Pytanie

Prowadzę działalność gospodarcza i zatrudniam jedną osobę na umowę o pracę na pól etatu ze stawką 925 zł brutto. Wyszłam za mąż za mojego pracownika i w związku z tym jego status zmienia się na osobę współpracującą.

Jak powinnam przygotować dla niego kalkulację listy płac za lipiec 2016 r.?

Jak wyliczyć wysokość podatku?

Czy przy rozliczaniu mojego podatku dochodowego za cały rok będę miała prawo pomniejszyć wyliczenia o ZUS (społeczne i zdrowotne) odprowadzone od męża (osoby współpracującej)?

Odpowiedź

Wzięcie ślubu z pracownikiem znacznie komplikuje rozliczenia zarówno od strony podatkowej, jak i ubezpieczeniowej, wobec czego warto rozważyć rozwiązanie stosunku pracy. O ile podatek po ślubie rozlicza się na analogicznych zasadach, to trzeba pamiętać, że wynagrodzenie nie jest kosztem, co jest wyjątkowo niekorzystne. Kosztem są natomiast składki zapłacone za osobę współpracującą.

Uzasadnienie

W zakresie składek ZUS zmieni się status ubezpieczonego z pracownika na osobę współpracującą. Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 11 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Pracownik nie będzie jednak osobą współpracującą, jeżeli nie będzie prowadził z pracodawcą (żoną) wspólnego gospodarstwa domowego.

Ślub z pracownikiem oznacza, że zastosowanie znajduje art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną - także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki. Zapis ten jest wyjątkowo niekorzystny i prowadzi do podwójnego opodatkowania małżonków. Mąż będzie musiał płacić podatek na dotychczasowych zasadach od uzyskanego dochodu ze stosunku pracy, a żona nie obniży swojego przychodu o związane z tym koszty, wobec czego także zapłaci podatek.

Żona będzie mogła natomiast zaliczyć do kosztów wartość składek zapłaconych za męża/osobę współpracującą. W przypadku prowadzenia odrębnego gospodarstwa domowego – żona będzie mogła zaliczyć wyłącznie składki finansowane przez siebie.

Zakładając, że mąż stanie się osoba współpracującą, składki należy rozliczyć proporcjonalnie (oznacza to wyrejestrowanie z ubezpieczeń pracowniczych i zgłoszenie jako osoba współpracująca). Rozliczenie podatkowe w praktyce nie ulegnie zmianie – znikną jedynie składki finansowane przez pracownika, co spowoduje wyższą kwotę podatku.