Rząd przyjął zmiany w Ordynacji podatkowej

Niewykonywanie decyzji podatkowych, ktre nie są ostateczne, zawiadamianie podatnikw z wyprzedzeniem o zamiarze przeprowadzenia u nich kontroli podatkowej oraz umożliwienie najmniejszym przedsiębiorcom zapłaty podatkw rwnież w formie gotwki to najważniejsze zmiany w Ordynacji podatkowej, przyjęte na wtorkowym posiedzeniu przez rząd. Projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej jest częścią rządowego Pakietu na rzecz rozwoju przedsiębiorczości. Jak zmiany w procedurze podatkowej oceniają przedsiębiorcy?

Jakie zmiany w Ordynacji podatkowej przewiduje rządowy projekt?

Przyjęty przez rząd projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej zakłada m.in. zmianę zasad wykonywania decyzji podatkowych. Zgodnie z projektem nowelizacji, decyzja podatkowa mająca charakter nieostateczny nie będzie podlegać wykonaniu. Wyjątkiem będą sytuacje, kiedy organ podatkowy pierwszej instancji nada jej rygor natychmiastowej wykonalności. Wstrzymanie wykonania decyzji ostatecznej będzie mogło nastąpić w przypadku ustanowienia zabezpieczenia. Zabezpieczeniem mogą być m.in. gwarancje bankowe lub poręczenia banku, weksel z poręczeniem wekslowym banku czy uznanie kwoty na rachunku depozytowym organu podatkowego.

Projekt przewiduje również wprowadzenie zawiadomień o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej. Umożliwi to przedsiębiorcy zorganizowanie pracy w związku z planowaną kontrolą oraz stworzy dodatkową możliwość skorygowania deklaracji jeszcze przed wszczęciem kontroli. Nowe przepisy przewidują, że kontrolę przeprowadza się nie wcześniej niż po 7 dniach i nie później niż przed upływem 30 dni od doręczenia zawiadomienia o zamiarze kontroli. Kontrolę można będzie przeprowadzić także bez zawiadomienia, ale ma to dotyczyć ściśle określonych przypadków, np. na wniosek organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze o przestępstwo, w tym skarbowe. Kontrola taka może być podjęta w związku z przychodami nieznajdującymi pokrycia lub w związku z niezgłoszoną do opodatkowania działalnością gospodarczą. Nowe prawo przewiduje, że podatnicy, płatnicy, inkasenci oraz następcy prawni mogą wyznaczyć osobę, która będzie upoważniona do ich reprezentowania podczas kontroli podatkowej.

Projekt wprowadza możliwość zapłaty podatków przez najmniejszych przedsiębiorców również w formie gotówki, a nie tylko w formie przelewu jak przewidują obecne przepisy. Będą mogli dodatkowo opłacać składki na ubezpieczenie społeczne w formie przekazu pocztowego. Dotychczas płatność ta mogła być dokonywana tylko w formie polecenia przelewu.

W projekcie znosi się odpowiedzialność wspólnika za osobiste zobowiązania podatkowe pozostałych wspólników wynikające z działalności spółki, np. zobowiązania podatkowe wspólników z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Odpowiedzialność wspólnika odnosić się będzie tylko do zobowiązań podatkowych spółki.

W projekcie nowelizacji uregulowano sprawy dotyczące udostępniania komornikom sądowym informacji podatkowych. Dotychczas koszty związane z przekazywaniem tych informacji przez organy podatkowe pokrywane były z budżetu państwa. Nowe przepisy przewidują, że informacje te będą udostępniane odpłatnie. Szczegółowe dane dotyczące wysokości, trybu pobierania i uiszczania tych opłat przez komorników zostaną podane w rozporządzeniu ministra finansów.

