Do Rzecznika wpływają skargi od obywateli, którzy zostali zobowiązani do składania oświadczeń, które mają pozwolić polskiej instytucji finansowej na określenie, czy posiadacz rachunku jest rezydentem Stanów Zjednoczonych do celów podatkowych i zawierają klauzulę „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Niektóre z instytucji finansowych drobnym drukiem w przypisie dodają, że definicja rezydenta Stanów Zjednoczonych powinna być interpretowana zgodnie z przepisami Kodeksu Podatkowego USA.
Jak zauważa Rzecznik, przepisy ustawy o wykonywaniu Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonym Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA zobowiązują posiadaczy rachunków do składania oświadczeń pod rygorem odpowiedzialności karnej w sytuacji, w której pojęcia użyte w treści oświadczenia nie są wyjaśnione i uregulowane w aktach prawa powszechnie obowiązującego.
Konsekwencje złożenia oświadczenia niezgodnego z prawdą są dla posiadacza rachunku bardzo poważne, łącznie z odpowiedzialnością karną. Z kolei w przypadku niezłożenia oświadczenia w terminie 12 miesięcy od wejścia w życie ustawy (czyli do 1 grudnia 2016 r.) raportująca polska instytucja finansowa będzie obowiązana do blokady rachunku finansowego.
Zdaniem Rzecznika konieczna jest pilna zmiana przepisów i uregulowanie w akcie prawa powszechnie obowiązującego stosownych definicji tak, by osoba podpisująca oświadczenie miała świadomość prawną treści składanego oświadczenia i potrafiła precyzyjnie stwierdzić spełnienie przesłanek, uzasadniających posiadanie lub nieposiadanie statusu rezydenta podatkowego USA. Rzecznik zwrócił się więc do ministra finansów o zajęcie stanowiska w przedstawionej sprawie.
