Pytanie

Czy osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, będąca 100% akcjonariuszem w spółce akcyjnej, dokonując zakupu lub sprzedaży akcji tej spółki podwyższenia lub obniżenia kapitału zakładowego lub zapasowego tej spółki, występuje tu jako podmiot powiązany?

Odpowiedź

Podwyższenie lub obniżenie kapitału zakładowego nie jest transakcją między akcjonariuszem i spółką, wobec czego nie jest to również transakcja między podmiotami powiązanymi.

Uzasadnienie

Katalog sytuacji, gdy mamy do czynienia z podmiotami powiązanymi wynika z art. 25 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej u.p.d.o.f. Zgodnie z ust. 4 tego przepisu z podmiotami powiązanymi mamy do czynienia między innymi, gdy:
1) podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
2) ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów.

W efekcie spółka akcyjna i osoba fizyczna posiadająca w niej 100% akcji, to niewątpliwie podmioty powiązane. Sam fakt istnienia powiązań kapitałowych nie wywołuje jeszcze skutków podatkowych. Zgodnie z art. 25a u.p.d.o.f. skutki podatkowe (obowiązek prowadzenia ewidencji) wywołuje dopiero dokonywanie transakcji z podmiotami powiązanym i to powyżej limitów określonych w przepisach art. 25a u.p.d.o.f.
Nabycie lub zbycie akcji w związku z – odpowiednio – podwyższeniem lub obniżeniem kapitału zakładowego nie jest jednak transakcją miedzy spółką i jej wspólnikiem (akcjonariuszem). Jest to czynność związana z posiadaniem uprawnień właścicielskich, znajdująca swoje umocowanie w przepisach ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych.

Mimo że – przy podwyższeniu kapitału – akcjonariusz przekazuje spółce pieniądze (zazwyczaj), za co otrzymuje w zamian akcje, to nie można tego utożsamiać z zakupem lub sprzedażą – nowych akcji się nie kupuje, tylko się je obejmuje. Tym samym obniżenie lub podwyższenie kapitału nie jest transakcją między podmiotami powiązanymi, a więc nie podlega wykazaniu w stosownej ewidencji, a wspólnik nie występuje w tym przypadku jako podmiot powiązany.


 

Dowiedz się więcej z książki
Pomiot powiązane. Ceny transferowe. Dokumentacja podatkowa
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł