci uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść.

Zobacz procedurę w LEX: Opodatkowanie świadczeń na rzecz pracowników >

Sprawdź również książkę: Meritum Podatki 2024 >>


 

NSA zmienia zdanie

Spółka nie zgodziła się z tymi argumentami, powołując się na art. 7 dyrektywy 96/71/WE z 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług oraz art. 4 ust. 3 lit. f i ust. 5 dyrektywy 2014/67/UE z 15 maja 2014 r. w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/71/WE. Z przepisów dyrektyw wynika, że koszty oddelegowania pracownika za granicę takie jak np. koszty jego zakwaterowania w miejscu oddelegowania, nie powinny być ujmowane w częściach składowych należnego mu wynagrodzenia, jak również przy ustalaniu, czy pracownik otrzymał co najmniej płacę minimalną. Zapewnienie pracownikowi delegowanemu bezpłatnie zakwaterowania za granicą na czas oddelegowania jest nie tyle prawem, co obowiązkiem pracodawcy.

NSA stanął po stronie spółki i uchylił interpretacje. W ocenie NSA opłata za wynajęcie noclegu dla oddelegowanych pracowników jest ponoszona w interesie pracodawcy. Pracownicy mieszkający w Polsce nie mają bowiem interesu, by korzystać z miejsc noclegowych za granicą. 

- Orzeczenia są niezwykle istotne dla tysięcy przedsiębiorców delegujących i ich pracowników. Naczelny Sąd Administracyjny po raz kolejny stanął bowiem po stronie podatników, uznając, iż zapewniane pracownikom delegowanym przez ich pracodawców nieodpłatne zakwaterowanie na okres ich oddelegowania nie stanowi przychodu ze stosunku pracy. Tym samym można już śmiało mówić o ugruntowywaniu się nowej linii orzeczniczej w tej kwestii, zapoczątkowanej ubiegłorocznymi wyrokami z 1 sierpnia 2023 r. Mówimy tu o nowej linii orzeczniczej, która stoi w całkowitej opozycji do dotychczasowego poglądu wyrażanego przez NSA w tej kwestii przez ostatnie lata. O wyniku sprawy zadecydowało spojrzenie przez NSA na polskie przepisy prawa przez pryzmat unijnych dyrektyw o delegowaniu pracowników i konsekwencji z nich płynących - mówi Łukasz Kania, radca prawny, K&P Law Firm, który reprezentował podatnika przed NSA w sporze z organami podatkowymi w tych sprawach.

Polecamy szkolenie online w LEX: Zatrudnianie obywateli Ukrainy po 4 marca 2024 r. wyzwaniem dla pracodawców >

 

Kolejny korzystny wyrok

Wcześniej takie stanowisko NSA zajął w wyroku z 1 sierpnia 2023 r. (sygn. II FSK 270/21). Według NSA, skoro regulacje unijne wskazują na to, że nie można wliczać do wynagrodzenia kosztów transportu, jak również kosztów zakwaterowania, i powinny one obciążać pracodawcę, to nie można również na gruncie prawa podatkowego przyjmować, że te obowiązki będą obciążały pracownika. A tak naprawdę, wpierw właściwie pracodawcę jako płatnika, a w konsekwencji pracownika jako osobę fizyczną, który będzie musiała rozpoznawać z tego powodu dochód.

- Świadczenia na rzecz pracowników delegowanych do pracy w innym państwie członkowskim nie mogą zostać uznane za jakikolwiek element wynagrodzenia tak w rozumieniu przepisów prawa pracy, jak i w konsekwencji zapisu wynikającego z art. 12 ust. 1 w zw. z art. 11 ust. 2-2b ustawy o PIT. Nie stanowią one bowiem nieodpłatnych świadczeń, skoro obciążają w całości pracodawców - czytamy w uzasadnieniu wyroku.

Czytaj w LEX: Strzelec Iwona, Zapewnienie zakwaterowania i transportu pracownikom oddelegowanym do pracy za granicą nie stanowi przychodu. Wyrok NSA z 1.08.2023 r., II FSK 270/21 > 

Czytaj również: PIT od przychodów delegowanych pracowników - NSA >>

Opodatkowanie delegowanych pracowników - wyrok NSA >>