W niniejszej sprawie istotne znaczenie miało, czy faktura dokumentująca poniesione wydatki inwestycyjne wystawiona na wspólników, a nie na spółkę, stoi na przeszkodzie realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego poniesionego w związku z dokonanymi wydatkami inwestycyjnymi.
W przedmiotowej sprawie organ podatkowy uznał, że w odniesieniu do faktury dotyczącej nabycia przez przyszłych wspólników nieruchomości spółce nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, skoro inny podmiot dokonał nabycia, a inny odliczenia.
Zdaniem spółki podmiot, który ma potwierdzony obiektywnymi dowodami zamiar rozpoczęcia działalności gospodarczej, a który ponosi uprzednie wydatki inwestycyjne w tym celu, musi być uznawany za podatnika już w momencie dokonywania tych wydatków, zatem po dokonaniu rejestracji powinno przysługiwać mu prawo do niezwłocznego odliczenia podatku zapłaconego z tytułu wydatków inwestycyjnych.
WSA w Poznaniu, do którego trafiła sprawa przyjął najpierw, że dla zapewnienia możliwości odliczenia podatku naliczonego faktura musi być wystawiona na nabywcę, natomiast wystawienie faktury na inny podmiot niż dokonujący odliczenia uniemożliwia odliczenie.
Sprawa po uprzednim rozpatrzeniu przez NSA ponownie została rozpoznana przez WSA w Poznaniu. Tym razem WSA związany wykładnią prawa dokonaną przez NSA przyjął, że warunkiem bycia podatnikiem jest czynność faktyczna – wykonywanie działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a nie czynność formalna zarejestrowania się w tym charakterze.
Brak rejestracji oznacza jedynie brak możliwości odliczania podatku naliczonego. Z chwilą dokonania rejestracji prawo takie zostaje nabyte i dla respektowania podstawowej zasady podatku VAT należy przyjąć, że odnosi się ono także do podatku naliczonego przy zakupach dokonanych przed rejestracją.
Odnosząc tą zasadę do niniejszej sprawy sąd podzielił stanowisko spółki, zgodnie z którym nabycie składników majątku z zamiarem wykorzystywania w celach działalności gospodarczej przesądza o tym, że podmiot działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Zatem, nabycie nieruchomości z zamiarem prowadzenia działalności gospodarczej przesądza o konieczności przyznania obydwu nabywcom nieruchomości statusu podatnika VAT na podstawie art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, a w konsekwencji prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu tego nabycia.
Wyrok WSA w Poznaniu z 10 października 2012 r., I SA/Po 752/12
