Wyniki trzeciej edycji badania Deloitte wskazują, że kierownictwo najwyższego szczebla największych spółek z Europy Środkowej (Polski, Czech, Węgier, Słowacji, Rumunii i Chorwacji) nadal ocenia optymistycznie kluczowe wskaźniki rozwoju w perspektywie najbliższych 12 miesięcy, w szczególności: zadowolenie z dostępności kredytowania, oczekiwanych przychodów ze sprzedaży oraz nakładów kapitałowych. Ten optymizm przyczynił się do wzrostu Indeksu Głównego za ostatni kwartał o 9,5 punktu, do poziomu 109,5 pkt.
Wśród głównych wskaźników, najbardziej znaczący wzrost pozytywnych opinii zaobserwowano w zakresie dostępności kredytowania. Trzy czwarte (74,7%) respondentów jest zdania, że kredyty dla ich firm są dostępne, co stanowi przyrost o 16,8 pkt. proc. w porównaniu z III kwartałem 2009 r. Najlepiej dostępność do kredytu oceniają przedsiębiorcy z Polski – pogląd taki wyraża aż 89% z nich. Jednocześnie ponad połowa (55,4%) menedżerów biorących udział w badaniu spodziewa się wzrostu przychodów ze sprzedaży w ciągu najbliższego roku w porównaniu z 45,3% takich odpowiedzi w III kwartale 2009 r. Dodatkowo 34,4% ankietowanych jest zdania, że ich spółki zwiększą nakłady kapitałowe w ciągu najbliższego roku.
Mniej niż jedna czwarta respondentów (23,1%) uważa, że obecny stan gospodarki krajowej ulegnie pogorszeniu w najbliższym półroczu. W III kwartale 2009 r. stwierdziło tak aż 41% badanych, można więc powiedzieć, że znacząco spadł odsetek pesymistów. Ponadto, kierownictwo wielu firm pozytywnie wypowiada się o prognozach finansowych spółek - połowa z nich (51,1%) uważa, że są one dobre; jest to wynik lepszy o 5,3 pkt. proc. w porównaniu z III kwartałem ubiegłego roku.
„Niezależnie od fali badania widać, że najbardziej optymistyczne podejście do prognoz ekonomicznych mają Polacy. Prawie trzy czwarte polskich respondentów (74,3%) uważa, że ogólny stan gospodarki ulegnie poprawie w ciągu najbliższych sześciu miesięcy – co stanowi wzrost w porównaniu z wartością 51,2% odnotowaną w III kwartale 2009 r.” – stwierdza Adam Kołaczyk, partner w dziale zarządzania ryzykiem Deloitte. Najbardziej pesymistyczne opinie na najbliższe miesiące mają przedsiębiorcy z Chorwacji – gdzie tylko 7% respondentów wyraża optymizm co do poprawy stanu gospodarki, a aż 77% spodziewa się pogorszenia sytuacji w najbliższym półroczu.
Przy okazji obecnego badania, zadano respondentom dodatkowe pytanie dotyczące stosowania przez nich różnych elementów systemu zarządzania ryzykiem. Jak wynika z badania w celu ograniczania ryzyka firmy najczęściej tworzą zespoły audytu wewnętrznego oraz wdrażają procedury określające działania na wypadek wystąpienia różnych rodzajów ryzyk. Jednocześnie występują duże różnice w stosowaniu zarządzania ryzykiem pomiędzy poszczególnymi krajami. Stosowanie różnych technik ograniczania ryzyka najczęściej deklarują przedsiębiorstwa węgierskie, a po nich w następnej kolejności polskie. W dużo mniejszym stopniu używanie różnych elementów zarządzania ryzykiem jest deklarowane przez spółki czeskie, słowackie i chorwackie. „Polska wyróżnia się pozytywnie także pod kątem zarządzania ryzykiem. Nasze firmy przodują w stosowaniu procedur określających działania na wypadek wystąpienia różnych rodzajów ryzyk (77%), posiadaniu zespołów audytu wewnętrznego (77%) oraz w korzystaniu z ubezpieczeń od potencjalnych ryzyk biznesowych (57%)” – uważa Adam Kołaczyk z Deloitte.
