Mechanizm podzielonej płatności (tzw. split payment) będzie można stosować od 1 lipca br. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację nr 20263, istota mechanizmu sprowadza się do tego, że nabywca usługi lub towaru wypełni komunikat przelewu i zadysponowane kwoty netto i VAT zostaną automatycznie rozdzielone przez system bankowy na kwotę netto, która zostanie  przekazana na rachunek rozliczeniowy sprzedawcy a kwota VAT zostanie przekazana na rachunek VAT, który zostanie otwarty automatycznie dla każdego rachunku rozliczeniowego.

Utrudniony dostęp do kwoty VAT
Resort finansów podkreśla, że środki zgromadzone na rachunku VAT będą cały czas własnością dostawcy, jednakże prawo do korzystania z nich będzie ograniczone przepisami ustawy, tj. w praktyce podatnik będzie mógł wykorzystać zgromadzone na rachunku VAT środki na zapłatę swojego zobowiązania VAT do urzędu skarbowego lub będzie mógł płacić VAT swoim dostawcom za pośrednictwem mechanizmu podzielonej płatności, ewentualnie będzie mógł wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego o uwolnienie środków zgromadzonych na rachunku VAT na rachunek podstawowy. Jeżeli podatnik zdecyduje się na tą ostatnią możliwość, w takiej sytuacji naczelnik urzędu skarbowego przeprowadzi weryfikację, w ramach której dokona badania zasadności uwolnienia środków z rachunku VAT.

Split payment nie dla wszystkich
Z odpowiedzi MF wynika, że stosowanie mechanizmu podzielonej płatności nie będzie obowiązkowe dla wszystkich. Wprowadzenie takiego rozwiązania będzie dopiero możliwe, jeśli okaże się, że split payment działa sprawnie. Planowane jest natomiast wprowadzenie obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności w pierwszej kolejności w branżach, w których obecnie ma zastosowanie obowiązkowe odwrotne obciążenie. Wymaga to jednak wcześniejszego wystąpienia do Komisji Europejskiej o uzyskanie zgody i uzyskanie tej zgody byłoby w dużej mierze uzależnione od opinii Komisji Europejskiej. Rząd jest w stałym kontakcie z Komisją Europejską w tej sprawie i planuje w najbliższym czasie wystąpić do niej o taką zgodę.

Split payment tylko w złotówkach
Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności nie będzie jednak możliwe do przelewów w walutach obcych. Zdaniem MF wynika to z faktu, że dopuszczenie przelewów walutowych wiązałoby się dla banków z bardzo dużym nakładem środków na stworzenie oraz obsługę możliwości dokonywania takich przelewów. Koszt nakładów do korzyści byłby w tym przypadku niewspółmierny szczególnie, że to właśnie banki poniosą znaczną część kosztów wprowadzenia i funkcjonowania split payment’u.

Całościową koncepcję mechanizmu podzielonej płatności krytykuje prof. dr hab. Witold Modzelewski z wydziału prawa i administracji Uniwersytetu Warszawskiego, prezes zarządu Instytutu Studiów Podatkowych. Jego zdaniem zaproponowana wersja będzie martwa i nikt nie będzie z niej korzystał. Powodem jest to, że podzielona płatność nie daje podatnikowi żadnej ochrony.  Split payment mógłby mieć sens tylko, gdyby zapłata na rachunek VAT dostawcy chroniłaby podatnika przed utratą prawa do odliczenia oraz gwarantowała niekaralność tego czynu. Zdaniem prof. Modzelewskiego wszyscy dostawcy będą zastrzegać w umowach niepłacenie na rachunek VAT.

Przeczytaj również analizę dot. split payment >>


Jednolity Plik Kontrolny [PRZEDSPRZEDAŻ] Mateusz Szczepańczyk Jednolity Plik Kontrolny.
Obowiązki e-raportowania danych podatkowych w 2018 roku >>