Zmieniono niektóre przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Nowe prawo ma w większym stopniu zabezpieczać interesy fiskalne Skarbu Państwa. Wprowadzono nową przesłankę, która upoważnia do dokonania zabezpieczenia, chodzi o niezłożenie oświadczenia o nieruchomościach oraz prawach majątkowych lub niewykazania w złożonym oświadczeniu wszystkich składników mienia podlegających wykazaniu. Projekt zmian przewiduje ponadto, że organ egzekucyjny może zająć należność pieniężną lub niepieniężną w sytuacji, gdy istnieje podejrzenie, że brak zabezpieczenia mógłby utrudnić lub udaremnić egzekucję. Chodzi szczególnie o przypadki takie m.in. jak: brak płynności finansowej, nieujawnianie zobowiązań, nierzetelne prowadzenie ksiąg podatkowych, wyprzedaż majątku. Wówczas zajęcie zabezpieczające może przekształcić się, z mocy prawa, w zajęcie egzekucyjne. Wydłużono ponadto termin, w którym możliwe będzie przekształcenie się zajęcia zabezpieczającego w egzekucyjne.

Rząd liczy, że omawiany projekt zmian w Ordynacji podatkowej zwiększy stabilność prawa podatkowego. Zdaniem rządu, znowelizowane przepisy ułatwią wykonywanie działalności gospodarczej przedsiębiorcom, którzy będą mieć większą pewność, że podejmowane przez nich działania są zgodne z obowiązującym prawem. W ocenie rządu wprowadzenie zmian sprzyjać będzie również dobrowolnemu wykonywaniu zobowiązań podatkowych.
Projekt zmian w Ordynacji podatkowej trafi teraz pod obrady Sejmu.

Przedsiębiorcy pozytywnie o części zmian w Ordynacji podatkowej

Część proponowanych zapisów przyjętego przez rząd projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej ułatwi przedsiębiorcom wypełnianie obowiązków skarbowych – uważa Konfederacja Pracodawców Polskich.

KPP pozytywnie ocenia wprowadzenie obowiązku poinformowania podatnika o planowanej kontroli. W ocenie KPP usprawni to proces jej przeprowadzania, ponieważ podatnik będzie mógł się lepiej do niej przygotować (np. zgromadzić niezbędne dokumenty). Wcześniejsze powiadamianie przyniesie również korzyści organom kontrolującym. Potwierdzają to wyniki pilotażowego programu, prowadzonego w trzech województwach (dolnośląskim, lubelskim i pomorskim) w 2005 r. Przygotowując się do zapowiadanej kontroli, podatnicy złożyli w sumie 96 korekt deklaracji. Na konta urzędów skarbowych wpłacili prawie 120 tys. zł tytułem należności podatkowych, jeszcze przed wszczęciem kontroli.

KPP uważa, że ważną zmianą z punktu widzenia przedsiębiorców, jest wprowadzenie zasady, zgodnie z którą egzekucja należności będzie wstrzymywana do momentu uprawomocnienia się decyzji. Natychmiastową wykonalność będzie można stosować jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Konfederacja Pracodawców Polskich podkreśla, że od dawna postulowała wprowadzenie takiego rozwiązania, ponieważ postępowania sądowe z reguły trwają lata. Jeśli zostanie wydana błędna decyzja, nawet jej uchylenie i wypłacenie odszkodowania, często nie pozwalają przedsiębiorcy na odbudowanie swojej pozycji.
KPP wskazuje też na kilka szczegółowych elementów projektu, które – zdaniem organizacji – powinny zostać zmienione lub uzupełnione (np. umożliwienie podatnikowi skorygowania po kontroli podatkowej deklaracji VAT).

KPP twierdzi, że niektóre pojęcia użyte w projekcie (np. „powiązania rodzinne” czy „powiązania kapitałowe”) nie zostały jasno zdefiniowane, co będzie stwarzać problemy interpretacyjne i spowoduje trudności w stosowaniu przepisu. Ponadto część zapisów dubluje rozwiązania istniejące już w Kodeksie postępowania cywilnego. Nie ma więc potrzeby tworzenia odmiennych, choć zbliżonych regulacji – uważa KPP.
Zdaniem KPP w projekcie powinien być ściśle określony czas przed upływem przedawnienia, w którym organy będą mogły nadać decyzji rygor natychmiastowej wykonalności. Dotychczas jest on wyznaczany uznaniowo.