W przedmiotowej sprawie spółka planuje z każdą ze spółek zależnych podpisanie umowy o współpracę, w ramach której ma świadczyć na rzecz tych spółek szereg usług. Spółka zamierza też nabywać na rzecz spółek zależnych usługi od podmiotów trzecich. Koszty nabycia wskazanych usług zewnętrznych będą refakturowane na spółki zależne.

Spółka zwróciła się do organu podatkowego z pytaniem jak należy liczyć limit 30 tys. euro, który przewiduje ustawa o CIT dla celów sporządzania dokumentacji cen transferowych? Czy w związku z tym, że każda ze świadczonych przez spółkę usług w ramach umowy stanowi odrębne świadczenie, dla którego ustalono odrębną cenę, to w tej sytuacji limit 30 tys. euro należy odnosić do każdej z tych usług odrębnie? Poza tym czy refakturowanie przez spółkę na rzecz spółek zależnych usług nabywanych od podmiotów zewnętrznych podlega obowiązkowi sporządzenia dokumentacji podatkowej w przypadku przekroczenia limitu o którym mowa?

Zdaniem spółki limit 30 tys. euro należy odnosić odrębnie do wynagrodzenia zapłaconego za każdą z usług świadczonych przez spółkę na podstawie umowy na rzecz spółki zależnej, a refakturowanie na rzecz spółek zależnych usług nabywanych od podmiotów zewnętrznych nie będzie podlegać obowiązkowi sporządzenia dokumentacji podatkowej w przypadku przekroczenia limitów.

Organ uznał to stanowisko za nieprawidłowe i przyjął, że w sytuacji, gdy łączna kwota wynikająca z danej umowy czy też umów dotyczących świadczeń o charakterze niematerialnym z podmiotem powiązanym w danym roku podatkowym przekroczy 30 tys. euro, to należy sporządzać dokumentację do wszystkich transakcji realizowanych z tym podmiotem. Odnośnie kwestii refakturowania organ stwierdził, że w takiej sytuacji udziałowiec świadczy zakupioną wcześniej usługę na rzecz spółek zależnych. Tym samym pomiędzy spółką a spółkami zależnymi dochodzi do zawarcia transakcji, która w przypadku przekroczenia limitu objęta jest obowiązkiem sporządzenia dokumentacji podatkowej.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Sąd zwrócił uwagę, że w ramach objętego dokumentowaniem okresu podatkowego między podatnikiem a podmiotem z nim powiązanym może dojść do zawarcia i wykonania jednej lub więcej niż jednej transakcji na usługi danego rodzaju. Zdaniem sądu przewidziana w ustawie możliwości wystąpienia w okresie podatkowym więcej niż jednej transakcji, nie uzasadnia twierdzenia, że limit z art. 9a ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT powinien być liczony tylko od wartości określonej jednostkowej usługi. Poza tym w art. 9a ust. 2 ustawy o CIT mowa jest o "łącznej kwocie wymagalnych w roku podatkowym świadczeń", co wskazuje na sumowanie wartości realizowanych transakcji.

Dokonując wykładni celowościowej sąd wskazał dodatkowo, że przyjęcie wartości określonej, jednostkowej usługi do określenia wartości granicznej, stanowiącej przesłankę powstania obowiązku sporządzenia dokumentacji uniemożliwiłaby całościowy ogląd i udokumentowanie wymienionych transakcji, a więc nie spełniało funkcji ochronnej, jaką dokumentacja ma gwarantować.

Z kolei w kwestii refakturowania sąd stwierdził, że potwierdzona fakturą odprzedaż na rzecz podmiotu powiązanego nabytej uprzednio usługi stanowi w istocie świadczenie usługi na rzecz podmiotu powiązanego. Okoliczność, że świadczenie usługi następuje w tytułu transakcji mającej postać odsprzedaży, udokumentowanej ponadto fakturami VAT, nie zwalnia od obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej.

Podsumowując obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej, powstaje, jeżeli wartość wszystkich świadczonych usług tego samego rodzaju z tytułu transakcji z podmiotem powiązanym oraz tych refakturowanych przekroczyła kwotę 30 tys. euro.

Wyrok NSA z 10 maja 2012 r., II FSK 1894/10

Przywołane akty prawne:

Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 77, poz. 397 t.j.)