W Ministerstwie Finansów od maja br. trwają szerokie konsultacje w sprawie podatku u źródła (WHT) z udziałem przedstawicieli przedsiębiorców. Powołane zostały grupy robocze, które zajmą się trzema podstawowymi kwestiami: beneficial owner (BO - rzeczywisty właściciel płatności), look-through approach (LTA - czyli ustalania przez organ podatkowy, kto jest rzeczywistym właścicielem należności, w sytuacji gdy podmiot uzyskujący taką należność nie jest jej rzeczywistym właścicielem) oraz subject to tax (STT - zasady podlegania opodatkowaniu). Prace mają potrwać do grudnia 2024 r.
- W ramach grupy STT udało nam się wypracować konsensus dotyczący warunków zwolnienia dywidend z podatku u źródła. Planowane jest wydanie interpretacji ogólnej w tym zakresie, która powinna wyeliminować kluczowe rozbieżności w rozumieniu warunku „nie korzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania” - mówi dr Izabela Andrzejewska-Czernek, radca prawny, członek zarządu IFA Polska, reprezentująca podczas prac grupy stronę społeczną.
Czego dotyczą spory o opodatkowanie dywidend
Przypomnijmy, że wypłata dywidend przez polskie spółki na rzecz podmiotów zagranicznych podlega regulacjom podatku u źródła. Polska spółka wypłacająca dywidendę pełni rolę płatnika i pobiera, co do zasady, 19 proc. podatku. Przepisy te stosuje się z uwzględnieniem przepisów szczególnych implementujących unijne dyrektywy oraz umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, które to przewidują takie preferencje jak zwolnienie czy obniżona stawka podatku u źródła.
Interpretacja ogólna ma dotyczyć wyłącznie warunków zwolnienia dywidendowego wskazanych w art. 22 ust. 4 pkt 2 oraz pkt 4 ustawy o CIT, których interpretacja jest przyczyną licznych sporów między podatnikami a organami podatkowymi.
Zgodnie z art. 22 ust. 4 pkt 2 ustawy o CIT warunkiem zwolnienia jest „podleganie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania” w państwie członkowskim UE (EOG). Spółka otrzymująca dywidendę powinna być rezydentem dla celów podatkowych w jednym z państw UE lub EOG. Nie może to być podmiot, który w państwie swojej rezydencji podlega opodatkowaniu od dochodów uzyskiwanych za pośrednictwem tzw. zagranicznego zakładu, ani podmiot podatkowo transparentny.
Zgodnie z art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, wypłata dywidend jest zwolniona z podatku, jeśli:
- wypłacającym dywidendę jest spółka mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- otrzymującym dywidendę jest spółka podlegająca w Polsce, innym kraju UE lub EOG opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania;
- spółka otrzymująca dywidendę posiada bezpośrednio nie mniej niż 10 proc. udziałów (akcji) w kapitale spółki wypłacającej;
- spółka otrzymująca dywidendę nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.
Jak rozumieć warunek „nie korzystania ze zwolnienia"
Zgodnie z uzgodnionym rozumieniem przepisu warunek „nie korzystania ze zwolnienia z opodatkowania od całości swoich dochodów bez względu na źródło ich osiągania” jest spełniony, gdy odbiorca dywidendy z innego państwa członkowskiego UE lub EOG korzysta ze zwolnienia podatkowego o charakterze przedmiotowym w stosunku do otrzymywanej dywidendy. Spółka otrzymujące dywidendę nie ma natomiast prawa do zwolnienia z podatku u źródła określonego w art. 22 ust. 4 pkt. 4 ustawy o CIT, jeśli korzysta ze zwolnienia o charakterze podmiotowym. W interpretacji ma zostać potwierdzone, że o korzystaniu ze zwolnienia w rozumieniu art. 22 ust. 4 pkt. 4 ustawy o CIT nie świadczy brak zapłaty podatku dochodowego wynikający z indywidualnej sytuacji podatnika, np. rozliczenie straty podatkowej czy osiąganie wyłącznie przychodów z dywidend.
Cena promocyjna: 184.5 zł
|Cena regularna: 369 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 258.3 zł
Czas na rozwiązanie problemu
Według Marcina Górniaka, starszego menedżera w KPMG w Polsce, przeprowadzenie przez Ministerstwo Finansów konsultacji i zapowiedź wydania interpretacji ogólnej w zakresie sposobu interpretacji art. 22 ust. 4 pkt 4 ustawy CIT należy ocenić zasadniczo pozytywnie.
