Problem opodatkowania PCC zakupu samochodów poruszają autorzy - Michał Pisarek i Waldemar Szewc w komentarzu opublikowanym w Vademecum Doradcy Podatkowego. Ich zdaniem, dla celów określenia obowiązków z tytułu PCC przy zakupie samochodu stan samochodu nie ma istotnego znaczenia. Najważniejszy z punktu widzenia przepisów ustawy jest status osoby zbywającej samochód.
Zakup samochodu przez osobę fizyczną od osoby fizycznej
Pierwsza sytuacja, w której po obu stronach umowy kupna/sprzedaży samochodu występują osoby fizyczne występuje bardzo często w przypadku obrotu pojazdami na rynku wtórnym. W związku ze zjednanym statusem sprzedawcy oraz kupującego transakcja taka będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na zasadach ogólnych.
W związku z powyższym nabywca pojazdu będzie zobowiązany do zapłaty podatku w wysokości 2 proc. wartości określonej w umowie kupna/sprzedaży w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy. Ponadto zakup samochodu powinien zgłosić w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania na formularzu PCC-3 w terminie zapłaty podatku.
2. Zakup samochodu przez osobę fizyczną od osoby prowadzącej działalność gospodarczą
Drugi przykład z kolei przedstawia sytuację, w której nabywcą pojazdu jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, a sprzedawcą jest przedsiębiorca. Z tego typu transakcjami podatnicy mają najczęściej do czynienia w przypadku nabycia samochodu od producenta pojazdu (zazwyczaj nowe pojazdy) lub komisu zajmującego się obrotem pojazdami.
Przykład ten stanowi wyjątek od ogólnej zasady zawartej w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych - dalej u.p.c.c. Zgodnie z art. 2 pkt 4 tej ustawy, czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jeżeli jedna ze stron z tytułu dokonania tej transakcji opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z podatku od towarów i usług (poza wyjątkami, które nie znajdują zastosowania przy sprzedaży rzeczy ruchomych).
Przepis ten stanowi o szczególnym statusie jednej ze stron. Jednak nie pozostaje bez znaczenia, która ze stron transakcji jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona. Możliwa zatem jest sytuacja, w której osoba fizyczna nabywa samochód od przedsiębiorcy, ale nie w ramach prowadzonej przez tego przedsiębiorcę działalności gospodarczej a z majątku prywatnego – w takiej sytuacji sprzedaż powinna być opodatkowana według zasad wskazanych w pkt 1. Potwierdzeniem faktu sprzedaży w ramach działalności gospodarczej przedsiębiorcy i jednocześnie potwierdzeniem zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych będzie faktura VAT wystawiona przez sprzedawcę.
3. Zakup samochodu przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą od osoby fizycznej
Kolejny model transakcji obsadza osobę fizyczną w roli sprzedawcy a przedsiębiorcę w roli kupującego. Mimo faktu, iż w tej sytuacji nabywca w przeciwieństwie do zbywcy jest stroną będącą zarejestrowaną dla potrzeb podatku od towarów i usług, jednak nie będzie opodatkowana podatkiem VAT z tytułu dokonania tej czynności. W związku z powyższym nie znajdzie zastosowania wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 u.p.c.c.
Tym samym umowa sprzedaży samochodu będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a stroną zobowiązaną do jego zapłaty będzie nabywca (przedsiębiorca). Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 16 kwietnia 2012 r., IPPB2/436-21/12-6/AF.
Podobne stanowisko zostało wskazane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 6 listopada 2009 r., IBPBII/1/436-219/09/MZ. Zgodnie z uzasadnieniem, w przypadku nabycia przez przedsiębiorcę samochodu od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, żadna ze stron nie stała się podatnikiem podatku VAT z tytułu tej czynności. Sprzedaż potwierdzona została umową cywilnoprawną a nie fakturą VAT. W związku z powyższym czynność ta podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a zobowiązanym do zapłaty tego podatku był nabywca (przedsiębiorca).
4. Zakup samochodu przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą od innej osoby prowadzącej działalność gospodarczą
Ostatnim z przedstawionych rozwiązań jest umowa sprzedaży samochodu zawarta pomiędzy podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą. Sytuację tę należy rozpatrywać na tych samych zasadach, które zostały wskazane w pkt 2. Jeżeli sprzedawcą jest przedsiębiorca i zbycie pojazdu dokonywane jest w ramach działalności gospodarczej a nie z majątku prywatnego, to w takim wypadku czynność będzie wyłączona spod działania przepisów u.p.c.c. Należy jednak mieć na uwadze, iż transakcja pomiędzy przedsiębiorcami podlegać będzie przepisom ustawy o VAT.
Więcej w Vademecum Doradcy Podatkowego, w komentarzu "Opodatkowanie PCC zakupu samochodów nowych i używanych"
Waldemar Szewc - doradca podatkowy, właściciel Kancelarii Doradztwa Podatkowego A.F.O. we Wrocławiu, rezydent Sekcji Firm Doradczych przy Dolnośląskiej Izbie Gospodarczej, doktorant w Katedrze Zarządzania Informacją i Wiedzą Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, autor wielu publikacji na temat zarządzania organizacjami, coachingu, przedsiębiorczości oraz podatków i rachunkowości.
Michał Pisarek - młodszy konsultant podatkowy w dziale prawnym „A.F.O. Kancelaria doradztwa podatkowego. Systemy rachunkowości. Waldemar Szewc” we Wrocławiu
Przywołane akty prawne:
Ustawa z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.)
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Podatek od czynności cywilnoprawnych. Komentarz
|