Ewolucja oszustw podatkowych, szczególnie w obszarze podatku od towarów i usług, spowodowała wzmożone zainteresowanie tym problemem instytucji państwowych. Słusznie. Wprowadzane rozwiązania pokazują postępy w walce z oszustwami podatkowymi. Niemniej jednak wciąż efekt nie jest zadowalający, dlatego też działania organów podległych ministrowi rozwoju i finansów, jak i przepisy prawa muszą ewoluować i zmierzać w kierunku uszczelniania systemu podatkowego.

Polski prawodawca wciąż podejmuje kroki mające na celu likwidację lub chociaż minimalizację szarej strefy. Zjawisko wyłudzenia podatku od towarów i usług urosło do rozmiarów poważnego problemu zarówno ekonomicznego, jak i społecznego. W wyniku podejmowanych w tym kierunku działań, najczęściej przez zorganizowane grupy przestępcze, budżet państwa ponosi straty liczone nawet w dziesiątkach miliardów złotych rocznie. Uczestnikami oszustw podatkowych, w których wykorzystywane są niejednokrotnie skomplikowane mechanizmy działań, są często zorganizowane grupy przestępcze działające na rynkach towarów wrażliwych, które nie płacą należnych podatków oraz dokonują wyłudzeń nienależnych zwrotów, wykorzystując do tego wyłącznie sfałszowane dokumenty (faktury).

26 stycznia 2017 r. Sejm przyjął przepisy zaostrzające odpowiedzialność karną za wyłudzenia VAT na podstawie fikcyjnych faktur. Do Kodeksu karnego wprowadza się nowe kategorie przestępstw: wystawianie fikcyjnych faktur VAT oraz ich podrabianie i przerabianie w celu użycia jako autentycznych. Zgodnie z nowelizacją fałszowanie faktur o wartości przekraczającej 5 mln zł będzie groziło karą więzienia od 3 do 15 lat. Nowelizacja przewiduje również karę 25 lat więzienia za wyłudzenia VAT na podstawie fikcyjnych faktur o wartości powyżej 10 mln zł.

Zobacz: Fałszowanie faktur VAT zagrożone karą nawet 25 lat więzienia >>

 

 

Nadrzędnym celem przyjętej noweli Kodeksu karnego oraz niektórych innych ustaw jest ograniczenie wyłudzania podatku VAT. Przewidziane w niej surowe sankcje karne mają odstraszać potencjalnych sprawców tego procederu. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy: „Niezależnie od konieczności przeciwdziałania takim praktykom poprzez nowelizacje unormowań podatkowych i z zakresu postępowań administracyjnych oraz karno-skarbowych, projektodawca uznaje również za niezbędne zwalczanie zjawiska wyłudzenia podatku VAT przy użyciu instrumentów prawnokarnych. Chodzi bowiem o to, by tego typu zachowania zmierzające do nielegalnego uzyskania środków finansowych kosztem budżetu państwa stały się nieopłacalne, a odpowiednio surowa sankcja karna miała walor odstraszający potencjalnych sprawców. Jest bowiem oczywiste, że osoby popełniające przestępstwa karno-skarbowe w większym stopniu niż sprawcy przestępstw kryminalnych planują swe działania, dokonując swoistego rachunku zysków i strat związanych z ich popełnianiem. Zagrożenie tych czynów jedynie sankcjami wynikającymi z Kodeksu karnego skarbowego trudno uznać za wystarczające, szczególnie w sytuacji, gdy powodują one znaczne uszczuplenia dochodów budżetowych”.

Projekt pokazuje systematyczny wzrost liczonej przede wszystkim kwotowo wielkości wykrytych przez organy kontroli skarbowej czynności fikcyjnych, niemniej jednak dotychczasowe działania są nadal daleko niewystarczające i niezapewniające ochrony podstawowych interesów majątkowych Skarbu Państwa. Skala zjawiska jest alarmująca i wręcz zagraża stabilności budżetu państwa.

Posłowie przyjęli ustawę w dniu 26 stycznia 2017 r. Ma ona wejść w życie 1 marca 2017 r. Teraz rozpatrzą ją senatorowie.

Beata Złotek, Inventage Polska Sp. z o.o