Przedmiotem rozstrzygnięcia było to, czy prezydent miasta mógł zmienić z urzędu wydaną przez siebie indywidualną interpretację podatkową. Sprawa dotyczyła stawki podatku od garażu wielostanowiskowego będącego w posiadaniu przedsiębiorcy i będącego odrębnym lokalem.

Przedsiębiorca występując o interpretację wskazał, że w sytuacji, gdy pozostaje właścicielem (współwłaścicielem) samodzielnych lokali o innym przeznaczeniu niż mieszkalne, wyodrębnionych z budynków mieszkalnych, tj. komórek lokatorskich, lokali użytkowych oraz garaży, a także gruntu, na którym posadowione są te budynki - lokale te powinny być opodatkowane wg stawki właściwej dla budynków mieszkalnych, a grunt wg stawki jak dla gruntów pozostałych, w odniesieniu do stawki dla budynków lub ich części niemieszkalnych.

Prezydent miasta się nie zgodził i uznał, że wyodrębnione lokale zaklasyfikowane jako niemieszkalne nie mogą być potraktowane jako pełniące funkcję mieszkalną. Fakt, że lokal zaklasyfikowany jako niemieszkalny stanowi część budynku mieszkalnego nie świadczy w jakikolwiek sposób o jego funkcji mieszkalnej. Wyodrębnione od lokali garaże i komórki lokatorskie powinny więc być opodatkowane wg najwyższej stawki, właściwej dla budynków przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej.

Interpretację prezydenta uchylił WSA, który wskazał, że stawki podatkowe od lokali niemieszkalnych nie są uzależnione od ich usytuowania, lecz od statusu prawnego, tj. od tego, czy stanowią przedmiot odrębnej własności, czy też są jedynie przynależnościami lokali mieszkalnych. Z sądem I instancji zgodził się też NSA. Akta sprawy zostały zwrócone do organu podatkowego.

Wydając ponownie interpretację indywidualną prezydent miasta przyjął ocenę prawną przedstawioną w wyrokach sądów I i II instancji. Po roku prezydent zmienił jednak tą interpretację jeszcze raz i wrócił do swojego pierwotnego stanowiska.

Zdaniem prezydenta miasta stanowisko zajęte przez niego przy zmianie interpretacji, dotyczące opodatkowania podatkiem od nieruchomości wyodrębnionych lokali o charakterze niemieszkalnym, znajdujących się w obrębie budynku mieszkalnego i będącego w posiadaniu przedsiębiorcy, najwyższą stawką przeznaczoną dla budynków lub ich części związanych wprowadzeniem działalności gospodarczej, znajduje potwierdzenie w jednolitym orzecznictwie sądów administracyjnych, m.in. w wyrokach NSA z 19 listopada 2015 r. (sygn. akt II FSK 2521/13), z 5 listopada 2015 r. (sygn. akt II FSK 2214/15), z 10 lutego 2015 r. (sygn. akt II FSK 28/13, sygn. akt II FSK 29/13, sygn. akt II FSK 30/13, sygn. akt II FSK 31/13). Wg prezydenta w sprawie zaszła przesłanka zaistnienia utrwalonej linii orzeczniczej potwierdzającej stanowisko zawarte w zmianie interpretacji indywidualnej.

Według przedsiębiorcy organ wydający interpretację nie może jednak stwierdzić nieprawidłowości interpretacji wydanej w warunkach związania oceną prawną wyrażoną w prawomocnym wyroku sądu administracyjnego, którym to wyrokiem sąd administracyjny przeprowadził kontrolę zgodności z prawem poprzednio wydanej przez ten organ interpretacji indywidualnej w danej sprawie.

WSA w Krakowie, który rozsądził spór, uznał, że wydana przez organ zmiana indywidualnej interpretacji podatkowej narusza prawo w stopniu powodującym konieczność wyeliminowania jej z obrotu prawnego.

Zdaniem sądu, indywidualna interpretacja podatkowa może zostać zmieniona pod pewnymi warunkami: po pierwsze w sytuacji, gdy jej treść straciła walor prawidłowości w związku z utrwaleniem się odmiennej wykładni przepisów w orzecznictwie sądów (w szczególności administracyjnych) oraz Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Sprawiedliwości UE. Po drugie: zmiana indywidualnej interpretacji może nastąpić w sytuacji, gdy wydana interpretacja pominęła istniejące już utrwalone orzecznictwo. W obu tych sytuacjach rozbieżność między wydaną interpretacją, a wspomnianym orzecznictwem sprawi, że wymieniona interpretacja nie będzie uwzględniała orzecznictwa sądów i trybunałów, czyli nie będzie spełniać wymogu ustawowego.

Pozycja ustrojowa TK oraz znaczenie jego orzeczeń uzasadniają przyjęcie, iż jeśli wydana interpretacja w istotnych kwestiach odbiega od wykładni przyjętej w orzeczeniu Trybunału, z reguły będzie to wskazywać na potrzebę jej zmiany. Podobne znaczenie należy przypisać orzeczeniom TSUE, których zasadniczym celem jest zapewnienie jednolitości wykładni i stosowania prawa wspólnotowego z mocą wiążącą ex tunc.

Stwierdzenie, że wydana interpretacja indywidualna w istotnych kwestiach odbiega od orzecznictwa sądów (trybunałów), stanowić powinna impuls do rozważenia potrzeby jej zmiany. Wprawdzie art. 14e § 1 o.p. nie zawiera wskazań co do określonej kategorii orzeczeń sądów, które należałoby w tej sytuacji uwzględnić, nie ulega jednak wątpliwości, że w przypadku sądów administracyjnych takimi orzeczeniami będą przede wszystkim uchwały NSA, które wyjaśniają zagadnienia prawne budzące poważne wątpliwości w orzecznictwie sądów administracyjnych, a których przejawem jest np. brak jednolitości orzeczniczej w ich rozstrzyganiu.

Za mogące mieć znaczenie z punktu instytucji zmiany interpretacji można także uznać te stanowiska wyrażone w konkretnych orzeczeniach, które są powszechnie akceptowane przez inne składy orzekające sądów administracyjnych, co znajduje wyraz w wyrokach rozstrzygających indywidualne sprawy. Chodzi przede wszystkim o te orzeczenia sądowe, które wyrażają stałe tendencje w istotnych kwestiach prawa podatkowego.

WSA dokonał analizy orzecznictwa sądów administracyjnych z ostatnich lat i doszedł do przekonania, że nie doszło w chwili obecnej do ukształtowania jednolitej powszechnej linii orzeczniczej pozwalającej na stwierdzenie, że stanowisko zawarte w zmienianej interpretacji było nieprawidłowe w momencie jej wydawania lub stało się nieprawidłowe wskutek ukształtowania po jej wydaniu odmiennej powszechniej i utrwalonej linii orzeczniczej.

Wyrok WSA w Krakowie z 13 lutego 2017 r., sygn. akt I SA/Kr 1430/16

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie
Vademecum Głównego Księgowego
Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów