Spór dotyczył kwestii, jak należy rozumieć pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa i czy można uznać, że wystawa muzealna stworzona przez stowarzyszenie, a następnie przekazana nieodpłatnie muzeum została wyodrębniona organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie stowarzyszenia.


Podatnik VAT, będący jednocześnie organizacją pożytku publicznego i organizacją pozarządową, stworzył w ramach realizacji celów statutowych i umowy zobowiązującej zawartej z ministrem kultury wystawę muzealną. Wystawa została przygotowana jako projekt składający się z elementów materialnych (instalacje, urządzenia, eksponaty) oraz niematerialnych (koncepcja artystyczna, prawa autorskie). Wszystkie składowe elementy wystawy tworzyły jedną całość, która miała na celu prezentowanie określonych treści zwiedzającym. Działania stowarzyszenia nakierowane były na wykonanie wystawy w kształcie, w jakim będzie mogła zostać udostępniona szerokiej publiczności, odpłatnie w ramach czynności muzeum podlegających opodatkowaniu VAT.
 

Stowarzyszenie, mając wątpliwości, co słuszności swojego stanowiska, złożyło wniosek o  udzielenie interpretacji podatkowej w zakresie możliwości skorzystania z prawa do pełnego odliczenia VAT z tytułu przekazania wystawy na rzecz muzeum jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zdaniem stowarzyszenia wystawa mogła stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w związku z faktem, że wystawa była wykorzystywana przez muzeum do czynności opodatkowanych.
Minister finansów uznał jednak, że skoro stowarzyszenie poniosło wydatki na określone przedsięwzięcie, czyli wystawę, wypełniając w ten sposób swoje cele statutowe i umowę z ministrem kultury, oraz nie zamierzało i nie wykorzystywało wystawy do własnej działalności gospodarczej, to opisane przez stowarzyszenie składniki majątkowe i niemajątkowe, które przekazano na rzecz muzeum nie stanowią zorganizowanej część własnego przedsiębiorstwa stowarzyszenia, która realizowałaby w tym przedsiębiorstwie określone zadania gospodarcze.


Podatnik nie zgodził się z argumentacją organu podatkowego. Sprawa trafiła do sądu. W 2016 roku WSA w Warszawie (III SA/Wa 2496/16). zwrócił uwagę, że nie zostało wykazane, aby dokonywano zakupów związanych z wystawą w celu prowadzenia przez stowarzyszenie własnej działalności gospodarczej. Sąd podkreślił, że skoro stowarzyszenie w oparciu składniki majątkowe i niemajątkowe, stanowiące wystawę, nie prowadziło, ani nie zamierzało prowadzić własnej działalności gospodarczej, ani – dodatkowo - nie zamierzało wykorzystywać i nie wykorzystywało ich w działalności gospodarczej, to nie można uznać tego przedsięwzięcia za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
 

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 30 listopada br. (I FSK 670/17) uchylił jednak orzeczenie WSA. NSA zgodził się z argumentami podatnika i potwierdził, że wystawa ma charakter wydarzenia kulturalnego, tak samo jako podmiot, który ją zorganizował. Dlatego też można uznać, że przekazanie wystawy jako wydarzenia kulturalnego przez podmiot o kulturalnym profilu działalności jest przekazaniem zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
 

Anna Olbrych