Sprawa nie jest całkiem nowa - w styczniu ub.r. NSA podjął już uchwałę (sygn. II FPS 1/11), w której stwierdził, że dochód akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej podlega opodatkowaniu w dniu otrzymania dywidendy wypłaconej na podstawie uchwały walnego zgromadzenia o podziale zysku. Uchwała dotyczyła jednak innego stanu faktycznego - akcjonariuszem była w tamtej sprawie osoba prawna, a tym razem problem dotyczy osób fizycznych.

Pytanie, które ma być rozstrzygnięte za tydzień, dotyczy tego samego problemu, co u osób prawnych - czy akcjonariusz powinien płacić zaliczki na podatek dochodowy co miesiąc, czy dopiero w momencie otrzymania dywidendy.

Pytanie powstało na tle jednej ze spraw, która trafiła na wokandę NSA. Akcjonariusz był zdania, że zapłaci zaliczkę na podatek dopiero za miesiąc, w którym otrzyma dywidendę, natomiast izba skarbowa twierdziła, że ma on płacić zaliczki co miesiąc, obliczone według skali podatkowej, albo według liniowej stawki 19 proc. Izba argumentowała, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma szczególnych regulacji dotyczących rozliczania dochodu z uczestnictwa w SKA przez akcjonariusza tej spółki będącego osobą fizyczną. Dlatego taki akcjonariusz powinien - zdaniem izby - rozliczać dochody z udziału w SKA tak, jak wszystkie inne dochody z działalności gospodarczej.

Podatnik zaskarżył interpretację izby do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ale sąd uznał, że interpretacja izby była prawidłowa i że akcjonariusz musi płacić zaliczki co miesiąc, a nie dopiero, gdy otrzyma dywidendę. WSA stwierdził, że skoro przychód akcjonariusza SKA jest przychodem z działalności gospodarczej, to akcjonariusz powinien rozliczać się od przychodów należnych, choćby nawet faktycznie ich jeszcze nie otrzymał.

Akcjonariusz wniósł skargę kasacyjną na ten wyrok, a Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że sprawa wymaga rozstrzygnięcia przez siedmioosobowy skład sędziów NSA. Dlatego zwrócił się do niego z pytaniem, czy przychód osoby fizycznej będącej akcjonariuszem SKA jest przychodem z działalności gospodarczej oraz, czy taka osoba ma płacić zaliczki na podatek dochodowy co miesiąc, czy dopiero w momencie podjęcia uchwały o podziale dywidendy albo w momencie jej wypłaty.

Odpowiedź w tej sprawie ma zapaść za tydzień. Do czasu jej wydania NSA zawiesił postępowania w innych podobnych sprawach.

Problem wydawał się przesądzony, gdy w maju ub.r., na skutek uchwały ze stycznia ub.r., minister finansów wydał interpretację ogólną (nr DD5/033/1/12/KSM/DD-125), w której stwierdził, że choć styczniowa uchwała dotyczyła akcjonariuszy SKA będących osobą prawną, to jednak jej tezy mają charakter ogólny i mogą znaleźć zastosowanie również wtedy, gdy akcjonariuszem SKA jest osoba fizyczna. W związku z tym minister stwierdził, że przychód akcjonariusza SKA - niezależnie od tego, czy jest on osobą prawną, czy fizyczną - powstaje z datą podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie SKA o wypłacie dywidendy albo – jeżeli został określony dzień dywidendy – w tym dniu.

NSA nie zawsze jednak podziela ten pogląd. Przykładowo w wyroku z 23 października ub. r. NSA orzekł, że jeśli akcjonariusz jest osobą fizyczną, to istnieje możliwość ustalania jego dochodu co miesiąc, na podstawie ksiąg rachunkowych, a więc i płacenia przez niego miesięcznych zaliczek na podatek, a nie dopiero za miesiąc otrzymania dywidendy.

Bywają też wyroki przeciwne, w których NSA przyjmuje dokładnie tę samą wykładnię, co w uchwale dotyczącej akcjonariuszy będących osobą prawną - tzn. że akcjonariusz SKA płaci zaliczkę na podatek dopiero za ten miesiąc, w którym otrzymał dywidendę, a więc dopiero po uchwale o podziale zysku w spółce. Tak np. NSA orzekł 20 lipca 2012 r. i 28 września 2012 r.

ede/ kjed/ je/