Pytanie
29 kwietnia 2017 roku weszło w życie rozporządzenie ministra rozwoju i finansów z 26 kwietnia 2017 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od stypendiów otrzymanych na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. poz. 864).
Czy w związku z zaniechaniem poboru podatku przy wypłacie stypendium powinna być naliczona, potrącona i odprowadzona do ZUS składka zdrowotna od stypendium?
Odpowiedź
Generalnie prawo podatkowe i ubezpieczeniowe to dwie rożne gałęzie prawa. Jednakże w niektórych przypadkach ustawodawca ustanowił pewne zależności między nimi. Tak będzie też w tym przypadku – fakt niepobierania zaliczki na podatek dochodowy oznacza, że nie powinno się również rozliczać składki zdrowotnej.
Uzasadnienie
Minister rozwoju i finansów w rozporządzeniu z 26 kwietnia 2017 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od stypendiów otrzymanych na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy zarządził zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od stypendiów otrzymanych na podstawie ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zaniechanie ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2019 r.
Jednocześnie w myśl art. 83 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – dalej u.ś.o.z.f. – w przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika, o którym mowa w art. 85 ust. 1-13 u.ś.o.z.f. (w pkt 6 znajduje się zapis mówiący, że za bezrobotnego pobierającego zasiłek lub stypendium składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza właściwy powiatowy urząd pracy), zgodnie z przepisami art. 79 i 81 u.ś.o.z.f. jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych obliczonej przez tego płatnika zgodnie z przepisami ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej u.p.d.o.f., składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej zaliczki. W przypadku nieobliczania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych przez płatnika, od przychodów stanowiących podstawę wymiaru składki, zgodnie z przepisami u.p.d.o.f., składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości 0 zł.
Jeżeli podstawę obliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi:
1) przychód ubezpieczonego wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23c oraz pkt 46 u.p.d.o.f., od którego płatnik nie oblicza zaliczki na ten podatek,
2) przychód członka służby zagranicznej wykonującego obowiązki służbowe w placówce zagranicznej, z wyłączeniem dodatku zagranicznego i innych świadczeń przysługujących tym osobom,
3) przychód ubezpieczonego wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 74 u.p.d.o.f., od którego płatnik nie oblicza zaliczki na ten podatek, w stosunku do ubezpieczonych, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 16 u.ś.o.z.f.,
4) przychód ubezpieczonego zwolniony od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych, od którego płatnik nie oblicza zaliczki na ten podatek, w stosunku do ubezpieczonych, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 i 16 u.ś.o.z.f.,
5) inny niż wymieniony w pkt 4 przychód ubezpieczonego, od którego płatnik nie oblicza zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych na podstawie art. 32 ust. 6 u.p.d.o.f.,
6) przychód z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, lub przychód z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, od którego, na mocy przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy
- składkę na ubezpieczenie zdrowotne płatnik oblicza zgodnie z przepisami art. 79 i 81 u.ś.o.z.f. W katalogu tym nie znajdują się przedmiotowe stypendia, a tym samym zaniechanie poboru podatku oznacza także obniżenie składki zdrowotnej do 0 zł.
Uwagi:
1. Na mocy art. 3 pkt 3 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa przez podatki rozumie się również:
a) zaliczki na podatki,
b) raty podatków, jeżeli przepisy prawa podatkowego przewidują płatność podatku w ratach,
c) opłaty oraz niepodatkowe należności budżetowe.
2. Oznacza to zatem, że zaniechanie poboru podatku jest równoznaczne z zaniechaniem poboru zaliczki na podatek. Tym samym skoro więc minister rozwoju i finansów zaniechał poboru podatku, to tym samym zaniechał poboru zaliczek, a w konsekwencji składka zdrowotna powinna być obniżona do 0 zł.
