Pytanie
Osoba fizyczna prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem jest wynajem nieruchomości (lokalu mieszkalnego) i naczepy samochodowej.
Czy w trakcie przebywania na zwolnieniu lekarskim może nadal wystawiać faktury za wynajem?
Czy nie pozbawia ją to zasiłku chorobowego?
Czy chcąc pobierać zasiłek chorobowy powinna zatrudnić osobę do prac biurowych np. na umowę zlecenia?
Czy w trakcie zasiłku macierzyńskiego może samodzielnie wystawiać faktury za wynajem i pobierać zasiłek?
Odpowiedź
W orzecznictwie sądowym prezentowany jest pogląd, że samo podpisywanie faktur i innych dokumentów niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w sytuacji, gdy nie ma możliwości zawieszenia jej wykonywana na okres pobierania zasiłku chorobowego, nie powoduje utraty prawa do tego zasiłku.
Uzasadnienie
Stosownie do art. 17 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – dalej u.ś.p., ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Przepisy u.ś.p. bliżej nie definiują co należy rozumieć pod pojęciem "pracy zarobkowej". W tym zakresie konieczne jest zatem korzystanie z dorobku orzecznictwa sądowego dotyczącego art. 17 ust. 1 u.ś.p.
W wyroku z 5 czerwca 2008 r., III UK 11/08, OSNP 2009, nr 21-22, poz. 292; Sąd Najwyższy stwierdził, że o zakwalifikowaniu wykonywania określonych czynności jako "pracy zarobkowej" w rozumieniu art. 17 ust. 1 u.ś.p. nie decyduje charakter stosunku prawnego, na podstawie którego są one wykonywane, ale rodzaj tych czynności. W ocenie Sądu Najwyższego pracę zarobkową w rozumieniu wyżej przywołanego przepisu u.ś.p. jest nie tylko o wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku zatrudnienia, ale także wykonywanie różnych czynności na podstawie różnych stosunków prawnych o charakterze cywilnoprawnym, a także prowadzenie własnej działalności gospodarczej, samozatrudnienie. W tym samym wyroku Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że samo podpisywanie faktur i innych dokumentów niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w sytuacji, gdy nie ma możliwości zawieszenia jej wykonywana na okres pobierania zasiłku chorobowego, nie powoduje utraty prawa do tego zasiłku.
Analogiczny pogląd jest zawarty w wyroku SN z 4 kwietnia 2012 r., II UK 186/11, LEX nr 1216851; oraz wyroku Sąd Najwyższego z 6 maja 2009 r., II UK 359/08, OSNP 2011, nr 1-2, poz. 16. Stąd też, jeżeli aktywność przedsiębiorcy przebywającego na zwolnieniu lekarskim ogranicza się do podpisywania faktur VAT, to nie jest to praca zarobkowa w rozumieniu art. 17 ust. 1 u.ś.p., a co za tym idzie przedsiębiorca nie traci prawa do zasiłku chorobowego. Jeżeli chodzi o zasiłek macierzyński to należy zauważyć, że jak wynika to z art. 31 ust. 5 u.ś.p. do tego zasiłku nie stosuje się art. 17 ust. 1 u.ś.p. Oznacza to, że wykonywanie pracy zarobkowej w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego nie powoduje utraty prawa do tego zasiłku.