Kierownictwo spółek działających w Czechach i na Słowacji jest coraz bardziej optymistyczne w wyrażaniu prognoz finansowych dla swoich firm. Ponad 58% respondentów z Czech jest przekonanych, że perspektywy dla ich kraju są dobre, w porównaniu z zaledwie 36,7% takich opinii wyrażonych w poprzedniej fali badania. Podobnie jest na Słowacji, gdzie 63,3% ankietowanych jest optymistami w tym zakresie – co oznacza wzrost o 16,1pkt. proc. w porównaniu z IV kwartałem 2009 r.
Biorąc pod uwagę dostępność kredytowania, optymizm wzrósł najbardziej wśród przedstawicieli kierownictwa węgierskich spółek – aż 83,3% respondentów jest przekonanych, że kredytowanie jest dostępne – co oznacza wzrost o niemal 50 pkt. proc. w porównaniu z III kwartałem 2009 r., gdy zaledwie 35,5% respondentów wyraziło takie przekonanie.
W badaniach Deloitte Business Sentiment Index zaobserwować można jest nieznaczny, ale stały wzrost odsetka postaw optymistycznych w stosunku do prognoz gospodarczych przy jednoczesnej stabilizacji poglądów na inne kwestie kluczowe.
„Jakkolwiek wyniki badania wskazują tendencję wzrostową kluczowych czynników, decydujących o kondycji firm Europy Środkowej, opinie dotyczące poziomu zatrudnienia wciąż pozostają umiarkowane – tylko 17,7% przedstawicieli kierownictwa przewiduje zwiększenie zatrudnienia. Podobnie kształtują się przewidywania co do przejęcia nowych firm – tylko 12,9% respondentów uznaje je za prawdopodobne. Możemy stąd wnioskować, że powrót do dynamicznego wzrostu jest wciąż kwestią dalszej przyszłości, gdy w bliższej przyszłości kluczową kwestią pozostaje dbałość o wzrost wydajności i rentowność firm” – podsumowuje Rafał Antczak, wiceprezes Deloitte.
Wśród głównych wskaźników, najbardziej znaczący wzrost pozytywnych opinii zaobserwowano w zakresie dostępności kredytowania. Trzy czwarte (74,7%) respondentów jest zdania, że kredyty dla ich firm są dostępne, co stanowi przyrost o 16,8 pkt. proc. w porównaniu z III kwartałem 2009 r. Najlepiej dostępność do kredytu oceniają przedsiębiorcy z Polski – pogląd taki wyraża aż 89% z nich. Jednocześnie ponad połowa (55,4%) menedżerów biorących udział w badaniu spodziewa się wzrostu przychodów ze sprzedaży w ciągu najbliższego roku w porównaniu z 45,3% takich odpowiedzi w III kwartale 2009 r. Dodatkowo 34,4% ankietowanych jest zdania, że ich spółki zwiększą nakłady kapitałowe w ciągu najbliższego roku.
Mniej niż jedna czwarta respondentów (23,1%) uważa, że obecny stan gospodarki krajowej ulegnie pogorszeniu w najbliższym półroczu. W III kwartale 2009 r. stwierdziło tak aż 41% badanych, można więc powiedzieć, że znacząco spadł odsetek pesymistów. Ponadto, kierownictwo wielu firm pozytywnie wypowiada się o prognozach finansowych spółek - połowa z nich (51,1%) uważa, że są one dobre; jest to wynik lepszy o 5,3 pkt. proc. w porównaniu z III kwartałem ubiegłego roku.
