Ministerstwo Finansów przygotowało projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Ma on na celu przede wszystkim przeniesienie do projektu ustawy postanowień rozporządzenia ministra finansów z 7 stycznia 2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy oraz doprecyzowanie niektórych rozwiązań. Do ustawy o PIT dodany zostanie art. 53a.
Projekt ustawy przewiduje też zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Zobacz również: To płatnik odpowiada za wyliczenie pensji, a nie minister finansów czy premier >>
Kalkulator wynagrodzeń - porównanie 2021/2022 r. (Polski Ład) >
Zmiany w PIT
Projektodawca argumentuje, że w dodawanym art. 53a ustawy PIT proponuje się uregulowanie w drodze ustawy mechanizmu przedłużenia terminów pobrania i wpłaty zaliczki na podatek dochodowy, który został wdrożony do porządku prawnego, na mocy art. 50 Ordynacji podatkowej, rozporządzeniem ministra finansów z dnia 7 stycznia br. Rozporządzenie to stanowiło reakcję ministra finansów na zgłaszane przez niektórych podatników w pierwszych miesiącach br. rozbieżności pomiędzy oczekiwaną oszczędnością podatkową w ujęciu rocznym oraz miesięcznym. Przedłużenie terminów poboru zaliczki w drodze rozporządzenia umożliwiło zastosowanie przedłużonych terminów już do wypłat dokonywanych w styczniu. Projektodawca podkreśla, że wdrożenie tego rozwiązania w drodze ustawy w tak krótkim terminie nie było możliwe.
W art. 53a ustawy PIT zawarto materię obecnie uregulowaną w rozporządzeniu, w wyniku czego płatnik będzie kontynuował, w oparciu o przepisy ustawy PIT, stosowanie mechanizmu przedłużonego terminu poboru i wpłaty zaliczek określonego w rozporządzeniu. Zakłada się, że zasadą kontynuacji zostaną objęte miesiące od lutego do grudnia 2022 r., a więc po wejściu w życie tej nowelizacji rozporządzenie będzie wciąż stanowiło podstawę niepobrania części zaliczki w styczniu. Co istotne, instrukcja i wytyczne udostępniane dotychczas na stronach Ministerstwa Finansów pozostają aktualne.
Nadal płatnik będzie dokonywał obliczeń na dwa sposoby
Płatnik nie będzie pobierał zaliczki na podatek w części, w jakiej zaliczka obliczona według Polskiego Ładu jest wyższa od zaliczki obliczonej według zasad z 2021 r. Zgodnie z art. 53 ust. 2 i 3 ustawy PIT niepobraną nadwyżkę zaliczki w danym miesiącu płatnik będzie pobierał w kolejnych miesiącach 2022 r. (najpóźniej do 31 grudnia 2022 r.), w których zaliczka obliczona według Polskiego Ładu będzie niższa od zaliczki obliczonej według zasad z 2021 r. W ślad za rozporządzeniem, dla potrzeb obliczenia zaliczki według zasad z 2021 r., w art. 53a ust. 4 ustawy PIT przesądzono, że płatnik stosuje koszty uzyskania przychodów i kwotę zmniejszającą podatek w wysokości obowiązującej w 2021 r., jednakże o tym czy jest uprawniony do ich stosowania rozstrzygają okoliczności faktyczne według stanu na moment obliczania zaliczki w 2022 r.
Polski Ład - wzory wniosków i oświadczeń >
W uzasadnieniu ustawy stwierdzono, że wprowadzone Polskim Ładem przepisy są korzystne dla większości podatników, jednakże ze względu na specyfikę obliczania zaliczki na podatek efekt ten będzie odczuwalny w przypadku części podatników w kolejnych miesiącach roku podatkowego albo dopiero po jego zakończeniu. Ewentualne nadwyżki zaliczki powstające w początkowych miesiącach 2022 r. będą kompensowane przez zaliczki pobierane w kolejnych miesiącach tego roku.
Proponuje się, aby przepisy te weszły w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, argumentując to ważnym interesem państwa.
- Nie ma w projekcie ustawy implementowanego mechanizmu: „wyboru mniejszego podatku”, który zapowiadał premier Morawiecki na piątkowej konferencji 21 stycznia br. Ustawa nowelizująca nie gwarantuje braku dopłaty podatku w zeznaniu rocznym, jeśli okaże się, że zaliczki na podatek pobierane według zasad z 2022 r. są niższe – uważa dr hab. Adam Bartosiewicz, doradca podatkowy i radca prawny, prof. UJD.