- Jednocześnie kwestia ta stanowi jedynie wycinek problemów ze stosowaniem przez inwestorów zagranicznych regulacji dotyczących opodatkowania wypłacanych dywidend. Praktyka interpretacji preferencji w obszarze podatku WHT poszła tak daleko w stronę niekorzystną dla inwestorów, że można to uznać to za swego rodzaju „zmianę reguł gry” w odniesieniu do założeń Dyrektywy UE i ustawy CIT wprowadzających zwolnienie dywidend z opodatkowania, gdyż praktyka ta ustanawia warunki pozaustawowe korzystania z preferencji. W tych okolicznościach, opublikowanie interpretacji ogólnej mającej na celu skorygowanie praktyki orzeczniczej organów podatkowej w części dotyczącej wymogu efektywnego opodatkowania odbiorcy dywidendy należy uznać za dobry kierunek. Pełna ocena możliwa będzie jednakże dopiero po opublikowaniu interpretacji – mówi Marcin Górniak.
- Biorąc pod uwagę, iż możliwość dystrybucji osiąganych zysków stanowi jeden z kluczowych elementów poddawanych ocenie przez inwestorów przy podejmowaniu decyzji o umiejscowieniu inwestycji, rozwiązanie narosłego od kilku lat problemu niejasności w stosowaniu przepisów dotyczących preferencji w podatku WHT stanowi z pewnością bardzo ważne wyzwanie w kontekście polityki podatkowej Ministerstwa Finansów. Pamiętać przy każdym działaniu należy jednocześnie, że w ramach obszaru UE założeniem jest wolny przepływ kapitału, a opodatkowaniu podlega wypracowany w kraju prowadzonej działalności dochód, a nie dystrybuowany do inwestora zysk, który podlegał już opodatkowaniu podatkiem CIT – dodaje Marcin Górniak.
Zobacz w LEX: Kontrowersyjny wymóg efektywnego opodatkowania dywidend w orzecznictwie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie > >
Polityka dotyczące podatku u źródła wpływa na inwestorów
Jak wskazuje dr Mikołaj Kondej, menedżer w PwC, w toku prac grupy roboczej przedstawicielom strony społecznej i Ministerstwu Finansów udało się dojść do konsensusu w zakresie sposobu rozumienia art. 22 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT. Jeżeli ministerstwu uda się właściwie odzwierciedlić treść tego konsensusu w przygotowywanej interpretacji ogólnej, powinno to istotnie ograniczyć liczbę sporów w tym zakresie.
Wyjaśnia, że dotąd interpretacja art. 22 ust. 4 pkt. 4 ustawy o CIT budziła kontrowersje nie tylko w praktyce organów podatkowych, ale także w orzecznictwie. Dyrektywa PSD, którą omawiany przepis implementuje, zasadniczo zakłada, że dywidenda wypłacana pomiędzy spółkami z Unii Europejskiej powinna podlegać zwolnieniu zarówno po stronie podmiotu ją wypłacającego, jak i odbiorcy dywidendy. W dyrektywie chodzi bowiem o to, aby zysk w Unii Europejskiej był opodatkowany jednokrotnie. W praktyce - gdy zysk opodatkowuje na bieżąco polska spółka - jego dalsza dystrybucja w ramach Unii bądź nie powinna podlegać dalszemu opodatkowaniu bądź też zapłacony w Polsce powinien podlegać odliczeniu przez podmiot do którego zysk trafia.
- W praktyce orzeczniczej warunek niepodlegania opodatkowaniu zaczął jednak żyć własnym życiem. Pojawiły się m.in. interpretacje, że sam fakt zwolnienia dywidendy w kraju odbiorcy, np. na podstawie przepisów implementujących dyrektywę PSD, skutkuje brakiem możliwości zwolnienia płatności przez wypłacającego. Podejście takie, mimo że dość jaskrawo sprzeczne z brzmieniem dyrektywy PSD, znalazło aprobatę części składów orzekających. Można mieć nadzieję, że wydanie interpretacji ogólnej będzie stanowiło asumpt do ponownej refleksji i skorygowania praktyki orzeczniczej w zakresie art. 22 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT – mówi dr Mikołaj Kondej.
- Działania ministerstwa ukierunkowane na zapewnienie większej pewności w obszarze podatku u źródła wydaje się konieczne, gdyż poziom nagromadzonych wątpliwości w tym obszarze zaczął negatywnie wpływać na postrzeganie Polski przez inwestorów. Wynika to z tego, że podatek u źródła jest jednym z czynników uwzględnianych przez inwestorów przy podejmowaniu decyzji o nowych inwestycjach. Gdy nie da się ustalić, ile będzie on wynosił, trudno jest stwierdzić, jaki zwrot przyniesie ulokowanie w Polsce nowego przedsięwzięcia. W kontekście roli, którą pełni podatek u źródła, w toku dalszych prac celowe wydawałoby się przy tym poczynienie szerszej refleksji nad tym, jak stosowany system poboru u źródła wpływa na atrakcyjność Polski na tle krajów ościennych – dodaje dr Kondej.
Czytaj również: Potrzebna kompleksowa reforma podatku u źródła >>
Sprawdź w LEX: Znaczenie przesłanki rzeczywistego właściciela (beneficial owner) dla zastosowania zwolnienia dywidend z podatku u źródła > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
