Do pierwszego czytania w Sejmie został skierowany wniesiony przez posłów Kukiz`15 projekt nowelizacji ustawy o VAT, którego głównym założeniem jest zmiana zasad rozliczania VAT przez polskie firmy poprzez uproszczenie obowiązującego obecnie wzoru deklaracji VAT i przepisów w zakresie odliczenia VAT od wydatków związanych z samochodami służbowymi.
Obecna deklaracja VAT jest skomplikowana
Obecnie obowiązujący, skomplikowany wzór deklaracji VAT nie znajduje uzasadnienia, ponieważ wymaga od przedsiębiorców przekazywania co miesiąc wielu informacji, które właściwie nie mają żadnego praktycznego znaczenia. Powoduje to obciążanie podatników nieproporcjonalnymi obowiązkami sprawozdawczymi i generuje po ich stronie dodatkowe koszty. Formularz polskiej deklaracji VAT w obecnie obowiązującym kształcie nie znajduje również uzasadnienia na gruncie przepisów prawa unijnego, które wymagają od państw członkowskich jedynie 6 obowiązkowych pól w deklaracji (polska deklaracja VAT zawiera ich aż 60)
Aktualne wzory deklaracji VAT znajdziesz w programie Vademecum Głównego Księgowego >>
Raportowanie wielu informacji stało się ponadto całkowicie zbędne po wprowadzeniu przepisów dotyczących jednolitego pliku kontrolnego, gdyż na podstawie składanego przez przedsiębiorców co miesiąc pliku JPK_VAT, Ministerstwo Finansów uzyskuje szeroki zakres informacji określony w ewidencjach VAT podatników. Jak zauważają eksperci BCC, praca nad projektem daje więc szansę na opracowanie wzoru deklaracji, która będzie uzupełniana danymi z JPK, a nie takiego wzoru deklaracji, który powiela informacje pochodzące z JPK.
Likwidacja deklaracji VAT-26
Projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług proponuje także uproszczenie przepisów w zakresie odliczenia VAT od wydatków związanych z samochodami służbowymi. Obecnie podatnicy, którzy chcą odliczyć 100 VAT od aut służbowych, powinni zgłosić ten zamiar urzędowi skarbowemu na specjalnym formularzu (deklaracja VAT-26) w ciągu 7 dni od pierwszego wydatku związanego z samochodem. Projekt ustawy likwiduje ten obowiązek i wprowadza jedynie wymóg poinformowania o korzystaniu ze 100 proc. odliczenia VAT w deklaracji VAT składanej za dany okres.
Zdaniem BCC, projektodawcy słusznie wskazali, że na etapie składania deklaracji VAT organy podatkowe nie potrzebują więcej informacji, a ewentualne wątpliwości mogą rozwiać, podejmując odpowiednie środki weryfikacyjne przewidziane w ramach poszczególnych procedur podatkowych. Istotna uciążliwość w ramach obowiązującej regulacji to również krótki, siedmiodniowy termin na złożenie informacji VAT-26.
4 deklaracje w jednej
BCC pozytywnie ocenia też pomysł skonsolidowania 4 rodzajów deklaracji VAT w jedną deklarację (ponieważ od 1 stycznia 2017 r. nie stosuje się już deklaracji VAT-7D, zasadniczo będzie to konsolidacja 3 rodzajów deklaracji VAT). Opracowanie wspólnej deklaracji dla większej części podatników ułatwiłoby rozliczanie podatku od towarów i usług.
Podatek od kopalin i bankowy w deklaracji VAT
Projekt zakłada również by w deklaracji VAT rozliczane były podatek od wydobycia niektórych kopalin oraz podatek od niektórych instytucji finansowych. Zdaniem BCC, tego rodzaju rozwiązania należy wprowadzać jednak ostrożnie, ponieważ dla części podatników rozliczenie innych podatków w jednej deklaracji może być mylące. W szczególności w sytuacji, gdy deklaracja będzie nazwana, jak wskazano we wzorze, deklaracją VAT. Skoro tytuł deklaracji odnosi się do konkretnego podatku to wydaje się, że czytelniejszym rozwiązaniem jest odniesienie poszczególnych pozycji deklaracji wyłącznie do podatku od towarów i usług.
Deklaracja VAT bez wykazywania odwrotnego obciążenie ani import usług
Przedstawiony wzór deklaracji przewiduje rozliczenie podatku należnego w 6 pozycjach. Jest to z pewnością znaczne, wizualne uproszczenie, choć wprowadzenie takiej deklaracji do obrotu może prowadzić do wielu istotnych problemów praktycznych. Autorzy zmian proponują aby w deklaracji VAT nie było wykazywane odwrotne obciążenie ani import usług. Zasadniczo, w przypadku tego rodzaju transakcji, podatek należny i naliczony równoważą się. Niemniej jednak może zdarzyć się, że nabywcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego lub też przysługuje mu ono w części. Wówczas podatnik musi wykazać kwotę podatku należnego do zapłaty. BCC zauważa, że deklaracja VAT powinna zatem przewidywać tę sytuację, a zaproponowany wzór deklaracji tego nie przewiduje.
Informacje o załącznikach w deklaracji
Proponowany wzór deklaracji nie przewiduje żadnej informacji o załącznikach, m.in. o uldze na złe długi czy wniosku o przyspieszenie terminu zwrotu podatku. Zasadnym byłoby umieszczenie informacji o takich załącznikach w deklaracji. Obowiązek złożenia zawiadomienia o uldze na złe długi wraz z deklaracją podatkową wynika z przepisów ustawy o VAT. Natomiast umieszczenie w deklaracji pozycji umożliwiającej złożenie wniosku o przyspieszenie terminu zwrotu ułatwia zasadniczo jego dochodzenie. Brak takiej pozycji oznaczałby dla podatnika konieczność składania do organu podatkowego oddzielnych wniosków w tym zakresie.
BCC popiera inicjatywę uproszczenia wzoru deklaracji VAT, ale rekomenduje dopracowanie jego poszczególnych elementów. Tego typu zmiany powinny być przygotowane tak, aby rzeczywiście były dla podatników uproszczeniem. Tym bardziej, że konsultowane zmiany, gdyby weszły w życie, byłyby rewolucyjne i wiązałaby się m.in. z koniecznością aktualizacji programów księgowych, które automatycznie generują deklaracje.