Pytanie
Podpisaliśmy z firmą X umowę na usługi marketingowe polegające na poszukiwaniu najemców. Firmie tej należy się wynagrodzenie w wysokości 20 proc. czynszu pod warunkiem, że zostanie on przez najemcę zapłacony. Podstawą wypłaty wynagrodzenia jest wystawiona przez X faktura. Otrzymaliśmy również informację od komornika o zajęciu wszystkich wierzytelności tej firmy. W momencie otrzymania faktury zapłata za nią następowała na konto komornika. Ostatnio firma X pomimo, że spełnione zostały warunki umowy na usługi marketingowe zaprzestała wystawiania faktur. Faktury nie zostały wystawione pomimo naszego wezwania do ich wystawienia.
Czy w związku z tym powinniśmy sami obliczyć należne firmie X wynagrodzenie i przekazać na konto komornika (w kwocie brutto)?
Czy dowód zastępczy zawierający wyliczenie wynagrodzenia dla firmy X na podstawie zawartej umowy będzie stanowił podstawę do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów?
Odpowiedź
Jeżeli wynagrodzenie jest należne po wystawieniu faktury, której spółka X nie wystawiła pomimo wezwania z Państwa strony, to wydaje się, że Państwa spółka nie jest zobowiązana do wypłaty wynagrodzenia. Przedmiotowa kwestia powinna być jednak przedmiotem potwierdzenia z adwokatem lub radcą prawnym, gdyż de facto nie dotyczy przepisów prawa podatkowego.
Jeżeli jednak, Państwa spółka wypłaci wynagrodzenie pomimo braku faktury, to w mojej ocenie wynagrodzenie będzie stanowiło koszt uzyskania przychodu - usługa została bowiem wykonana, a spółka dzięki wykonanej usłudze uzyskała przychód w postaci czynszu najmu. Spółka może ująć koszt na podstawie innych dokumentów niż faktura VAT - tzn. dokumentu wewnętrznego, korespondencji ze Spółką X, zapisów umowy, potwierdzenia płatności czynszu.
Uzasadnienie
Z treści tego bardzo ciekawego pytania rozumiem, że spółka X wykonała prawidłowo usługę, oraz ziściły się warunki dla wypłaty wynagrodzenia (tzn. został otrzymany czynsz). Jak rozumiem, zgodnie z zapisami umowy podstawą wypłaty wynagrodzenia jest faktura VAT wystawiona przez spółkę X, tzn. z umowy wynika, że Państwa spółka zobowiązana jest do zapłaty wynagrodzenia w określonym terminie od otrzymania faktury (np.. "wynagrodzenie jest płatne w terminie.... dni od wystawienia faktury VAT"). Jeżeli zatem, wynagrodzenie jest należne po wystawieniu faktury, której spółka X nie wystawiła pomimo wezwania z Państwa strony, to wydaje się, że Państwa spółka nie jest zobowiązana do wypłaty wynagrodzenia. Przedmiotowa kwestia powinna być jednak przedmiotem potwierdzenia z adwokatem lub radcą prawnym, gdyż de facto nie dotyczy przepisów prawa podatkowego.
Jeżeli jednak, Państwa spółka niejako z inicjatywy własnej wypłaci wynagrodzenie pomimo braku faktury, to w wynagrodzenie będzie stanowiło koszt uzyskania przychodu (usługa została bowiem wykonana, a Spółka dzięki wykonanej usłudze uzyskała przychód w postaci czynszu najmu). Zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - dalej u.p.d.o.p. za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Z brzmienia przepisu wynika zatem, że Spółka może ująć koszt na podstawie innych dokumentów niż faktura VAT - tzn. dokumentu wewnętrznego, korespondencji ze Spółką X, zapisów umowy, potwierdzenia płatności czynszu.