„Niezależnie od fali badania widać, że najbardziej optymistyczne podejście do prognoz ekonomicznych mają Polacy. Prawie trzy czwarte polskich respondentów (74,3%) uważa, że ogólny stan gospodarki ulegnie poprawie w ciągu najbliższych sześciu miesięcy – co stanowi wzrost w porównaniu z wartością 51,2% odnotowaną w III kwartale 2009 r.” – stwierdza Adam Kołaczyk, partner w dziale zarządzania ryzykiem Deloitte. Najbardziej pesymistyczne opinie na najbliższe miesiące mają przedsiębiorcy z Chorwacji – gdzie tylko 7% respondentów wyraża optymizm co do poprawy stanu gospodarki, a aż 77% spodziewa się pogorszenia sytuacji w najbliższym półroczu.
Przy okazji obecnego badania, zadano respondentom dodatkowe pytanie dotyczące stosowania przez nich różnych elementów systemu zarządzania ryzykiem. Jak wynika z badania w celu ograniczania ryzyka firmy najczęściej tworzą zespoły audytu wewnętrznego oraz wdrażają procedury określające działania na wypadek wystąpienia różnych rodzajów ryzyk. Jednocześnie występują duże różnice w stosowaniu zarządzania ryzykiem pomiędzy poszczególnymi krajami. Stosowanie różnych technik ograniczania ryzyka najczęściej deklarują przedsiębiorstwa węgierskie, a po nich w następnej kolejności polskie. W dużo mniejszym stopniu używanie różnych elementów zarządzania ryzykiem jest deklarowane przez spółki czeskie, słowackie i chorwackie. „Polska wyróżnia się pozytywnie także pod kątem zarządzania ryzykiem. Nasze firmy przodują w stosowaniu procedur określających działania na wypadek wystąpienia różnych rodzajów ryzyk (77%), posiadaniu zespołów audytu wewnętrznego (77%) oraz w korzystaniu z ubezpieczeń od potencjalnych ryzyk biznesowych (57%)” – uważa Adam Kołaczyk z Deloitte.
Kierownictwo spółek działających w Czechach i na Słowacji jest coraz bardziej optymistyczne w wyrażaniu prognoz finansowych dla swoich firm. Ponad 58% respondentów z Czech jest przekonanych, że perspektywy dla ich kraju są dobre, w porównaniu z zaledwie 36,7% takich opinii wyrażonych w poprzedniej fali badania. Podobnie jest na Słowacji, gdzie 63,3% ankietowanych jest optymistami w tym zakresie – co oznacza wzrost o 16,1pkt. proc. w porównaniu z IV kwartałem 2009 r.
Biorąc pod uwagę dostępność kredytowania, optymizm wzrósł najbardziej wśród przedstawicieli kierownictwa węgierskich spółek – aż 83,3% respondentów jest przekonanych, że kredytowanie jest dostępne – co oznacza wzrost o niemal 50 pkt. proc. w porównaniu z III kwartałem 2009 r., gdy zaledwie 35,5% respondentów wyraziło takie przekonanie.
W badaniach Deloitte Business Sentiment Index zaobserwować można jest nieznaczny, ale stały wzrost odsetka postaw optymistycznych w stosunku do prognoz gospodarczych przy jednoczesnej stabilizacji poglądów na inne kwestie kluczowe.
„Jakkolwiek wyniki badania wskazują tendencję wzrostową kluczowych czynników, decydujących o kondycji firm Europy Środkowej, opinie dotyczące poziomu zatrudnienia wciąż pozostają umiarkowane – tylko 17,7% przedstawicieli kierownictwa przewiduje zwiększenie zatrudnienia. Podobnie kształtują się przewidywania co do przejęcia nowych firm – tylko 12,9% respondentów uznaje je za prawdopodobne. Możemy stąd wnioskować, że powrót do dynamicznego wzrostu jest wciąż kwestią dalszej przyszłości, gdy w bliższej przyszłości kluczową kwestią pozostaje dbałość o wzrost wydajności i rentowność firm” – podsumowuje Rafał Antczak, wiceprezes Deloitte.