TK zbada zasady opodatkowania dochodu niezgłoszonego przez podatnika

O tym, czy nałożenie 75 proc. podatku od nieujawnionych dochodów stanowi naruszenie istoty prawa własności rozstrzygnie 18 lipca 2013 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznając skargę konstytucyjną dotyczącą zasad opodatkowania dochodu niezgłoszonego przez podatnika.

Naczelnik Urzędu Skarbowego ustalił skarżącej podatek dochodowy od osób fizycznych od dochodu z nieujawnionych źródeł przychodów lub nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach na podstawie art. 20 ust. 1 i 3 oraz art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dyrektor Izby Skarbowej po rozpatrzeniu odwołania, utrzymał w mocy powyższą decyzję. WSA oddalił skargę na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej, a NSA oddalił skargę kasacyjną.

Zdaniem skarżącej art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ingeruje w prawo własności podatników, którzy nie ujawnili swoich źródeł dochodów poprzez nałożenie obowiązku zapłaty podatku w wysokości 75 proc. dochodu ustalonego przez organ podatkowy. Skutkuje to pozbawieniem podatnika niemal całego dochodu, wykazując cechy zbliżone do konfiskaty mienia i tym samym stanowi naruszenie istoty prawa własności.

W ocenie skarżącej, przepis ten upoważnia organ podatkowy do orzeczenia - pod pozorem zryczałtowanego podatku dochodowego -faktycznego przepadku na rzecz Skarbu Państwa 75 proc. dochodów "wypracowanych" przez podatników, którzy nie ujawnili źródeł dochodów. Tym samym stanowi to naruszenie konstytucyjnie zagwarantowanej wyłączności sądu do orzekania przepadku rzeczy oraz prawa do sądu.

Zdaniem skarżącej, z uwagi na to, że art. 30 ust. 1 pkt 7 wprowadza środek o charakterze sankcji, powinien on zawierać takie określenie czynu zabronionego, aby zarówno dla adresata normy, jak i organów stosujących prawo, zakres jej zastosowania oraz rzeczywisty charakter nie budziły wątpliwości.

Art. 30 ust. 1 pkt 7 kwestionowanej ustawy dopuszcza stosowanie wobec tej samej osoby, za ten sam czyn, sankcji administracyjnej, w postaci określonego w tym przepisie zryczałtowanego podatku dochodowego, oraz odpowiedzialności za przestępstwo skarbowe i wykroczenie skarbowe na podstawie art. 54 kodeksu karnego skarbowego - co narusza zdaniem skarżącej konstytucję.

Skarżąca wskazuje, że art. 20 ust. 3 w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 7 kwestionowanej ustawy - rozumiany w ten sposób, że w postępowaniu w sprawie nieujawnionych źródeł dochodów obowiązek wykazania źródeł dochodów ciąży na podatniku - narusza konstytucyjną zasadę domniemania niewinności, która powinna mieć zastosowanie w sytuacji, gdy kwestionowane przepisy mają charakter restrykcyjny i penalny.

Ponadto art. 20 ust. 3 w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 7 kwestionowanej ustawy w zw. z art. 68 § 4 Ordynacji podatkowej narusza prawa ekonomiczne podatników ze względu na pozbawienie możliwości powołania się na zarzut przedawnienia zobowiązań podatkowych z upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Wydana przez organ podatkowy decyzja, ustalająca podatek od przychodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych, wydłuża bowiem ustawowy bieg tychże zobowiązań do granic nieokreślonych jakimikolwiek normami czasowymi. Stanowi to, zdaniem skarżącej, naruszenie art. 2 w zw. z art. 64 ust. 1 konstytucji.