RM: uszczelnienie systemu rozliczeń VAT jest niezbędne

Jednym z głównych celów rozwiązań proponowanych w przyjętym we wtorek przez rząd projekcie nowelizacji ustawy o VAT oraz Prawa zamówień publicznych jest zwiększenie skuteczności w walce z oszustwami podatkowymi, polegającymi na uchylaniu się od zapłaty podatku VAT lub jego wyłudzaniu.

Projektowana ustawa wprowadza zmiany mające na celu zapewnienie większej skuteczności i uszczelnienie mechanizmu odwróconego obciążenia (gdy nabywca, a nie dostawca rozlicza VAT) poprzez objęcie tym instrumentem niektórych postaci złota, kolejnych towarów ze stali, telefonów komórkowych, w tym smartfonów, komputerów przenośnych oraz konsoli do gier. Jednocześnie zaproponowano limit - 20 tys. zł netto w ramach jednolitej gospodarczo transakcji - po przekroczeniu, którego dostawa elektroniki będzie objęta tym mechanizmem.

Zobacz: Kolejne towary zostaną objęte mechanizmem odwróconego VAT >>

W projekcie przewiduje się ograniczenie stosowania mechanizmu odwróconego obciążenia do transakcji na rzecz podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni. Bez szkody dla tej instytucji możliwe jest wyłączenie z tego mechanizmu podatników zwolnionych z VAT, co zmniejszy ich obowiązki administracyjne. Zakłada się również wprowadzenie dla transakcji objętych mechanizmem odwróconego obciążenia informacji podsumowujących w obrocie krajowym składanych przez sprzedawców. Na podstawie danych z tych informacji będzie można sprawdzić, czy nabywcy wywiązali się z obowiązku rozliczenia podatku.

Projekt przewiduje również wprowadzenie zmian w zakresie dostaw towarów objętych odpowiedzialnością solidarną i obowiązkiem stosowania rozliczeń miesięcznych polegających na wyłączeniu niektórych postaci złota w związku z ich objęciem mechanizmem odwróconego obciążenia oraz dodaniu srebra i platyny w postaci surowca i półproduktu.

Ponadto wprowadza się zmiany dotyczące instytucji kaucji gwarancyjnej stanowiącej jedną z przesłanek wyłączających stosowanie odpowiedzialności solidarnej wobec nabywców towarów wymienionych w załączniku nr 13 do ustawy o VAT. W związku z potwierdzoną znaczną skalą nadużyć w obrocie paliwami przewiduje się podwyższenie wysokości minimalnej (z 200 tys. zł do 1 mln zł) i maksymalnej (z 3 mln zł do 10 mln zł) kaucji gwarancyjnej w przypadku dostaw tych towarów.

Zobacz: Rząd przyjął projekt dot. uszczelnienia systemu rozliczeń VAT >>

Wprowadzenie rozwiązań mających na celu ograniczenie nieprawidłowości w rozliczaniu VAT w obrocie niektórymi artykułami elektronicznymi, jak również w branży paliwowej, w obrocie kolejnymi towarami ze stali i metalami szlachetnymi jest oczekiwane przez uczciwych przedsiębiorców dotkliwie odczuwających skutki nieuczciwej konkurencji ze strony podmiotów zaangażowanych w proceder oszustw podatkowych. Działania te przyczynią się do poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej przez uczciwych podatników i do polepszenia sytuacji w branżach dotkniętych nieuczciwym procederem uchylania się od zapłaty lub wyłudzania podatku VAT.

Projekt zawiera także regulacje mające na celu pełniejsze dostosowanie polskich przepisów o VAT do prawa unijnego. Wprowadza zasady dotyczące wyliczania stosownego współczynnika (proporcji) umożliwiającego odliczenie podatku naliczonego w prawidłowej wysokości w odniesieniu do nabywanych towarów i usług wykorzystywanych dla celów mieszanych, w tym przykładowe metody służące proporcjonalnemu odliczaniu VAT. Doprecyzowuje też zasady postępowania w przypadku zmiany zakresu wykorzystywania zakupionych towarów i usług do działalności podlegającej VAT (korekta) i wprowadza zmiany dotyczące stosowania tzw. ulgi na złe długi przez zmniejszenie asymetrii w jej stosowaniu.

Planuje się, że projektowana ustawa wejdzie w życie 1 kwietnia 2015 r., z wyjątkiem zmian związanych ze sposobem określenia proporcji przez podatników prowadzących działalność o charakterze mieszanym, które mają wejść w życie 1 stycznia 2016 r.