Różnice kursowe - kiedy można stosować kurs średni NBP?

 Spółka cywilna na księgach rachunkowych sprzedaje usługi transportowe firmom zagranicznym, wystawia faktury w euro i korzysta z...

 

Spółka cywilna na księgach rachunkowych sprzedaje usługi transportowe firmom zagranicznym, wystawia faktury w euro i korzysta z faktoringu w tym zakresie. Wystawione faktury wyceniane są do ksiąg rachunkowych po kursie średnim NBP z poprzedniego dnia roboczego przed dniem powstania przychodu należnego. W dniu otrzymania od faktora środków finansowych na rachunek bankowy spółki za wystawione faktury wyliczane są różnice kursowe przy zastosowaniu kursu średniego NBP z dnia poprzedniego przed dniem wpływu tych środków na rachunek.

Czy nasze postępowanie jest właściwe?

Czy możemy do ustalania różnic kursowych przyjmować kurs średni NBP zamiast kursu faktycznego?

Czy istnieją jakieś przepisy nakazujące nam ustalać różnice kursowe w dacie przekazania wystawionych faktur do faktora?
Przedstawiony sposób postępowania w zakresie przeliczania przychodu należnego na złote polskie jest prawidłowy i zgodny z przepisami. Natomiast sposób rozliczania różnic kursowych przy zastosowaniu średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego dzień wpływu należności na rachunek jest prawidłowy, o ile spółka nie ma możliwości ustalenia faktycznie stosowanego kursu walut.
 

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f. spółka może stosować jedną z dwóch metod rozliczania różnic kursowych. Pierwszą z metod jest, stosownie do regulacji art. 14b u.p.d.o.f. ustalanie różnic kursowych na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości. Tę formę mogą wybrać podatnicy prowadzący księgi rachunkowe, czyli jest ona również dostępna dla Państwa spółki cywilnej. Po wybraniu tej metody winna być ona stosowana przez okres co najmniej trzech kolejnych lat podatkowych. W okresie tym sporządzone przez podatników sprawozdania finansowe muszą być badane przez podmioty uprawnione. Druga z metod to ta, przewidziana przepisami art. 24c u.p.d.o.f. Podejrzewam, że właśnie tę metodę Państwo stosują. Jej wybór oraz rezygnacja nie wymaga informowania w formie pisemnej naczelnika urzędu skarbowego.

Stosownie do treści art. 14 ust. 1a u.p.d.o.f. przychody w walutach obcych (czyli przychody z tytułu usług wykonanych na rzecz kontrahentów zagranicznych) przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski (NBP) z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. By prawidłowo ustalić dzień uzyskania przychodu należy, z kolei sięgnąć do art. 14 ust. 1c u.p.d.o.f. Zgodnie z przepisami, za datę powstania przychodu należnego z tytułu działalności gospodarczej uważa się m.in. dzień wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1) wystawienia faktury albo

2) uregulowania należności.

Innymi słowy, by prawidłowo przeliczyć wartość sprzedaży wyrażonej w walucie obcej należy zastosować średni kurs NBP z dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu (czyli dzień poprzedzający wykonanie usługi). Zatem w tej kwestii spółka cywilna prawidłowo stosuje przepisy prawa.

Różnice kursowe rozlicza się, jeżeli wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest inna niż wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania.

Ustawodawca w art. 24c ust. 2 i 3 u.p.d.o.f. podnosząc kwestie rozliczania różnic kursowych posługuje się pojęciem "faktycznie zastosowanego kursu waluty". W przypadku rozliczania przychodów należnych w walucie obcej mogą powstać odpowiednio dodatnie, bądź ujemne różnice kursowe.

Dodatnie różnice kursowe powstają, gdy wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia. Jeżeli zaś wartość przychodu należnego jest wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania liczonego według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia wówczas powstają różnice ujemne.

Zatem, z treści ustawy wynika, że podatnik powinien w pierwszej kolejności przyjąć do przeliczeń kurs faktycznie stosowany. Ustawodawca dopuszcza możliwość przyjęcia średniego kursu NBP dopiero wtedy, gdy przy obliczaniu wartości różnic kursowych, nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu. Powyższą możliwość przewiduje art. 24c ust. 4 u.p.d.o.f. W takiej sytuacji podatnik powinien przyjąć kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień tj. dzień otrzymania należności na rachunek. Zgodnie z art. 24c ust. 6 u.p.d.o.f. przez średni kurs ogłaszany przez NBP, rozumie się kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu lub poniesienia kosztu.