Pytanie
Osoba prowadzi działalność gospodarczą i jednocześnie prowadzi gospodarstwo rolne. Opłaca składki na KRUS społeczne i zdrowotne. Forma opodatkowania to ryczałt ewidencjonowany. Czy w rozliczeniu rocznym PIT-28 może odliczyć od podatku składki zdrowotne (wysokości 7,75 proc. od podstawy) opłacane w ramach KRUS?
Odpowiedź
Uważam, że osoba, o której mowa, może w zeznaniu PIT-28 odliczyć od ryczałtu składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane w ramach KRUS. Organy podatkowe są w tej kwestii podzielone.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – dalej u.z.p.d., ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej przez podatnika, o której mowa w art. 27b ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f., jeżeli nie została odliczona od podatku dochodowego. W przypadku dokonywania takiej obniżki odpowiednie zastosowanie mają przepisy art. 27b ust. 2-4 u.p.d.o.f. (zob. art. 13 ust. 2 u.z.p.d.).
Nie ma jednocześnie wśród przepisów u.z.p.d. przepisu wyłączającego możliwość odliczania od ryczałtu składek na ubezpieczenie zdrowotne od innych przychodów niż opodatkowane podatkiem dochodowym w formie ryczałtu, o ile są to składki opłacone przez podatnika (nie jest według mnie możliwe odliczanie od ryczałtu składek pobranych przez płatników; wyklucza to odliczanie od ryczałtu, przykładowo, składek na ubezpieczenie zdrowotne od przychodów z pracy). Uważam w związku z tym, że nie ma przeszkód, aby od ryczałtu odliczać (w ramach limitu) składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane w ramach KRUS.
Organy podatkowe są jednak w tej kwestii podzielone. Z jednej bowiem strony wskazać można interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 maja 2013 r. (ILPB1/415-150/13-2/AMN), w której czytamy, że "Wnioskodawczyni może zmniejszyć zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu dzierżawy o zapłacone do KRUS składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości określonej w art. 27b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w wysokości nieprzekraczającej 7,75 proc. podstawy wymiaru tej składki". Z drugiej zaś strony w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 24 listopada 2015 r. (ITPB2/4511-835/15/RS) przeczytać można, że "Wnioskodawczyni nie ma możliwości obniżenia podatku dochodowego o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej do KRUS, bowiem składki opłacone zostały zgodnie z przepisami ustawy o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za lata 2012-2016 i mają ścisły związek z prowadzoną działalnością rolniczą, a do przychodów z niej osiąganych, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie stosuje się przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".
Wyjaśnić jednocześnie pragnę, że przyjęcie stanowiska o dopuszczalności odliczania od podatku dochodowego od osób fizycznych (w tym ryczałtu) składek na ubezpieczenie zdrowotne opłacanych w ramach KRUS oznaczałoby, że odliczenia takie są możliwe za cały rok również w przypadkach, gdy działalność gospodarcza prowadzona jest przez część roku (np. przez trzy miesiące). Nie ma bowiem przepisu określającego ograniczenie w tym zakresie, np. przewidującego odliczenie proporcjonalne do okresu prowadzenia działalności gospodarczej.
