Rada Ministrów przyjęła 4 listopada br. przedłożony przez ministra rozwoju i finansów projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych.

Jak poinformowano po posiedzeniu rządu, celem zmian jest uzupełnienie, doprecyzowanie i zwiększenie przejrzystości przepisów określających udzielanie ulg w spłacie należności cywilnoprawnych (np. opłat z tytułu najmu lub dzierżawy nieruchomości, kosztów postępowań sądowych) oraz niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publiczno-prawnym (np. grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych, kar pieniężnych, opłat administracyjnych). Chodzi także o zrównanie sytuacji prawnej przedsiębiorców i innych podmiotów w zakresie udzielania preferencji w spłacie należności. To podstawowe cele proponowanej nowelizacji ustawy o finansach publicznych.

Zdaniem rządu zmiany przepisów są niezbędne ze względu na konieczność poprawy efektywności działania organów administracji publicznej, udzielających ulg w spłacie niepodatkowych należności budżetowych. Nowe rozwiązania są także potrzebne do wypełnienia przez Polskę zobowiązania prawno-międzynarodowego, dotyczącego stosowania przepisów określających udzielanie preferencji w spłacie należności cywilnoprawnych, w celu pełnego wykonywania orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Najważniejsze zmiany:

1. należności cywilnoprawne

- doprecyzowano przepisy przez wyraźne wskazanie, że należności cywilnoprawne mogą być umarzane w całości albo w części;

- wyraźnie rozdzielono przepisy dopuszczające udzielenie ulgi z urzędu (w formie umorzenia należności cywilnoprawnej) od regulacji umożliwiających udzielanie ulg wyłącznie na wniosek dłużnika;

- uregulowano kwestię umarzania należności cywilnoprawnych zasądzonych na rzecz Skarbu Państwa tytułem kosztów zastępstwa procesowego (jeżeli należności te zasądzono w określonym postępowaniu);

- określono możliwość niedochodzenia należności cywilnoprawnych – przypadających jednostce samorządu terytorialnego lub jej jednostkom organizacyjnym (jednostce budżetowej, samorządowemu zakładowi budżetowemu lub samorządowej instytucji kultury) – które wraz z odsetkami nie przekraczają 100 zł (windykacja małych kwot jest nieracjonalna, bo często koszty postępowania przekraczają wielkość należności).

2. niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publiczno-prawnym

- zaliczono przychody państwowych funduszy celowych do środków publicznych, stanowiących niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publiczno-prawnym;

doprecyzowano przepisy dotyczące organów właściwych do wydawania decyzji w sprawie należności publiczno-prawnych oraz organów odwoławczych;

- wyliczono rodzaje ulg, których można udzielić na wniosek oraz określono kryteria udzielania ulg w spłacie należności publiczno-prawnych;

- wprowadzono dla prowadzących działalność gospodarczą możliwość uzyskania ulgi w odniesieniu do wszystkich należności wymienionych w art. 60 ustawy (chodzi głównie o kary pieniężne, grzywny wynikające z mandatów karnych, opłaty legalizacyjne, opłaty z tytułu wydalenia cudzoziemca z Polski, opłaty za czynności geodezyjne i kartograficzne);

- uzupełniono przepisy dotyczące dopuszczalności stosowania ulg w spłacie zobowiązań z tytułu niepodatkowych należności budżetowych – stanowiących pomoc publiczną.

Nowe rozwiązania mają obowiązywać po 30 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.