Jego zdaniem, powstaje pytanie czy te regulacje nie naruszają podstawowych konstrukcji podatku dochodowego, ponieważ projektodawcy próbują wcielić w życie system, w który świadomie wbudowana jest istotna różnica między wysokością zaliczek a wysokością podatku rocznego.
Cena promocyjna: 135.2 zł
|Cena regularna: 169 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 152.09 zł
- Tego rodzaju przepisy pozostają w sprzeczności z zaliczkową formułą poboru podatku. Ponadto projektowane przepisy powielają błędy merytoryczne rozporządzenia. Będą one możliwe do zastosowania w przypadku, gdy dany podatnik będzie uzyskiwał przychody od jednego płatnika w ciągu roku – podkreśla dr hab. Adam Bartosiewicz.
Wyjaśnia on, że w sytuacjach wielu źródeł przychodów, wielu płatników czy chociażby zmiany płatnika w ciągu roku, stosowanie przepisów będzie bardzo trudne, przede wszystkim z powodów, że nowi płatnicy nie będą znali danych liczbowych , które pozwolą im na wyliczenie różnicy między zaliczkami , o której mowa w przepisach.
- Powstaje więc pytanie czy do ustawy nowelizującej zostaną wbudowane przepisy, które będą gwarantować podatnikom (do których ma mieć zastosowanie art. 53a), że w zeznaniu rocznym za 2022 r. nie będą musieli dopłacić podatku, jeśli zaliczki pobierane zgodnie z art. 53a okażą się niższe od kwoty podatku należnego, zgodnie z przepisami obowiązującymi w 2022 r. – zauważa Bartosiewicz.
Czytaj też: Polski Ład - o co pytają pracownicy >
Zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
Projektowana ustawa zawiera również zmiany dotyczące ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zmiana ma na celu zabezpieczenie środków na zakładowych funduszach rehabilitacji osób niepełnosprawnych oraz zakładowych funduszach aktywności, tworzonych przez zakłady pracy chronionej oraz zakłady aktywności zawodowej. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami prowadzący zakład pracy chronionej ma obowiązek utworzenia zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, natomiast w zakładach aktywności zawodowej tworzy się zakładowy fundusz aktywności. Dysponentami są również byłe zakłady pracy chronionej o kwalifikowanej strukturze zatrudnienia. Środki funduszy są w całości przeznaczane na finansowanie rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej osób niepełnosprawnych, zatrudnionych w tych zakładach.
Ponieważ Fundusze te są tworzone w szczególności ze środków pochodzących z części zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, wskutek zwiększenia kwoty wolnej od podatku dla wszystkich podatników od początku 2022 r., powstanie sytuacja, w której zaliczki na podatek dochodowy ulegną obniżeniu. Będzie to szczególnie odczuwalne w przypadku pracowników niepełnosprawnych zatrudnionych na chronionym rynku pracy, a więc w zakładach aktywności zawodowej i zakładach pracy chronionej - ich wynagrodzenia oscylują w pobliżu minimalnego wynagrodzenia. Co za tym idzie, zaliczki odprowadzane od wynagrodzeń tych osób na podatek dochodowy od osób fizycznych, zmaleją niemal do zera. Skutkować to będzie znaczącym obniżeniem wpływów na Fundusze ZFRON i ZFA, bowiem zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników, stanowią około 80 proc. środków funduszy. Brak środków na te fundusze spowoduje, iż nie będzie mogła być udzielana pomoc pracownikom niepełnosprawnym z wyżej wskazanych funduszy.
W celu zapobieżenia temu zjawisku proponuje się wprowadzenie mechanizmu, który ma zrekompensować pracodawcom, zobowiązanym do tworzenia i prowadzenia ZFRON lub ZFA, utraconych środków na ten cel. Zgodnie z projektowaną regulacją, dysponenci tych Funduszy będą uprawnieni do otrzymania pomocy ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) w wysokości określonej jako iloczyn stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych ogółem oraz 4 proc. najniższego wynagrodzenia w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o rehabilitacji. Pracodawca będzie składał do PFRON wniosek o wypłatę.
PFRON będzie finansował wsparcie w 2022 r. z własnych środków, natomiast zgodnie z projektowanym rozwiązaniem od 2023 r. będzie mógł otrzymać dotację z budżetu państwa na ten cel, w wysokości nie wyższej niż 150 mln zł.
Zdaniem resortu, zmiana będzie więc miała także charakter zachęty do zatrudniania osób niepełnosprawnych.
We wtorek, 25 stycznia projekt ma być rozpatrywany przez rząd.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
