Pytanie
Osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą (sprzedaż alkoholu detalicznie), posiada stosowne pozwolenia na handel. Pozwolenie zakończyło się, osoba przechodzi do innej branży, jednak dostała zwrot towaru (alkohol). Obecnie nie może już go sprzedać, minęły 2 lata, alkohol przeterminował się (były to drinki z dodatkiem mleka).
Czy w remanencie należy uwzględnić te towary, czy ująć je jako przeterminowane straty? Czy jest to koszt podatkowy?
Odpowiedź
Strata w środkach obrotowych firmy może stanowić koszt podatkowy, o ile nie jest konsekwencją zaniedbań podatnika i dołożył on należytej staranności w celu jej uniknięcia. Straty powinny być księgowane na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów stwierdzających ich powstanie, zgodnie z rzeczywistym przebiegiem, w dacie stwierdzenia zaistnienia zdarzeń powodujących ich zaistnienie.
Uzasadnienie
W literaturze tematu przyjmuje się, że ujęcie straty w środkach obrotowych firmy (w tym w towarach handlowych) powinno być każdorazowo oceniane m.in. z tytułu:
- całokształtu prowadzonej działalności,
- okoliczności, w wyniku których straty powstały,
- racjonalności działania i działań zabezpieczających przed powstaniem strat,
- prawidłowości udokumentowania zdarzenia powodującego powstanie straty.
Jeżeli ww. warunki są spełnione, to straty w środkach obrotowych mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w związku z generalną zasadą związku kosztu z przychodem. Jednakże strata w środkach obrotowych będzie kosztem uzyskania przychodu - zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - tylko w uzasadnionych przypadkach. Zarówno w stanowisku organów podatkowych, jak i orzecznictwie sądowym akcentowana jest ocena racjonalności działania podatników w celu zapobieżenia stratom. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z 6 maja 2008 r., IBPB3/423-97/08/NG, zauważył "Przyjmuje się, iż dla celów podatkowych tylko stratę powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot, można uznać za zdarzenie, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów".
Podobnie NSA w wyroku z 28 lutego 2008 r., II FSK 23/07, podkreślił, iż strata w środkach obrotowych będzie stanowiła koszt podatkowy, "o ile będzie ona normalnym następstwem prowadzonej działalności w danej branży, a podatnikowi nie będzie można przypisać winy przy jej powstaniu, tj. wtedy gdy podatnik nie mógł przewidzieć powstania szkody, ani też jej zapobiec".
Jeżeli w wyniku szczegółowej analizy sytuacji straty powstałe w związku przeterminowaniem napojów alkoholowych spełnią ww. przesłanki, to będzie je można uznać za koszt podatkowy. Na okoliczność ich powstania należy sporządzić tzw. protokół strat. Stosownie do postanowień § 13 pkt 5 i § 12 ust. 1 i 3 pkt 2 rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zapisy w księdze powinny być dokonywane na podstawie prawidłowych i rzetelnych innych dowodów (m.in. protokoły strat), stwierdzających fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem. Oznacza to, iż prawidłowym postępowaniem będzie księgowanie protokołu strat napojów alkoholowych w momencie (dacie) stwierdzenia przeterminowania i sporządzenia prawidłowego dowodu, a nie na dzień sporządzenia remanentu kończącego rok podatkowy. To już w momencie przeterminowania towary te nie mogą być przedmiotem dalszego obrotu gospodarczego i wtedy też powstaje strata w środkach obrotowych z tego tytułu.
Odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
PIT. Komentarz
|