Jeżeli przedmiotowy wydatek nie został zaakceptowany przez kierownika jednostki, jako wydatek uzasadniony i niezbędny do odbycia podróży służbowej, a pracownik ponosi z tego tytułu koszt (tak, jakby od razu poniósł wydatek z własnych środków) to jednostka nie ma obowiązku w ogóle ujmować tej faktury w ewidencji księgowej. Fakt, że za ten wydatek pracownik dokonał płatności kartą firmową, a więc dokonał płatności ze środków firmy, będzie mieć swoje odzwierciedlenie w rozliczeniu delegacji, gdzie kwota wydatkowana jako nieuzasadniona będzie potracona z należności pracownika z tytułu delegacji (diety, nocleg, itp.) lub zwrócona przez niego do kasy.
Natomiast w przypadku, gdyby kierownik jednostki zdecydował jednak o zwrocie pracownikowi przedmiotowego wydatku, wówczas taki zwrot traktowany byłby dla pracownika jako uzyskany przychód, podlegający opodatkowaniu i od którego należałoby odprowadzić składki ZUS - jak w przypadku wynagrodzenia.
Zgodnie z § 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990, z późn. zm.) - dalej r.k.p.s. - z tytułu podróży odbywanej w terminie i miejscu określonym przez pracodawcę pracownikowi przysługują diety oraz zwrot kosztów:
1) przejazdów;
2) noclegów;
3) dojazdów środkami komunikacji miejscowej;
4) innych udokumentowanych wydatków, określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.
Powyższy pkt 4 mówi o zwrocie wydatków uzasadnionych, co wskazuje na brak obowiązku zwrotu wszystkich wydatków poniesionych przez pracownika w trakcie delegacji, a więc również prywatnych.
Warto zwrócić uwagę, że według art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.; Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f. przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Wartość owych nieodpłatnych świadczeń ustala się - jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu (art. 11 ust. 2a pkt 2 u.p.d.o.f.).
Przykłady:
W związku z powyższym w przypadku nie dokonywania zwrotu wydatku za przedmiotową fakturę, jednostka nie ujmuje jej w kosztach, a płatność dokonaną kartą ujmuje na koncie rozrachunków z pracownikami:
Wn konto 234 Inne rozrachunki z pracownikami
Ma konto 131 Bieżący rachunek bankowy.
A zwrot nieuzasadnionego wydatku odbędzie się albo do kasy (wpłata) albo zostanie potracony z wynagrodzenia, np.:
Wn konto 101 Kasa krajowych środków pieniężnych
Ma konto 234 Inne rozrachunki z pracownikami
lub
Wn konto 231 Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń
Ma konto 234 Inne rozrachunki z pracownikami.
W przypadku, gdyby jednostka postanowiła zwrócić pracownikowi wydatek (w sytuacji, gdyby uznała konieczność tego kosztu, np. jako spotkanie służbowe z kontrahentem), wówczas ewidencja odbyłaby się w następujący sposób:
1. Zaksięgowanie nieodpłatnego świadczenia:
Wn konto 404 Wynagrodzenia (bezosobowe)
Ma konto 241 Rozliczenie wynagrodzeń
- faktura:
Wn konto 241 Rozliczenie wynagrodzeń
Ma konto 202 Rozrachunki z dostawcami krajowymi niepowiązanymi
- zapłata kartą (wyciąg bankowy):
Wn konto 202 Rozrachunki z dostawcami krajowymi niepowiązanymi
Ma konto 131 Bieżący rachunek bankowy
- zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych:
Wn konto 241 Rozliczenie wynagrodzeń
Ma konto 226 Rozrachunki z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych
- składki ZUS:
Wn konto 241 Rozliczenie wynagrodzeń
Ma konto 227 Rozrachunki z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych
Proszę zwrócić uwagę, że wartość faktury jest niejako przychodem brutto, a potrącona zaliczka i składki będą finansowane ze środków pracownika, więc:
Wn konto 101 Kasa krajowych środków pieniężnych
Ma konto 241 Rozliczenie wynagrodzeń.